Kullananlar binalardan atlayıp cam yemeye çalışıyor: "Maymun tozu" nedir?

ABD'de çoktan yasaklanan bu B sınıfı uyuşturucu, yakında Birleşik Krallık'ta daha sert cezalarla karşı karşıya kalabilir

Maymun Tozu sentetik bir katinon. Katinon, Yemen otu bitkisinde doğal bir şekilde bulunan bir uyarıcı (Pexels)
Maymun Tozu sentetik bir katinon. Katinon, Yemen otu bitkisinde doğal bir şekilde bulunan bir uyarıcı (Pexels)
TT

Kullananlar binalardan atlayıp cam yemeye çalışıyor: "Maymun tozu" nedir?

Maymun Tozu sentetik bir katinon. Katinon, Yemen otu bitkisinde doğal bir şekilde bulunan bir uyarıcı (Pexels)
Maymun Tozu sentetik bir katinon. Katinon, Yemen otu bitkisinde doğal bir şekilde bulunan bir uyarıcı (Pexels)

Halüsinasyonlar, psikoz, istemsiz vücut hareketleri ve Hulk benzeri bir kuvvet.

Bunlar bir dizi suç ve sağlık sorunuyla bağlantılı, nispeten yeni ve tehlikeli bir uyuşturucu olan maymun tozunun bildirilen etkilerinden sadece bazıları.

ABD'de çoktan yasaklanan bu B sınıfı (amfetamin, kenevir ve ketamin gibi ikinci derecede zararlı uyuşturucuların yer aldığı kategori -ed.n.) uyuşturucu, bazı kullanıcıların binalardan atladığı ya da cam yemeye çalıştığı yönündeki haberlerin ardından yakında Birleşik Krallık'ta (BK) daha sert cezalarla karşı karşıya kalabilir.

Hükümet yetkilileri uyuşturucu uzmanlarının, A Sınıfına (kokain, eroin ve ekstazi gibi en zararlı uyuşturucuların yer aldığı kategori -ed.n.) yükseltilme potansiyeline sahip bu maddeyi incelemesini istedi.

Maymun tozu nedir?

Maymun tozu sentetik, yani insan yapımı bir katinondur. Katinon, Yemen otu bitkisinde doğal bir şekilde bulunan bir uyarıcı.

Bazen Butilon M1, Sihirli Kristaller, Mdpv, Metilon veya Pirovaleron diye de adlandırılan bu madde genellikle beyaz, kirli beyaz, sarımsı veya kahverengi bir toz formunda geliyor ve bir milletvekiline göre, bir dozun maliyeti 2 sterlin (yaklaşık 50 TL) kadar ucuz olabiliyor.

Katinonlar başlangıçta internetten metamfetamin, ekstazi ve kokain gibi uyuşturucuların "yasal" alternatifi olarak satılıyordu.

Satıcılar polisle sorun yaşamamak için sattıkları katinonlara, insan tüketimine uygun olmadığına dair işaret koyarak bunları bitki besini ve banyo tuzu olarak satıyordu.

BK hükümeti daha sonra bu maddeyi yasakladı.

Nasıl kullanılır?

Maymun tozu genellikle burundan çekiliyor. Kapsül ve hap olarak da bulunabilen bu madde, tüttürülebilir ya da nadir durumlarda enjekte edilebilir.

Uzmanlar, genellikle amfetaminler (metamfetamin) ve MDMA'yle (ekstazi) benzer etkilere sahip olan maymun tozunun etkilerine dair kanıtların hâlâ ortaya çıktığını söylüyor.

Polis memurları bu uyuşturucunun etkisi altındaki kişilerle mücadele etmeyi, insanüstü güce sahip çizgi roman karakteri İnanılmaz Hulk'la güreşmeye benzetiyor.

Bir keresinde, maymun tozu kullanan biri bir binaya tırmanıp ardından binadan atlamıştı.

Adam bir arabanın üzerine düştükten sonra ayağa fırlamış ve söylenene göre hiçbir acı hissetmeden polis memurlarıyla boğuşmaya başlamıştı.

Uyuşturucu özellikle Stoke-on-Trent ve Staffordshire'da sorun yaratıyor.

Stoke-on-Trent'in güney seçim bölgesinden Muhafazakar Partili Milletvekili Jack Brereton, hükümetin uyuşturucuyu incelemesinden memnuniyet duyduğunu söylüyor.

Yok olan hayatlar

Brereton, "Birçok kişinin hayatı bu uyuşturucuyu kullanması sonucu tamamen mahvoldu" diyor.

Bağımlı hale gelenler için bir tedavi yok ve madde çok bağımlılık yapıyor. Buna yenik düşenlerin durumu çok vahim.

Milletvekili sözlerine "Çok ucuza temin edilebiliyor, alkol fiyatından daha ucuz ve kolayca alınabiliyor" devam ediyor.

Yeniden sınıflandırılmasını sağlamamız ve bu uyuşturucuyu piyasaya sürenlerin karşılaşacağı sonuçları ortaya koymamız gerekiyor.

