Kalp krizi ve felç riskini azaltmak için hangi gıdalardan kaçınmak gerekiyor?

İki yeni çalışma, aşırı işlenmiş gıdaların kalp krizi ve felç riskini artırdığını gösterdi

Aşırı işlenmiş gıdalar arasında hazır gıdalar da yer alıyor (Reuters)
Aşırı işlenmiş gıdalar arasında hazır gıdalar da yer alıyor (Reuters)
TT

Kalp krizi ve felç riskini azaltmak için hangi gıdalardan kaçınmak gerekiyor?

Aşırı işlenmiş gıdalar arasında hazır gıdalar da yer alıyor (Reuters)
Aşırı işlenmiş gıdalar arasında hazır gıdalar da yer alıyor (Reuters)

İki yeni araştırmaya göre, aşırı işlenmiş gıdalar yüksek tansiyon, kalp hastalığı, kalp krizi ve felç riskini önemli ölçüde artırıyor.

Şarku’l Avsat’ın The Guardian gazetesinden aktardığı habere göre, Sidney Üniversitesi’nden araştırmacılar, 10 bin kadını 15 yıl boyunca izledi.

Söz konusu çalışmada, aşırı işlenmiş gıda tüketenlerin yüksek tansiyona yakalanma olasılığının diğerlerine göre yüzde 39 daha fazla olduğu görüldü.

Yüksek tansiyon veya hipertansiyon, kalp hastalığı, periferik arter hastalığı, aort anevrizmaları, böbrek hastalığı ve vasküler demans gibi ciddi kalp rahatsızlıkları riskini artırıyor.

Çinli araştırmacılar tarafından yürütülen ve 325 binden fazla erkek ve kadının katıldığı ikinci çalışmada da, aşırı işlenmiş gıda tüketenlerin kalp krizi, felç ve anjina gibi kardiyovasküler olaylara yakalanma olasılığının yüzde 24 daha fazla olduğu ortaya çıktı.

Kalori alımında günlük aşırı işlenmiş gıda tüketiminin yüzde 10 artması, kalp hastalığı riskinde yüzde 6 artışla ilişkilendirildi.

Çinli ekip tarafından yürütülen araştırmaya göre, günlük aşırı işlenmiş gıda alımı, yedikleri toplam gıdanın yüzde 15’inden azını oluşturan kişilerin kalp problemi riskinin diğerlerine oranla daha düşük olduğu görüldü.

Bu iki çalışmanın bulguları, Avrupa Kardiyoloji Derneği’nin Amsterdam’daki yıllık toplantısında açıklandı. Sonuçlar, uzmanların acil eylem çağrılarına yol açtı.

Aşırı işlenmiş gıdalar, üretim sırasında birden fazla işlemden geçmiş ürünlerdir.

Genellikle tuz ve şeker oranı yüksektir, katkı maddeleri ve koruyucular içerebilirler.

Bu gıdalar genellikle lif bakımından düşüktür, taze meyve ve sebzeler, sade yoğurt ve ev yapımı ekmek gibi taze veya minimum düzeyde işlenmiş gıdalarda bulunan besin maddelerinden yoksundur.

Aşırı işlenmiş gıdalar arasında kahvaltılık gevrekler, protein barları, gazlı içecekler, hazır yemekler ve fast food yer alır.

Önceki çalışmalar, yüksek düzeyde aşırı işlenmiş gıda yemeyi, obezite, tip 2 diyabet ve kanser gibi bir dizi sağlık sorunuyla ilişkilendirmişti.



Diyet haplarının Kutsal Kase'si İştahı ve kas kütlesini etkilemeden yağ yakıyor

GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
TT

Diyet haplarının Kutsal Kase'si İştahı ve kas kütlesini etkilemeden yağ yakıyor

GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)

İştahı veya kas kütlesini olumsuz etkilemeden kan şekerini düşürerek yağ yakımını artıran bir diyet hapı, hastaların ağır yan etkiler yaşamadan zayıflamasını sağlayabilir.

Tip 2 diyabet ve obezite hastaları için geliştirilen potansiyel yeni ilaç tedavisi, tablet şeklinde alınıyor ve Ozempic'le Wegovy gibi GLP-1 iğnelerinden tamamen farklı bir şekilde çalışıyor.

Bu iğneler kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ediyor. 

Bu enjeksiyonlar bağırsak ve beyin arasındaki açlık sinyallerini etkiliyor ancak sıklıkla iştah kaybına, kas kütlesinde azalmaya ve sindirim sorunlarına neden olarak kişinin daha halsiz veya çökmüş hissetmesine yol açabiliyor.

Ancak yeni ilaç kaslardaki metabolizmayı tetikleyerek daha fazla yağ yakmalarını sağlayarak çalışıyor.

Bu tedavi, hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda hem kan şekeri kontrolü hem de vücut yapısı üzerinde olumlu etkiler gösterirken günümüzün GLP-1 bazlı ilaçlarla ilişkili yan etkileri sergilemedi.

Karolinska Enstitüsü ve Stockholm Üniversitesi'nden araştırmacıların hakemli dergi Cell'de yayımladığı çalışma, 48 sağlıklı katılımcı ve tip 2 diyabet hastası 25 kişinin yer aldığı ilk klinik denemede, insanların da bu tedaviye iyi yanıt verebildiğini ortaya koydu.

Stockholm Üniversitesi Wenner-Gren Enstitüsü Moleküler Biyobilim Bölümü'nden öğretim üyesi ve çalışmanın yazarı Tore Bengtsson şöyle diyor:

Sonuçlarımız kas kütlesini kaybetmeden metabolik sağlığı iyileştirebileceğimiz bir geleceğe işaret ediyor. Kaslar, tip 2 diyabet ve obezitede önem arz ediyor ve kas kütlesi de beklenen yaşam süresiyle doğrudan ilişkili.

İlaç, araştırmacıların laboratuvarda geliştirdiği β2 (beta) agonisti türü adlı bir maddeye dayanıyor. Beta 2 agonisti ilaçlar genellikle astım tedavisinde kullanılıyor ancak kalp çarıntısı veya titreme gibi yan etkilere yol açabiliyor.

Araştırmacılar oluşturdukları molekülün, kalbi aşırı uyarmadan kaslar üzerinde olumlu bir etki yarattığını söylüyor.

Karolinska Enstitüsü Fizyoloji ve Farmakoloji Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve araştırmanın yazarlarından Shane Wright, "Bu ilaç tamamen yeni bir tedavi yaklaşımını temsil ediyor ve tip 2 diyabet ve obezite hastaları için büyük önem taşıyabilir. Maddemiz sağlıklı kilo kaybını teşvik ediyor gibi görünüyor ve ayrıca hastalar iğne yapmak zorunda kalmıyor" diyor.

Araştırmacılar için bir sonraki adım, tedaviyi geliştiren şirket Atrogi AB'nin planlandığı klinik çalışma olacak.

Independent Türkçe