Mısır ve Zambiya’dan Afrika’da güvenlik ve kalkınma iş birliği

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve Zambiya Cumhurbaşkanı Hichilema, Afrika’da çatışma sonrası yeniden yapılanma konusunu ele aldı

Lusaka’da Sisi ve Hichilema görüşmesinden bi kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Lusaka’da Sisi ve Hichilema görüşmesinden bi kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır ve Zambiya’dan Afrika’da güvenlik ve kalkınma iş birliği

Lusaka’da Sisi ve Hichilema görüşmesinden bi kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Lusaka’da Sisi ve Hichilema görüşmesinden bi kare (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Zambiyalı mevkidaşı Hakainde Hichilema Zambiya’nın başkenti Lusaka’da gerçekleştirdikleri görüşmede, çatışma sonrası yeniden yapılanma ve kalkınma için Afrika mekanizmalarının güçlendirilmesinin yanı sıra terörizm ile mücadele çabalarının artırılması konuları ele alındı. Mısır ve Zambiya, Afrika kıtasında güvenlik ve istikrarı destekleme konusunda fikir birliği sağladı.

Angola ziyareti ve başkent Luanda’da Devlet Başkanı João Lourenço ile görüşmesiyle başlayan Afrika turunun iki durağında Zambiya’yı ziyaret eden Sisi’nin Mozambik’i de ziyaret etmesi planlanıyor.

Mısır Cumhurbaşkanlığının Resmi Sözcüsü Ahmed Fehmi’nin perşembe günü yaptığı açıklamaya göre, Devlet Başkanı Hichilema Mısır Cumhurbaşkanı’nın Lusaka ziyaretini memnuniyetle karşıladı. Mısır’ın COMESA başkanlığı altında son dönemde elde ettiği başarılara övgüde bulundu. Ayrıca ülkesinin kardeş Mısır ile iş birliği ilişkilerini geliştirme ve bu ilişkileri daha geniş ortak eylem ufuklarına doğru yönlendirmenin yanı sıra Afrika düzeyinde Cumhurbaşkanı Sisi liderliğindeki Mısır’ın öncü rolünün ışığında Mısır’la Afrika’nın karşı karşıya olduğu sorunlar ve zorluklar hakkında istişareleri sürdürme, kalkınma sürecini ilerletme ve Afrika kıtasında barış ve güvenliği sağlama çabalarını devam ettirme isteğini dile getirdi.

Mısır Cumhurbaşkanı ise ‘Mısır’ın iki kardeş ülke arasındaki tarihi ikili ilişkilerini güçlendirmeyi ve ortak çıkarlara ulaşacak şekilde ticaret alışverişinin artırmayı ve karşılıklı yatırım fırsatları bulmaya dayalı ortak iş birliği çerçevelerini hareket geçirmeyi, Zambiya’daki kardeşlere çeşitli şekillerde destek sağlamayı, kapasite geliştirmeye devam etmeyi ve bölge ve Afrika kıtası konularında koordinasyon sağlamayı heyecanla beklediğini belirtti. Başkan Hichilema, COMESA yönetimine liderlik etme ve önümüzdeki dönemde grup içindeki ortak iş birliği çerçevelerini ilerletme konusunda çalışmaya devam etme konusunda en içten dileklerini dile getirdi.

Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü, görüşme sırasında iki taraf arasındaki iş birliği için mevcut mekanizmaları harekete geçirmenin önemi hakkında anlaşmaya varıldığını belirtti. Sözcüye göre, görüşmede ikili ilişkileri çeşitli düzeylerde geliştirmenin yolları ve iki kardeş ülke arasındaki ekonomik ilişkiler ile ticaret alışverişinin geliştirilmesi konusuna ele alınırken, Zambiya’da altyapı geliştirme alanı başta olmak üzere ekonomik kalkınma çabalarında Mısır şirketlerinin sahip olduğu uzmanlıkların aktarılması ve tarım, hayvancılık, balık yetiştiriciliği ve sağlık sektörlerinde işbirliğinin en üst düzeye çıkarılması ele alındı.  

