90 dakika daha az uyumak kadınlarda diyabet riskini artırıyor

Dünya çapında yarım milyardan fazla insan bu hastalıktan mustarip

Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
TT

90 dakika daha az uyumak kadınlarda diyabet riskini artırıyor

Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)

ABD’de yapılan ve her yıl 14 Kasım'a denk gelen Dünya Diyabet Günü'nde yayınlanan bir araştırma, 6 hafta boyunca uykunun yalnızca 90 dakika kısaltılmasının kadınlarda diyabet geliştirme riskini artırdığını ortaya çıkardı.

Araştırmada, yeterince dinlenmeye alışmış kadınlarda uyku eksikliğinin insülin direncini artırdığını, menopoz sonrası kadınlarda bu etkinin daha belirgin olduğu kaydedildi. Araştırmanın sonuçları pazartesi günü Diabetes Care dergisinde yayınlandı.

Yarım milyardan fazla insan, erkekleri, kadınları ve her yaştan çocukları etkileyen diyabet hastası. Son tahminlere göre önümüzdeki 30 yılda bu sayının ikiye katlanarak dünya çapında 1,3 milyar kişiye ulaşması bekleniyor.

Araştırma sırasında araştırmacılar, rutin olarak gecede en az 7 saat uyuyan 11 postmenopozal kadın da dahil olmak üzere 38 sağlıklı kadını izleyerek, uyku süresinin azalmasının kadınlarda diyabet riski üzerindeki etkisine odaklandı.

İdeal sağlık için önerilen uyku miktarı gecede 7 ila 9 saat arasında, ancak Amerikalıların yaklaşık üçte biri önerilen minimum miktardan daha azını uyumakta.

Katılımcılar iki aşamadan geçti: İlkinde yeterli uykuyu sürdürmeleri istendi; Diğerinde yatma saatlerini bir buçuk saat ertelemeleri istendi; Bu da uyku sürelerini yaklaşık 6 saat kısalttı ve araştırmanın her iki aşaması da 6’şar hafta sürdü.

Sonuçlar, 6 hafta boyunca uykuyu 90 dakika azaltmanın açlık insülin düzeylerini yüzde 12'den fazla, menopoz öncesi kadınlarda ise yüzde 15'ten fazla artırdığını gösterdi.

Genel olarak insülin direnci yaklaşık yüzde 15 oranında, menopoz sonrası kadınlarda ise yüzde 20'den fazla artarken, ortalama kan şekeri seviyeleri çalışma boyunca tüm katılımcılar için sabit kaldı.

Ekibe göre bu sonuçlar, 6 hafta boyunca orta derecede uyku eksikliğinin kadınların vücudunda diyabet riskini artıran değişikliklere neden olduğunu gösteren ilk sonuçlar.

Columbia Üniversitesi'ndeki çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Marie-Pierre Saint-Onge, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Çalışmamız, düzenli olarak yeterli uyku çekenlerin uykusunu gecelik 6 saatle sınırlamanın insülin duyarlılığını zayıflattığını gösterdi. İnsülin üreten hücreler üzerindeki sürekli baskı, onların başarısız olmasına ve sonunda diyabetin ortaya çıkmasına neden olabilir.”

Saint- Onge, sonuçların özellikle menopozdan sonra kadınların diyabeti önlemek için gecede en az 7 saat uyuması gerektiğini gösterdiğini kaydetti. Ayrıca ekibin, bu hastalık riskini taşıyan yetişkinlerde kan şekeri kontrolünü iyileştirebilecek uyku düzenlerini değerlendirmeye devam edeceğini vurguladı.



Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
TT

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)

Yeni bir çalışma ABD'de kalp krizi ölümlerinin 50 yılda yaklaşık yüzde 90 azaldığını ancak diğer kalp rahatsızlıklarının yükselişe geçtiğini gösteriyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar Journal of the American Heart Association'da çarşamba günü yayımlanan çalışmada, 1970-2022 döneminde 25 yaş ve üstü yetişkinler arasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranlarını yaşa göre analiz etti.

Araştırmacılar genel kalp hastalığı ölümlerinin 50 yılda yüzde 66 azaldığını, bunun başlıca nedeninin kalp krizi ölümlerindeki yüzde 89'luk düşüş olduğunu tespit etti.

Kalp krizi 1970'te kalp hastalığından kaynaklı ölümlerinin yarısından fazlasından sorumluyken, 2022'ye gelindiğinde üçte birinden daha azını oluşturuyordu.

Kaliforniya'daki Stanford Tıp Fakültesi'nde iç hastalıkları asistanlığında ikinci yılında olan Sara King, başyazarı olduğu çalışma hakkında, "Son 50 yılda yaşanan bu gelişme, kalp krizi ve diğer iskemik kalp hastalığı türlerinin tedavisinde elde edilen inanılmaz başarıları yansıtıyor" diyor.

İnsanların, bir zamanlar idam fermanı olarak görülen ilk akut kardiyak olaylardan kurtulmasını sağlama yolunda büyük adımlar atıldı.

Olay yerindeki daha fazla kişinin kalp masajı yapması, erken kalp krizi belirtilerine dair farkındalığın artması, tedavilerin iyileştirilmesi ve sigara yasağı gibi gelişmeler kalp krizi ölümlerinin azalmasına katkı sağladı.

Ancak uzmanlar, kalp krizinden kurtulan kişi sayısı artarken, diğer kalp hastalığı türlerinin yükselişe geçtiğine dair uyarıyor.

Kalbin çok hızlı, çok yavaş ya da düzensiz atması anlamına gelen aritmiden kaynaklanan ölümler yüzde 450, kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölümlerse yüzde 146 oranında arttı.

Hipertansif kalp hastalığı ölümleri ise uzun süreli yüksek tansiyonun etkisiyle yüzde 106 oranında arttı. Araştırmacılar bu yükselen ölüm nedenlerini ABD'deki obezite, diyabet ve yüksek tansiyona bağlıyor.

ABD'deki obezite oranı 1970'ten 2022'ye kadar yüzde 15'ten yüzde 40'a yükseldi. Yetişkinlerin neredeyse yarısı artık tip 2 diyabet hastası ve yüksek tansiyon oranları 1978'den 2022'ye kadar yüzde 30'dan neredeyse yüzde 50'ye çıktı.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırmadan sorumlu dekan yardımcısı ve öğretim üyesi olan, çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Latha Palaniappan şöyle diyor: 

Artık vakaları önleyerek insanların güçlü, sağlıklı kalplerle yaşlanmasını sağlamaya odaklanmak gerekiyor ve önleme çalışmaları çocukluk kadar erken bir dönemde başlayabilir.

Amerikan Kalp Derneği'nin "Hayatın Temel 8'i" listesi, kalp hastalığı riskini azaltmak için atılması gereken temel adımları şöyle özetliyor: sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, sigarayı bırakmak, daha fazla egzersiz yapmak, uykuyu iyileştirmek ve sağlıklı kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini korumak.

Independent Türkçe