Cezayir: Ünlü iş insanı Rebrab adli kontrol altına alındı

Cezayir’de ünlü iş insanı Issad Rebrab her zaman ‘siyasetle aşırı temas’ ile suçlandı

Rebrab, 2018 yılında Paris'te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile birlikte
Rebrab, 2018 yılında Paris'te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile birlikte
TT

Cezayir: Ünlü iş insanı Rebrab adli kontrol altına alındı

Rebrab, 2018 yılında Paris'te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile birlikte
Rebrab, 2018 yılında Paris'te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile birlikte

Cezayir’in en zengin kişisi olarak tanınan ünlü iş insanı Issad Rebrab’ın, yolsuzluk davalarına bakan bir mahkemenin savcısı tarafından yurtdışındaki projeleri finanse ettiği şüphesiyle yargılandığı davada adli kontrol altında tutulmasına karar verildi. Rebrab'ın 2019 yılında ‘vergi ve gümrük ihlalleri’ davasındaki suçlaması nedeniyle birkaç ay hapis yattığı ve ardından 11 milyon dolardan fazla para cezası ödediği biliniyor.

Ekonomi gazetesi e-Bourse, Rebrab’ın başkentteki Sidi Muhammed Mali ve Ekonomik Suçlar Mahkemesi soruşturma hâkimi tarafından yargılandığı haberini doğruladı. Adli polisin kendisini mahkemede savcının huzuruna çıkarmadan önce dinlediğine, kendisinin de Cevital Grub’un yurtdışındaki şirketlerle yaptığı anlaşmalara ilişkin gerçekleri takip ettiğine dikkat çekti. 79 yaşındaki Rebrab, ülkedeki en büyük gıda yağları ve şeker üreticisi olan Cevital adı altında büyük bir şirketin sahibi. Şirket, Afrika ve Avrupa'ya büyük miktarlarda ihracat yapıyor.

(foto altı) Rebrab her zaman ‘siyasetle aşırı temas’ ile suçlandı (Şarku’l Avsat)
Rebrab her zaman ‘siyasetle aşırı temas’ ile suçlandı (Şarku’l Avsat)

Rebrab, sekiz ay ertelenmiş hapis cezasına çarptırıldıktan sonra serbest bırakıldığı 2020 yılının başından bu yana zaten seyahat yasağı önlemleri altında. Resmi Cezayir Haber Ajansı’nın haberine göre Rebrab, 22 Nisan 2019'da ‘ülkeye giren ve çıkan sermaye hareketlerine ilişkin yanlış beyanlar ve kullanılmış ekipman ithalatı için faturaları şişirme’ şüphesiyle tutuklandı.

Mahkeme, hapis cezasını kendisine 1,383 milyar Cezayir dinarı (11,6 milyon ABD doları) para cezasına ve Cevital’in bir yan kuruluşu olan EvCon şirketine 2,766 milyar dinar (21 milyon ABD doları) tutarında para cezasına çevirdi. Cumhuriyet Savcılığı temsilcisi, infazla birlikte bir yıl hapis isteminde bulunmuştu.

Rebrab, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'ya yakın çok sayıda iş adamına yönelik tutuklama kampanyası kapsamında göz altına alınmıştı. Ancak Rebrab bu tasnife dahil edilmedi, aksine hep ‘işinin aksatılmasından’ şikâyet etti.

Rebrab Ekonomik Grubu, 18 bin çalışanı ile özel sektör kuruluşları arasında bu konuda en büyüğüdür. Gıda sanayi, elektronik ticaret, elektrikli ev aletleri, demir, cam, inşaat, otomobil ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren 26 şirketi bulunmaktadır. Rebrab'ın Cezayir'deki büyük yatırımlarının yanı sıra başta Fransa olmak üzere Avrupa ülkelerinde de yatırımları bulunuyor. Forbes dergisi, Rebrab’ın servetini 4,2 milyar dolar olarak tahmin etti ve onu Arap dünyasının en büyük ikinci ve Afrika'nın altıncı en büyük servet sahibi olarak sıraladı.

