Kardeşlerin zihin sağlığı üzerindeki etkisi ortaya kondu

Uzmanlar "kaynak seyrelmesine" dikkat çekti

Uzmanlara göre kardeşler arasındaki ilişkinin niteliği denkleme katıldığında, sonuçlar değişebilir (Unsplash)
Uzmanlara göre kardeşler arasındaki ilişkinin niteliği denkleme katıldığında, sonuçlar değişebilir (Unsplash)
TT

Kardeşlerin zihin sağlığı üzerindeki etkisi ortaya kondu

Uzmanlara göre kardeşler arasındaki ilişkinin niteliği denkleme katıldığında, sonuçlar değişebilir (Unsplash)
Uzmanlara göre kardeşler arasındaki ilişkinin niteliği denkleme katıldığında, sonuçlar değişebilir (Unsplash)

ABD ve Çin'de yapılan yeni araştırmada az kardeşli ya da kardeşsiz çocukların zihin sağlığının, çok kardeşli akranlarından daha iyi olduğu ortaya çıktı.

ABD'deki Ohio State Üniversitesi'nin yürüttüğü araştırmada, Çin devletinin fonladığı Çin Eğitim Paneli Çalışması'nda yer alan ortaokul son sınıftaki 9 bin 400 çocuğun verileri incelendi. 

Çalışmanın ABD ayağında da Eğitim Bilimleri Enstitüsü'nün düzenlediği Erken Dönem Çocukluk Çalışması'nda yer alan 9 bin 100 ortaokul son sınıf öğrencisinin verisi kullanıldı. 

Düzenlenen ankette, ortalama 14 yaşındaki çocuklara zihinsel sağlık durumlarıyla ilgili sorular soruldu. 

Çin'de zihin sağlığı en iyi durumdaki çocukların, kardeşsiz büyüyenler olduğu belirlendi. ABD'deyse aynı durum kardeşi olmayan ya da tek kardeşe sahip çocuklarda görüldü. 

ABD'deki verilerde zihin sağlığı en kötü durumdaki çocukların, yaşça büyük kardeşlerle büyüyenler olduğu belirlendi. Zihin sağlığını negatif etkileyen en önemli unsursa kardeşler arası yaş farkının az olması. Aralarında bir yaş fark bulunan kardeşlerin zihin sağlığında ciddi düşüş yaşanıyor. 

Ohio State Üniversitesi'nden Doug Downey, sorunun "kaynak seyrelmesi" nedeniyle yaşandığını belirterek, şu açıklamayı yaptı: 

Ebeveyn kaynaklarını bir pasta gibi düşünürseniz, tek çocuk büyüyenler tüm pastayı, yani ebeveynlerin tüm ilgisini ve kaynaklarını alıyor. Ancak denkleme daha fazla kardeş eklediğinizde, her çocuk ebeveynlerinden daha az kaynak alıyor ve ilgi görüyor. Bu da zihin sağlığını etkiliyor.

Öte yandan bilim insanı, araştırmada kardeşler arasındaki ilişkinin niteliğinin dikkate alınmadığını ifade etti. Downey, kardeşler arasında sağlam ve paylaşımcı bir ilişki kurulmasının çocukların zihin sağlığına olumlu etki edeceğini söyledi. 

Araştırmada Çinli çocukların yaklaşık üçte birinin, Amerikalı çocuklarınsa sadece yüzde 12'sinin tek çocuk olduğu belirtildi. Çin'deki durumun 1980'de nüfus artışını engellemek için yürürlüğe konan "tek çocuk politikasının" sonucu olduğuna dikkat çekildi. Pekin yönetimi, doğum oranlarındaki düşüş nedeniyle politikayı 2016'da iptal etmişti. 

Independent Türkçe



Dünya çapında yetişkinler arasında 800 milyondan fazla diyabet hastası var

Çalışma, 30 yaş üstü hasta kişilerin yarısından fazlasının tedavi görmediğini gösterdi (Reuters)
Çalışma, 30 yaş üstü hasta kişilerin yarısından fazlasının tedavi görmediğini gösterdi (Reuters)
TT

Dünya çapında yetişkinler arasında 800 milyondan fazla diyabet hastası var

Çalışma, 30 yaş üstü hasta kişilerin yarısından fazlasının tedavi görmediğini gösterdi (Reuters)
Çalışma, 30 yaş üstü hasta kişilerin yarısından fazlasının tedavi görmediğini gösterdi (Reuters)

Yeni bir çalışma, dünya çapında 800 milyondan fazla yetişkinin diyabet hastası olduğunu ortaya koydu. Bu oran, önceki değerlendirmelerde beklenenin iki katı.

Araştırmada ayrıca 30 yaşın üzerinde enfekte olanların yarısından fazlasının tedavi görmediği de ortaya çıktı. Şarku’l Avsat’ın The Lancet'te yayınlanan araştırmadan aktardığına göre, 2022 yılında 18 yaş ve üzeri tip 1 ve tip 2 diyabetli 828 milyon kişinin bulunduğu belirtildi. Araştırmacılar, 30 yaş ve üzeri yetişkinler arasında tedavi görmeyen 445 milyon hastanın bulunduğunu belirtti.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) daha önce 422 milyondan fazla insanın kan şekeri seviyelerini etkileyen ve tedavi edilmediği takdirde kalp, kan damarları, sinirler ve diğer organlarda bozulmaya neden olabilen kronik bir metabolik hastalık olan diyabete sahip olduğunu tahmin ediyordu. Diyabetin küresel insidansı 1990'dan bu yana iki kat artarak %7'den %14'e yükseldi. Bu artış büyük ölçüde düşük ve orta gelirli ülkelerde vaka sayısındaki artıştan kaynaklanmakta. Araştırmacılar, insidanstaki artışa rağmen, bu bölgelerdeki tedavi oranlarının artmadığını, bazı yüksek gelirli ülkelerde ise durumun iyileştiğini ve bunun da tedavi açığının genişlemesine yol açtığını ifade etti.

Örneğin Sahra Altı Afrika'nın bazı bölgelerinde diyabet hastası olduğu tahmin edilenlerin yalnızca yüzde beş ila on'u tedavi gördü. Bulaşıcı Olmayan Hastalık Risk Faktörleri İşbirliği ve Dünya Sağlık Örgütü iş birliği ile yürütülen çalışmanın yazarları, bunun tüm ülkeler için tedavi oranları ve tahminleri içeren ilk küresel analiz olduğunu belirtti. Araştırma, 140 milyondan fazla insanı kapsayan binden fazla araştırmaya dayanıyor.