Yaşlılar için en sağlıklı yiyecekler neler?

Yaşlı insanlar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını fark eder (Arşiv- Reuters)
Yaşlı insanlar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını fark eder (Arşiv- Reuters)
TT

Yaşlılar için en sağlıklı yiyecekler neler?

Yaşlı insanlar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını fark eder (Arşiv- Reuters)
Yaşlı insanlar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını fark eder (Arşiv- Reuters)

Yaşlıların beslenme gereksinimleri farklı, bu nedenle sağlık gereksinimleri ile uyumlu bir diyet planı uygulamalılar. Şarku’l Avsat’ın DHgate’den aktardığı habere göre yaşlılar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını, bunun da sindirim sisteminde, yiyecek tercihlerinde ve iştahta değişikliklere yol açtığını not etmeli. Peki yaşlılar hangi sağlıklı besinleri tercih etmeli?

Yaşlılar için en iyi meyveler listesinde papaya, çilek, mango, şeftali ve ahududu yer alır. En iyi sebzeler listesinde ise, tatlı patates, domates, brokoli, pancar ve havuç bulunur. En iyi süt ürünleri ve kuruyemiş listesine gelince, bu liste, az yağlı süt, az yağlı yoğurt, badem ve az yağlı peynir içerir. Yaşlı bir kişi için sağlıklı bir diyetin nasıl sürdürüleceğine odaklanmak da önemli. Yaşlıların beslenme ihtiyaçları, çocukların veya orta yaşlılarınkinden farklı. Bununla birlikte, sağlıklı bir diyet sürdürmek için bazı stratejiler izleyebilirler.

Besin değeri yüksek besinler tüketmek

Yaşlanma kalori ihtiyacını azaltır. Bununla birlikte, besin gereksinimleri aynı kalır ve hatta bazı durumlarda artar. Daha sonra, yaşlılar vitaminleri, mineralleri, karbonhidratları, yağları ve proteinleri almalarına yardımcı olan besleyiciliği yoğun yiyecekler yemeli. Vücuda yeterli kaloriyi sağlamak için gerekli olan yaşlılar için sağlıklı yiyeceklerin bir listesi şöyle:

Fasulye, mercimek, meyve, sebze, kepekli tahıllar, kabuklu yemişler, tohumlar, yağsız protein ve az yağlı süt ürünleri. Yaşlı yetişkinler, kalorisi yüksek, ancak besin değeri düşük yiyeceklerden kaçınmalı. Örneğin, tatlılar, kızarmış yiyecekler, şekerli içecekler ve fast food.

Diyet planına yüksek lifli yiyecekler eklemek

Sağlıklı bir sindirim sistemi sağlamak için yaşlı yetişkinler yeterince lif yemeli. Lif açısından zengin besinler kabızlık ve diğer sorunları önlemeye yardımcı olur. Burada, sağlıklı bir kolesterol seviyesini korumak için gerekli olan çözünebilir liflere odaklanmalılar. Yaşlılar için sağlıklı, yüksek lifli gıdaların iyi kaynaklarının bir listesi şöyle:

Fındık, fasulye tohumu, mercimek, meyve, sebze, yulaf, yulaf kepeği ve tüm tahıllar Yaşlılar lif açısından zengin gıdaları yemekte zorlanıyorsa, Psyllium Husk gibi lif takviyeleri önerecek doktorlara danışabilirler.

Sağlıklı ve uygun besinleri seçmek

Rahat yiyecekler tüketmeniz, sağlıklı seçeneğe bağlı kalın. Hazırlaması kolay ve besin açısından yoğun yiyeceklerin bir listesi şöyle: Yulaf ezmesi, düşük sodyumlu konserve sebzeler, konserve et ve balık, pişmiş fasulye, şekersiz dondurulmuş meyve veya düşük şekerli konserve meyveler. Bu tür yiyecekleri satın almadan önce, yaşlılar paketlenmiş yiyeceklerin üzerindeki etiketleri kontrol etmeli. Doymamış yağ, tuz ve şeker ilavesi az, vitamin, mineral ve lifi bol besinleri tercih etmeliler.

Takviye almak

Bazen, tüm besinleri içeren, yaşlılar için en iyi yiyecekleri içeren bir diyet planı hazırlamak, yiyecekle ilgili bazı sınırlamalar nedeniyle zorlaşır. Bu gibi durumlarda doktorlarına danıştıktan sonra magnezyum, vitamin B6, B12, D vitamini gibi vitamin veya mineral takviyeleri alabilirler.

