Şizofreni tedavisini iyileştiren kan testi

Sosyal ve psikolojik destek, hastalığın tedavisinde büyük önem taşıyor.

Yeni test ile kandaki şizofreni biyolojik belirteçleri tespit ediliyor. (iStock)
Yeni test ile kandaki şizofreni biyolojik belirteçleri tespit ediliyor. (iStock)
TT

Şizofreni tedavisini iyileştiren kan testi

Yeni test ile kandaki şizofreni biyolojik belirteçleri tespit ediliyor. (iStock)
Yeni test ile kandaki şizofreni biyolojik belirteçleri tespit ediliyor. (iStock)

Indiana Üniversitesi'nden araştırmacılar, halüsinasyon ve sanrıları içeren psikolojik bir rahatsızlık olan şizofreni için yeni bir kan testi geliştirdi. Sonuçları perşembe günü Molecular Psychiatry dergisinde yayınlanan çalışmada, testin ‘şizofreninin teşhis ve tedavisini iyileştirebileceği’ kaydedildi.

Şizofreni, hastaların gerçekliği anormal bir şekilde yorumlamasına neden oluyor ve günlük işlevlerin yerine getirilmesini engelleyen ve engele neden olabilen bir grup halüsinasyon, sanrı, düşünce ve davranışta ciddi rahatsızlıkla sonuçlanabiliyor. Şizofreni ve ilgili psikotik bozukluklar ABD’de üç milyondan fazla kişiyi etkiledi. Etkilenenlerin ömür boyu tedaviye ihtiyacı olduğu anlaşıldı. Buna ek olarak erken tedavi uzun vadede semptomları kontrol etmeye yardımcı olabileceği kaydedildi.

Yeni test, kandaki şizofreni biyobelirteçlerini tanımlayarak hastalığın mevcut şiddetini ve gelecekteki risklerini ve etkilenen kişi için hangi tedavilerin en etkili olacağını objektif olarak ölçebiliyor.

Araştırmacılar bu sonuçlara ulaşmak için, çalışma sırasında bir dizi psikiyatri hastasını on yıldan uzun bir süre boyunca takip etti ve halüsinasyon ve sanrılar nedeniyle psikiyatri hastanelerine kabul edilmenin yanı sıra halüsinasyon ve sanrı vakalarını öngören yaşamsal göstergeleri belirlediler. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre ayrıca her bir hasta için mevcut ilaçların uygunluğunu gösteren biyobelirteçleri de incelediler.

Bunun yanı sıra duygudurum bozuklukları, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu, intihar riski, ağrı ve hafıza bozuklukları gibi diğer psikiyatrik bozukluklar için de kan biyobelirteçleri belirlediler. Bu göstergelerin, halüsinasyon veya sanrıları olan birini değerlendirmek için kullanılan psikolojik ölçümlerden daha öngörücü olduğunu, yani bir kan biyobelirteç testi kullanmanın psikolojik değerlendirmelerin belirsizliğini azaltmaya yardımcı olabileceğini buldular.

Doktorlar, söz konusu göstergelerin test sonuçlarına dayanarak mevcut ilaçların yanı sıra Omega-3 ve magnezyum gibi besinler ve yağ asitleri arasından hastanın durumuna uygun ilacı reçete edebiliyorlar.

Indiana Üniversitesi'nden çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Alexander Niculescu konuya dair şunları söyledi:

"Şizofreniyi özellikle erken teşhis etmek zordur ve bu durumdan etkilenenlere en başından itibaren uygun tedaviyi reçete etmek çok önemlidir."

Niculescu, üniversitenin internet sitesindeki yazıda şizofreninin genellikle yaşamın en yoğun dönemi olan gençlikte ortaya çıktığını da ekledi. Hastalığı tetikleyen faktörler arasında stres ve uyuşturucu bulunuyor. Tedavi edilmediği takdirde hastalığın biyolojik, sosyal ve psikolojik hasarı büyüyor.

Niculescu sözlerine şöyle devam etti:

"Neyse ki, biyolojik olarak mevcut bazı ilaçlar uygun hastalarda erken başlandığında işe yarıyor. Tedaviye ek olarak sosyal-psikolojik destek de çok önemli."

Niculescu ayrıca testin bu yıl içinde hastaların kullanımına sunulacağı bilgisini paylaştı.



ABD sağlık yetkilileri, Alzheimer teşhisini mümkün kılan ilk kan testini onayladı

 ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) Maryland, White Oak'taki genel merkezi (Reuters)
 ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) Maryland, White Oak'taki genel merkezi (Reuters)
TT

ABD sağlık yetkilileri, Alzheimer teşhisini mümkün kılan ilk kan testini onayladı

 ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) Maryland, White Oak'taki genel merkezi (Reuters)
 ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nin (FDA) Maryland, White Oak'taki genel merkezi (Reuters)

ABD sağlık yetkilileri dün Alzheimer hastalığını teşhis edebilen ilk kan testini onayladı. Bu, hastaların nörodejeneratif hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için ilaçları daha erken almaya başlamalarını sağlayabilir.

Fujirebio Diagnostics tarafından geliştirilen test, kandaki iki proteinin seviyesini ölçüyor. Bu oranın, Alzheimer hastalığının bir özelliği olan ve daha önce sadece beyin taramaları veya beyin-omurilik sıvısı analizleriyle tespit edilebilen, beyindeki beta-amiloid plakların varlığıyla bağlantılı olduğu belirtiliyor.

FDA'dan Marty Makary, "Alzheimer hastalığı, meme kanseri ve prostat kanserinin toplamından daha fazla sayıda insanı etkiliyor" dedi. "65 yaş üstü kişilerin yüzde 10'unun Alzheimer hastası olduğunu ve bu sayının 2050 yılına kadar iki katına çıkmasının beklendiğini" belirten Makary, "Bu test gibi yeni tıbbi ürünlerin onlara yardımcı olacağı umudunu" dile getirdi.

Alzheimer hastalığı için şu anda onaylı iki ilaç bulunmaktadır.Bunlar, amiloid plak ve yavaş bilişsel gerilemeyi sınırlı bir ölçüde hedef alır, ancak kesin bir tedavi sağlamazlar.

Nörologlar da dahil olmak üzere bu iki ilacın savunucuları, bunların hastalara birkaç ay daha fazla bağımsızlık kazandırabileceğine ve erken verildiklerinde daha etkili olduğuna inanıyor.

Klinik çalışmalarda kan testi sonuçlarının PET beyin taramaları ve beyin-omurilik sıvısı analizlerinden elde edilen sonuçlarla oldukça benzer olduğu görüldü.

ABD Sağlık Bakanlığı'na bağlı Cihazlar ve Radyolojik Sağlık Merkezi'nden Michelle Tarver, yeni testin onaylanmasının "Alzheimer hastalığının teşhisinde önemli bir dönüm noktası" olduğunu söyledi. "Bu, hastalığın daha erken evresinde ABD'deki hastalar için tedaviyi daha kolay ve daha erişilebilir hale getiriyor"dedi.

Test, bilişsel gerileme belirtileri gösteren hastalar için klinik olarak onaylanmıştır ve sonuçların yorumlanmasında diğer klinik bilgiler de dikkate alınmaktadır.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Alzheimer hastalığı, bunamanın en yaygın şeklidir. Hastanın durumu zamanla kötüleşerek giderek hafıza ve bağımsızlık kaybına yol açar.