Obezite ve kanser arasındaki ilişki nedir?

Obezite ve kanser arasındaki ilişki nedir?
TT

Obezite ve kanser arasındaki ilişki nedir?

Obezite ve kanser arasındaki ilişki nedir?

Rus endokrinolog ve beslenme uzmanı Dr. Oksana Mikhaleva, obezitenin özellikle bazı kanser türleriyle bağlantılı olduğu konusunda uyarıda bulundu. Bulaşıcı olmayan bir salgın haline gelen obezite, erken ölüm riski yüksek, toplumsal öneme sahip birçok kronik hastalığın da ortaya çıkmasının nedenlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor.

Russia Today haber ağının yerel İzvestiya gazetesinden aktardığına göre, Mikhaleva, “Obezite, sağlıkta yıkıcı değişikliklere neden oluyor. Obezite metabolik sendrom adı altında birleştiriliyor. Obeziteden muzdarip insanlar, yüksek tansiyondan ve yüksek kolesterol seviyelerinden muzdaripler. Bu da damar sertliğine (ateroskleroz) neden olan plakların birikmesine yol açarak, glikozun hücreler tarafından emilimini bozuyor. Söz konusu durum daha sonra tip 2 diyabete yol açıyor” dedi.

Uzman doktor “Ayrıca obezite karaciğer, jinekolojik kanser, meme ve bağırsak kanseri gibi bazı kanser türlerinin gelişimini de tetikliyor. Aşırı yağ pankreas, karaciğer, safra kesesi ve böbrekler gibi iç organlarda da birikiyor. Bunun arka planında steatohepatit, fibroz, karaciğer sirozu, safra kesesinde taşlar, böbrek fonksiyonlarında azalma görülebiliyor. Obezite ayrıca vücudun kas-iskelet sistemini de büyük ölçüde etkileyerek eklem erozyonuna neden oluyor” dedi.

Uzman, obezitenin ‘aynı zamanda kadınlarda düzensiz regl dönemi, kısırlık, erkeklerde ise sertleşme bozukluğu ve düşük testosteron seviyeleri gibi üreme sorunlarına da yol açabileceğini’ belirtiyor.

Rus cerrah ve onkolog Dr. Mark Gadzian, yağı ‘insan vücudunun ana katili’ olarak tanımlarken, “Aşırı kilo, tip 2 diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, damar sertliği, gut, bel fıtığı ve kolon kanserinin nedeni olabilir” dedi.

Rus Novosti haber ajansının haberine göre, obezite, ömrü 10 yıl kısaltıyor ve 60 yaşından sonra her 3 kilodan bir kiloyu vermek, ortalama insan ömrünü bir yıl uzatıyor.

Uzman ayrıca bel çevresini ve vücut kitle indeksini takip etme ihtiyacını da vurguluyor.

Gadzian “Erkeklerde bel çevresi 94 santimetreden fazla ise sorun, 102 santimetreden fazla ise büyük sorun olarak değerlendirilmektedir. Vücut kitle indeksi, boy/metrekare başına 25-30 kg ise aşırı kilo sorununa işaret eder. Ama eğer daha fazlaysa obezite sorununa işaret ediyor” dedi.



İki ayak üstünde yürümenin sırrı, dizdeki küçük kemikte mi saklı?

Lateral fabella, diz eklemlerindeki kıkırdağın aşınmasını ifade eden kireçlenmeden muzdarip kişilerde daha sık görülüyor (Pexels)
Lateral fabella, diz eklemlerindeki kıkırdağın aşınmasını ifade eden kireçlenmeden muzdarip kişilerde daha sık görülüyor (Pexels)
TT

İki ayak üstünde yürümenin sırrı, dizdeki küçük kemikte mi saklı?

Lateral fabella, diz eklemlerindeki kıkırdağın aşınmasını ifade eden kireçlenmeden muzdarip kişilerde daha sık görülüyor (Pexels)
Lateral fabella, diz eklemlerindeki kıkırdağın aşınmasını ifade eden kireçlenmeden muzdarip kişilerde daha sık görülüyor (Pexels)

Dizdeki küçük ve çoğu insanda artık bulunmayan bir kemik, insanların iki ayak üstünde yürümesini sağlamış olabilir. 

Susam tanesi büyüklüğündeki lateral fabella kemiği, toplumun yaklaşık yüzde 39'unda var. Diz kapağına gömülmüş bu kemik osteoartrit veya kireçlenmeden muzdarip kişilerde iki kat daha sık görülürken, hakkında pek fazla şey bilinmiyor. 

Birleşik Krallık'taki King's College London'dan araştırmacılar, 93 ayrı primat türünde bu kemiğin varlığına dair verileri inceleyerek insanlarda farklı şekilde evrimleştiğini kaydetti.

Bilim insanları bu farklılaşmanın, ilk insanların 4 ayaktan iki ayak üstünde yürümeye geçmesini sağladığını düşünüyor. 

Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences adlı hakemli dergide bugün (11 Eylül) yayımlanan makalede, hominidler dışındaki çoğu primatta bu kemiğin olduğu tespit edildi.

Hominid familyası, insanların yanı sıra şempanze, orangutan ve bonobo gibi türleri içeriyor. 

Ekip son 100 yılda yayımlanan araştırmaları tarayarak lateral fabella da dahil, dizde yer alan susamsı kemiklerin varlığını analiz etti. 

Lateral fabellanın, hominid dışındaki türlerde hep başka bir susamsı kemikle beraber oluştuğu saptandı. 

Bilim insanları lateral fabellanın, hominidlerde diğer primatlardan farklı şekilde geliştiğini ve bu sayede farklı bir amaca, yani iki ayak üstünde yürümeye hizmet ettiğini düşünüyor.

Bu durum, insanlarda başka bir susamsı kemik olmadan lateral fabellanın ortaya çıkmasını açıklayabilir. 

King's College London'dan Dr. Michael Berthaume yazarları arasında yer aldığı çalışma hakkında "Sıklıkla yanlış anlaşılan bu kemiğin primatlarda birden fazla şekilde evrimleşmiş olabileceğini ve insanların, tüm hominidlerin başlangıcında ortaya çıkan farklı bir evrim biçimine sahip olduğunu gösteriyor" diyerek ekliyor:

Bu kemiği yeni bir şekilde kullanmak, Australopitekus gibi ilk insanların dört ayak üstünde yürümekten dik yürümeye geçmesini sağlamış olabilir.

Lateral fabellanın insanlarda görülme sıklığı son 100 yıldır artış gösteriyor. Araştırmacılar bunun, insanların daha iyi beslenmesi ve kemiği oluşturan kaynaklara sahip olmasıyla açıklanabileceğini düşünüyor. 

Dr. Berthaume, fabellanın iki ayak üstünde yürümeyi sağladığını doğrulamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulsa da bulguların umut verici olduğunu söylüyor: 

İnsanlar dışındaki neredeyse tüm diğer örneklerde, primatların çiftler halinde fabella geliştirdiğini biliyoruz. Primatların hareket etme şeklinin bu kemiklerin evrimini etkilemediğini de biliyoruz, peki insanlar neden farklı?

Independent Türkçe, Phys.org, Sky News, Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences