ABD'nin Kuzey Dakota eyaletinde keşfedilen bir diş fosili, dinozorlar döneminde denizleri kasıp kavuran dev bir okyanus avcısının nehirlerde de avlanıyor olabileceğini gösteriyor.
İsveç'teki Uppsala Üniversitesi'nden araştırmacılar, kertenkele benzeri soyu tükenmiş sürüngenin boyunun 12 metreye ulaştığını ve günümüzün tuzlu su timsahlarına benzer bir ortamda yaşamış olabileceğini söylüyor.
Bugüne kadar, iri kafatası ve güçlü çenesiyle bilinen bu korkunç dev su sürüngenlerinin, denizde yaşayan bir yırtıcı tür olduğu ve yalnızca okyanuslarda avlandığı düşünülüyordu.
Kuzey Dakota'daki Hell Creek Formasyonu'nda keşfedilen 66 milyon yıllık bir mosazor diş fosilinin, nehir suyuna maruz kaldığını gösteren izler taşıdığı saptandı.
Bilim insanları bu bulgunun "genellikle deniz sürüngenleri olarak kabul edilen mosazorların, tatlı su ortamlarında da yaşayabileceğine dair artan kanıtlara bir yenisini eklediğini" söylüyor.
Araştırmacılar, hakemli dergi BMC Zoology'de yayımlanan yeni çalışmada bu türe "Nehir Kenarının Kralı" adını verdi.
Bilim insanları son çalışmada incelenen diş fosilinde, mosazorun bir süre tatlı suda yaşadığını gösteren kimyasal belirtiler tespit etti.
Bilim insanları dişin bulunduğu yerin bir zamanlar, Batı İç Denizyolu diye bilinen eski bir denize bağlı bir nehir bölgesi olabileceğini düşünüyor.
Yapılan analizler dişin, mosazor grubu Prognathodontini'den geldiğine de işaret ediyor; fosilin yüzeyindeki pürüzlü desenlerle bu gruptaki diğer türlerin dişlerindeki desenler arasında benzerlikler saptandı.
Araştırmacılar diş fosilinde, tatlı su ortamlarıyla bağlantılı oksijen ve stronsiyum elementlerinin farklı versiyonlarını buldu.
Ekibe göre bu, mosazorun tatlı su hayvanlarıyla beslendiğinin ve denizden uzakta yaşayıp avlanabildiğinin göstergesi olabilir.
Ayrıca diş fosilinde yer değiştirdiğine dair hiçbir iz görülmemesi, mosazorun Hell Creek'te yaşayıp ölmüş olduğu anlamına gelebilir.
Daha önce bu bölgede aynı döneme ait başka mosazor dişi bulunmamıştı.
Batı İç Denizyolu bölgesinde keşfedilen daha eski mosazor dişleri ve diğer hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar, deniz suyundan ziyade tatlı su habitatına işaret ediyor ve bu da tuz seviyelerinin zaman içinde giderek azaldığı sinyalini veriyor.
Bilim insanları, bölgedeki mosazorların Batı İç Denizyolu'ndaki tuz seviyelerinin düşmesi karşısında tatlı su ortamına uyum sağladığını ve yavaş yavaş Hell Creek nehir kanallarına girdiğini düşünüyor.
Araştırmada şu ifadeleri kullanıyorlar:
Daha genç ve küçük bireylerin bu kıyı ve nehir habitatlarını kullanma olasılığı daha yüksek olmasına rağmen bu adaptasyon, Hell Creek Formasyonu paleoçevresindeki geniş nehirlerin, büyük gövdeli türleri destekleyebildiğini gösteriyor olabilir.
Araştırmacılar, "Bu adaptasyon yeteneği, Geç Kretase döneminde çeşitli ekolojik ortamlarda gelişebilmelerinin anahtar faktörü olabilir" sonucuna varıyor.
Independent Türkçe
