Husi işkencesinden kurtulan bir kişi, mağdurlar için rehabilitasyon merkezi kuruyor

Husi istihbaratı İbb’deki 24 tutukluyu Sanaa’ya nakletti

Yemen’deki Husi işkencesinin tanınan mağduru el-Mameri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
Yemen’deki Husi işkencesinin tanınan mağduru el-Mameri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
TT

Husi işkencesinden kurtulan bir kişi, mağdurlar için rehabilitasyon merkezi kuruyor

Yemen’deki Husi işkencesinin tanınan mağduru el-Mameri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
Yemen’deki Husi işkencesinin tanınan mağduru el-Mameri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)

Yemenli aktivist Cemal el-Mameri, Husi hapishanelerinde maruz kaldığı ağır işkenceler nedeniyle yürüme kabiliyetini kaybettikten sonra, bu hapishanelerdeki tutukluları ve işkence mağdurlarını savunmak için hayatta kalanların rehabilitasyona yönelik bir merkez kurdu.

Bu sırada, darbe örgütünün istihbaratı tarafından İbb şehrinden Sana’daki hapishanelere sevk edilen tutuklu sayısı 24’e yükseldi. Söz konusu kişiler, grubun cezaevlerinden birinde öldürülen bir aktivistin cenazesine katıldıkları gerekçesiyle Mart ayında tutuklanmıştı.

Mameri, 13 Mart 2015’te el konuşan Yemen’in başkenti Sanaa’da tutuklandığında fiziksel olarak sıkıntısız bir durumdaydı. Ancak iki yıl boyunca gizli bir hücrede tutuldu, bu sırada çeşitli işkencelere maruz kaldı ve belirttiğine göre vücudunun çeşitli yerlerinden ateşle doğrudan dağlanırken, elektrik şoku da verildi.

Ancak maruz kaldığı en ciddi işkence, sinirleri hasar görene ve vücudunun sol tarafı felç olana kadar kesintisiz 8 gün boyunca bir sandalyeye bağlanması oldu. Mameri bu işkence sebebiyle artık tekerlekli sandalye kullanıyor ve hala yürüyemiyor.

Husi hapishanelerinin işkence mağdurlarından biri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
Husi hapishanelerinin işkence mağdurlarından biri (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)

Hapis cezasının üçüncü yılında, milis istihbaratı onu diğer tutuklularla birlikte eski Ulusal Güvenlik hücrelerinden birine nakletti. Milis istihbaratı Mameri’yi diğer tutuklularla birlikte eski Ulusal Güvenlik hücrelerinden birine nakletmişti. Gazetecilerin maruz kaldığı işkencelerin yanı sıra tutuklanmasının üzerinden 8 yıl geçmesine rağmen halen milislerin hapishanesinde bulunan bir Yahudiye de tanık oldu.

Genç bir Yahudi olan Libyalı Salim, 4 yıl önce işkence sonucu felç geçirdi. Diğer yandan Sana’daki bir Husi mahkemesi onu serbest bırakma kararı vermesine rağmen, Husi istihbaratı onu serbest bırakmayı kabul etmiyor.

İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi

Hapishaneden 3 yıl sonra çıkan ve yürüyemeyen Mameri, Yemen İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi’nin açılışı sırasında, ihlal ve işkence mağdurlarının rehabilitasyonu için uzmanlaşmış bir merkezin önemini ve merkezin, mağdurların aileleri için yaşam becerileri ve gelir sağlayıcı projeler geliştirme alanında proje ve programlar oluşturmadaki niteliksel rolünü vurguladı. Ayrıca merkezin işkence, yerinden edilme ve zorla kaybetme mağdurları için bir umut ışığı olduğunu ve onlara ve ailelerine ilgi, koruma ve ilgi sağlayacağını söyledi.

Merkez, Husi hapishanelerinde ve gözaltı merkezlerinde insan hakları ihlallerine, işkenceye ve zorla kaybetmeye maruz kalanlara ve ailelerine doğrudan ve dolaylı olarak kaliteli bakım sağlayacak ve savaş sonrası toplumun inşasına katkıda bulunacağını belirtti.

Merkez ayrıca her alanın uzmanları aracılığıyla, adam kaçırma, işkence, zorla kaybetme, zorla yerinden edilme mağdurlarına, evleri bombalanan sivillere tedavi, rehabilitasyon, bilinçlendirme, haklarını savunma, kapasite geliştirme ve mesleki eğitim gibi sosyal destek sağlayacak.

