Araştırma: Çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam atardamar sertleşmesini artırabiliyor

İngiltere'de yapılan bir araştırmada, çocukluk dönemlerindeki hareketsiz yaşam tarzının atardamar sertleşmesini artırabildiği tespit edildi.

AA
AA
TT

Araştırma: Çocukluk ve gençlik dönemlerindeki hareketsiz yaşam atardamar sertleşmesini artırabiliyor

AA
AA

ANI News'ün haberine göre, Oxford, Bristol ve Exeter Üniversiteleriyle Doğu Finlandiya Üniversitesi'nden bilim insanların yaptığı ortak araştırmada, 11 ila 24 yaşları arasındaki 1339 çocuk ve genç incelendi.

Bu kapsamda, 13 yıl boyunca 1339 kişinin atardamar sertliği belirli periyotlarla kontrol edildi.

Bilim insanları, araştırmada, çocuklar ve gençlerdeki hareketsizlik süresinin günde 6 saatten 9 saate çıkmasının atardamar sertleşmesini yaklaşık yüzde 10 artırdığını buldu.

Öte yandan, çalışmada, yaşlanmanın da atardamar sertliğini artırdığı ve bunun ise yetişkinlerde genç yaşta ölüm riskini yüzde 47 artırabildiği vurgulandı.

Ayrıca araştırmada, günde en az 3 saatlik hafif fiziksel aktivitenin atardamar sertleşmesi riskini en aza indirmeye yardımcı olabileceği belirtildi.

Doğu Finlandiya Üniversitesi'nde Dr Andrew Agbaje, "Çalışmalarımız, çocukluk çağındaki hareketsizliğin sağlık için daha önce düşünülenden daha tehlikeli olduğunu vurguluyor gibi görünüyor." değerlendirmesinde bulundu.

Araştırmanın bulguları, "Acta Physiologica" dergisinde yayımlandı.



Pankreas tümörlerine yeni teşhis yöntemi: Kertenkele tükürüğü

Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
TT

Pankreas tümörlerine yeni teşhis yöntemi: Kertenkele tükürüğü

Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)
Gila canavarının zehri, ağrı, mide bulantısı ve kusmaya neden olabiliyor (AFP)

Zehirli bir kertenkelenin tükürüğü, saptanması zor pankreas tümörlerinin tespit edilmesinde kullanılabilir. 

Temel işlevlerinden biri insülin üretmek olan pankreasta bu görevi üstlenen hücrelerde zaman zaman bozulmalar meydana gelerek insülinoma denen tümörler oluşuyor.

Nadir görülen bu tümörler genellikle iyi huylu oluyor. Ancak kan şekeri seviyesinin düşmesine bağlı olarak kişinin bayılmasına veya nöbet geçirmesine yol açabiliyor.

Uzmanlar çok küçük olsalar bile bir an önce çıkarılmaları gerektiğini söylüyor. Ancak mevcut yöntemlerle bu tümörleri bulmak epey zorlu bir iş.

Hollanda'daki Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi'nden Martin Gotthardt "Tümörün nerede olduğu bilinmiyorsa cerrahlar onu bulana kadar pankreası keserdi" diyerek ekliyor: 

Günümüzde insülinoma tespit edilemediği takdirde hastalar ameliyat edilmiyor çünkü doktorlar pankreasın tamamını çıkarmak istemiyor.

Gotthardt ve ekip arkadaşlarının Journal of Nuclear Medicine adlı hakemli dergide yayımlanan çalışmasına göre Gila canavarı adlı kertenkele bu sorunu çözmede büyük potansiyele sahip.

ABD ve Meksika'da yaşayan Gila canavarı, genellikle ölümcül olmayan bir zehir salgılıyor.

Kertenkelenin tükürüğündeki bir protein daha önce laboratuvarda işlemden geçirilerek diyabet tedavisinde kullanılmıştı. Sözkonusu protein pankreastaki reseptörlere bağlanarak insülin üretmelerini sağlıyor. 

Bilim insanları bundan yola çıkarak aynı proteinin insülinomaları da tespit etmeye yarayıp yaramayacağını araştırmaya koyuldu. 

İlk çalışmalarda radyoaktif bir molekül eklenen protein tümörü saptamasına karşın düşük kan şekeri ve mide bulantısı gibi yan etkilere yol açtı.

Yeni çalışmayı yürüten ekipse başka bir molekül ekleyerek yan etkileri büyük ölçüde ortadan kaldırdı. 

Kan şekeri düşük olan 69 kişide yeni yöntemi test eden bilim insanları, yüzde 95 oranında başarıyla tümörleri saptayabildiğini buldu. Buna karşılık mevcut taramalar yüzde 65 civarında başarı gösteriyor. 

Tümörler tespit edildikten sonra hastaların vücudundan başarıyla çıkarıldı.

Makalenin başyazarı Marti Boss, "Yeni taramanın diğer tüm taramaların yerini alabileceğine inanıyoruz" diyerek ekliyor:

Bazıları onlarca yıldır hasta olmasına rağmen bu hastaların hepsi ameliyattan sonra tamamen iyileşti.

Independent Türkçe, Science News, Popular Science, Journal of Nuclear Medicine