Mısır’daki Mühendisler Sendikası seçimlerinde yaşananlar tartışmalara yol açtı

Oy sandıklarına zarar verildi ve oy kullananlara saldırıldı.

Sfenks ve Piramitler, emsalsiz bir mühendislik harikası olarak görülüyor. (Şarku’l Avsat)
Sfenks ve Piramitler, emsalsiz bir mühendislik harikası olarak görülüyor. (Şarku’l Avsat)
TT

Mısır’daki Mühendisler Sendikası seçimlerinde yaşananlar tartışmalara yol açtı

Sfenks ve Piramitler, emsalsiz bir mühendislik harikası olarak görülüyor. (Şarku’l Avsat)
Sfenks ve Piramitler, emsalsiz bir mühendislik harikası olarak görülüyor. (Şarku’l Avsat)

Mısır Mühendisler Sendikası Başkanı Tarık en-Nebravi’nin güven oyun geri çekilip çekilmeyeceğine yönelik oylama yapmak için düzenlenen olağanüstü genel kurulun faaliyetleri sırasında kimliği belirsiz kişiler, sendika genel merkezine baskın düzenledi. Bu durum, hakimlerin seçimlerin resmi sonuçlarını açıklayamamasına neden oldu.

Mühendisler Sendikası Genel Kurulu salı günü, Sendika Yüksek Konseyi’nin Mühendisler Sendikası Başkanı Tarık en-Nebravi’nin güven oyunu geri çekmek için oy kullanması daveti üzerine Kahire’nin doğusundaki Nasr Şehrindeki konferans salonunda düzenlendi. Katılım oranı dikkat çekiciydi. Bununla birlikte ön sayım işlemlerine ilişkin göstergeler Nebravi’nin görevine devam etmesi için yoğun bir oy olduğunu ortaya koyarken, kimliği belirsiz kişilerin salonu basıp sandıkları parçalaması izleyenleri şaşırttı.

Fotoğraf Altı: Gazeteciler Sendikası Konseyinden bir heyet Mühendisler Sendikasını ziyaret etti. (Gazeteciler Sendikası Facebook sayfası)
Gazeteciler Sendikası Konseyinden bir heyet Mühendisler Sendikasını ziyaret etti. (Gazeteciler Sendikası Facebook sayfası)

Yerel basında dolaşan fotoğraflarda yerlere saçılmış oy pusulaları görülürken, çıkan haberlerde, ‘sendika seçimlerini denetleyen adli komitenin, nihai sonuçlar açıklanmadan birkaç dakika önce geri çekildiğini’ bildirdi. Aynı haberlerde şu ifadelere yer verildi:

“Geri çekilme, Mühendisler Sendikası’na karşı çıkan bir grup muhalifin denetleme kurulunun da bulunduğu platforma saldırısı ve sandıkların kırılması nedeniyle gerçekleşti.”

Baskın olayı, seçimleri denetleyen yargı kurulu üyeleri olan hakimlerin sonucu resmi olarak açıklayamamasına neden oldu. Ancak Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Nebravi’nin destekçileri, ‘yargıçların oyları saymayı tamamen bitirdiğini, katılımcıların yüzde 92’sinin Nebravi’nin güven oyunu güvenini geri çekmeyi reddetme yönünde oy kullandığını belirtti.

Fotoğraf Altı: Yeni idari başkentin mühendisliği bölgenin çehresini yeniledi. (Mısır’daki Yeni Kentsel Topluluklar Kurumu web sitesi)
Yeni idari başkentin mühendisliği bölgenin çehresini yeniledi. (Mısır’daki Yeni Kentsel Topluluklar Kurumu web sitesi)

Nebravi’ye göre, baskında bir dizi mühendis yaralandı.  Nebravi resmi Facebook sayfasından yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Bazıları beyaz siyahla bana saldırmaya çalıştı... Karakola şikayette bulundum, sendikayı ve mühendislerin iradesini savunmak için başka yasal önlemler de alacağız” ifadelerini kullandı.

“Katılımcı sayısı 24 bin mühendisi aştı. Sonuç, 40 komite sıralanarak sayıldı. Yüzde 90’dan fazla katılımcı, güven oyunun geri çekilmesine reddetme yönünde oy kullandı.”

Sendika Yüksek Konseyi, Nebravi ve destekçilerini ‘kendi fikirlerini zorla empoze etmeye çalışmakla’ suçladı. Konsey, Genel Kurul’da yaşananları ‘Nebravi ve destekçilerinin sorumsuz davranışı’ olarak nitelendirdi. Konsey çarşamba günü yaptığı açıklamada, ‘genel kurulda yaşananlarla ilgili yasal adımların atılacağını’ bildirdi.

Fotoğraf Altı: Yeni Mısır mahallesi. (Shutterstock)
Yeni Mısır mahallesi. (Shutterstock)

Gözlemcilere göre, Mühendisler Sendikası ile Sendika Yüksek Konseyi arasındaki çatışmalar, Nebravi’nin seçildiği geçen yılın mart ayına kadar uzanıyor. İki tarafın her biri sürekli çatışmalara neden olan farklı sendika vizyonlarını taşıyor.

