Kalp sağlığınızı koruyan basit alışkanlıklar

Evcil hayvan sahibi olmak kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor (Reuters)
Evcil hayvan sahibi olmak kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor (Reuters)
TT

Kalp sağlığınızı koruyan basit alışkanlıklar

Evcil hayvan sahibi olmak kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor (Reuters)
Evcil hayvan sahibi olmak kalp-damar hastalıklarına yakalanma riskini azaltıyor (Reuters)

İnsanların kalp sağlığını iyileştirmek için belirli bir diyeti takip etmek ya da maratona katılmak gibi büyük hedeflere sahip olmalarının gerekmediğini biliyor muydunuz?

Şarku’l Avsat’ın İngiltere merkezli Dailymail gazetesinden aktardığına  göre, bunların yerine, alışkanlıklarda yapılacak bir dizi küçük değişiklik, kolesterolü ve kan basıncını düşürerek kalp-damar sağlığını korumaya büyük fayda sağlayabilir.

Araştırmacılar, kalp sağlığınızda büyük bir fark görmek için günlük rutininizde yalnızca küçük değişiklikler yapmanız gerektiğini söylüyor. Üstelik bunlar her gün spor salonunda antrenman yapmayı da içermiyor. Ancak bisiklete binmenin, yürümenin ve evcil hayvan sahibi olmanın kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskini azaltabileceği belirtiliyor.

Dailymail’in haberine göre, günlük programınızda yapabileceğiniz en önemli değişiklikler arasında şunlar yer alıyor:

Günde 12 dakika bisiklet sürmek, kardiyovasküler sisteminizi iyileştirmeye başlamak ve kalple ilgili hastalıkların görülme sıklığını azaltmak için yeterli. Aynı zamanda kan basıncını düşürürken kolesterolü ve insülin fonksiyonunu iyileştirir ve inflamasyon ve stres düzeylerini azaltır.

Günde bir ila 5 fincan kahve içmenin, kalp hastalığı, karaciğer kanseri, endometriyal kanser ve depresyona yakalanma riskinin düşmesi ile bağlantılı olduğu görüldü.

Kan bağışlamak başkalarının hayatlarını kurtarmanın bir yolu olmasının yanı sıra aynı zamanda bizimkini de kurtarabilir. Zira kardiyovasküler sağlığa fayda sağlarken düzenli olarak kan bağışlamak, yüksek tansiyonu yönetmeye de yardımcı olur.

Günde 2 bin 337 adım yürümek, yaşamsal belirtilerinizi en iyi durumda tutabilir. Ayrıca kardiyovasküler hastalıklara bağlı ölüm riskini de azaltabilir.

Bunların yanı sıra hipertansiyon ilaçlarını gece veya yatmadan hemen önce almak, genel olarak uyku ve sağlık üzerinde olumlu bir etki yaratır.

Son olarak araştırmalar, evde evcil hayvan beslemek ile kalp sağlığı arasında pozitif bir ilişki olduğunu ortaya çıkardı. Araştırmacılar, evcil hayvan sahibi olmanın kardiyovasküler hastalığa yakalanma riskinin yüzde 31 daha düşük olması ile ilişkili olduğu sonucuna ulaştı.



Karaciğer hasarının 5 erken belirtisi

Sağlıklı bir kişi ile viral hepatite yakalanmış bir kişi arasındaki cilt rengi farkını gösteren görüntü (El-Merkeziyye)
Sağlıklı bir kişi ile viral hepatite yakalanmış bir kişi arasındaki cilt rengi farkını gösteren görüntü (El-Merkeziyye)
TT

Karaciğer hasarının 5 erken belirtisi

Sağlıklı bir kişi ile viral hepatite yakalanmış bir kişi arasındaki cilt rengi farkını gösteren görüntü (El-Merkeziyye)
Sağlıklı bir kişi ile viral hepatite yakalanmış bir kişi arasındaki cilt rengi farkını gösteren görüntü (El-Merkeziyye)

Karaciğer vücuttaki en büyük ve en önemli organlardan biridir ve birçok görevden sorumludur. Kanın pıhtılaşmasını düzenler, toksinleri kan dolaşımından uzaklaştırır, safra üretimine yardımcı olur ve çok daha fazlasını yapar.

Bununla birlikte karaciğer, hastalık veya tekrarlayan yaşam tarzı alışkanlıkları nedeniyle hasar görebilir ve düşük performans gösterebilir.