Şarku’l Avsat’a konuşan Gözlemciler, Sisi’nin Afrika turunun Mısır ile Afrika ülkeleri arasındaki ikili iş birliğini, Afrika kıtasının endişeleriyle nasıl başa çıkılacağını ve bölgesel meselelerdeki gelişmeleri ve ortak çıkar dosyalarını tartışmayı sağladığını söyledi. Ayrıca, Kahire’nin son 10 yılda Afrika kıtasındaki diplomatik faaliyetlerini yoğunlaştırdığını ve Mısır Devlet Bilgi Servisi’nin resmi bir raporuna göre, Afrika ülkelerine yapılan ziyaretlerin, son yıllarda yapılan tüm cumhurbaşkanlığı ziyaretlerinin yüzde 30'undan fazlasını oluşturduğunu belirtti.

Sisi ve Hichilema’nın Lusaka’da yaptığı görüşmede, bölgesel gelişmeler ve kıta düzeyindeki gelişmelerin yanı sıra COMESA gündemindeki en önemli dosyalar, özellikle ekonomik entegrasyona yönelik mevcut çabaların güçlendirilmesi ve bölgesel entegrasyon konularına da değinildi.

Mısır Cumhurbaşkanlığına göre, iki taraf, Afrika kalkınmasına yönelik Gündem 2063’te öngörülen çeşitli alanlardaki hedefleri hayata geçirmek için çalışmaya devam etmenin önemi konusunda anlaşmaya vardı.

Taraflar ayrıca Afrika ülkeleri için bir öncelik teşkil eden kıtasal projelerin uygulanmasına odaklanmanın yanı sıra çatışma sonrası yeniden yapılanma ve kalkınma için Afrika mekanizmalarının güçlendirilmesi, terörizm ve radikalizm ile mücadele alanındaki çabaların yoğunlaştırılması ve Afrika kıtasında güvenlik ve istikrarın desteklenmesi konularında da fikir birliği sağladı.



BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
TT

BM uyardı: Gazze Şeridi beka tehdidiyle karşı karşıya

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği hava saldırılarının yol açtığı yıkımdan bir kare (Reuters)

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından bugün yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi’nde yürüttüğü savaşın bölgenin ekonomisini mahvettiğini ve Filistin topraklarının ‘bekasını’ tehdit ettiğini belirterek, uluslararası ‘acil’ müdahale çağrısında bulundu.

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayınlanan yeni bir raporda, Gazze'nin yeniden inşasının maliyetinin 70 milyar doları aşacağı ve onlarca yıl sürebileceğini belirtildi. Raporda, savaş ve ablukanın ‘Filistin ekonomisinde eşi benzeri görülmemiş bir çöküşe’ neden olduğu uyarısında bulunuldu.

Askeri operasyonların hayatta kalmanın her temel unsurunu önemli ölçüde zayıflattığı ifade edilen raporda, “Gazze Şeridi, gıdadan barınmaya ve sağlık hizmetlerine kadar insan eliyle yaratılmış bir uçuruma itildi” denildi.

Sistematik bir şekilde devam eden yıkımın, Gazze'nin kendini yaşayabilir bir alan ve toplum olarak yeniden inşa etme yeteneğini zedelediği belirtilen raporda, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas ve diğer Filistinli silahlı grupların İsrail'in güneyine düzenlediği saldırıda çoğu sivil olmak üzere bin 221 kişi ölürken İsrail, Gazze Şeridi’ne  iki yıl süren yıkıcı bir savaş başlattı.

cdvfgthy
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’na geri dönen yerinden edilmiş Filistinlilerin görüldüğü havadan çekilmiş bir fotoğraf (AFP)

BM’nin güvenilir kabul ettiği Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre İsrail, Hamas'ın saldırısına misilleme olarak Gazze Şeridi’ne düzenlediği hava ve kara saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 69 bin 756 Filistinliyi öldürdü.

Savaş, Gazze Şeridi'nde büyük yıkıma ve BM’nin bazı bölgelerde kıtlık ilan etmesine neden olan bir insani krize yol açtı.

