90 dakika daha az uyumak kadınlarda diyabet riskini artırıyor

Dünya çapında yarım milyardan fazla insan bu hastalıktan mustarip

Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
TT

90 dakika daha az uyumak kadınlarda diyabet riskini artırıyor

Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)
Uyku eksikliği kadınların diyabet geliştirme riskini etkileyebilir (Public Domain)

ABD’de yapılan ve her yıl 14 Kasım'a denk gelen Dünya Diyabet Günü'nde yayınlanan bir araştırma, 6 hafta boyunca uykunun yalnızca 90 dakika kısaltılmasının kadınlarda diyabet geliştirme riskini artırdığını ortaya çıkardı.

Araştırmada, yeterince dinlenmeye alışmış kadınlarda uyku eksikliğinin insülin direncini artırdığını, menopoz sonrası kadınlarda bu etkinin daha belirgin olduğu kaydedildi. Araştırmanın sonuçları pazartesi günü Diabetes Care dergisinde yayınlandı.

Yarım milyardan fazla insan, erkekleri, kadınları ve her yaştan çocukları etkileyen diyabet hastası. Son tahminlere göre önümüzdeki 30 yılda bu sayının ikiye katlanarak dünya çapında 1,3 milyar kişiye ulaşması bekleniyor.

Araştırma sırasında araştırmacılar, rutin olarak gecede en az 7 saat uyuyan 11 postmenopozal kadın da dahil olmak üzere 38 sağlıklı kadını izleyerek, uyku süresinin azalmasının kadınlarda diyabet riski üzerindeki etkisine odaklandı.

İdeal sağlık için önerilen uyku miktarı gecede 7 ila 9 saat arasında, ancak Amerikalıların yaklaşık üçte biri önerilen minimum miktardan daha azını uyumakta.

Katılımcılar iki aşamadan geçti: İlkinde yeterli uykuyu sürdürmeleri istendi; Diğerinde yatma saatlerini bir buçuk saat ertelemeleri istendi; Bu da uyku sürelerini yaklaşık 6 saat kısalttı ve araştırmanın her iki aşaması da 6’şar hafta sürdü.

Sonuçlar, 6 hafta boyunca uykuyu 90 dakika azaltmanın açlık insülin düzeylerini yüzde 12'den fazla, menopoz öncesi kadınlarda ise yüzde 15'ten fazla artırdığını gösterdi.

Genel olarak insülin direnci yaklaşık yüzde 15 oranında, menopoz sonrası kadınlarda ise yüzde 20'den fazla artarken, ortalama kan şekeri seviyeleri çalışma boyunca tüm katılımcılar için sabit kaldı.

Ekibe göre bu sonuçlar, 6 hafta boyunca orta derecede uyku eksikliğinin kadınların vücudunda diyabet riskini artıran değişikliklere neden olduğunu gösteren ilk sonuçlar.

Columbia Üniversitesi'ndeki çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Marie-Pierre Saint-Onge, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Çalışmamız, düzenli olarak yeterli uyku çekenlerin uykusunu gecelik 6 saatle sınırlamanın insülin duyarlılığını zayıflattığını gösterdi. İnsülin üreten hücreler üzerindeki sürekli baskı, onların başarısız olmasına ve sonunda diyabetin ortaya çıkmasına neden olabilir.”

Saint- Onge, sonuçların özellikle menopozdan sonra kadınların diyabeti önlemek için gecede en az 7 saat uyuması gerektiğini gösterdiğini kaydetti. Ayrıca ekibin, bu hastalık riskini taşıyan yetişkinlerde kan şekeri kontrolünü iyileştirebilecek uyku düzenlerini değerlendirmeye devam edeceğini vurguladı.



Maymun çiçeği: Yılbaşından bu yana Afrika'da 18.000'den fazla doğrulanmış veya olası vaka

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığına yakalanmış bir adam, 16 Temmuz 2024 (AP)
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığına yakalanmış bir adam, 16 Temmuz 2024 (AP)
TT

Maymun çiçeği: Yılbaşından bu yana Afrika'da 18.000'den fazla doğrulanmış veya olası vaka

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığına yakalanmış bir adam, 16 Temmuz 2024 (AP)
Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde maymun çiçeği hastalığına yakalanmış bir adam, 16 Temmuz 2024 (AP)

Afrika Birliği sağlık ajansı bugün yaptığı açıklamada, Afrika'da yılın başından bu yana, bir hafta içinde 1.200 vaka dahil olmak üzere toplam 18.737 olası veya doğrulanmış maymun çiçeği vakasının kaydedildiğini duyurdu.

Virüsün birçok varyantının tespit edildiğini açıklayan Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından yayınlanan verilerde, kıtadaki 12 ülkede 3101 teyit edilmiş vaka, 15.636 olası vaka ve 541 ölüm bildirildiği belirtildi.

Şarku’l Avsat’ın Afrika ajansından aktardığına göre 2024 yılının başından beri, 2023 yılının tamamından (14.838) daha fazla vaka kaydedildi.

Demokratik Kongo Cumhuriyeti

Salgının merkez üssü olan Demokratik Kongo Cumhuriyeti, 16.800 olası veya doğrulanmış vaka ile neredeyse kaydedilen tüm vakaları içeriyor. Ülkede, 2024'ün başından beri 500'den fazla ölüm kaydedildi.

Burundi

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne sınırı olan Burundi'de bir hafta içinde yüzde 75 artışla 173 vaka (39 doğrulanmış ve 134 olası) kaydedildi

Afrika, Eylül 2023'te Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde keşfedilen ve önceki türlere göre daha öldürücü ve daha bulaşıcı olan Clade Ib olarak adlandırılan yeni bir maymun çiçeği virüsü türünün yayılmasıyla karşı karşıya bulunuyor.

İsveç ve Pakistan

Afrika dışındaki ilk maymun çiçeği vakaları bu hafta İsveç ve Pakistan'da rapor edildi.

Çiçek hastalığı dalgası, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) çarşamba günü, bunu ilan edebileceği en yüksek seviye olan uluslararası acil durum ilan etmesine yol açtı.  WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)  Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 2022 yılında maymun çiÇiçek hastalığı dalgası, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO)  uluslararası acil durum ilan etmesine yol açtı. WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus (Reuters)

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 2022 yılında maymun çiçeği 2. türünün tüm dünyaya yayılması üzerine benzer bir alarm ilan etmişti. Bu durum Mayıs 2023'te kaldırıldı.

Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi salı günü maymun çiçeğini en yüksek alarm seviyesi olan “halk sağlığı acil durumu” ilan etti.

Maymun Çiçeği Nedir?

Maymun çiçeği, enfekte hayvanlar tarafından insanlara bulaştırılan, ancak yakın fiziksel temas yoluyla insanlar arasında da yayılabilen bir virüsün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır.

Maymun çiçeği hastalığı dünyanın birçok ülkesine yayıldı (Twitter)Maymun çiçeği hastalığı dünyanın birçok ülkesine yayıldı (Twitter)

Suş 1 yüksek ateş, kas ağrıları ve döküntüye neden olurken, önceki suşlar ağız, yüz veya cinsel organlarda döküntü ve lokal yaralara neden olur.

İnsanlarda görülen ilk maymun çiçeği vakası 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (eski adıyla Zaire) tespit edilmiştir.