Mühendisler Konseyi üyesi Michael Gerges, Şarku’l Avsat’a şu açıklamada bulundu:

“Hakimler sonucu açıklayamasa da, sonuçlar hesaplanmış ve toplanmıştı. Oyların çoğunluğu güven oyunun geri almasının reddini onaylıyordu. Her halükarda sonuç Nebravi’nin görevine devam etmesini gerektiriyor. İptal edilse dahi hukuki açıdan bu durum Nebravi’nin göreve devamı anlamına geliyor.”

Mühendisler Sendikası’nda yaşananlar, siyaset ve sendika çevrelerinde büyük tepkilere yol açtı. Sivil Demokratik Hareket sendikayı basma olayını kınadığını açıkladı. Yapılan açıklamada, “Yaşanan olay zorbalıktı ve tehlikeliydi” ifadeleri kullanıldı. Diğer yandan Mısır Gazeteciler Sendikası Başkanı Halid el-Balşi, Sendika Konseyi’nden bir heyetin başında Mühendisler Sendikası’nın Kahire’deki genel merkezine gitti. Yaptığı açıklamada ‘Sendika Başkanı Tarık en-Nebravi’ye olan güven oyunu tazeleyen Mühendisler Genel Kurulu’nun yönetimini düşürme girişimini reddettiğini’ vurguladı.



Şara’nın ABD tarafından tamamen tanınmak için yapması gerekenler

Trump ve Şara, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın katılımıyla Riyad'da bir araya geldi (AFP)
Trump ve Şara, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın katılımıyla Riyad'da bir araya geldi (AFP)
TT

Şara’nın ABD tarafından tamamen tanınmak için yapması gerekenler

Trump ve Şara, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın katılımıyla Riyad'da bir araya geldi (AFP)
Trump ve Şara, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın katılımıyla Riyad'da bir araya geldi (AFP)

John Bolton

Donald Trump'ın yakın zamanda tamamladığı Ortadoğu ziyareti, kendisi ve mevkidaşlarının duyurduğu ticaret ve yatırım anlaşmaları nedeniyle medyada geniş yer buldu. Ancak ziyaretin en dikkat çeken kısmı, ABD'nin Esed rejimi döneminde Suriye'ye uyguladığı ekonomik yaptırımları kaldıracağını açıklamasıydı. Trump, Riyad'da yaptığı açıklamada, “Bunu Veliaht Prens (Prens Muhammed bin Selman) için yapıyorum” dedi.

Buna ilaveten Suriye'nin yeni lideri Ahmed eş-Şara, Riyad'da Trump ile kısa bir görüşme gerçekleştirdi. ABD, 2013 yılında Ebu Muhammed el-Colani kod adıyla bilinen Şara'yı “özel olarak tasnif edilmiş bir küresel terörist” ilan etmiş ve yakalanmasını sağlayacak bilgi verenlere 10 milyon dolar ödül vaat etmişti. ABD, daha önce el-Kaide bağlantılı, eski ismi Nusra Cephesi olan Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) terör örgütünü de yabancı terör örgütü olarak tanımlamıştı.

Amerikan başkanları genellikle teröristlerle görüşmez, ancak Şara'nın iktidarı ele geçirdikten sonra halkla ilişkiler alanında iyi tavsiyeler aldığı anlaşılıyor; lakabından vazgeçti, sakalını kısalttı, askeri üniformasını çıkarıp takım elbise giyerek kravat taktı, bir teröristten çok iş adamına benzemeye başladı. Peki ama Şara ve HTŞ, gerçekten terörist zihniyetlerinden vazgeçtiler mi?

Trump bunun cevabını öğrenene kadar beklemedi. Görüşme sırasında Şara'ya İbrahim Anlaşması'nı imzalaması, İsrail'i tanıması, Suriye'deki yabancı terörist savaşçıları kovması ve DEAŞ’a karşı savaşa katılması yönünde tavsiyelerde bulunduğu doğru. Ancak Şara bunların hiçbiri için en azından aleni ve açık bir şekilde söz vermedi. Yaşananlar kesinlikle “anlaşma sanatının” başarılı bir örneği değildi.

Suudi Arabistan ve daha geniş ölçüde Arap dünyasının yeni Şara hükümetini kabul etmesindeki çıkarları ise açık ve net. Esed'ın devrilmesi İran için büyük bir yenilgi oldu. En önemli bölgesel müttefikini kaybetti ve İran'ın en önemli terör örgütü Hizbullah'ın karadan tedarik yolları kesildi. Suriye'de Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın nüfuzunu azaltmak için adım atılması da önemliydi, zira HTŞ’nin önemli bir Türk desteği olmadan Esed'ı devirmesi mümkün olamazdı.

