Fransa'da, Cezayir ile göçmenlik anlaşmasının yeniden müzakere edilmesi için çağrılar yapılıyor

Cezayir Cumhurbaşkanı, Cezayir’de Fransız mevkidaşını ağırlarken (Cezayir Cumhurbaşkanlığı- Arşiv)
Cezayir Cumhurbaşkanı, Cezayir’de Fransız mevkidaşını ağırlarken (Cezayir Cumhurbaşkanlığı- Arşiv)
TT

Fransa'da, Cezayir ile göçmenlik anlaşmasının yeniden müzakere edilmesi için çağrılar yapılıyor

Cezayir Cumhurbaşkanı, Cezayir’de Fransız mevkidaşını ağırlarken (Cezayir Cumhurbaşkanlığı- Arşiv)
Cezayir Cumhurbaşkanı, Cezayir’de Fransız mevkidaşını ağırlarken (Cezayir Cumhurbaşkanlığı- Arşiv)

Göçmenlik konusunun bir kez daha Fransız siyasi tartışmalarının gündemine girdiği sırada, Eski Fransa Başbakanı Edouard Philippe, diğer sağcı yetkililer tarafından dile getirilen bir pozisyon olarak göçmenlik meseleleri hakkında Cezayir ile 1968 anlaşmasının yeniden müzakere edilmesi çağrısında bulundu.

Paris ile Cezayir arasındaki hassas ilişkilerin gerilmesine yol açabilecek bu öneri, Cezayir Cumhurbaşkanının henüz tarihi belirlenmese de yakın zamanda gerçekleşmesi beklenen ziyaret ile gündeme geri döndü.

1968 antlaşması Cezayirlilerin Fransa’ya girişini, ikametini ve istihdamını örf ve adet hukukuna uymayan kurallara göre düzenliyor. Anlaşmanın bazı noktalarda, Cezayirliler diğer yabancılara kıyasla ayrıcalıklı muamele görüyor (özellikle aile birleşimi konusunda), diğer noktalarda ise özellikle öğrenciler sıkıntı yaşıyor.

Edouard Philippe, pazartesi günü yayınlanan L’Express dergisine verdiği röportajda “Elbette Fransa ile Cezayir arasında çok güçlü tarihsel ilişkiler var. Ancak bugün karmaşık ilişkilere sahip olduğumuz bir ülke ile bu tür düzenlemeleri sürdürmek artık doğru değil” ifadelerini kullandı.

Liberal düşünce kuruluşu Politik İnovasyon Vakfı tarafından Mayıs ayı sonunda yayınlanan bir bildiride, Fransa’nın Cezayir eski büyükelçisi Xavier Driencourt bu anlaşmayı feshetme çağrısında bulundu.

Fransa Senatosu Başkanı Sağcı Gérard Larcher, çoğunluğun göçmenlik yasasıyla ilgili bir orta yol bulmak istediği bir dönemde, bu incelemeyi desteklediğini söyledi.

Edouard Philippe’nin açıklamaları Cezayir basınında eleştirilere yol açtı. Al-Watan gazetesi, ‘Cezayir üzerindeki baskının, bu siyasi kampanyanın dile getirilmeyen hedefi olduğunu’ öne sürdü.

Gazete ayrıca, 3 kez revize edilen 1968 Sözleşmesi’nden geriye ‘fazla bir şey kalmadığını’ ve ‘Cezayirlilerin durumunun, Fransa’daki göçü düzenlemeye ilişkin kurallar açısından büyük ölçüde örf ve adet hukukuna girdiğini’ belirtti.

Başka bir haber sitesi ise ‘Fransa’da sağın, Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun’un ziyaretini bozmak için tüm kartlarını oynadığını’ belirtti.

Dün konu ile ilgili bir soruya yanıt olarak, Fransa Dışişleri Bakanlığı ‘1968 anlaşması ve genel olarak iki ülke arasındaki iş birliği ve alışveriş, Cezayirli ortaklarımızla düzenli diyaloğun konusudur’ açıklamasıyla yetindi.

Resmi rakamlara göre Fransa, 2022’de Cezayirliler için 600 bin oturma izni belgesi verdi.



HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
TT

HDK’nin İHA saldırılarında onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarında yer alan Ebu Şuk Mülteci Kampı’ndaki Sudanlılar (AP)

Hükümet, sağlık ve yardım kaynakları ile görgü tanıklarına göre, insansız hava aracı (İHA) savaşının bir devamı olarak, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan ordusunun kontrolü altındaki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki aşırı kalabalık bir hapishane ve Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki bir mülteci kampı da dahil olmak üzere Sudan'ın çeşitli yerlerinde düzenlenen saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Öte yandan geçici idari başkent olan Port Sudan şehri, bir hafta boyunca havalimanı, konteyner limanı, otel ve yakıt deposunda meydana gelen patlamaların ardından sakin bir gün geçirdi.

