Araştırma: Parkinson hastalığı, akıllı saatler sayesinde 7 yıl önceden teşhis edilebilir

İngiltere'de yapılan bir araştırma, katılımcıların kullandıkları akıllı saatlerden elde edilen verilerin, Parkinson hastalığının 7 yıl öncesine kadar teşhisinde yardımcı olabileceğini gösterdi.

Akıllı saatler, insanların hareketlerini doğru bir şekilde takip ediyor (Reuters)
Akıllı saatler, insanların hareketlerini doğru bir şekilde takip ediyor (Reuters)
TT

Araştırma: Parkinson hastalığı, akıllı saatler sayesinde 7 yıl önceden teşhis edilebilir

Akıllı saatler, insanların hareketlerini doğru bir şekilde takip ediyor (Reuters)
Akıllı saatler, insanların hareketlerini doğru bir şekilde takip ediyor (Reuters)

Sky News'un haberine göre, Cardiff Üniversitesi bünyesindeki İngiltere Demans Araştırma Enstitüsünden araştırmacılar, akıllı saatlerin, Parkinson'un erken teşhisinde önemli rol oynayabileceğini tespit etti.

İngiltere'de, yaklaşık yarım milyon kişinin sağlık verilerinin bulunduğu "Biobank" adlı biyomedikal veri tabanından faydalanılan araştırmada, veriler, yapay zeka ile analiz edildi.

Araştırmada, 2013-2016 döneminde bir hafta boyunca akıllı saat takan 103 bin 712 kişinin hareket hızı takip edildi.

Söz konusu döneme müteakip 7 yıl içerisinde Parkinson hastalığı teşhisi konulan katılımcıların akıllı saatlerinden elde edilen veriler, önceden aynı hastalık teşhisi konulanlarla karşılaştırıldı.

Buna göre, Parkinson hastası olanlarla, 7 yıl içerisinde bu hastalığın teşhisi konulan katılımcıların hareketleri, sağlıklı bireylere göre daha yavaş olduğu tespit edildi.

İlerleyen yıllarda da Parkinson hastalığı teşhisi konulanların verilerinin, sağlıklı kişilerden farklı olması, söz konusu hastalığın belirtilerinin 7 yıla kadar erken teşhis edilebileceğini ortaya koydu.

Hareket takip cihazı ve akıllı saatler tıbbi gözlem amacıyla kullanılabilecek

Cardiff Üniversitesinden baş araştırmacı Dr. Cynthia Sandor, yaptığı açıklamada, katılımcılardan elde edilen bir haftalık veri sayesinde kişilerin sağlık durumları hakkında uzun vadeli tahminlerde bulunulabildiğini kaydetti.

Bulgular sayesinde Parkinson'un erken teşhisi için güvenilir ve uygun fiyatlı yöntem geliştirebileceklerini aktaran Sandor, hareket takip cihazı ve akıllı saatlerin tıbbi gözlem amacıyla kullanılabileceğini vurguladı.

Araştırmacılardan Dr. Kathryn Peall, Parkinson hastalığına işaret eden verilerin, diğer nörodejeneratif hastalıklar ve ileri yaş gibi hareket hızını etkileyen faktörlere ilişkin verilerden ayırt edilebildiğini ifade etti.

Peall, araştırmanın Parkinson hastalığının ilerleyişini yavaşlatacak yeni terapiler geliştirilmesi ve teşhiste yapay zeka kullanılabileceği konusunda umut verdiğinin altını çizdi.

Alzheimer'dan sonra dünya genelindeki en yaygın nörodejeneratif hastalıklardan olan Parkinson, 10 milyona yakın kişinin hayatını etkiliyor.

Araştırma, "Nature Medicine" adlı dergide yayımlandı.



Kola ve patates kızartması migrene iyi mi geliyor?

McMigren menüsü herkeste işe yaramayabilir (Unsplash)
McMigren menüsü herkeste işe yaramayabilir (Unsplash)
TT

Kola ve patates kızartması migrene iyi mi geliyor?

McMigren menüsü herkeste işe yaramayabilir (Unsplash)
McMigren menüsü herkeste işe yaramayabilir (Unsplash)

Migren ağrısı başladığında ağrıkesici kullanmak ve göze soğuk kompres uygulamak gibi yöntemler çoğu kişi tarafından biliniyor. 

Peki ya patates kızartması yiyip kola içmeye ne dersiniz? TikTok'ta trend haline gelen bu leziz yöntemi uygulayan pek çok kişi, ağrılarının dindiğini söylüyor. "48 saatlik ağrıyı kesti" diyen de var, "Bu bir mucize" diyen de…

Uzmanlar pek de sağlıklı sayılmayacak bu yöntemin gerçekten işe yarayıp yaramayacağını anlattı. 

Women's Health'e konuşan nörolog Clifford Segil, koladaki kafeinin migrenden muzdarip pek çok kişiyi rahatlattığını belirtirken ağrıları tetiklenenlerin de az olmadığı uyarısını yapıyor. 

Sinir hastalıkları uzmanı Dharti Dua, kafeinin migren sırasında genişleyen damarların yeniden daralmasını sağladığını belirtiyor. Bu da nöronlar tarafından iletişim için kullanılan nöropeptidlerdeki iltihaplanmayı azaltarak acıyı azaltıyor olabilir.

Dua'nın bir diğer açıklaması da kafeinin beyinde bağlandığı reseptörlerin acı algısını kısıtlaması.

Uzmanlar, patates kızartmasındaki "mucize" faktörününse tuzdaki sodyum olduğunu ifade ediyor. 

Kandaki sodyum seviyesinin artmasına dikkat çeken Dr. Segil, "Bu sayede beyin küçülerek başağrılarını azaltabiliyor" diyor.

Segil, kafein gibi tuzun da migren ağrılarını tetikleyebildiği şerhini de düşüyor.

Dr. Dua ise tuzdaki elektrolitlerin de fayda sağlayabileceğine işaret ediyor.

Diğer yandan uzmanlar kola ve patates kızartması menüsünü önermeye mesafeli. 

Yüksek dozda kafeinin uykusuzluk, kaygı, taşikardiye yol açabileceğine, tuzunsa tansiyon hastaları için sıkıntılı olduğuna vurgu yapıyorlar. 

Örneğin Prof. Peter Goadsby "Esneme, uykusuzluk, ruh hali değişimlerindeki sıklık, daha çok idrar yapma ve canın şekerle tuz çekmesi gibi uyarı işaretlerini hissedebilirsiniz. Vücudunuzu dinleyin, TikTok'u değil" diyor.

Migrenin insanların yüzde 10'undan fazlasını etkilediği tahmin ediliyor. Kadınlarda erkeklere göre yaklaşık üç kat daha yaygın görülüyor.

Genellikle kafa bölgesinde saatlerce veya günlerce sürebilen zonklayıcı ağrıya neden olan migren, ışığa veya sese duyarlılık, mide bulantısı, kusma veya görme bozukluklarına da sebebiyet verebiliyor.

Independent Türkçe, BBC, Women's Health