Umman Sultanlığı, 53. Ulusal Günü vesilesiyle yapılacak tüm kutlama etkinliklerini, Gazze Şeridi'ndeki trajedi nedeniyle iptal etti. Umman Ulusal Kutlamalar Genel Sekreterliği, 53. Ulusal Bayram programının, Sultan Heysem bin Tarık'ın yüksek himayesi altındaki askerî geçit töreni ve Umman bayraklarının çekilmesiyle sınırlı kalacağını duyurdu. Bu kararın, ‘kardeş Filistin halkı ile dayanışma’ anlamına geldiği vurgulandı.
Umman, her yıl 18 Kasım'daki 53. Ulusal Bayramı'nı bu yıl, büyük ekonomik gelişmeler ve devlet idari teşkilatını yeniden yapılandırmasının ortasında kutluyor. Bu gelişmeler, ‘Umman 2040 Vizyonu’ ile uyumlu olarak gerçekleştirildi. Bu vizyon, ekonomik büyümeyi desteklemeyi, gelir kaynaklarını çeşitlendirmeyi, mali sürdürülebilirliği sağlamayı, harcama verimliliğini artırmayı ve eğitim ve sağlık sistemini yüksek kalitede güçlendirmeyi hedefliyor.
Umman Sultanlığı, geçen ekim ayında 10. Dönem Şura Meclisi üyelerinin seçimlerini gerçekleştirdi. Seçmenler, bu seçimlerde ilk kez modern teknolojileri kullanarak ‘İntihab’ adlı uygulama aracılığıyla oylarını kullandı. Bu uygulama, daha önce 3. Dönem Mahalli Meclisler seçimlerinde de kullanılmıştı. Seçimlerde katılım oranı yüzde 65,7 olarak gerçekleşti ve 90 üye seçildi.
Umman Sultanlığı, yakın zamanda sosyal koruma yasasını çıkardı. Bu yasa, Umman Sultanlığının farklı toplum kesimlerini kapsayan uygun ve yeterli sigorta kapsamını sağlama vizyonunu ve politikasını yerine getiriyor. Sultan Heysem bin Tarık açıklamasında "Attığımız sosyal koruma sisteminin kapsayıcı olmasını ve tüm toplum kesimlerini hedeflemesini umuyorum. Bu sayede herkes refah içinde yaşayabilecektir" dedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Sosyal Koruma Fonu, diğer görevlerinin yanı sıra, Ocak 2024'te başlayacak bir dizi programa da başkanlık edecek. Bu programların çoğunun sosyal araştırmaya dayanması gerekmiyor. Bu programlar, yaşlılara, çocuklara, engellilere, yetimlere, dul kadınlara, aile geliri desteğine, sosyal güvenlik programlarına (yaşlılık, engellilik, ölüm, iş kazaları, meslek hastalıkları, iş güvenliği, doğum izni, hastalık izni ve olağandışı hastalık izni) yönelik. Yasa, Umman Sultanlığı Anayasası ve Umman 2040 Vizyonu’nun sosyal yönleriyle bağlantılı hedeflerine uygun olarak Umman halkına refahı sağlamayı amaçlıyor.
Güvenli çalışma ortamı
Umman Haber Ajansı, Ulusal Gün vesilesiyle hazırladığı bir raporda, Umman Sultanlığının ulusal kadroların istihdamını, çalıştırılmasını, eğitilmesini ve geliştirilmesini sağlamak için çalıştığını belirtti. Ajans, bu çabaların, iş ve çalışma ortamının iyileştirilmesine katkıda bulunduğunu vurguladı. Ajans, iş kanunu gibi yasaların ve yönetmeliklerin, haklar ve yükümlülükler belirleyerek ve üretim tarafları arasındaki ilişkiyi istikrara getirerek güvenli bir çalışma ortamı sağladığını kaydetti. Ajans ayrıca, Umman Sultanlığının kamu ve özel sektörlerden ulusal liderleri ve yönetimsel yetenekleri geliştirmek ve eğitmek için çalıştığını kaydetti. Ajans, Sultan Heysem bin Tarık'ın Sultanlık Yönetim Akademisi'ni açtığına işaret etti.
Umman Sultanlığı, Ulusal Kentsel Gelişim Stratejisi aracılığıyla sosyal ve ekonomik refahı artırmayı, kalkınma sektörlerinin ana itici gücü olmayı hedefliyor. Bu doğrultuda, şu ana hedeflere ulaşmak için çalışıyor:
-Yaşam için uygun, esnek şehirler ve topluluklar oluşturmak.
-Umman kimliğini korumak.
-İklim değişikliğine yanıt vermek, uyum sağlamak ve etkilerini azaltmak
-Her ilin potansiyeline dayalı ekonomik büyüme ve çeşitlilik sağlamak.
-Kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını sağlamak ve yenilenebilir enerji kaynakları üretmek.
- Su ve atık yönetiminin verimliliğini artırmak, ekolojik açıdan hassas bölgelerdeki etkileri yönetmek ve izlemek yoluyla çevreyi korumak ve geliştirmek.
