SOHR: Suriye savaşında bugüne kadar 384 bin insan hayatını kaybetti

İdlib’e bağlı Kefer Taharim’de yerlerinden edilmiş bir kampın fırtına sonrası geldiği durum (AFP)
İdlib’e bağlı Kefer Taharim’de yerlerinden edilmiş bir kampın fırtına sonrası geldiği durum (AFP)
TT

SOHR: Suriye savaşında bugüne kadar 384 bin insan hayatını kaybetti

İdlib’e bağlı Kefer Taharim’de yerlerinden edilmiş bir kampın fırtına sonrası geldiği durum (AFP)
İdlib’e bağlı Kefer Taharim’de yerlerinden edilmiş bir kampın fırtına sonrası geldiği durum (AFP)

Suriye savaşı, onuncu yılına girmek üzere. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) tarafından bugün yayınlanan bilgilere göre Suriye'de dokuz yıldır süren kanlı ve yıkıcı savaş, 116 binden fazlası sivil olmak üzere en az 384 bin kişinin ölümüne neden oldu.
AFP’nin haberine göre, Suriye, 2011 yılının Mart ayının ortalarından bu yana devam eden kanlı bir savaşa tanık oluyor. Birçok tarafın katıldığı yıkıcı bir savaşa dönüşmeden önce demokrasi ve özgürlük talebiyle rejime karşı başlatılan barışçıl halk protestoları, rejim güçleri tarafından hızla bastırılırken süreç kısa zamanda çok sayıda tarafın dahil olduğu bir savaşa dönüştü. 
Birleşmiş Milletler'e (BM) göre savaş, ülke içinde ve dışında nüfusun yarısından fazlasının yerinden edilmesiyle 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşanan en büyük insani trajediye neden oldu. Ayrıca ülkenin ekonomisini, kaynaklarını ve altyapısını tüketti. Suriye para birimi rekor derecede değer kaybetti. Bununla birlikte maddi kayıpların 400 milyar doları bulduğu tahmin ediliyor.
Siviller dışında ölen kişilerle ilgili olarak SOHR, savaşta rejimin Suriyeli ve yabancı 129 bin unsurunun öldüğünü ve bu sayının yarısından fazlasının yaralandığını aktarırken bunlardan bin 697’sinin 2013 yılından bu yana açıkça Şam rejiminin yanında yer alan Hizbullah üyeleri olduğunu kaydetti.
Muhalif gruplardan en az 57 bin savaşçının hayatını kaybettiğini belirten SOHR, Kürt Halk Koruma Birlikleri’nin (YPG) omurgasını oluşturan Suriye Demokratik Güçleri’nden (SDG) ise 13 binden fazla unsurun öldüğünü bildirdi. SDG, geçtiğimiz yıl ABD’nin desteğiyle, 67 binden fazla DEAŞ ve Heyetu Tahriru'ş Şam’ın (HTŞ) üyesini ortadan kaldırmayı başardı.
SOHR’a göre bu rakamlar, savaş sırasında yaşanan bombardımanlarda öldükleri belgelenebilenleri gösteriyor. Ancak rejimin cezaevlerinde işkence sonucu ölenleri veya çeşitli bölgelerdeki kaybolan ve kaçırılan kişileri kapsamıyor. Bu kişilerin sayısının 97 bini aştığı tahmin ediliyor.



Yardım adı altında katliam mı yapılıyor? GHF kapatılsın çağrısı

Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
TT

Yardım adı altında katliam mı yapılıyor? GHF kapatılsın çağrısı

Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)
Çelik tellerle örülü yardım dağıtım noktaları İsrail ordusunun denetiminde (AFP)

130'dan fazla yardım ve sivil toplum kuruluşu (STK), faaliyetleri kaosa yol açan ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) kapatılması için çağrı yaptı.

Oxfam, Save the Children ve Af Örgütü'nün de aralarında bulunduğu kuruluşların bugün yayımladığı ortak açıklamada, GHF'nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs'tan bu yana 500'den fazla Filistinlinin yardım bölgelerinde öldürüldüğüne dikkat çekiliyor.

Kuruluşlar, sivillere yönelik saldırılarda çoğunlukla çocukların öldürüldüğünü vurgulayarak, GHF'nin insani yardım çalışmalarının tüm normlarını ihlal ettiğini belirtiyor:

Gazze'deki Filistinliler imkansız bir seçimle karşı karşıya: Ya açlıktan ölecekler ya da ailelerini doyurmak için çaresizce yiyeceğe ulaşmaya çalışırken vurulacaklar.

İsrail askerlerinin erzak dağıtım bölgelerindeki Filistinli sivillere "rutin olarak" ateş açtığı, Washington ve Tel Aviv destekli vakfın Gazze'deki durumu daha da kötüleştirdiği ve faaliyetlerinin sonlandırılması gerektiği ifade ediliyor.

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

İsrail gazetesi Haaretz'in cuma günkü haberinde, kimliklerinin gizli tutulmasını isteyen İsrailli askerler, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilere ateş açma talimatı aldıklarını söylemişti. Askerler, Filistinlilerin orduya ait mevzilerden uzak tutulması için böyle bir emir verildiğini ancak "gereksiz yere ölümcül güç kullanmaktan endişe duyduklarını" belirtmişti.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ise iddiaları yalanlayarak "dağıtım merkezlerindekiler de dahil hiçbir sivile kasten ateş etme emri verilmediğini" savunmuştu. Başbakan Binyamin Netanyahu da gazeteyi orduya karşı dezenformasyonla suçlamıştı.

Diğer yandan İsrail ordusu, erzak dağıtım noktalarında Filistinlilerin öldürülmesine dair soruşturma başlatıldığını da duyurmuştu. Ordudan dün yapılan açıklamada, GHF'nin yardım merkezlerine giden yollara yön ve uyarı levhaları yerleştirileceğini, sahalara erişimin iyileştirileceğini bildirmişti.

Independent Türkçe, BBC, Haaretz