Husi hapishanelerindeki akrabalarının fotoğraflarını taşıyan çocuklar (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)
Husi hapishanelerindeki akrabalarının fotoğraflarını taşıyan çocuklar (İşkence Mağdurları Rehabilitasyon Merkezi)

Merkezin yöneticileri, yerel, bölgesel ve uluslararası ortaklarla bir ilişkiler ağı kurmanın yanı sıra ihlal, işkence ve zorla kaybetme suçlarını gözlemlemeyi ve belgelemeyi heyecanla beklerken, adalet ve hakkaniyetin sağlanması, bu suçların faillerinin cezasız kalmaması, mağdurlara tazminat sağlanması, geçiş dönemi adaletinin yerine getirilmesi ve ağır ihlaller işleyenlerden hesap sorulabilmesi için davalarını yerel ve uluslararası düzeyde benimsenmesini de hedefliyor.

Açılış töreni, Hacca vilayetindeki Hacur bölgesinde Husi milislere karşı halk ayaklanmasıyla bağlantılı olarak tutukluların maruz kaldığı ihlallerin ve evleri havaya uçurulanların, zorla yerinden edilenlerin ve mayın kurbanlarının acılarının bir kısmının gözler önüne serilmesi için bir fırsat oldu. Ayrıca Husi milislerinin ihlallerinin mağdurları ve kaçırılanların halen cezaevlerinde bulunan yakınları da konuşma yaptı.

Tutukluların İbb’den nakli

Husi ihlalleriyle ilgili bir bağlamda ve grubun uluslararası alanda tanınan 116 hükümet yetkilisi hakkında 4 ölüm cezası vermesinin ertesi günü, milisler tarafından duruşmalarına hazırlık amacıyla İbb şehrindeki gözaltı merkezlerinden Sanaa’ya nakledilen mahkumların sayısı, Mart ayı sonunda düzenlenen protesto gösterisi ile bağlantılı olan 24 mahkuma yükseldi.

Hükümet kaynakları, milisler tarafından yönetilen bir mahkemenin, meşru hükümetin 116 lideri hakkında dört karar çıkardığını, bu kararlar arasında idam yurt içi ve yurt dışında mallarına el konulmasının yer aldığını bildirdi.

Bunun yanı sıra, İbb’deki yerel kaynaklar, Husi istihbaratının Husi hapishanesinde öldürülen aktivist Hamdi el-Mukhal’ın cenazesine katıldıkları gerekçesiyle tutukladıkları gençlerden 24’ünü transfer ettiğini söyledi. Söz konusu cenaze, milis yönetimine karşı şehirde görülmemiş bir gösteriye dönüşmüştü.

Sanaa’daki Yemenliler gıda yardımı alırken (EPA)
Sanaa’daki Yemenliler gıda yardımı alırken (EPA)

Şarku’l Avsat’a konuşan Kaynaklara göre, bu tutukluların muhtemelen terör suçlamasıyla yargılanmalarının ilk adımı olarak, geçtiğimiz günlerde Sanaa’ya nakledilmeleri 4 grup halinde gerçekleşti. Eylemci el-Mukhal’ın idamına tepki olarak gösteri kendiliğinden gerçekleşirken, milis istihbaratı onları meşru hükümet için çalıştıklarını itiraf etmeye zorlamaya çalışıyor.

Kaynaklar, İbb’de İstihbarat Şubesi’nde kalan tutukluların, evleri basılıp tutuklandığından beri devam eden gözaltı ve kötü muamelenin yanı sıra cenazeye katıldıktan sonra eski mahalle bölgesinde milis yönetimine karşı sloganlar attıklarına yönelik ithamları protesto eden kişilerin süresiz açlık grevine devam ettiğini bildirdi.

Şehir sakinleri, grubun hala eski mahalle bölgesine istihbarat kontrolü uyguladığını, takipçileri aracılığıyla mahalle sakinlerinin hareketlerini, konuşmalarını ve sosyal medyadaki paylaşımlarını izlediğini ayrıca tutukluların ailelerini, medyaya veya uluslararası insan hakları kuruluşlarına herhangi bir açıklama yapmaları halinde misilleme yapmakla tehdit ettiğini belirtti.



Sudan: HDK Mavi Nil'e girdi, ordu bir kasabayı yeniden ele geçirdi

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de daha önce yaşanan çatışmalar sonucu bir canlı hayvan pazarında çıkan yangından (AFP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de daha önce yaşanan çatışmalar sonucu bir canlı hayvan pazarında çıkan yangından (AFP)
TT

Sudan: HDK Mavi Nil'e girdi, ordu bir kasabayı yeniden ele geçirdi

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de daha önce yaşanan çatışmalar sonucu bir canlı hayvan pazarında çıkan yangından (AFP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de daha önce yaşanan çatışmalar sonucu bir canlı hayvan pazarında çıkan yangından (AFP)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Sudan'ın güneydoğusundaki Mavi Nil eyaletine ani bir saldırı düzenleyerek et-Tadamun bölgesindeki Cerive ve Roro kasabalarının kontrolünü ele geçirdi. Ordu güçleri de komşu Sennar eyaletindeki el-Lenkdi kasabasını geri aldı.