Sudan Hükümet Sözcüsü ve Kültür ve Enformasyon Bakanı Halid el-İaysir dün yaptığı açıklamada, ülkenin merkezindeki Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'deki hapishane ve hastaneyi hedef alan HDK’ye ait bir İHA’nın bombalaması sonucu 20 kişinin hayatını kaybettiğini ve 50 kişinin de yaralandığını söyledi. El-İaysir yaptığı açıklamada, el-Ubeyd’deki hapishanede yaşananların tam teşekküllü bir savaş suçu olduğunu ve milislerin Sudanlı sivillere yönelik ihlal kayıtlarına eklendiğini belirtti. El-İaysir, bir terör eylemi olarak nitelendirdiği saldırıyı en sert ifadelerle kınadı.

frgty6
Kuzey Darfur'daki çatışmalardan kaçan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 27 Nisan 2025 (Reuters)

Sudan Doktorlar Ağı ise yaklaşık 5 bin mahkûmun bulunduğu hapishaneye düzenlenen saldırıda 21 kişinin yaşamını yitirdiğini, bazıları ağır olmak üzere 47 kişinin de yaralandığını açıkladı. Ağ, uluslararası insani yardım ve insan hakları örgütlerini, silahsız sivillere yönelik ihlallerin genişlemesini ve nüfus yoğunluğu yüksek büyük şehirlerin hedef alınmasını durdurması için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmaya çağırdı.

HDK, yakın bir saldırının sinyalleri arasında el-Ubeyd'i birçok yönden kuşatıyor.

Ebu Şuk Mülteci Kampı bombalandı

Yardım kaynaklarına göre, HDK'nin Darfur bölgesinde yerinden edilmiş kişilerin kaldığı Ebu Şuk Mülteci Kampı’nı hedef alan bombardımanında aynı aileden 14 Sudanlı hayatını kaybetti. Ebu Şuk Mülteci Kampı Acil Servisi’nden dün yapılan açıklamada, kampın ‘HDK tarafından ağır topçu ateşine’ maruz kaldığı, aynı aileden 14 kişinin yaşamını yitirdiği ve çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi. Ebu Şuk Mülteci Kampı, son dönemde HDK'nin yoğun saldırılarına sahne olan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’de yer alıyor. Bu saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybederken yüz binlerce kişi de şehrin mülteci kamplarından göç etmek zorunda kaldı.

dfrgthy
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir civarındaki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) unsurları (Telegram)

Buna karşılık el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu (yerel bir grup), HDK'nin dün erken saatlerde şehre yeni bir ağır topçu bombardımanı dalgası başlattığını ve aynı zamanda sivil yerleri ve hayati tesisleri ayrım gözetmeksizin hedef alan kamikaze İHA’lar uçurduğunu bildirdi. Grubun resmi Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “Mermiler ayrım gözetmeksizin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerine yağıyor, kurbanların sayısını arttırıyor ve yıkım alanını genişletiyor. Bu ölümcül döngü her gün tekrarlanıyor. Sabah bombardımanla başlıyor, ardından uzun sürmeyen temkinli bir sükûnet geliyor ve sonra yeni bir şiddetli bombardıman dalgasına dönüşüyor” ifadeleri yer aldı.

El-Faşir, HDK'nin şehre saldırıp kontrol altına alma girişimlerinin Sudan ordusu ve müttefik Darfurlu gruplar tarafından engellendiği bir yıl boyunca yüzlerce saldırıya maruz kaldı. Nisan ayının son haftasında el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, ‘el-Faşir şehrine ve savunmasız sakinlerine karşı kanlı bir katliam’ olarak tanımladığı olayda 750'den fazla havan topu, roket, tank ve ağır top mermisi kullanıldığını belgeledi.

HDK'nin el-Faşir'deki Zemzem Mülteci Kampı’na yönelik saldırıları, kamp sakinlerinin komşu şehirlere kaçmasına yol açtı ve Birleşmiş Milletler'e (BM) göre yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı kamp ‘neredeyse boş’ hale geldi.

dfrgtyh
Darfur'dan Çad'daki Adre'ye giden yerlerinden edilmiş Sudanlılar (Arşiv - Reuters)

El-Faşir şehri, geniş Darfur bölgesinde HDK'nin kontrolü dışında kalan tek büyük şehir olması nedeniyle ordu ile HDK arasındaki savaşta stratejik bir öneme sahip. BM ve uluslararası gözlemciler önümüzdeki günlerde yaygın vahşetlerin yaşanabileceği uyarısında bulundu.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) 450 binden fazla insanın el-Faşir, Zemzem ve Ebu Şuk kamplarındaki saldırılardan kaçarak Kuzey Darfur'daki Tavile'ye ulaştığını bildirdi. UNICEF ve ortaklarının sahada 14 sağlık merkezinde hayat kurtarıcı bakım sağladıkları, çocukları taradıkları ve hayat kurtarmak için sağlık hizmeti verdikleri belirtildi.

Port Sudan'da sükûnet

Ülkenin doğusundaki Port Sudan'da, bir hafta süren saldırıların ardından temkinli bir sükûnetin geri geldiğini belirten yerel kaynaklar, ülkede savaşın başladığı Nisan 2023'ten bu yana ilk kez bu tür saldırılara tanık olan kentte hâkim olan endişe ve gerginlik atmosferinin ardından hayatın normale döndüğünü ifade etti. Geçtiğimiz pazar gününden bu yana geçici idari başkent Port Sudan, her gün İHA’larla düzenlenen ve havaalanı, liman ve ana yakıt depolarının yanı sıra Osman Dikne Hava Üssü gibi altyapı ve sivil tesisleri hedef alan yoğun saldırılara maruz kaldı. Ayrıca Sudan ordusunun Kızıldeniz'deki en büyük deniz üssü olan Flamingo Deniz Üssü de hedef alındı.