Yaşlılar için en sağlıklı yiyecekler neler?

Yaşlı insanlar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını fark eder (Arşiv- Reuters)
Yaşlı insanlar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını fark eder (Arşiv- Reuters)
TT

Yaşlılar için en sağlıklı yiyecekler neler?

Yaşlı insanlar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını fark eder (Arşiv- Reuters)
Yaşlı insanlar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını fark eder (Arşiv- Reuters)

Yaşlıların beslenme gereksinimleri farklı, bu nedenle sağlık gereksinimleri ile uyumlu bir diyet planı uygulamalılar. Şarku’l Avsat’ın DHgate’den aktardığı habere göre yaşlılar vücut kütlesinin ve metabolizmanın yaşla birlikte yavaşladığını, bunun da sindirim sisteminde, yiyecek tercihlerinde ve iştahta değişikliklere yol açtığını not etmeli. Peki yaşlılar hangi sağlıklı besinleri tercih etmeli?

Yaşlılar için en iyi meyveler listesinde papaya, çilek, mango, şeftali ve ahududu yer alır. En iyi sebzeler listesinde ise, tatlı patates, domates, brokoli, pancar ve havuç bulunur. En iyi süt ürünleri ve kuruyemiş listesine gelince, bu liste, az yağlı süt, az yağlı yoğurt, badem ve az yağlı peynir içerir. Yaşlı bir kişi için sağlıklı bir diyetin nasıl sürdürüleceğine odaklanmak da önemli. Yaşlıların beslenme ihtiyaçları, çocukların veya orta yaşlılarınkinden farklı. Bununla birlikte, sağlıklı bir diyet sürdürmek için bazı stratejiler izleyebilirler.

Besin değeri yüksek besinler tüketmek

Yaşlanma kalori ihtiyacını azaltır. Bununla birlikte, besin gereksinimleri aynı kalır ve hatta bazı durumlarda artar. Daha sonra, yaşlılar vitaminleri, mineralleri, karbonhidratları, yağları ve proteinleri almalarına yardımcı olan besleyiciliği yoğun yiyecekler yemeli. Vücuda yeterli kaloriyi sağlamak için gerekli olan yaşlılar için sağlıklı yiyeceklerin bir listesi şöyle:

Fasulye, mercimek, meyve, sebze, kepekli tahıllar, kabuklu yemişler, tohumlar, yağsız protein ve az yağlı süt ürünleri. Yaşlı yetişkinler, kalorisi yüksek, ancak besin değeri düşük yiyeceklerden kaçınmalı. Örneğin, tatlılar, kızarmış yiyecekler, şekerli içecekler ve fast food.

Diyet planına yüksek lifli yiyecekler eklemek

Sağlıklı bir sindirim sistemi sağlamak için yaşlı yetişkinler yeterince lif yemeli. Lif açısından zengin besinler kabızlık ve diğer sorunları önlemeye yardımcı olur. Burada, sağlıklı bir kolesterol seviyesini korumak için gerekli olan çözünebilir liflere odaklanmalılar. Yaşlılar için sağlıklı, yüksek lifli gıdaların iyi kaynaklarının bir listesi şöyle:

Fındık, fasulye tohumu, mercimek, meyve, sebze, yulaf, yulaf kepeği ve tüm tahıllar Yaşlılar lif açısından zengin gıdaları yemekte zorlanıyorsa, Psyllium Husk gibi lif takviyeleri önerecek doktorlara danışabilirler.

Sağlıklı ve uygun besinleri seçmek

Rahat yiyecekler tüketmeniz, sağlıklı seçeneğe bağlı kalın. Hazırlaması kolay ve besin açısından yoğun yiyeceklerin bir listesi şöyle: Yulaf ezmesi, düşük sodyumlu konserve sebzeler, konserve et ve balık, pişmiş fasulye, şekersiz dondurulmuş meyve veya düşük şekerli konserve meyveler. Bu tür yiyecekleri satın almadan önce, yaşlılar paketlenmiş yiyeceklerin üzerindeki etiketleri kontrol etmeli. Doymamış yağ, tuz ve şeker ilavesi az, vitamin, mineral ve lifi bol besinleri tercih etmeliler.