HDK üyeleri X platformunda yayınladıkları videolarla, Sudan ordusunun dördüncü tümeninin karargahının da bulunduğu eyaletin başkenti ed-Damazin'e yaklaşık 70 kilometre uzaklıktaki bölgelerde bulunduklarını teyit etti.

scdf
El-Faşir'deki bombardıman sonrası (sosyal medya)

HDK eylül ayında ilerleyerek Roro kasabasını kontrol altına aldı, ancak daha sonra geri çekilerek Sennar eyaletindeki ed-Dali ve ed-Mazum'da konuşlu ana güçlerine katıldı.

Öte yandan medya organları ordunun Sennar eyaletinin başkenti Singa'ya yaklaşık 60 kilometre mesafede bulunan el-Lenkdi kasabasını geri aldığını duyurdu.

Ekim ayında ordu Sennar'daki ed-Dendir ve es-Suki kentlerinin yanı sıra bu kentleri çevreleyen bazı küçük kasabaları da geri aldı.

Raporlar ordunun haziran ayında HDK tarafından ele geçirilen Singa şehrine doğru önemli ilerleme kaydettiğini gösteriyor.

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sükûnet, bir yandan ordu ile müttefik silahlı grupların ortak gücü, diğer yandan da HDK arasında yeniden başlayan çatışmalarla bozuldu. Yerel kaynaklar Şarku’l Avsat'a, HDK'nin 6. Askeri Tümen Komutanlığı'na doğru bir dizi yerleşim bölgesini ağır toplarla bombaladığını bildirdi.

cxdvf
Darfur bölgesindeki el-Faşir Hastanesi’nde meydana gelen yıkımdan (Darfur Bölge Valisi’nin Facebook hesabı)

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Bombardıman kentte günlerdir süren sükunetin ve savaşan taraflar arasındaki kara çatışmalarının azalmasının ardından geldi” dedi.

Ordunun el-Faşir'deki 6. Piyade Tümeni tarafından yapılan açıklamada, kentin önceki günlere kıyasla yüzde 80 daha sakin olduğu ifade edildi.

Sudan resmi haber ajansı SUNA’ya göre, HDK milisleri ayrım gözetmeksizin bir dizi dağınık mahalleyi bombaladı.

Tümen tarafından yapılan açıklamada, savaş uçaklarının ‘düşman kalelerini hedef alan üç hava saldırısı düzenlediği, büyük başarılar elde ettiği ve milislerin şehrin doğusuna çekildiği’ bildirildi.

Ordu, ‘durumun kontrol altında olduğunu ve kuvvetlerinin tüm muharebe eksenlerinde ilerlediğini’ doğruladı.

Silahlı gruplardan oluşan ortak güç, ‘HDK tarafından el-Faşir'e çeşitli eksenlerden başlatılan şiddetli saldırıları engellediğini’ bildirdi. Yerel kaynaklar da “HDK kentteki ana hastaneye girdi ve kontrolü ele geçirdi. Geçmişteki çatışmalar sırasında çevre mahallelere girmeyi ve tümen komutanlığına yakın savunma siperleri kurmayı başarmalarının ardından el-Faşir'e ilerlemeye çalışıyorlar. Ancak ordu ve silahlı grupların güçlü direnişiyle karşılaşıyorlar” ifadelerini kullandı.

gtyh
El-Faşir'de çatışmaların patlak vermesi yüz binlerce kişinin eyaletin kuzeyindeki güvenli bölgelere göç etmesine neden oldu. (AFP)

El-Faşir sakinlerine göre, sivil bölgeleri hedef alan ayrım gözetmeyen top ve füze atışları nedeniyle binlerce aile kentten kaçmaya devam ediyor.

Resmi istatistikler geçen yıldan bu yana kentteki çatışmalarda en az bin sivilin öldüğünü ve yaralandığını gösteriyor.

Birleşmiş Milletler (BM) ve Sudan'daki insani yardım ortaklarına göre, çatışmaların patlak verdiği Nisan 2023'ten bu yana 188 binden fazla kişi hayatını kaybetti ve 33 binden fazla kişi yaralandı.