Aspirinin yarar ve zararları nelerdir?

Aspirinin yarar ve zararları nelerdir?
TT

Aspirinin yarar ve zararları nelerdir?

Aspirinin yarar ve zararları nelerdir?

Aspirinin (asetilsalisilik asit) vücudun iltihaplanma süreçlerini etkilediğine, ateşi düşürdüğüne ve kanı sulandırdığına inanılıyor.

Şarku’l Avsat’ın Russia Today’den aktardığı habere göre, Rus Dr. Alexander Myasnikov, “Bu nedenle aspirin, kardiyovasküler komplikasyon riski taşıyan tüm hastalara verilmelidir” dedi.

Bu arada, ahududu reçelinde de asetilsalisilik asit bulunur, bu nedenle ahududu reçeli ateş düşürücü olarak da tavsiye ediliyor.

Aspirin, belirli kanser türlerine bağlı ölümleri azaltıyor. Etanol metabolizmasını doğrudan etkilemez ve toksinlerin vücuttan atılması ile ilişkili değildir.

İlacın asıl amacı, rahatsız edici semptomlardan kurtulmak ve bir bütün olarak kişinin durumunu iyileştirmektir.

Aspirin’in keşfinin 170. yıl dönümünde konuşan Dr. Myasnikov, “Ateşi daha iyi düşüren başka bir ilaç olan parasetamol, alkolle birlikte karaciğeri anında öldürebilir” dedi.

Dr. Myasnikov, bu mucize ilaç için bir dizi kontrendikasyon olduğunu ve bunların dikkate alınması gerektiğini vurguladı.

Aspirin yalnızca reçeteyle alınabileceğinden ve kontrendikasyonlar nedeniyle hiçbir durumda doktor reçetesi olmadan kendi başınıza alınması önerilmiyor.

Kontrolsüz aspirin alımı kanamaya neden olabilir.

Aspirin alan her 10 bin kişiden dördünde ağır kanama yaşanırken, yüzde 50 ölüm oranı kaydediliyor.

Ölümcül sonuçlara yol açabileceği için 14 yaşın altındaki çocukların aspirin alması yasak.

Ayrıca özel durumlar ve küçük dozlar dışında gebelere reçete edilmesi önerilmiyor.

Dr. Myasnikov açıklamasını, “Aspirinin, kalp krizi, inme, ateroskleroz veya anjina pektoris gibi halihazırda bir hastalığı olanlar için uygun olduğunu dikkate almak gerekir” ifadeleriyle bitirdi.



Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
TT

Dubai çikolatasının popülaritesi dünya çapında fıstık kıtlığına neden oluyor

Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)
Üstüne altın yaprak konulmuş Dubai çikolatası (Arşiv - AFP)

Dubai çikolatasının popülaritesi, Antep fıstığı arzında küresel bir krize yol açarak dünya çapında fıstık kıtlığını şiddetlendirdi ve fiyatların hızla yükselmesine neden oldu.

Antep fıstığı kreması, kadayıf ve sütlü çikolatanın birleşiminden oluşan Dubai çikolatası, 2021 yılında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) merkezli çikolata şirketi Fix tarafından piyasaya sürülmesinin ardından büyük ilgi gördü ve bir TikTok videosu viral oldu. Aralık 2023'te yayınlanan video 120 milyondan fazla izlendi ve fıstıklı çikolataya karşı küresel bir tutku uyandırarak birçok benzer ürünün ortaya çıkmasına neden oldu.

Kuruyemiş perakendecisi CG Hacking'den Giles Hacking, bu tutku nedeniyle Antep fıstığı fiyatlarının bir yıl önce pound (ağırlık ölçüsü birimi) başına 7,65 dolardan şu anda pound başına yaklaşık 10,30 dolara yükseldiğini söyledi. Hacking, “Şu anda Antep fıstığı piyasasında arz sıkıntısı yaşanıyor” dedi.

Şarku’l Avsat’ın Financial Times'tan aktardığı habere göre, tüketiciler o kadar heyecanlı ki, Birleşik Krallık gibi ülkelerde bazı mağazalar her müşterinin alabileceği çikolata sayısını sınırlıyor.

vfdghty
Berlin'deki bir tatlı dükkanında Dubai çikolataları hazırlanıyor. (Arşiv - AFP)

Antep fıstığının ana ihracatçısı olan ABD'de geçen yıl hayal kırıklığı yaratan hasadın ardından Antep fıstığı stokları zaten azalmaktaydı. Hacking, ABD mahsulünün normalden daha kaliteli olduğunu ve bunun da genellikle çikolata ve diğer gıdalar için malzeme olarak satılan ucuz, kabuksuz Antep fıstığı içlerinin arzını azalttığını söyledi. Hacking, “Çok fazla arz yoktu. Bu yüzden Dubai çikolatası geldiğinde ve çikolatacılar ellerine geçen tüm ürünleri satın aldıklarında, dünyanın geri kalanında bir kıtlık yaşandı” ifadelerini kullandı.

BAE'ye Antep fıstığı ihracatı

İran gümrük idaresine göre, dünyanın en büyük ikinci antepfıstığı üreticisi olan İran, Mart 2025'te sona eren altı aylık dönemde BAE'ye bir önceki 12 aya kıyasla yüzde 40 daha fazla antepfıstığı ihraç etti.

İran Antep Fıstığı Derneği yönetim kurulu üyesi Behruz Ağa, kıtlığın, küresel fıstık arzının talebi aştığı ve fiyatların düşmesine neden olduğu 2023'ten keskin bir geri dönüşü temsil ettiğini söyledi.

Yetiştiricilikte dönüşüm

Kaliforniya'da bazı çiftçiler badem fiyatlarının düşmesi nedeniyle son yıllarda bademden Antep fıstığına geçiş yaptı. Ancak bu ağaçlar eylül ayındaki bir sonraki hasada kadar üretime başlamayacak.

Diğer yandan çikolata üreticileri yeterince krema dolgulu çikolata üretemediklerini söylüyor.

Financial Times’a göre çikolata severler zaten kakao arzında yaşanan sıkıntıdan mustaripti ve bu durum 2024 yılında sert hava koşulları ve hastalıkların mahsulü etkilemesiyle fiyatların neredeyse üç katına çıkmasına neden oldu. Üreticiler, kakao kullanımını en aza indiren yeni tariflerle daha küçük barlar satmaya başladı.

Fix, başkalarının kendi markasını müşterileri yanıltmak için kullandığına dair endişelerini dile getirdi. Şirket ürünlerini BAE dışında satmıyor ve günde sadece iki saat satışa sunuyor.

İsviçreli çikolata üreticisi Laderach'ın CEO'su Johannes Laderach, “Dubai çikolatasına olan talep bizi çok şaşırttı. Birkaç ay önce piyasaya sürdük ve talep katlanarak artmaya devam ediyor” ifadelerini kullandı.