Bir yıl önce Rebrab, Fransızca yayın yapan Liberté gazetesini çıkaran medya kuruluşunu, dağıtımının ‘zararına yapıldığı’ bahanesiyle kapatma kararı aldı. Yayın kurulu, gazetenin kapatılmasının ardındaki ‘gerçek nedenleri’ anlamadıklarını belirterek, ‘yayın şirketinin devam etmesine izin verecek kadar mali kaynağa sahip olduğunu’ vurguladı. Rebrab, aynı vesileyle iş dünyasından ve kamusal yaşamdan kesin olarak çekildiğini duyurdu ve oğullarını ekonomik grubu yönetmeye atadı.

cezaayir

2015 yılında hükümet, Rebrab'ın bir gazete ve bir televizyon kanalını da içeren özel medya grubu ‘el-Haber’in sahipleriyle imzaladığı bir satın alma anlaşmasını mahkeme kararıyla iptal etti. İptal kararı, ticari faaliyetin ‘medya yasasını ihlal ettiği’ gerekçesiyle verildi. O günkü davadan, Cumhurbaşkanı Buteflika'nın grubunun, iş adamının (iktidara ulaşma arzusunu reddetmesine rağmen) kendi lehine büyük bir medya kampanyası başlatmasından endişeli olduğu ortaya çıktı.

Bu yorumun yazarlarına göre gözlemciler, Rebrab'ın kişisel düzeyde ve işinde karşılaştığı sorunları, iktidar adamları arasında endişe uyandıran ‘siyasetle aşırı temasına’ bağlıyor. 18 Nisan 2019'daki cumhurbaşkanlığı seçimi arifesi (büyük çaplı gösteriler ve protestolar nedeniyle iptal edildi) Rebrab, ‘ordunun moralini bozmak’ suçundan altı yıl hapis cezasını çarptırılan emekli asker Ali Gadiri'ye destek verdi.



Dibeybe, Libya sağlık sektöründeki ‘yolsuzlukla’ mücadele sözü verdi

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe pazar akşamı Libya'nın batısında sağlık sektörü yetkilileriyle yaptığı toplantı sırasında (UBH)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe pazar akşamı Libya'nın batısında sağlık sektörü yetkilileriyle yaptığı toplantı sırasında (UBH)
TT

Dibeybe, Libya sağlık sektöründeki ‘yolsuzlukla’ mücadele sözü verdi

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe pazar akşamı Libya'nın batısında sağlık sektörü yetkilileriyle yaptığı toplantı sırasında (UBH)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe pazar akşamı Libya'nın batısında sağlık sektörü yetkilileriyle yaptığı toplantı sırasında (UBH)

Resmi raporlara göre Libya Ulusal Birlik Hükümeti’ni (UBH) çevreleyen yolsuzluk suçlamalarının ortasında, Başbakan Abdulhamid Dibeybe ‘vatandaşların çıkarlarına zarar veren hiçbir uygulamaya’ müsamaha göstermeyeceğine ve tüm sektörlerdeki suiistimallerin üzerine gideceğine söz verdi.

Libya Denetim Bürosu, UBH de dahil olmak üzere ülkedeki birçok tarafın kamu parasını ‘israf’ ettiğini ortaya çıkardı. Ancak Libya Avukatlar İttifakı’na atfedilen bir raporda UBH Sağlık Bakanlığı öne çıkarıldı ve ‘mali ve idari yolsuzluk vakaları’ bu bakanlığa atfedildi.

Libya Avukatlar İttifakı tarafından yalanlanan raporda, ‘zimmete büyük miktarda para geçirme’ ve ‘500 milyon dinardan fazla değeri olan kanser ilacı kaçakçılığı’ (1 dolar = 5,47 dinar) suçlamalarının yanı sıra böbrek hastaları için ilaç ve tıbbi malzeme alımında ve hastane bakımında yolsuzluk ve suiistimal suçlamaları da yer aldı.