Takviye almak

Bazen, tüm besinleri içeren, yaşlılar için en iyi yiyecekleri içeren bir diyet planı hazırlamak, yiyecekle ilgili bazı sınırlamalar nedeniyle zorlaşır. Bu gibi durumlarda doktorlarına danıştıktan sonra magnezyum, vitamin B6, B12, D vitamini gibi vitamin veya mineral takviyeleri alabilirler.

Vücut nemini korumak

Yaşlılar için içme suyu ve yeterli sıvı önemlidir. Yaşlanma vücuttaki su içeriğini azaltabilir, bu da dehidrasyonun artmasına neden olur. Dehidrasyon, artan ölüm oranlarına ve bilişsel bozulmaya, ciddi kafa karışıklığına veya kabızlığa yol açabilir. Bu tür sorunlardan kaçınmak için yaşlıların daha fazla su, sıvı ve meyve suyu içmesi gerekir.



Her hastalığın devası olacak bir yiyecek vardır: Siz hasta olduğunuzda ne yiyorsunuz?

Boğaz ağrınız olduğunda, dondurma veya milkshake tüketmeniz öneriliyor (AP)
Boğaz ağrınız olduğunda, dondurma veya milkshake tüketmeniz öneriliyor (AP)
TT

Her hastalığın devası olacak bir yiyecek vardır: Siz hasta olduğunuzda ne yiyorsunuz?

Boğaz ağrınız olduğunda, dondurma veya milkshake tüketmeniz öneriliyor (AP)
Boğaz ağrınız olduğunda, dondurma veya milkshake tüketmeniz öneriliyor (AP)

İster boğaz ağrısı nedeniyle yutkunmakta güçlük çekiyor olun, ister mide rahatsızlığı nedeniyle hiçbir şeyi midenizde tutamıyor olun hasta olduğunuzda yemek yemek her zaman önceliğiniz olmuyor. Ancak Amerikan Aile Hekimleri Akademisi (AAFP) Yönetim Kurulu Üyesi ve aile hekimi Dr. Shannon Dowler, hasta olduğumuzda vücudumuzun beslenmeye ihtiyacı olduğunu, bu yüzden yemek yemekten kaçınmamamız gerektiğini söylüyor.

Çoğu durumda, en azından bazı besinleri aldığınızdan ve bol miktarda sıvı tükettiğinizden emin olmak için o an canınız neyi istiyorsa yemeniz yeterli. Ancak eğer yapabiliyorsanız, semptomlarınızı gerçekten hafifletebilecek bazı özel yiyeceklere yönelmeniz de fayda var.

Mide bakterisi

Mide rahatsızlığı, ishal, kusma ya da her üçü birden söz konusu olduğunda, mide gribi de denen bir çeşit mide ve bağırsak enfeksiyonu (gastroenterit) geçirdiğinizde kendinizi çok aç ya da susamış hissetmeyebilirsiniz. Time dergisine konuşan Beslenme ve Diyetetik Akademisi (Academy of Nutrition and Dietetics/ eatrightPRO) Sözcüsü, diyetisyen ve onkolojik beslenme uzmanı Amy Bragagnini, vücudun susuz kalmasının (dehidrasyonun) tehlikeli olabileceğini ve baş ağrısı, yorgunluk, baş dönmesi ve diğer rahatsız edici semptomlara neden olabileceğini söylüyor.

Mikroplarla savaşırken bol miktarda su, hindistan cevizi suyu veya elektrolit yüklü içecekler içmenizi öneren Bragagnini, “Yavaş başlayın ve tolere edebildikçe daha fazla sıvı ekleyin. Büyük miktarlarda sıvıyı bir anda yutmak yerine yudum yudum ve kaşık kaşık alın” ifadelerini kullandı.

dfvgth
Muz gibi potasyum açısından zengin gıdalar genel kalp sağlığını destekler (Reuters)

Amerikan Gastroenteroloji Derneği'ne (American Gastroenterological Association/AGA) göre yemek yemeye hazır olduğunuzda, sindirim sisteminizi fazla çalıştırmadan gevşek dışkı hacmini artırmaya yardımcı olabilecek bir miktar çözünür lif yemelisiniz. Dr. Shannon Dowler, bunun için bisküvi, muz, pirinç, elma püresi ve tost gibi hafif nişastalı yiyeceklere odaklanmanızı öneriyor.

