Araştırma: Büyükanne ve büyükbabanın yaşı ve sağlık durumu, annenin ruh sağlığını etkiliyor

Araştırma, büyükanne ve büyükbabalardan yardım alınması ile eşlerinden ayrılmış annelerin antidepresan kullanımının azalması arasında pozitif bir ilişkiyi tespit etti (Arşivler)
Araştırma, büyükanne ve büyükbabalardan yardım alınması ile eşlerinden ayrılmış annelerin antidepresan kullanımının azalması arasında pozitif bir ilişkiyi tespit etti (Arşivler)
TT

Araştırma: Büyükanne ve büyükbabanın yaşı ve sağlık durumu, annenin ruh sağlığını etkiliyor

Araştırma, büyükanne ve büyükbabalardan yardım alınması ile eşlerinden ayrılmış annelerin antidepresan kullanımının azalması arasında pozitif bir ilişkiyi tespit etti (Arşivler)
Araştırma, büyükanne ve büyükbabalardan yardım alınması ile eşlerinden ayrılmış annelerin antidepresan kullanımının azalması arasında pozitif bir ilişkiyi tespit etti (Arşivler)

ABD merkezli CNN ağının bildirdiğine göre, yeni bir araştırma, büyükanne ve büyükbabanın yaşının ve sağlığının, annenin ruh sağlığı açısından büyük önem taşıdığını ortaya çıkardı.

Finlandiya’da Helsinki Üniversitesi’nde öğretim görevlisi ve demografi araştırmacısı olan aynı zamanda söz konusu araştırmanın baş yazarı olan Dr. Niina Metsä-Simola, “Annelerin ebeveynleri 70 yaşın altındaysa, çalışıyorsa ve ciddi sağlık sorunları yoksa antidepresan alma olasılıkları daha düşük oluyor” dedi.

Population Studies dergisinde perşembe günü yayınlanan rapora göre araştırmacılar 2000 ile 2014 yılları arasında Finlandiya’da küçük yaşta çocuğu olan 488 bin anneyi takip etti. Araştırma ekibi, annenin bir partneri olup olmadığı gibi verilerin yanı sıra büyükanne ve büyükbabanın yaşı, sağlık durumu, uzaklığı ve çalışma durumu gibi verileri topladı.

Araştırmada, büyükanne ve büyükbabaların yardımına erişim ile antidepresanların daha az kullanılması arasındaki bağlantının özellikle partnerlerinden ayrılan annelerde güçlü bir şekilde görüldüğü öne sürüldü.

Doktor Niina “Büyükanne ve büyükbabalar çocuklu aileler için önemli bir destek kaynağıdır. Etraftan gelen desteğin bireyleri depresyondan koruduğu iyi bilinmektedir” ifadelerini kullandı. Ardından “Annenin yaşadığı depresyon ile çocuklar üzerindeki olumsuz çocuk arasındaki ilişki iyi bir şekilde tespit edildiği için, destek yalnızca annelerin refahı için değil, aynı zamanda artan sayıda ayrılmış annelerle yaşayan çocuk için de önemlidir” ifadelerine yer verdi.

Araştırmaya dahil olmayan araştırmacı ve perinatal psikoterapist Lynne McIntyre “Annelerin desteğe erişiminin artmasının, antidepresan alımının azalmasıyla ilişkilendirilmesi şaşırtıcı değil” dedi.

McIntyre “ABD toplumunda nesiller boyu bir arada yaşamak daha az yaygınken, çocukların aile kurarken ebeveynlerinden uzaklaşması daha yaygın olabilir. Şu anda farklı yaşıyoruz ve daha fazla kadının yüksek eğitimli ve çalışıyor ancak bu gerçekten güçlü ve sağlam sosyal desteğe olan ihtiyacımızı ortadan kaldırdığı anlamına gelmiyor” ifadelerini kullandı.

Büyükanne ve büyükbabalar annenin yanında sık sık bulunamadığında ne olur? Büyükanne ve büyükbabanın yokluğunun annenin sağlığı üzerinde olumsuz etki yarattığı durumlar bulunuyor.

Araştırma, en yüksek antidepresan kullanma oranının, ebeveynleri daha yaşlı, sağlık durumu kötü olan veya uzakta yaşayan, yani tam destek alamayan anneler arasında olduğunu gösterdi.

Araştırma, yürüyüş ve yoga gibi aktivitelerin bu gibi durumlarda annenin depresyonun tedavi olmasına yardımcı olabileceğini gösterdi.



