Laktozsuz sütün normal sütten farkı nedir?

Laktozsuz sütün normal sütten farkı nedir?
TT

Laktozsuz sütün normal sütten farkı nedir?

Laktozsuz sütün normal sütten farkı nedir?

Süt, güçlü kemikler ve dişler için kritik olan kalsiyum, kas büyümesi ve onarımı için önemli olan protein, kalsiyumun emilmesine yardımcı olan D vitamini ve B12 vitamini gibi birçok besin maddesinin önemli bir kaynağıdır. Sinir sağlığı ve kırmızı kan hücrelerinin (RBC) oluşumu için hayati önem taşır.

Genellikle normal süt olarak adlandırılan tam yağlı süt içen bir kişi, bu besin maddelerinden herhangi birini kaybetme konusunda düşünmez veya endişelenmez. Peki ya laktoz intoleransından mustarip olan ve laktozsuz süte başvuran insanlar? İçtikleri veya kullandıkları sütten yeterli besin alıyorlar mı? Endişelenmeleri gerekir mi?

Bengaluru'daki Aster CMI Hastanesi'nde Neonatoloji ve Pediatri Kıdemli Danışmanı olan Dr. Parimala V. Thirumalesh, uzman tıp web sitesi "onlymyhealth”de bu konuyu ayrıntılı olarak açıklamakta.

Laktozsuz süt ile normal süt arasındaki fark

Şarku’l Avsat’ın web sitesinden aktardığına göre normal süt genellikle doğal bir şeker olan laktoz içerir. Laktozsuz süt, laktoz adı verilen bu şeker türünü çıkarmak için özel olarak işlenen bir süt türüdür.

Dr. Thirumalesh'e göre “Laktozsuz süt, laktozu basit, kolay sindirilebilir bir şekere dönüştüren laktazın normal süte aşılanmasıyla elde edilir. Dolayısıyla laktozsuz ve normal süt arasındaki temel fark, ilkinin laktoz intoleransı olan kişiler için daha uygun olmasıdır.”

Normal süt genellikle laktoz intoleransı olan bireylerde sindirim sorunlarına yol açar.

Laktoz intoleransını anlamak

Laktoz intoleransı, insanların sütte bulunan laktozu sindirmekte zorlandığı bir durumdur.

Bu durum bazı vakalarda gaz, ishal, şişkinlik, mide krampları, bulantı ve kusma gibi semptomlara yol açabilir.

İdeal olarak, vücut laktozu laktaz adı verilen ve onu glikoz ve galaktoz adı verilen iki şekere ayıran bir madde kullanarak sindirir. Laktoz intoleransı olan kişilerde bu enzim eksiktir ve ne zaman süt içseler ya da süt içeren ürünler yeseler sindirim sisteminde sorunlar ortaya çıkar. Araştırmalara göre dünya nüfusunun ortalama %65'i laktoz intoleransından mustariptir ve bu durum Afrikalı Amerikalılar, Latinler ve Asyalılar arasında yaygınken, Avrupa kökenli insanlar arasında pek yaygın değildir.

Laktozsuz sütün faydaları

“Laktozsuz sütün çok çeşitli faydaları vardır” diyen Dr. Thirumalesh, “12 aydan küçük bebekler hariç herkes için güvenli. Sindirimi kolay ve özellikle de sütü daha sindirilebilir hale getirdiği bilinen laktaz ilavesi içeriyor."

Journal of Clinical and Experimental Gastroenterology'de yayınlanan bir çalışmaya göre, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 75'i bir noktada laktozu sindirme yeteneğini kaybediyor. Bu insanlar için laktoz intoleransı, onları etkileyebilecek bir durum olabilir ve bu da laktozsuz süt alternatiflerini faydalı kılar. Bu nedenle şişkinlik veya ishal gibi mide rahatsızlıklarına neden olmaz.

Laktozsuz süt normal sütten ne kadar farklı olursa olsun, her ikisinin de daha güçlü kemikler oluşturmaya yardımcı olan kalsiyum ve D vitamini dahil olmak üzere aynı miktarda besin içerdiği söylenir; her ikisi de oranda protein içeriyor ve kasların oluşturulmasına ve iyileşmesine yardımcı oluyor. Ayrıca, laktozu basit şekerler olan glikoz ve galaktoza parçalayan laktaz ekleme işlemi nedeniyle normal sütten çok daha tatlıdır.