Ekonomik büyüme
Umman ekonomisi, cari yılın ilk yarısında sabit fiyatlarla yüzde 2,1 büyüme kaydetti. Yılın ortasına kadar, kamu borcunu 16,3 milyar Umman riyaline düşürmeyi başardı. Bu başarının arkasında harcamalarda rasyonalizasyon ve verimliliğin artırılması, petrol fiyatlarındaki artıştan kaynaklanan kamu gelirlerinde artış, petrol dışı gelirleri artırmak için mali önlemlerin alınması ve borç portföyünün yönetilmesi var. Ayrıca bazı devlet tahvillerin ihraç değerinden daha düşük bir fiyata geri satın alınması, yüksek maliyetli kredilerin ödenmesi, daha düşük maliyetli kredilerle değiştirilmesi ve nispeten düşük bir maliyetle Maskat Borsasında işlem görecek yerel tahvillerin ihraç edilmesi gibi faktörler de söz konusu başarının nedenleri arasında.
Umman'da turizm sektörünün gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYİH) katkısı, 2022 yılında 1,7 milyar Umman riyali olarak gerçekleşti. Önümüzdeki iki yıl içinde, geçen yılın sonundaki yüzde2,4'lük orandan yüzde2,75'e yükselmesi bekleniyor.
Doğrudan yabancı yatırımlar bu yılın ilk çeyreği sonunda yüzde 23,3 artış göstererek 21 milyar 270 milyon Umman riyaline ulaştı.
Umman Sultanlığı, enerji, yenilenebilir enerji ve yeşil hidrojen gibi farklı alanlarda yatırım çekmeye odaklanıyor. Bu amaçla, bu alanlarda yatırım yapılması için araziler tahsis edildi. Geçtiğimiz haziran ayında, Orta Vilayet'te 10 milyar ABD dolarına yakın yatırım değeriyle iki yeni yeşil hidrojen üretim projesi için iki anlaşma imzalandı. Bu projelerin toplam üretim kapasitesi 250 bin ton olacak ve bu da 6,5 gigawatt yenilenebilir enerji kapasitesine eşdeğer olacak.
Umman Gelecek Fonu, geçtiğimiz mayıs ayında Sultan’ın talimatıyla iki milyar Umman riyali sermayeyle kuruldu. Fon, turizm, sanayi, dönüştürücü sanayiler, lojistik, gıda, balıkçılık, madencilik, telekomünikasyon ve bilişim teknolojileri, hizmetler ve limanlar gibi sektörleri hedefleyerek ekonomik aktiviteyi güçlendirmek ve özel sektörün bu sektörlerde ‘Umman 2040 Vizyonu’ doğrultusundaki yatırım projelerine ortak olmasını veya finanse etmesini teşvik etmek için çalışacak.
Umman Sultanlığı, coğrafi konumundan en iyi şekilde yararlanmak için özel ekonomik bölgeler ve serbest bölgeler yoluyla ve Körfez ülkeleri, Avrupa, Asya ve Afrika'daki pazarları birbirine bağlamak için deniz taşımacılık yollarından yararlanmaya çalışıyor. Bu yönde, bu yıl Güney Batina Vilayeti'nde Haza'in Ekonomik Şehri adında bir ekonomik şehir kuruldu ve iki serbest bölge oluşturuldu. Şehir, yerel ve yabancı yatırımları çekmeyi başardı ve değeri 300 milyon Umman riyaline ulaştı. Bu yatırımlar, Sahar Serbest Bölgesi, Madinat Sultan Qaboos Endüstriyel Bölgeleri, Duqm Özel Ekonomik Bölgesi, Salalah Serbest Bölgesi ve Mazyona Serbest Bölgesi'ne katıldı. Bu bölgeler, yatırımı teşvik eden mevzuatlar, düşük vergiler, nitelikli işgücü, gelişmiş altyapı ve sağlam siyasi ve ekonomik istikrar ile destekleniyor.
Söz konusu ekonomik hareketlilik ve ardından gelen finansal ve ekonomik göstergelerin iyileştirilmesi ve devlet genel borcunun düşürülmesi gibi olumlu sonuçlar, kredi derecelendirme kuruluşlarının Umman Sultanlığının kredi derecelendirmesini artırmasına ve gözden geçirmesine neden oldu. Standard & Poor's, Umman Sultanlığının kredi derecelendirmesini ‘BB+’ olarak yükseltti ve geleceğe dönük görünümü ‘istikrarlı’ olarak niteledi. Fitch Ratings, Umman Sultanlığının kredi derecelendirmesini ‘BB+’ olarak yükseltti ve geleceğe dönük görünümü ‘istikrarlı’ olarak değerlendirdi. Moody's, Umman Sultanlığının kredi derecelendirmesini ‘Ba2’ seviyesine yükseltti ve geleceğe dönük görünümü ‘pozitif’ olarak değerlendirdi.
Umman Sultanlığı, Birleşmiş Milletler Sanayi Kalkınma Örgütü tarafından yayınlanan bu yılki endüstriyel rekabetçilik performans raporunda dünya çapında 56’ıncı ve Arap ülkeleri arasında 5’inci sırada yer alarak, çeşitli küresel göstergelerde ilerleme kaydetti. Ayrıca, 2023 yılı Küresel İnovasyon Endeksi'nde 10 sıra ilerleyerek 132 ülke arasında 69’uncu sıraya yükseldi.
Filistinli aktivist Mahmud Halil, ABD'nin New York şehrindeki evinde, 2 Temmuz 2025 (Reuters)