Bu suçlamalar karşısında Dibeybe pazar akşamı sağlık sektörü yetkilileriyle genişletilmiş bir toplantı yaparak sağlık sektöründeki yolsuzlukla mücadelenin hükümetinin en önemli önceliği olduğunu vurguladı. Dibeybe, ‘bu hassas dosyaya herhangi bir şekilde karışılmaması ya da gevşeklik gösterilmemesi’ konusunda uyarıda bulunarak, ‘vatandaşlara sunulan sağlık hizmetlerinin kalitesinden ödün verilmemesi’ gerektiğini belirtti.

UBH’nin bazı bakanları yolsuzluk davalarında hapis cezasına çarptırıldı. Son olarak Eğitim Bakanı Musa Mugaryif, mart ayı ortasında Trablus'taki bir mahkeme tarafından ders kitaplarının basım ihalelerinde ‘kayırma yaptığı’ gerekçesiyle üç yıl altı ay hapis cezasına çarptırıldı.

Dibeybe o dönemde, “Eğitim Bakanı, bakan olarak dokunulmazlığı olmasına rağmen kitapların tedarikini geciktirdiği için birkaç yıl hapis cezasına çarptırıldı” demişti.

 Libya Başsavcısı Sıddık es-Sur (Başsavcılık ofisi)Libya Başsavcısı Sıddık es-Sur (Başsavcılık ofisi)

Libya Başsavcısı Sıddık es-Sur, UBH Kültür Bakanı Mebruke Tuği Osman ile eski Sağlık Bakanı Ali ez-Zanati ve yardımcısı Semir Koko'nun ‘yolsuzluk’ davalarına karıştıkları, mali ve idari ihlallerde bulundukları suçlamasıyla tutuklu yargılanmalarına karar vermiş, ancak bu kişilerin tamamı serbest bırakılmıştı.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün 2021 raporuna göre Libya, yolsuzluktan en çok etkilenen ülkeler listesinde 180 ülke arasında 172. sırada yer alıyor.

Bakanlığın yanıtı

Sağlık Bakanlığı kendisine yöneltilen suçlamalara cevaben, ilaç ve tıbbi malzeme tedarikinde yolsuzluk yapıldığına dair tüm haberleri ‘ulusal sağlık kurumunun itibarını zedeleyecek bir iftira’ olarak nitelendirdi ve ‘personelinin çabalarının dürüstlüğünü sorgulamayı ve kişisel çıkarlar ya da dar siyasi kazanımlar elde etmek için hastaların acılarını istismar etmeyi’ amaçladığını söyledi.

Bakanlık, ‘özellikle onkoloji hastaları için yapılan tüm ilaç ve tıbbi ekipman ithalatının sıkı kontrol prosedürlerine uygun olarak ve ilgili düzenleyici makamlarla koordinasyon içinde gerçekleştirildiğini ve tüm yetkili makamların denetimine açık resmi kayıtlarla belgelendiğini’ kaydetti.

UBH dün yaptığı açıklamada, yeni kurumların kurulması da dahil olmak üzere tıp sektörünü geliştirmek için çalıştığını söyledi. UBH ayrıca, ‘temel sağlık hizmetlerinin etkinliğini arttırmak amacıyla’ çeşitli bölgelerdeki klinikleri ve sağlık merkezlerini denetleyecek bir temel tıbbi bakım otoritesinin kurulacağını duyurdu.

Libyalıların yurtdışında tedavi edilmesi konusuna da değinen UBH, Dibeybe'nin ‘yurtdışına gönderilen hasta sayısındaki artışı sınırlandırmak için ek kontroller oluşturulması’ gerektiğini vurguladığını belirterek, ‘ulusal sağlık kurumlarının kapasitelerini arttırmak ve yurtdışında tedaviye bağımlılığı azaltmak için bu dosyayı ülke içinde tedaviyi yerelleştirme planlarıyla ilişkilendirmenin’ önemini vurguladı.