Laktozsuz süt ikamesi

Bazı yaygın laktozsuz süt alternatifleri şunlardır:

Soya sütü

Yulaf sütü

Kenevir sütü

Kaju sütü

Son olarak, normal sütü tolere edemiyorsanız ve içtikten veya kullandıktan sonra mide sorunları yaşıyorsanız, laktozsuz süt iyi bir alternatif olabilir. Ancak en iyisi bir doktora danışmak ve gerçekten laktoz intoleransınız olup olmadığını belirlemektir. Daha sonra teşhisinize göre karar verebilirsiniz.



Kola ve patates kızartması migrene iyi mi geliyor?

McMigren menüsü herkeste işe yaramayabilir (Unsplash)
McMigren menüsü herkeste işe yaramayabilir (Unsplash)
TT

Kola ve patates kızartması migrene iyi mi geliyor?

McMigren menüsü herkeste işe yaramayabilir (Unsplash)
McMigren menüsü herkeste işe yaramayabilir (Unsplash)

Migren ağrısı başladığında ağrıkesici kullanmak ve göze soğuk kompres uygulamak gibi yöntemler çoğu kişi tarafından biliniyor. 

Peki ya patates kızartması yiyip kola içmeye ne dersiniz? TikTok'ta trend haline gelen bu leziz yöntemi uygulayan pek çok kişi, ağrılarının dindiğini söylüyor. "48 saatlik ağrıyı kesti" diyen de var, "Bu bir mucize" diyen de…

Uzmanlar pek de sağlıklı sayılmayacak bu yöntemin gerçekten işe yarayıp yaramayacağını anlattı. 

Women's Health'e konuşan nörolog Clifford Segil, koladaki kafeinin migrenden muzdarip pek çok kişiyi rahatlattığını belirtirken ağrıları tetiklenenlerin de az olmadığı uyarısını yapıyor. 

Sinir hastalıkları uzmanı Dharti Dua, kafeinin migren sırasında genişleyen damarların yeniden daralmasını sağladığını belirtiyor. Bu da nöronlar tarafından iletişim için kullanılan nöropeptidlerdeki iltihaplanmayı azaltarak acıyı azaltıyor olabilir.

Dua'nın bir diğer açıklaması da kafeinin beyinde bağlandığı reseptörlerin acı algısını kısıtlaması.

Uzmanlar, patates kızartmasındaki "mucize" faktörününse tuzdaki sodyum olduğunu ifade ediyor. 

Kandaki sodyum seviyesinin artmasına dikkat çeken Dr. Segil, "Bu sayede beyin küçülerek başağrılarını azaltabiliyor" diyor.

Segil, kafein gibi tuzun da migren ağrılarını tetikleyebildiği şerhini de düşüyor.

Dr. Dua ise tuzdaki elektrolitlerin de fayda sağlayabileceğine işaret ediyor.

Diğer yandan uzmanlar kola ve patates kızartması menüsünü önermeye mesafeli. 

Yüksek dozda kafeinin uykusuzluk, kaygı, taşikardiye yol açabileceğine, tuzunsa tansiyon hastaları için sıkıntılı olduğuna vurgu yapıyorlar. 

Örneğin Prof. Peter Goadsby "Esneme, uykusuzluk, ruh hali değişimlerindeki sıklık, daha çok idrar yapma ve canın şekerle tuz çekmesi gibi uyarı işaretlerini hissedebilirsiniz. Vücudunuzu dinleyin, TikTok'u değil" diyor.

Migrenin insanların yüzde 10'undan fazlasını etkilediği tahmin ediliyor. Kadınlarda erkeklere göre yaklaşık üç kat daha yaygın görülüyor.

Genellikle kafa bölgesinde saatlerce veya günlerce sürebilen zonklayıcı ağrıya neden olan migren, ışığa veya sese duyarlılık, mide bulantısı, kusma veya görme bozukluklarına da sebebiyet verebiliyor.

Independent Türkçe, BBC, Women's Health