Tim Burton'dan 5 yıllık psikolojik gerilime büyük övgü

18 yaş sınırıyla vizyona giren The Lighthouse'ta Willem Dafoe, Thomas Wake rolündeydi (A24)
18 yaş sınırıyla vizyona giren The Lighthouse'ta Willem Dafoe, Thomas Wake rolündeydi (A24)
TT

Tim Burton'dan 5 yıllık psikolojik gerilime büyük övgü

18 yaş sınırıyla vizyona giren The Lighthouse'ta Willem Dafoe, Thomas Wake rolündeydi (A24)
18 yaş sınırıyla vizyona giren The Lighthouse'ta Willem Dafoe, Thomas Wake rolündeydi (A24)

Makas Eller (Edward Scissorhands) ve Hayalet Süvari'nin (Sleepy Hollow) yönetmeni Tim Burton, benzersiz ve kendine özgü prodüksiyon tasarımlarıyla tanınıyor. Michael Keaton'lı Batman filmleri ve Alice Harikalar Diyarında (Alice in Wonderland) gibi büyük gişe başarılarının da aralarında bulunduğu birçok hit yapıma imza atan Burton, yıllar içinde sadık bir hayran kitlesi de edindi.

Son dönemde ise Beterböcek Beterböcek'i (Beetlejuice Beetlejuice) yönetti. Michael Keaton'ın yanı sıra Catherine O'Hara ve Winona Ryder'ı yeniden bir araya getiren devam filmi, Burton'ın hayal gücüne dayalı öte dünya kurgusunu genişleterek izleyiciden olumlu yorumlar aldı. Burton aynı zamanda Netflix'in rekortmen dizisi Wednesday'in yapımcıları arasında yer alıyor ve bazı bölümlerde yönetmen koltuğuna da oturuyor.

Robert Eggers ise çarpıcı prodüksiyon unsurlarıyla öne çıkan filmleriyle kısa sürede popülerleşen bir yönetmen. Eggers'ın imzasını taşıyan yapımlar arasında Bill Skarsgård, Lily-Rose Depp, Nicholas Hoult ve Willem Dafoe gibi isimlerin rol aldığı Nosferatu da bulunuyor. Vampir filmi, 181 milyon doları aşan gişe hasılatıyla yönetmenin en yüksek kazanç sağlayan yapımı oldu.

Eggers, 2019'da gösterime giren ve Oscar adaylığı da kazanan The Lighthouse'ta Dafoe ve Pattinson'la işbirliği yaptı. Eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da yüzde 90 gibi etkileyici bir beğeni puanına sahip film, 18 milyon dolar civarında hasılat elde etmişti. Film, ıssız bir adada mahsur kalan ve zamanla akıl sağlıklarını kaybetmeye başlayan iki deniz feneri bekçisini konu alıyor. Gerilim dozu yüksek yapım, gösterime girdiği günden bu yana kendine sadık bir hayran kitlesi edindi.

Konbini için hazırlanan bir video söyleşisinde Burton, The Lighthouse'u övdü ve özellikle oyunculuklara hayran kaldığını söyledi. Usta yönetmen, filmin aklında uzun süre yer ettiğini belirterek bunun kendisi için "nadir" olduğunu vurguladı:

Filmin rüya gibi bir havası vardı, oyunculukları çok sevdim, atmosferini çok sevdim. Uzun zamandır aklımda kalan bir yapım izlememiştim ama bu film zihnimde gerçekten yankı buldu. Uzun süre benimle kaldı. Benim için bu nadir bir durum. Filmin içinizde bir yere dokunduğunu anlıyorsunuz.

Independent Türkçe, ScreenRant, Konbini



Gölet ve nehirlerde yaşayan solucan, şizofreni tedavisinde kullanılabilir

Fotoğraf: Stowers Institute
Fotoğraf: Stowers Institute
TT

Gölet ve nehirlerde yaşayan solucan, şizofreni tedavisinde kullanılabilir

Fotoğraf: Stowers Institute
Fotoğraf: Stowers Institute

Bilim insanlarının solucanların bazı ilaçlara kemirgenlere benzer tepki verdiğini keşfetmesinin ardından, genellikle göletlerde, nehirlerde ve derelerde yaşayan minik yassı solucanlar, şizofreni, uyuşturucu bağımlılığı ve diğer akıl sağlığı bozukluklarının tedavisinin geliştirilmesinde laboratuvar farelerinin yerini alabilir.

Solucanlar, planaria diye bilinen bir familyadan geliyor ve bazı türlerinin benzersiz yenilenme kabiliyetleri nedeniyle "ölümsüz" olabileceği düşünülüyordu. Kaybolan organlarını, hatta beynin tamamını bile yeniden oluşturabiliyorlar.

Solucanlara akıl sağlığı sorunlarının tedavisinde kullanılan haloperidol ilacı veren Reading Üniversitesi'nden bilim insanları ekibi, solucanların tıpkı farelerle sıçanlar gibi çok daha az hareketli hale geldiğini buldu.

Yassı solucanlar yoksunluk belirtileri gösterdiğinden daha önceki çalışmalarda epilepsi tedavilerini ve uyuşturucu bağımlılığını araştırmak için planarialar kullanılmıştı. Bu yeni çalışma, şizofreni ve halüsinasyonlar gibi akıl hastalıklarına tedavi geliştirilmesine yardımcı olabilir.

2024'te yapılan bir araştırma, Birleşik Krallık'taki her 69 yetişkinden birinin uzun süreli antipsikotik ilaç kullandığını bildirmişti.

Reading Üniversitesi'nden araştırmayı yürüten Profesör Vitaliy Khutoryanskiy, "Bu bulgu, planaria gibi küçük yassı solucanların beyni nasıl incelediğimizde değerli bir rol oynayabileceğine dair artan kanıtlara katkıda bulunuyor. Psikiyatrik ilaçlara memelilerde görülenlere benzer belirli tepkiler veriyorlar ancak onları kullanmak çok daha az etik kaygı içeriyor" dedi.
 

zfgh
Küçük gölet solucanları, şizofreni tedavisinde yeni yollar bulunmasına, uyuşturucu bağımlılığı hakkında bilgi edinilmesine ve akıl hastalıkları için yeni ilaçların denenmesinde yardımcı olabilir (Reading Üniversitesi)

Birleşik Krallık hükümetinin verilerine göre 2023'te hayvan araştırmalarında 882 bin fare ve 144 bin 60 sıçan kullanıldı. 2016 tarihli bir çalışma, sinirbiliminde sıçan ve fare kullanımının 1980'lerdeki yüzde 20'den 2010'larda yüzde 50'nin üzerine çıktığını öne sürdü.

Araştırmaları daha etik hale getirme çabalarına rağmen bilim insanları deneyler için hâlâ büyük ölçüde kemirgenlere bel bağlıyor. Araştırmacılar, beyin rahatsızlıklarını incelemek için yassı solucanların tercih edilmesinin, bilim insanları tarafından kullanılan kemirgen sayısını azaltabileceğini belirtti.

Profesör Khutoryanskiy şunları ekledi:

Birleşik Krallık'taki araştırmalarda her yıl yaklaşık bir milyon fare ve sıçan kullanılıyor ancak bunun yerine planaria kullanmak bu sayıları azaltabilir. Ayrıca ciddi akıl sağlığı sorunları olan kişilere yönelik daha iyi tedaviler geliştirmek için gereken yanıtları sağlayabilir. Bu hem bilim hem de hayvan refahı için yararlı.

Araştırma, Pharmaceutical Research adlı akademik dergide yayımlandı.

Independent Türkçe