90 dakika daha az uyumak kadınlarda diyabet riskini artırıyor

Dünya çapında yarım milyardan fazla insan bu hastalıktan mustarip

Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
TT

90 dakika daha az uyumak kadınlarda diyabet riskini artırıyor

Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)

ABD’de yapılan ve her yıl 14 Kasım'a denk gelen Dünya Diyabet Günü'nde yayınlanan bir araştırma, 6 hafta boyunca uykunun yalnızca 90 dakika kısaltılmasının kadınlarda diyabet geliştirme riskini artırdığını ortaya çıkardı.

Araştırmada, yeterince dinlenmeye alışmış kadınlarda uyku eksikliğinin insülin direncini artırdığını, menopoz sonrası kadınlarda bu etkinin daha belirgin olduğu kaydedildi. Araştırmanın sonuçları pazartesi günü Diabetes Care dergisinde yayınlandı.

Yarım milyardan fazla insan, erkekleri, kadınları ve her yaştan çocukları etkileyen diyabet hastası. Son tahminlere göre önümüzdeki 30 yılda bu sayının ikiye katlanarak dünya çapında 1,3 milyar kişiye ulaşması bekleniyor.

Araştırma sırasında araştırmacılar, rutin olarak gecede en az 7 saat uyuyan 11 postmenopozal kadın da dahil olmak üzere 38 sağlıklı kadını izleyerek, uyku süresinin azalmasının kadınlarda diyabet riski üzerindeki etkisine odaklandı.

İdeal sağlık için önerilen uyku miktarı gecede 7 ila 9 saat arasında, ancak Amerikalıların yaklaşık üçte biri önerilen minimum miktardan daha azını uyumakta.

Katılımcılar iki aşamadan geçti: İlkinde yeterli uykuyu sürdürmeleri istendi; Diğerinde yatma saatlerini bir buçuk saat ertelemeleri istendi; Bu da uyku sürelerini yaklaşık 6 saat kısalttı ve araştırmanın her iki aşaması da 6’şar hafta sürdü.

Sonuçlar, 6 hafta boyunca uykuyu 90 dakika azaltmanın açlık insülin düzeylerini yüzde 12'den fazla, menopoz öncesi kadınlarda ise yüzde 15'ten fazla artırdığını gösterdi.

Genel olarak insülin direnci yaklaşık yüzde 15 oranında, menopoz sonrası kadınlarda ise yüzde 20'den fazla artarken, ortalama kan şekeri seviyeleri çalışma boyunca tüm katılımcılar için sabit kaldı.

Ekibe göre bu sonuçlar, 6 hafta boyunca orta derecede uyku eksikliğinin kadınların vücudunda diyabet riskini artıran değişikliklere neden olduğunu gösteren ilk sonuçlar.

Columbia Üniversitesi'ndeki çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Marie-Pierre Saint-Onge, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Çalışmamız, düzenli olarak yeterli uyku çekenlerin uykusunu gecelik 6 saatle sınırlamanın insülin duyarlılığını zayıflattığını gösterdi. İnsülin üreten hücreler üzerindeki sürekli baskı, onların başarısız olmasına ve sonunda diyabetin ortaya çıkmasına neden olabilir.”

Saint- Onge, sonuçların özellikle menopozdan sonra kadınların diyabeti önlemek için gecede en az 7 saat uyuması gerektiğini gösterdiğini kaydetti. Ayrıca ekibin, bu hastalık riskini taşıyan yetişkinlerde kan şekeri kontrolünü iyileştirebilecek uyku düzenlerini değerlendirmeye devam edeceğini vurguladı.



Tesla, Trump’ın gümrük vergilerine karşı ne yapacak?

Tesla, Çinli rakibi BYD'ye karşı da güç kaybediyor (Reuters)
Tesla, Çinli rakibi BYD'ye karşı da güç kaybediyor (Reuters)
TT

Tesla, Trump’ın gümrük vergilerine karşı ne yapacak?

Tesla, Çinli rakibi BYD'ye karşı da güç kaybediyor (Reuters)
Tesla, Çinli rakibi BYD'ye karşı da güç kaybediyor (Reuters)

Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla, yabancı ülkelerdeki gigafabrikaları sayesinde ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi paketinin yaratacağı olumsuz etkilerden korunabilir. 

İspanyol gazetesi El Pais’in analizinde, gigafabrikalardaki Tesla yapımında parçaların çoğunun o ülkedeki yerel üreticilerden temin edildiğine dikkat çekiliyor. 

Berlin’in doğusundaki Brandenburg şehrinde yer alan Tesla fabrikası, yılda 500 bin araç üretme kapasitesine sahip, bunun yakında 1 milyon adede yükselmesi de bekleniyor. 

Devasa elektrikli otomobil fabrikası, çoğu bileşenin tedarikinde Avrupalı firmalarla yaptığı anlaşmaları geliştiriyor. Yeni Model Y'nin üretimiyle birlikte otomobil parçalarının yaklaşık yüzde 92'si Litvanya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Almanya, Fransa, Hollanda, Avusturya ve Polonya merkezli tedarikçilerden satın alınıyor. 

Aynı şekilde Çin’deki dev Tesla fabrikalarında üretilen otomobillerde kullanılan bileşenlerde çoğunlukla Şanghay’dan tedarik ediliyor. 

İspanya merkezli finansman şirketi Avantage Capital’dan Juan Gómez Bada, Musk’ın firmasının daha entegre bir tedarik zinciri kurduğunu, bunun da “diğer rakipleri daha yoğun şekilde etkileyebilecek riskleri azalttığının” altını çiziyor. 

Trump’ın Hükümet Verimlilik Departmanı’nın (DOGE) başına getirdiği Musk, siyasette aktif rol aldıkça Tesla satışları da dünya çapında düşmüştü. 

Musk ve Trump, geçen hafta Almanya ve Birleşik Krallık’taki gösterilerde protesto edilmişti. Ayrıca İtalya’nın başkenti Roma’daki Tesla bayisinde çıkan yangında 17 araç alev almıştı. Olayın kundaklama olup olmadığı henüz tespit edilmezken, Musk yangını “terör saldırısı” diye nitelemişti. 

Tesla satışları geçen çeyrekte yüzde 13 azalarak son üç yılın en düşük seviyesine geriledi. Şirket, yılın ilk üç ayında 336 bin 681 araç teslim ettiğini bildirirken, bu sayı 2022'nin ikinci çeyreğinden bu yana en düşük rakam oldu. Bloomberg tarafından derlenen tahminlere göre analistler, şirketin 390 binden fazla araç satmasını öngörüyordu. 

Diğer yandan Trump, geçen hafta yaptığı açıklamada Musk’ın “birkaç ay içinde” yönetimdeki görevinden ayrılabileceğini söylemişti. Analizde, Musk’ın federal hükümetten ayrılmasının bazı kesimlerin Tesla’ya yönelik olumsuz bakış açısını değiştirebileceğine dikkat çekiliyor. 

Independent Türkçe, El Pais, AP