Yeni bir çip sayesinde, yaşa bağlı görme kaybı yaşayan kişiler tekrar görmeye ve okumaya başladı.
Sarı nokta hastalığı diye de bilinen yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YBMD), gözün merkezi görme yetisinden sorumlu makulada, genellikle yaşlanma sonucu bozulma meydana gelmesini ifade ediyor.
Bu hastalığın kuru tip diye adlandırılan versiyonunda retinanın merkezindeki hücreler ölmeye başlıyor. Jeografik atrofi denen bu durum, görme alanlarının merkezinde büyük ve siyah bir nokta görmeye yol açıyor.
Hastaların çevresel görüşü korunsa da okuyamıyor, yüzleri veya şekilleri tanımakta zorluk çekiyor ve gezinmekte güçlük yaşayabiliyorlar.
Uzmanlar, görme kaybı süreci ilaçlarla yavaşlatılsa da hastalığın tedavisi olmadığını söylüyor.
Avrupa ve ABD'den bir grup araştırmacı, saç telinden daha ince bir elektronik implant geliştirerek bu hastaların görme yetisinde büyük bir iyileşme sağladı.
Bilim insanları Prima adlı mikroçipi, jeografik atrofi yaşayan 32 YBMD hastasının retinasının merkezinin altına yerleştirdi.
Hastaların okuyup yazmalarını sağlamak için bellerine taktıkları küçük bir bilgisayara bağlı, bir video kamera içeren artırılmış gerçeklik gözlükleri verildi. Bu gözlüklerin yakınlaştırma özelliği sayesinde hastalar metinleri daha rahat okuma imkanı buldu.
Geri getirilen görüş mükemmel değil; siyah beyaz, bulanık ve görüş alanı dar. Ancak bulguları hakemli dergi The New England Journal of Medicine'da dün (20 Ekim) yayımlanan çalışmaya göre 32 katılımcıdan 27'si artık okuyabiliyor.
Araştırmacılar gözlük ve kamerayla görmek normal görmeyle aynı olmadığı için birkaç ay süren bir eğitim gerekebildiğini belirtiyor.
Çalışmaya katılan hastalardan Sheila Irvine "İmplant takılmadan önce, gözlerimde iki siyah disk varmış gibiydi ve dış kısımları bulanıktı" diyerek ekliyor:
Çok büyük bir fark yarattı. Gözlerimle görmenin yeni bir yolu gibi ve bir harf görmeye başladığımda çok heyecanlandım. Tekrar okumayı öğrenmek kolay değil ama ne kadar çok saat harcarsam o kadar çok şey öğreniyorum.
Ayrıca katılımcıların yaklaşık yarısında göz içi basıncın artması, retinada yırtılma ve kanama gibi bazı yan etkiler de görüldü. Öte yandan bilim insanları bunların iki ay içinde düzeldiğini söylüyor.
Makalenin yazarlarından Mahi Muqit implant hakkında "Yapay görme tarihinde yeni bir dönemi temsil ediyor" diyerek ekliyor:
Görme engelli hastalar, merkezi görme becerisinde anlamlı bir kazanım elde etti ve bu daha önce hiç yapılmamıştı. Okuma yeteneğini geri kazanmak, yaşam kalitelerinde önemli bir iyileşme sağlıyor, ruh hallerini iyileştiriyor ve özgüvenlerini ve bağımsızlıklarını geri kazanmalarına yardımcı oluyor.
Çalışmada yer almayan uzmanlar da yeni cihazın geliştirilmeye ihtiyaç duysa da umut verici olduğunu söylüyor.
Boston'daki özel bir hastanede retina servisinin direktörü Dr. Demetrios Vavvas, implantın makula dejenerasyonunu tedavi etmediğini ancak bunu, yeni bir teknolojinin başlangıcı olarak gördüğünü belirtiyor.
Araştırmacılar, cihazın daha iyi bir çözünürlüğe sahip versiyonunu halihazırda geliştiriyor.
Independent Türkçe, Guardian, New York Times, The New England Journal of Medicine