ABD'de "zombi geyik hastalığı" alarmı: "İnsanlara da bulaşabilir"

"Stephen King romanından fırlamış gibi"

Hastalık farklı geyik türleri arasında da yayılıyor (Unsplash)
Hastalık farklı geyik türleri arasında da yayılıyor (Unsplash)
TT

ABD'de "zombi geyik hastalığı" alarmı: "İnsanlara da bulaşabilir"

Hastalık farklı geyik türleri arasında da yayılıyor (Unsplash)
Hastalık farklı geyik türleri arasında da yayılıyor (Unsplash)

ABD'de bilim insanları "zombi geyik hastalığına" karşı alarma geçti.

ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'un son açıkladığı verilere göre hastalık ülkede 32 eyalete, Kanada'daysa 4 bölgeye yayıldı. 

Wyoming eyaletinde 800 geyikte gözlemlenen hastalık, Kansas, Wisconsin ve Nebraska eyaletlerindeki en az 40 bölgede de tespit edildi.

Kronik zayıflama hastalığı (chronic wasting disease -CWD), bulaşıcı süngerimsi ensefalopatiler (transmissible spongiform encephalopathies) adı verilen bir grubun üyesi. 

İlk olarak 1981'de yabani geyikler arasında görülen bu beyin hastalığı, halsizlik, salya akıtma, sersemleme, zayıflama gibi semptomlarla ölüme yol açıyor. 

Minnesota Üniversitesi'nde bu hastalıkla ilgili çalışan Dr. Cory Anderson, "Ölümcül, tedavisi olmayan ve son derece bulaşıcı bir hastalıkla karşı karşıyayız" ifadelerini kullandı. 

Anderson, CWD bir bölgede yayılmaya başladığında hastalığın tamamen ortadan kaldırılmasının çok zor olduğuna işaret ederek, "Gerçekten endişeleniyoruz" dedi.

Hastalık, toksin ve enfekte proteinler üreten prion proteini aracılığıyla yayılıyor. Bu patojen, sığırlarda görülen deli dana hastalığının yanı sıra insanlarda sinir sistemini etkileyen Creutzfeldt-Jakob hastalığı ve Gerstmann-Sträussler-Scheinker hastalığına yol açabiliyor.

Aynı üniversiteden Dr. Michael Osterholm, 2019'daki açıklamasında, gelecekte insanlar arasında da CWD vakalarının görülebileceğini belirtmişti. Osterholm, "Stephen King bir bulaşıcı hastalık romanı yazsaydı, bunun gibi prionlarla ilgili olurdu" demişti. 

Kamusal Yaban Hayatı Birliği grubunun 2017'de yayımladığı çalışmada, insanların yılda CWD'ye yakalanmış 7 bin ila 15 bin hayvanın etini fark etmeden yediği ortaya konmuştu. Araştırmada, bu sayının gelecek yıllarda yüzde 20'ye kadar artabileceğine dikkat çekilmişti. 

Eskiden ABD Balık ve Yaban Hayatı Servisi'nde çalışan veteriner Dr. Rhomas Roffer, hastalıktan etkilenen bölgede CWD'nin ekosistem üzerindeki etkilerinin araştırılması gerektiğine dikkat çekerek, "Bu ironik şekilde iyi bir gelişme olabilir" dedi.

Independent Türkçe



Trump'ın ilaçlara getireceği gümrük vergisinin maliyeti yıllık 51 milyar dolar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Trump'ın ilaçlara getireceği gümrük vergisinin maliyeti yıllık 51 milyar dolar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Yeni rapora göre Donald Trump'ın yabancı ilaç ithalatının tamamına yüzde 25 gümrük vergisi getirme tehdidi, ABD'de ilaç maliyetlerini yaklaşık 51 milyar dolar artıracak.

Henüz uygulamaya konmamış gümrük vergilerinin yürürlüğe girmesi halinde, ilaç fiyatları ve diğer maliyetler yüzde 12,9'a varan oranlarda artabilir.

Bulgular, ilaç endüstrisinin ABD ticaret grubunun hazırlattığı, Ernst & Young'ın yazdığı ve Reuters'ın ulaştığı rapordan elde edildi.

Analiz, 2023'te ABD'nin 203 milyar dolarlık ilaç ürünü ithal ettiğini ve bunun yüzde 73'ünün başta İrlanda, İsviçre ve Almanya olmak üzere Avrupa'dan geldiğini ortaya koydu.

ABD'nin o yılki toplam mamul ilaç satışı 393 milyar dolardı.

22 Nisan tarihli rapor, üyeleri arasında Amgen, Bristol Myers Squibb, Eli Lilly ve Pfizer'ın da bulunduğu ABD'nin ana ilaç lobisi Amerika İlaç Araştırmacı ve Üreticileri (PhMRA) tarafından hazırlatıldı.

Rapor kamuoyuyla paylaşılmadı.

Rapor, Trump yönetiminin yabancı ilaç üretimine bağımlılık konusundaki ulusal güvenlik kaygılarını gerekçe göstererek ilaç ithalatını soruşturacağını açıklamasının ardından hazırlatıldı.

Bireylerin, kuruluşların ve diğer ilgili tarafların önerilen bir politika ya da düzenlemeye nihai şeklini vermeye yardımcı olacak girdiler sağlayabileceği 21 günlük kamuoyu yorum dönemi halihazırda devam ediyor.

Şimdiye kadar ilaç ürünleri Başkan'ın ABD'ye gelen yabancı ürünlere yönelik kapsamlı küresel gümrük vergilerinden muaf tutulsa da Başkan, birçok kez yüzde 25'lik vergiyi uygulama tehdidinde bulundu.

PhMRA, gümrük vergilerinin, Başkan'ın amaçlarının aksine, yerli ilaç ve diğer tıbbi ürünlerin üretimini artırma çabalarını baltalayacağını savunuyor.

Yabancı ilaç üreticileri de Trump'a, gümrük vergilerinin uygulanması halinde, vergilerin etkisini azaltma umuduyla ithal ilaçlara uygulanan vergilerin aşamalı olarak artırılması için lobi yapıyor.

Rapora göre, ithal ara girdiler ya da ithal bitmiş ürünler üzerindeki gümrük vergilerinin tüketicilere ne ölçüde yansıtılacağı belirsiz.

Ek olarak ABD'de ilaçların yaklaşık yüzde 25'i ihraç ediliyor. Ernst & Young'a göre 2023'te toplamda 101 milyar dolarlık ihracat yapıldı.

Danışmanlık firması, yüksek girdi maliyetlerinin ABD ilaçlarına yönelik dış talebi zayıflatması halinde, sektördeki 490 bin ihracat bağlantılı işin bir kısmının da risk altında olabileceğini ekledi.

PhRMA raporu olası misilleme vergilerinin etkisini içermiyor. Reuters'ın haberine göre, ABD'li üreticiler üzerindeki ekonomik etki çok daha önemli olacak.

Reuters'tan da yararlanılmıştır.

Independent Türkçe