UNCTAD raporuna göre Gazze Şeridi'ndeki yıkımın boyutu, ard arda ekonomik, insani, çevresel ve sosyal krizleri tetikleyerek, bölgenin gelişme düzeyindeki düşüşü tam bir yıkıma dönüştürdü.

Raporda, çift haneli büyüme ve önemli dış yardım desteğine rağmen, Gazze'nin 7 Ekim 2023 öncesi refah düzeyine geri dönmesinin onlarca yıl sürebileceği vurgulandı.

UNCTAD, koordineli uluslararası yardım, havale işlemlerinin yeniden başlatılması ve ticaret, hareket ve yatırım kısıtlamalarını hafifletmeye yönelik önlemleri bir araya getiren kapsamlı bir kurtarma planı çağrısında bulundu.

Gazze halkı ‘ciddi ve çok boyutlu bir yoksullukla’ karşı karşıya kalırken, UNCTAD, Gazze'deki her bireye yenilenebilir ve koşulsuz aylık nakit transferi sağlayan kapsamlı bir acil temel gelir programının başlatılmasını istedi.

Raporda, Gazze ekonomisinin 2023-2024 döneminde yüzde 87 oranında küçüldüğü ve kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) 161 dolar gibi cüzi bir rakama gerilediği, bu rakamın da küresel olarak en düşük oranlardan biri olduğu belirtildi.

Öte yandan Batı Şeria'da durum o kadar vahim olmasa da raporda ‘şiddet, Yahudi yerleşim birimlerinin inşasındaki hız ve işçi hareketliliğine getirilen kısıtlamaların’ buranın ekonomisini vurduğu ve UNCTAD'ın verileri kaydetmeye başladığı 1972 yılından bu yana en kötü ekonomik gerilemeye yol açtığı ifade edildi.


Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
TT

Gazze Şeridi'nin güneyinde çadırlar sular altında kaldı: İnsani kriz derinleşiyor

Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta zor şartlarda yaşıyorlar (AFP)

Gazze Şeridi’nin güneyinde yer alan Han Yunus kentinin Mevasi bölgesinde, bugün (Salı) sabah saatlerinde etkili olan yoğun yağışlar sonucu çok sayıda sığınmacı çadırı sular altında kaldı.

d
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş kişiler için kurulan geçici kampta, Filistinli çocuklar yağmurdan korunmaya çalışıyor (AFP)

Filistin Haber Ajansı WAFA bölgede çok sayıda çadırın yağmur suları nedeniyle zarar gördüğünü ve kullanılamaz hale geldiğini bildirdi. Kurtarma ekipleri su baskınından etkilenen çadır alanlarına müdahalelerini çeşitli noktalarda sürdürüyor.

csdfrg
Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr el-Belah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan geçici kampta, yağmur sonrası eşyalarını düzenleyen Filistinli bir aile (AFP)

Gazze Şeridi genelinde şiddetli sağanak yağış ve fırtınalarla birlikte sığınmacı kamplarında ek olumsuzluklara yol açmaktadır.

Öte yandan, 15 Kasım’da meydana gelen yağışlar sırasında da binlerce çadırın su baskını nedeniyle zarar görmüştü.

sd
Filistinliler, sular altında kalan sokaklardan, eşek arabalarıyla geçiyor (DPA)

 


Trablus, sınırların güvenliğini sağlama ve eğitim konusunda Türkiye’nin uzmanlığından yararlanmayı düşünüyor

UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
TT

Trablus, sınırların güvenliğini sağlama ve eğitim konusunda Türkiye’nin uzmanlığından yararlanmayı düşünüyor

UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)
UBH İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, pazartesi günü Libya'nın başkenti Trablus’ta Türk mevkidaşı Ali Yerlikaya'yı ağırlarken (İçişleri Bakanlığı)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) İçişleri Bakanı İmad et-Trabelsi, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ile iki ülke arasındaki güvenlik iş birliğini güçlendirmenin yollarını görüştü.