Tahran'daki Mollalar’ın yenilgisi ve Erdoğan'ın özellikle Suriye'yi ve genel olarak Ortadoğu'yu hedef alan neo-Osmanlıcı nüfuzunu frenlemek, ABD'nin de çıkarına. Ancak bu hedefler tek başına yeterli değil. Washington’un Şara'nın sadece söylemde kalmayan, sadece sözde değil, pratikte de terörizmi reddettiğini gösteren somut adımlar atmasına ihtiyacı var. Trump, yaptırımların kaldırılmasını ABD'nin açık koşullarına bağlama fırsatını kaçırdı. Ancak, Şara halen terörist olarak tanımlanıyor, HTŞ halen terör örgütleri listesinde ve Esed yönetimindeki Suriye'nin terörü destekleyen devlet olarak tanımlanması hâlâ geçerliliğini koruyor. Bu tanımlamalar, Şara hükümeti aşağıda açıklanan bazı ilave koşulları yerine getirmediği sürece kaldırılmamalı ve hükümet yapması gerekenleri derhal yerine getirmezse, yaptırımlar yeniden uygulanmalı.

Tüm bunlardan daha önemlisi, Şara’nın, Esed'in Suriye'nin tecrit edilmesine yol açan politikalarını tamamen tersine çevirmesi ve Esed hükümetinin arşivleri ve diğer ilgili materyallerinin içeriği konusunda tamamen şeffaf olması gerekiyor. Terörist olmayan hükümetler rehine almadıkları için Şara, son on yıllarda yabancılara yönelik gerçekleştirilen tüm kaçırma olaylarına ilişkin Suriye hükümetinin kayıtlarını uluslararası incelemeye açmalı. Rehinelerin ailelerinin yararına, bu hikayelerin tam olarak ifşa edilmesi ve Suriye'nin bu operasyonlara yardım eden yabancı taraflarla olan herhangi bir bağlantısının, kolluk kuvvetlerinin bunları takip edebilmesi için ifşa edilmesi gerekiyor.

Ayrıca Esed rejiminin, özellikle İran gibi hükümetlerle ilişkileri çerçevesinde kimyasal, biyolojik ve nükleer silah geliştirme yönündeki tüm çabaları ile ilişiğin tamamen kesilmesi de gerekiyor. Esed'in devrilmesinin ardından İsrail'in kimyasal silah üretildiğinden şüphelenilen tesisleri bombaladığı bildiriliyor. Şarku'l Avsat'ın Independent Arabia'dan aktardığı analize göre Şara Suriye'de bu silahlarla bağlantılı tüm tesisleri tespit etmeli, bu tesisleri ve devlet dosyalarını Washington veya Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün incelemesine açmalı. Biyolojik silahlar konusunda da benzer adımların atılması gerekiyor.

Suriye'deki nükleer faaliyetlere gelince büyük ihtimalle İran ve Kuzey Kore'nin Deyrizor'da inşasına yardım ettiği nükleer santral etrafında yoğunlaştığı tahmin ediliyor. Suriye'nin Deyrizor ve İran ile diğer ilişkilerine ilişkin sicili, İran'ın bölgesel tehdidine karşı koymada son derece yararlı olabilir. Suriye, bu delilleri korumak ve uluslararası incelemeye sunmak için gerekli tüm önlemleri almalı. Şara, ülkesinin daha önce İran'ın Hizbullah aracılığıyla Lübnan'ı kontrol etme çabalarına verdiği desteği de sonlandırmalı.

Buna ilave olarak eğer Şara gerçekten terörden vazgeçtiyse, yıllar içinde Nusra Cephesi'ne fon sağlayanların tam bir listesini yayınlamalı. Ayrıca binlerce DEAŞ’lı tutuklu konusunda Kürtlerle, özellikle de Suriye Demokratik Güçleri ile iş birliği yapmalı. Suriye'deki diğer teröristleri Trump'ın önerdiği gibi sınır dışı etmemeli, hapse atmalı; çünkü onları sınır dışı etmek, başka yerlerde terör faaliyetlerine geri dönmelerine olanak tanıyacaktır. Türkiye'nin toprakları içindeki Kürtlerle olası bir uzlaşmaya varabileceğine dair işaretlere gelince, Erdoğan'ın Suriye'nin içinde ve dışındaki Kürt bölgelerini hedef alan neo-Osmanlıcı emellerinin azaldığını kanıtlamıyor. Bu nedenle, HTŞ'nin iyi niyeti tam olarak ortaya konuncaya kadar ABD güçlerinin kuzeydoğu Suriye'de kalması gerekiyor.

Son olarak Suriye'nin, Rusya'yı Tartus'taki deniz üssü ile komşusu Hmeymim'deki hava üssünden çıkarması gerekiyor. Rusya'nın 2022 yılında Ukrayna'ya yönelik sebepsiz saldırganlığı ve Esed'e uzun süredir verdiği destek, Rusya'nın Suriye'de büyük çaplı askeri varlığının tehlikesini ortaya koyuyor.

Kısacası, Şara ve lideri olduğu HTŞ rejiminin ABD tarafından tam anlamıyla tanınması ve meşruiyet kazanması için daha katetmesi gereken uzun bir yol var. Bu “anlaşma” henüz sonuçlanmadı.

*Bu analiz Şarkul Avsat tarfından Independent Arabia'dan çevrilmiştir.