Florür seviyesi ve çocuk zekası arasında bağlantı kuran çalışma tartışma yarattı

Bilim insanları sudaki florürün dişlere faydası hakkında bölünmüş durumda (Unsplash)
Bilim insanları sudaki florürün dişlere faydası hakkında bölünmüş durumda (Unsplash)
TT

Florür seviyesi ve çocuk zekası arasında bağlantı kuran çalışma tartışma yarattı

Bilim insanları sudaki florürün dişlere faydası hakkında bölünmüş durumda (Unsplash)
Bilim insanları sudaki florürün dişlere faydası hakkında bölünmüş durumda (Unsplash)

Yüksek florürün çocuklarda IQ düşüklüğüne neden olduğunu öne süren araştırma tartışmalara yol açtı. 

ABD Ulusal Çevre Sağlığı Bilimleri Enstitüsü tarafından yürütülen bir çalışmada, 10 ayrı ülkede yüksek florürle çocukların zeka seviyesi arasındaki ilişkiyi inceleyen 74 araştırma detaylıca analiz edildi.

Bulguları hakemli dergi JAMA Pediatrics'te 6 Ocak'ta yayımlanan araştırmada su ve farklı yollarla yüksek florüre maruz kalmanın çocukların IQ'sunda ciddi gerilemeye yol açtığı sonucuna varıldı. 

Araştırmacılar idrar örneklerinde florürün her 1 ppm'lik (milyonda bir parçacık) artışına karşılık çocukların IQ'sunun 1,63 oranında gerilediğini tespit etti. 

Ancak bazı uzmanlar, araştırmanın neden-sonuç ilişkisi kurmadığına dikkat çekiyor. Diğerleri de incelenen ülkelerin, ABD sularındaki florür oranını yansıtmadığını söyleyerek itiraz ediyor. 

ABD'de halihazırda içme suyu için tavsiye edilen florür oranı 0,7 ppm ancak New York Times'a göre milyonlarca Amerikalı farklı kaynaklardan daha yüksek seviyede florür barındıran sular içiyor.

TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, Türkiye'de izin verilen düzeyin 1,5 ppm olduğunu ifade ediyor.

Yeni araştırmada, 1,5 ppm'nin altındaki seviyelerle çocuklardaki IQ düşüşü arasında kayda değer bir bağlantı görülmedi. 

Ancak bazı bilim insanları ve diş hekimleri, yeni araştırmanın kusurları olduğunu belirtiyor. Iowa Üniversitesi'nden Dr. Steven M. Levy, analize dahil edilen çalışmaların çoğunun çok düşük kalitede olduğunu söyleyerek bulguların net bir sonuç sunmadığını ifade ediyor. 

Ayrıca bu çalışmaya dayanarak ABD sularındaki florür seviyesinde değişiklik yapılmaması gerektiğini düşünüyor. 

Yeni çalışmanın bulguları, Donald Trump'ın ikinci döneminde Sağlık Bakanı yapmayı planladığı Robert F. Kennedy Jr.'ın görüşleriyle paralellik gösteriyor.

RFK Jr., 5 Kasım'daki başkanlık seçiminden önce yaptığı açıklamada, içme suyundan florürün çıkarılmasını tavsiye etmeyi planladığını söylemişti.

Diğer yandan ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri, suya florür eklemenin diş sağlığına iyi geldiğini ve çürükleri önlediğini belirtiyor. Ayrıca içme suyuna düşük seviyede florür eklenmesi, kamu sağlığı açısından son 100 yılın en büyük başarılardan biri kabul ediliyor.

Fakat bazı araştırmalarda, florürün içme suyuna değil, diş macunlarına eklenmesi sayesinde böyle bir fayda sağladığı öne sürülüyor. 

Ancak başka çalışmalarda, sudan florürün çıkarıldığı bazı ülkelerde çürüklerde artış yaşandığı gözlemlenmişti.

Ulusal Çevre Sağlığı Bilimleri Enstitüsü'nün eski direktörü Dr. Linda Birnbaum, 1,5 ppm'nin altındaki florür seviyelerinin potansiyel etkilerine dair daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor.

Dr. Birnbaum'a göre, yer almadığı yeni çalışma florüre maruz kalmanın, çocuklarda IQ düşüşüne yol açabileceğini gösteriyor. 

Bilim insanı, hamilelerin, bebeklerin ve emziren annelerin florür içermeyen su tüketmesini tavsiye ediyor . 

Makalenin başyazarı Dr. Kyla Taylor da "Hamile kadınların ve çocukların birçok kaynaktan florür aldığına, maruz kaldıkları toplam florür miktarının çok yüksek olduğuna ve bunun fetüs, bebek ve çocuk nörogelişimini etkileyebileceğine dair endişeler var" diyor.

Dr. Taylor yeni çalışmanın, florürün geniş çaplı halk sağlığı etkilerin değerlendirmeyi amaçlamadığını da ekliyor.

Independent Türkçe, New York Times, CNN, JAMA Pediatrics, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası