Hamilelikte kötü beslenme otizm riskini artırıyor mu?

Kız çocuklarında bağlantı daha güçlü

Araştırmacılar gebelikte tüketilen besinlerin, çocuğun iletişim sorunları yaşama ihtimalini etkileyebileceğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar gebelikte tüketilen besinlerin, çocuğun iletişim sorunları yaşama ihtimalini etkileyebileceğini söylüyor (Pexels)
TT

Hamilelikte kötü beslenme otizm riskini artırıyor mu?

Araştırmacılar gebelikte tüketilen besinlerin, çocuğun iletişim sorunları yaşama ihtimalini etkileyebileceğini söylüyor (Pexels)
Araştırmacılar gebelikte tüketilen besinlerin, çocuğun iletişim sorunları yaşama ihtimalini etkileyebileceğini söylüyor (Pexels)

Bilim insanları hamilelikte izlenen beslenme biçiminin, bebeğin otizmli olma ihtimalini etkilediğini tespit etti. 

Sosyal etkileşim ve iletişim kurmada sorunlara yol açan otizm spektrum bozukluğunun hem çevresel hem de genetik faktörlerden kaynaklandığı düşünülüyor.  

Daha önceki araştırmalarda gebelikte alınan multivitamin ve folik asit takviyelerinin, otizm riskinin düşmesiyle ilişkisi bulunmuştu. Ancak bu çalışmalar genellikle anne adayının takip ettiği beslenme biçimini bütünüyle ele almıyor. 

JAMA Network Open adlı hakemli dergide 18 Temmuz'da yayımlanan bir çalışmada bilim insanları bu eksikliği gidermeye çalıştı. 

Çalışma kapsamında Birleşik Krallık ve Norveç'ten iki kapsamlı veritabanında yer alan en az 95 bin anne-çocuk çiftinin bilgileri incelendi. Birleşik Krallık'taki veriler 1990-1992, Norveç'tekiler 2002-2008 döneminde toplanırken, çocuklar en az 8 yaşına kadar takip edildi. 

Araştırmacılar hamilelikte sağlıklı beslenen annelerin çocuğuna otizm tanısı konma ihtimalinin, kötü beslenenlerden yüzde 22 daha düşük olduğunu saptadı.

Sağlıklı beslenme; düzenli sebze, meyve, kuruyemiş, balık ve tam tahıl yerken, doymuş yağ oranı yüksek gıdalar, işlenmiş et, meşrubat ve rafine karbonhidratları tüketmeme olarak tanımlandı. 

Ayrıca hamileyken düzenli şekilde sağlıklı beslenen annelerin çocuklarının, otizmden bağımsız olarak sosyal sorunlar geliştirme olasılığının yüzde 24 daha düşük olduğu bulundu.

İki durumda da beslenme-otizm ilişkisinin kız çocuklarında daha kuvvetli olduğu kaydedildi. 

Öte yandan araştırmacılar bulguların bir neden sonuç ilişkisi kurmadığını ifade ediyor. Sadece gözleme dayanan çalışma, sağlıklı beslenmenin neden otizm riskini düşürdüğü sorusunu yanıtlamıyor.

Araştırmacılar hamilelikte izlenen beslenme biçiminin DNA veya bağışıklık sistemi üzerinde etki yaratabileceğini ve bu bağlantının bu şekilde açıklanabileceğini öne sürüyor. 

Otizm vakalarının yaklaşık yüzde 40 ila 80'inin genetik bir arkaplanı olduğu tahmin ediliyor. Bu nedenle sağlıklı beslenen bir anneden doğan çocuklarda da otizm görülme ihtimali var. 

Araştırma ekibi, bulgularının doğrulanması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.

Independent Türkçe, Newsweek, MedicalXpress, JAMA Network Open, Frontiers in Cellular Neuroscience



Pfizer obezite tedavisi ilacının geliştirilmesini durdurdu

İlaç şirketi Pfizer'in Berlin'deki genel merkezinde bulunan logosu, 23 Ocak 2021 (DPA)
İlaç şirketi Pfizer'in Berlin'deki genel merkezinde bulunan logosu, 23 Ocak 2021 (DPA)
TT

Pfizer obezite tedavisi ilacının geliştirilmesini durdurdu

İlaç şirketi Pfizer'in Berlin'deki genel merkezinde bulunan logosu, 23 Ocak 2021 (DPA)
İlaç şirketi Pfizer'in Berlin'deki genel merkezinde bulunan logosu, 23 Ocak 2021 (DPA)

ABD merkezli haber ajansı Associated Press (AP), Amerikan ilaç şirketi Pfizer’ın, klinik deneylerin en büyük ve en pahalı aşamasından sonra potansiyel obezite tedavisinde kullanılan bir hapın geliştirilmesini durdurduğunu bildirdi.

Şirket, testlerden birinde bir katılımcının ilacın neden olduğu düşünülen bir karaciğer hasarı yaşamasının ardından Danuglipron adlı ilacın geliştirilmesi çalışmalarını durduracağını açıkladı.

Şirket, Danuglipron’u her şirketin potansiyel yeni tedavisini onay için hükümet düzenleyicilerine sunmadan önce ilaç geliştirmenin son aşaması olan 3. faz (geç aşama) testlerine taşımayı planlıyordu.

dfgth
Obezite, aşırı vücut yağlanması olarak görülen bir sağlık durumudur (Nottingham Üniversitesi)

Şirket yetkililerinden biri yaptığı açıklamada Pfizer'ın halen testlerin erken aşamalarında başka potansiyel obezite tedavileri geliştirmeyi planladığını duyurdu.

Dünyada obezite tedavileri, ilaç şirketleri için en umut verici ve kazançlı ilaç geliştirme alanlarından biri haline geldi.

Örneğin ilaç şirketi Eli Lilly and Company'nin Zepbound adlı ilacı, piyasadaki tam bir yılını doldurduğu 2024 yılında yaklaşık 5 milyar dolar satış elde etti. Öte yandan Novo Nordisk şirketinin Zyban ve Wegovy gibi önde gelen tedavileri enjeksiyon yoluyla uygulanıyor.

İlaç şirketleri, her gün iğne kullanmak istemeyen hastalar için kullanımı daha kolay olan ağızdan alınan tablet formunda bir ilaç geliştirmeye çalışıyor.

Bu ilaçlar en çok satanlar haline gelmiş olsa da birçok hasta ya son zamanlarda yaşanan ekonomik sıkıntılar ya da sağlık sigortasının tedaviyi kapsamaması nedeniyle bu ilaçlara erişmekte zorluk çekiyor.

fgthy
Obez bir adam (Reuters)

Hem Eli Lilly and Company hem de Novo Nordisk, kısa bir süre önce fiyatlarında indirime gittiklerini duyurdu, ancak bu tedaviler halen aylık yüzlerce dolara mal olurken sigortası bu ilaçları karşılamayan bazı insanlar için ulaşılamaz hale geliyor.

Pfizer sözcüsü dün açıklanan kararın, şirketin Danuglipron'u diğer kilo verme ilaçlarıyla birlikte test etmeyi de durduracağı anlamına geldiğini söyledi.