Şarku’l Avsat’ın HuffPost'tan aktardığı habere göre, ABD'deki Hackensack Meridian Sağlık Merkezi'nde gastroenterolog olan Dr. Douglas Wayne'e göre ‘karaciğer hastalığı’, alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı, hepatit ve hatta kanser dahil olmak üzere normal karaciğer fonksiyonunu bozan birçok farklı durumu kapsayan çok geniş bir terimdir.

Diğer yandan ABD'deki Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yardımcı doçent olan hepatolog Dr. Bobo Panini, “Karaciğer hastalıklarının belirti ve semptomları genellikle önemli karaciğer hasarı oluşana kadar ortaya çıkmaz” dedi.

İşte karaciğer hasarının en yaygın 5 erken belirtisi ve bu sorunları fark ederseniz ne yapmanız gerektiği:

*Ciltte veya gözlerde sararma

Panini, “Karaciğer hastalığının ince bir işareti, sarılık olarak bilinen, cildin veya gözlerin beyazlarının sararmasıdır” diyor.

Bu, vücuttaki kırmızı kan hücrelerinin normal parçalanması sırasında oluşan bir pigment olan bilirubin fazlalığı olduğunda ortaya çıkar. Bilirubin normalde karaciğer tarafından işlenir ve vücuttan atılır, ancak çok fazlası sarılığa neden olabilir ve karaciğer sorunlarına işaret edebilir.

Bu nedenle ciltte veya gözlerde sararma fark ederseniz doktorunuzla konuşmanız önemlidir.

*Koyu renkli idrar

Koyu renkli idrar genellikle endişe edilecek bir durum değildir ve fazladan sıvı almanız gerektiğinin bir göstergesidir.

Wayne, karaciğer hastalığı olan kişilerin koyu renkli idrar yapmasının da normal olduğunu söylüyor. Bunun nedeni, idrarınızı koyu turuncu, kahverengi veya kehribar rengine dönüştürebilen bilirubin birikimidir.

*Kafa karışıklığı

Ruhsal durumunuzdaki büyük değişiklikler göz ardı edilmemelidir. Bunlar karaciğer sorunlarının veya altta yatan başka sorunların bir işareti olabilir. Kafa karışıklığı veya zihni etkileyen başka sorunlar yaşıyorsanız, derhal yardım isteyin.

Panini, “Sağlığı yerinde olan herkeste akut karaciğer yetmezliği gelişebilir ve bu da zihinsel durum veya kişilikte kafa karışıklığı veya uyuşukluk gibi değişiklikler olarak ortaya çıkabilir” diyor.

*Bacaklarda, ayak bileklerinde veya karında şişlik

Wayne, “Karaciğer sorunlarıyla ilgili olmayabilir, ancak bacaklarınızdaki ve ayaklarınızdaki şişlik bir şeylerin ters gittiğini gösterebilir” dedi.

Mayo Clinic'e göre siroz, karaciğerdeki kan akışını yavaşlatır ve kanı organa taşıyan damardaki basıncı artırır. Mayo Clinic, portal ven olarak bilinen bu damardaki basıncın ‘ödem adı verilen bacaklarda ve asit adı verilen karın bölgesinde sıvı birikmesine neden olabileceğini’ belirterek, ‘karaciğerin albümin gibi belirli kan proteinlerini yeterince üretememesi durumunda da ödem ve asit oluşabileceğini’ kaydetti.

*Kolay morarma ve kanama

Wayne, karaciğer hasarı olan kişilerin yaralandıkları yerin kolayca morarabileceğini veya kanayabileceğini söyledi. Bunun nedeni karaciğerin kanın pıhtılaşması için gereken proteinleri üretmesidir. Dolayısıyla karaciğer iyi çalışmadığında kolayca kanamaya yatkın olursunuz.

*Karaciğer hasarınız olduğunu düşünüyorsanız ne yapmalısınız?

Karaciğer sorunları göz ardı edilmemelidir. Çok fazla alkol almak, tip 2 diyabet hastası olmak, ortak iğne kullanmak ve ailede karaciğer hastalığı öyküsü olması karaciğer hasarına yol açabilecek ciddi faktörlerdir.

Herhangi bir karaciğer hasarı belirtisi yaşadığınızı düşünüyorsanız, bunu sağlık uzmanınızla görüşmeniz önemlidir. Diğer belirtiler arasında dışkı değişiklikleri, yorgunluk ve iştah değişiklikleri yer almaktadır.

Panini, şiddetli sarılık, zihinsel durumda beklenmedik değişiklikler, siyah dışkı, kan kusma, karın, ayak bilekleri ve bacaklarda kademeli şişme veya nefes almada zorluk yaşarsanız derhal tıbbi yardım almanızı öneriyor.