BK'nin Suç ve Polislikten Sorumlu İçişleri Bakan Yardımcısı Chris Philp, hükümetin asosyal davranışları ve suçu azaltmak için "yasadışı maddelere yönelik arz ve taleple mücadele etmeye" kararlı olduğunu söylüyor.

Philp, "Uyuşturucu yasalarımız bu maddelerin gelişimine ayak uydurmalı" diye ekliyor.

Staffordshire Polisi Teşkilatı'nın başmüfettişi ve uyuşturucu faaliyetlerinden sorumlu Rob Hessell, teşkilatın maddenin yeniden sınıflandırılp A Sınıfına alınmasını desteklediğini belirtiyor.



Zayıflama iğneleri, migren hastalarına umut oldu

Araştırmacılar diyabet tedavisinde yaygın olarak kullanılan GLP-1 ilacı liraglutidin, migren sıklığını azaltma potansiyeli taşıdığını keşfetti (Pexels)
Araştırmacılar diyabet tedavisinde yaygın olarak kullanılan GLP-1 ilacı liraglutidin, migren sıklığını azaltma potansiyeli taşıdığını keşfetti (Pexels)
TT

Zayıflama iğneleri, migren hastalarına umut oldu

Araştırmacılar diyabet tedavisinde yaygın olarak kullanılan GLP-1 ilacı liraglutidin, migren sıklığını azaltma potansiyeli taşıdığını keşfetti (Pexels)
Araştırmacılar diyabet tedavisinde yaygın olarak kullanılan GLP-1 ilacı liraglutidin, migren sıklığını azaltma potansiyeli taşıdığını keşfetti (Pexels)

Rebecca Whittaker 

Yeni bir araştırmaya göre zayıflama iğneleri, migren hastalarının ağrısını yarı yarıya azaltabilir.

GLP-1 reseptör agonistleri diye de bilinen Ozempic ve Wegovy gibi ilaçlar, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal hormonu taklit ederek çalışıyor.

Araştırmacılar diyabet tedavisinde sık kullanılan GLP-1 ilacı liraglutidin, migren sıklığını kayda değer derecede azaltma potansiyeli taşıdığını keşfetti.

Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Servisi'ne göre, migren Birleşik Krallık'ta yaklaşık 6 milyon kişiyi etkiliyor. Üç gün sürebilen ataklar; ağrı, mide bulantısı, kusma, baş dönmesi ve ışığa, sese ve kokulara duyarlılığa neden olabiliyor.

Napoli Üniversitesi Baş Ağrısı Merkezi'nden araştırmacılar, obezite ve kronik migreni olan 26 yetişkine liraglutid ilacı verdi.

Sonuçları 2025 Avrupa Nöroloji Akademisi (European Academy of Neurology / EAN) Kongresi'nde sunulan çalışmada, ilacı alanların başının ayda ortalama 11 gün daha az ağrıdığı tespit edildi.

Katılımcılar ayrıca ilacı aldıktan sonraki sadece iki hafta içinde yaşam kalitesi, iş, eğitim ve sosyal işlevlerde anlamlı iyileşmeler yaşadı.

Baş araştırmacı Dr. Simone Braca, "Çoğu hasta ilk iki hafta içinde kendini daha iyi hissetti ve yaşam kalitesinde kayda değer bir iyileşme olduğunu bildirdi" diyor.

Kilo kaybı orta düzeyde ve istatistiksel açıdan anlamlı olmasa da bu fayda üç aylık gözlem süresi boyunca devam etti.

Kafa içi basıncındaki hafif artışların migren ataklarıyla bağlantılı olduğuna dair kanıtlar giderek artıyor.

Bu durum, beyin ve omuriliği çevreleyen beyin-omurilik sıvısının basıncının artmasından kaynaklanıyor. Basınç artışı, ciddi kafa travması, felç, beyin tümörü veya yüksek tansiyon nedeniyle meydana gelebiliyor.

Ancak beyin-omurilik sıvısı salgısını azaltan liraglutid gibi GLP-1 reseptör agonistlerinin, idiyopatik intrakraniyal hipertansiyon (İİH) tedavisinde etkili olduğu kanıtlandı.

Çalışmaya katılan hastalar, İİH'yi elemek için papilödem (kafa içi basıncındaki artış sonucu optik disk şişmesi) ve altıncı sinir felci taramasından geçti.

Dr. Braca ve meslektaşları, GLP-1 ilaçlarının, migrenin ardındaki kilit molekül olan CGRP (kalsitonin geni ile ilişkili peptid) salımını azaltabileceğine inanıyor.

Dr. Braca, "Bu ilaçların beyin-omurilik sıvısı basıncını düzenleyerek ve kafa içi venöz sinüslerin sıkışmasını azaltarak migreni tetikleyen kritik bir peptid olan, kalsitonin geniyle ilişkili peptidin (CGRP) salımını azalttığını düşünüyoruz" diyor.

Bu da kafa içi basınç kontrolünü yepyeni, farmakolojik olarak hedeflenebilir bir yol haline getirecektir.

Araştırma makalesinin yazarları, liraglutidin tip 2 diyabet ve obezitede kullanımının yerleştiği göz önüne alındığında, nörolojide ilaçın farklı amaçla kullanıldığı umut verici bir durumun yaşanabileceğini söylüyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news