Vücut nemini korumak

Yaşlılar için içme suyu ve yeterli sıvı önemlidir. Yaşlanma vücuttaki su içeriğini azaltabilir, bu da dehidrasyonun artmasına neden olur. Dehidrasyon, artan ölüm oranlarına ve bilişsel bozulmaya, ciddi kafa karışıklığına veya kabızlığa yol açabilir. Bu tür sorunlardan kaçınmak için yaşlıların daha fazla su, sıvı ve meyve suyu içmesi gerekir.



Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Çin'de Alzheimer hastalığıyla diğer demans türlerinin orantısız bir sağlık yükü oluşturduğu ve vaka oranlarının küresel ortalamadan daha hızlı arttığı uyarısını yaptı.

Çarşamba günü PLOS One adlı akademik dergide yayımlanan yeni araştırma, ülkede demansı mümkün olduğunca erken önlemek için acil ve etkili müdahalelerin uygulanması çağrısında bulunuyor.

Alzheimer ve diğer demans türleri, (ADD; Alzheimer Dissease and Demantia / Alzheimer Hastalığı ve Demans), dünya çapında artan oranlarla giderek daha ciddi bir nörolojik sağlık sorunu haline geliyor.

Ancak bilim insanları, özellikle Çin'deki bunamaların gerçek hastalık yükü ve risk faktörlerinin yeterince anlaşılmadığını söylüyor.

Mevcut çalışmada araştırmacılar, Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumlar tarafından başlatılan halka açık veri tabanı Küresel Hastalık Yükü'nden (GBD) alınan, 30 yıldan uzun süreye yayılan küresel sağlık verilerini analiz etti.

Veri tabanı, 204 ülke ve bölgede 370’in üzerinde hastalık ve sağlık sorunuyla bunlara karşılık gelen 88 risk faktörü hakkında veri içeriyor.

1990'la 2021 arasındaki son analizlere dayanarak bilim insanları, Çin'de demans vakalarının üç katına, küresel vakalarınsa iki katına çıktığını tespit etti.

"ADD, küresel hastalık yükü en ağır hastalıklardan biri. Çin'de ve küresel olarak ADD'nin hastalık yükü 1990'dan 2021'e kadar yıldan yıla arttı" diye yazdılar.

Çalışmada, "2021'e gelindiğinde, Çin'in hastalık yükü üç kat artarken, küresel hastalık yükü iki katına çıktı" dendi.

y6u78ı9
ADD'nin 1990-2021 küresel hastalık yükü haritası. İki cinsiyet ve tüm yaşlar için 100 bin kişi başına düşen ölümlerdeki yıllık değişim (Liu, Geng., 2025, PLOS One)

Kısmen daha uzun yaşam süreleri nedeniyle kadınların erkeklere kıyasla demansın genel yükünü daha fazla taşıdığı tespit edildi.

Ancak araştırmacılar, erkeklerin bu hastalıktan ölüm oranlarının biraz daha yüksek olduğunu söylüyor.

Gelecek 15 yıl için eğilimleri tahmin eden bilim insanları, daha etkili müdahaleler yapılmadığı takdirde demans oranlarının özellikle Çin'de artmaya devam edeceği uyarısını yapıyor.

Araştırmacılar, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanan yüksek kan şekerinin Çin de dahil dünya genelinde demans için önde gelen risk faktörü olduğunu, bunu sigara ve yüksek vücut ağırlığının izlediğini söylüyor.

"Sigara, yüksek açlık kan şekeri düzeyleri ve yüksek vücut kitle indeksi, aralarında yüksek açlık plazma glukozunun baskın konuma sahip olduğu üç ana risk faktörü" diye yazdılar.

Bilim insanları Çin'de demans vakalarındaki artışın büyük ölçüde nüfus artışı ve değişen yaş demografisine bağlı olabileceğinden şüpheleniyor.

"Gelişen bir ülke olarak Çin, ekonomik dönüşüm ve yaşam tarzındaki büyük değişiklikler nedeniyle diyabet hastalarının sayısında önemli bir artış yaşadı" diye yazdılar.

Araştırmacılar, demans vakalarındaki artışı yavaşlatmak adına özellikle yaşlı yetişkinler arasında yüksek kan şekeri ve sigara kullanımının azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor.

Erken müdahalenin klinik hedeflerine ulaşmak için cinsiyete özgü risk faktörlerini hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulacağını belirtiyorlar.

Independent Türkçe