Libya İçişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, başkent Trablus'ta düzenlenen ve çok sayıda güvenlik yetkilisinin katıldığı toplantıda ‘karşılıklı çıkar alanlarında ortak koordinasyonun yönlerinin’ ele alındığını belirtildi. Açıklamada ayrıca toplantı sırasında ‘hedefli eğitim ve yeterlilik programları ile Libya İçişleri Bakanlığı personelinin yeteneklerinin geliştirilmesinin’ yanı sıra ‘düzensiz göçle mücadele, sınırların güvenliği ve Türkiye'nin uzmanlığından yararlanma ile ilgili konulara’ değinildiği belirtildi.

fvg
Dün başkent Trablus'ta Libya ve Türkiye heyetleri arasında yapılan toplantı (İçişleri Bakanlığı)

İçişleri Bakanı Yerlikaya’nın Trablus ziyareti, General Halife Hafter'in oğlu ve Libya Ulusal Ordusu (LUO) Genel Komutan Yardımcısı Orgeneral Saddam Hafter’in geçtiğimiz hafta sonu Türkiye'nin başkenti Ankara'da siyasi ve askeri düzeyde gerçekleştirdiği toplantıların ardından geldi.

Libya İçişleri Bakanı Trablusi, bakanlığının ‘ülkenin son yıllarda karşılaştığı zorluklara ve bunların güvenlik durumuna etkisine rağmen büyük çaba sarf ettiğini’ söyledi.

Gidişatı iyileştirmek için çalışmaların sürdüğünü ve bir dizi olumlu sonucun elde edildiğini vurgulayan Trablusi, bakanlığın, Avrupa Birliği (AB) ve Afrika ülkeleriyle doğrudan iletişim kanalları aracılığıyla yasadışı göç konusuna ‘özel önem’ verdiğini kaydetti.

Trablusi, Libya İçişleri Bakanlığı’nın güvenlik planının, sınırların güvenliğini sağlamaktan başlayarak, ardından çöl ve şehirlerin, son olarak da kıyıların güvenliğini sağlamayı içeren aşamalı bir yaklaşım benimsediğini, ayrıca göçmenler için gönüllü geri dönüş programını uyguladığını ve insan kaçakçılığına karışan organize suç çetelerini takip ettiğini de sözlerine ekledi.

Libya İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Bakan Yerlikaya’nın Libya İçişleri Bakanlığı’nın çabalarını övdüğünü ve Türkiye’nin düzensiz göçle mücadeledeki deneyimini ve son yıllarda elde ettiği olumlu sonuçları paylaştığını aktardı. İçişleri Bakanlığı, bu toplantının, istikrarı artırmak ve güvenlik alanındaki kurumsal çalışmaların konsolidasyonunu desteklemek amacıyla dost ülkelerle etkili iş birliği olanakları oluşturma yönündeki devam eden çabaları çerçevesinde gerçekleştirildiğini belirtti.

Saddam Hafter, birkaç gün önce Ankara'da Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Savunma Bakanı Yaşar Güler ile bir araya geldi.

LUO Genel Komutanlığı tarafından yapılan açıklamada, Ankara’daki görüşmelerde uluslararası sahnedeki son gelişmeler hakkında görüş alışverişinde bulunulduğu belirtilirken, “Savunma Bakanı Güler ile iki ülke arasındaki askeri iş birliğini güçlendirerek bölgedeki güvenlik sorunlarının çözümüne katkıda bulunacak ve güvenlik ve istikrar çabalarını destekleyecek yollar tartışıldı” denildi.

Öte yandan UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile İngiltere'nin Libya’daki yeni Büyükelçisi Martin Reynolds arasında yapılan toplantıda düzensiz göç konusu başlıca gündem maddesi oldu.

İngiltere’nin Libya (Trablus) Büyükelçiliği tarafından sosyal medya platformu X üzerinden görüşmeye ilişkin yapılan kısa açıklamada, Büyükelçi Reynolds'un Libya'daki diplomatik görevinde ilk kez görüşmesini Dibeybe ile gerçekleştirdiği ve ‘yapıcı bir toplantı’ olduğu belirtildi. Açıklamada ayrıca toplantıda düzensiz göç, güvenlik ve ekonomik büyüme alanlarında ortak önceliklerin ele alındığı belirtildi.