Bragagnini, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Durumunuzu daha da kötüleştirebilecek büyük öğünler yerine küçük, sık ve küçük miktarlarda öğünler yiyin. Zayıflamış bir durumda sindirimi zor olabilen kuruyemişler, tohumlar, meyveler ve sebzeler gibi lif oranı yüksek gıdalardan kaçının. Yapay tatlandırıcılar bazen ishale neden olabilir. Ayrıca kafein gibi ishali (dehidrasyon) daha da kötüleştirebilecek ne varsa bunları da tüketmekten kaçının.”

Kabızlık

Kabızlığın (hidrasyon) sindirim sisteminde kilit bir faktör olduğunun altını çizen Braganini, “Genellikle insanlar kabızlık çektiğinde bağırsakları hareket etmez, bu nedenle bol sıvı almak önemlidir” yorumunda bulundu.

ABD Ulusal Tıp Kütüphanesi’ne (National Library of Medicine/NLM) göre özellikle sıcak içecekler bağırsak hareketlerini uyarmaya yardımcı olabilir. Bazı insanların kuru erik tükeymeyi veya kuru erik suyu içmeyi tercih ettiğini belirten Bragagnini, bunun dışında da birçok meyvenin lif sağlayıp bağırsakları hareket ettirmeye yardımcı olabileceğini söylüyor.

Öğünlerinizdeki toplam lif alımına da dikkat etmelisiniz. Fasulye, tam tahıllar, baklagiller ve kuruyemişler gibi lif açısından zengin gıdalar kabızlığı önlemeye yardımcı olabilir. Sadece daha fazla lif eklerken dikkatli olmanızda fayda var. Dr. Dowler’e göre çok hızlı bir şekilde lif yüklemesi yapmamalısınız.

Soğuk algınlığı ve grip

Solunum yolu enfeksiyonları iştahınızı azaltabilir, özellikle de tat veya koku alma duyunuz bozulabilir. Besleyici ve rahatlatıcı bulduğunuz sıcak çorba, bisküvi, kızarmış ekmek, mısır gevreği, pirinç veya jöle gibi yiyecekleri düşünüp bunlara sadık kalmanızı öneren Bragagnini, “Kendinizi iyi hissetmediğinizde Semptomlarınızı tahriş etmeyen veya şiddetlendirmeyen yiyecekler yemeye çalışın. Nane veya zencefil çayı yatıştırıcı olabilir, diye ekliyor. Et suları ve çaylar da içinizi yumuşatır” diye konuştu.

Boğaz ağrısı

Yutkunduğunuzda boğazınız acıyorsa iştahınız azalabilir, ancak Dr. Dowler, dondurulmuş buzlu şeker, dondurma, yoğurt veya boğazınızı rahatlatan herhangi başka bir soğuk yiyecek ve içecekleri tercih etmenizi öneriyor.

Dr. Dowler, sıcak çorbaların da rahatlatıcı olabileceğini ve sadece sudan daha fazla besin içerdiğini sözlerine ekledi. Mayo Clinic'e göre ballı çay da boğaz ağrısını yatıştırabilir ve hatta öksürüğü hafifletebilir.

Mide yanması/ekşimesi

Ulusal Diyabet ve Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü'ne (NIDDK) göre yemek borusu ile mide arasındaki kapakçık normal mide asidi seviyesini koruyamadığında mide ekşimesi veya yanması meydana gelir.

frgthyu
İngiltere'de çikolata yapımı (Reuters)

Böyle bir durumda yapılması gereken ilk şey, semptomlarınızı şiddetlendirebilecek herhangi bir yiyecek yiyip yemediğinizi hatırlamaya çalışmak olacaktır. Bragagnini, turunçgiller, baharatlı yiyecekler, (domates gibi) asitli yiyecekler, çikolata, kafein ve nanenin mide ekşimesini tetikleyebileceğini, bu yüzden bu tür gıdaları tüketmekten kaçınmanız gerektiğini söylüyor. Dr. Dowler ise yemekten kısa bir süre sonra yatmanın mide asidinin yemek borusuna geri akması olasılığını artırabileceğinden, yatmadan kısa bir süre önce yemek yemekten kaçınılmasını tavsiye ediyor.

Bunun yerine diyetinize salatalık ve yeşil yapraklı sebzeler gibi lif ve su açısından zengin gıdalar eklemenizi öneren Dr. Dowler, muz ve karnabahar gibi düşük asitli yiyecekler de kendinizi daha iyi hissetmenize yardımcı olabileceğini de belirtiyor.