Sisi: Kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşılana kadar Sudan devlet kurumlarının korunması gerek

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Reuters)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Reuters)
TT

Sisi: Kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşılana kadar Sudan devlet kurumlarının korunması gerek

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Reuters)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi (Reuters)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, bugün başkent Kahire’de düzenlenen Sudan’a Komşu Ülkeler Zirvesi’nde, ülkesinin Sudan’da akan kanı durdurmak için elinden gelen her şeyi yapacağını söyledi.

Sudan’da çatışan ordu ve Hızlı Destek Kuvvetleri arasında arabuluculuk yapmak amacıyla düzenlenen zirvenin açılışında konuşan Sisi, Sudan’ın komşu ülkelerinin mevcut krizin çözümüne yönelik vizyonlarını birleştirmeleri gerektiğini belirtti.

Sudan’da devam eden çatışmaların hayati altyapı ve tesisleri tahrip ettiğine dikkat çeken Sisi, “Sudan’daki sağlık kurumlarının kötüleşmesi feci insani sonuçlara yol açtı” dedi.

Kapsamlı bir siyasi çözüme ulaşılana kadar Sudan devlet kurumlarının korunması gerektiğini dile getiren Sisi, yüzbinlerce yerinden edilen Sudanlıyı kabul eden komşu ülkelere övgüde bulundu.

Uluslararası toplumu Sudan’ın komşu ülkelerini destekleme taahhütlerini yerine getirmeye çağıran Sisi şunları söyledi;

“Mısır, Sudan halkının sürdürülebilir barış içinde yaşama özlemlerini destekleyerek, Sudan’da savaşan tarafları gerginliği durdurmaya, ciddi müzakerelere başlamaya, Sudan’daki insani yardım koridorlarını korumaya ve yardım konvoylarını emniyete almaya çağırıyor.”

Sisi, ülkesinin Sudan halkının özlemlerini karşılamak için kapsamlı ve kapsayıcı bir diyalog başlatma çağrısını da sözlerine ekledi.

Eritre Devlet Başkanı İsaias Afewerki ise, Sudan’ın bağımsızlık ve egemenliğine saygı gösterilmesi ve Sudan’ın işlerine dışarıdan müdahalenin önlenmesi çağrısında bulundu.

Afewerki zirvede yaptığı konuşmada, “Sudan halkı krizin çözümünde son sözü söyleyecektir” diyerek, zirvenin Sudan halkının krizden çıkış yolu bulması için bir fırsat olduğunu vurguladı.

Bu zirveyi gerçekleştirmenin uzun bir yolculuğun ilk adımı olduğunu söyleyen Afewerki, şu ifadeleri kullandı;

“Sudan’da savaşın hiçbir gerekçesi yok. Ülkem, Sudan’a her ne isim altında olursa olsun herhangi bir dış müdahaleyi reddediyor. Sudan’ı her yönden desteklemeye hazırız. Sudan halkına savaşı bitirme ve geleceklerini belirleme fırsatı verilmeli.”

Zirvede konuşan bir diğer lider olan Güney Sudan Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit, Sudan’daki çatışmanın sona ermesinin komşu ülkeler için bir öncelik olduğunu vurgulayarak, çatışmanın her iki tarafını derhal ateşi kesmeye çağırdı.

Salva Kiir Mayardit, “Savaşın komşu ülkeler üzerinde olumsuz güvenlik ve ekonomik yansımaları var. Önceliğimiz kıtanın sorunlarına Afrika’dan çözümler bulmak” dedi.

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed Menfi de, Sudan krizini çözmek için birleştirici girişimler başlatılması çağrısında bulundu.

Çad Devlet Başkanı Mahamat İdris Debi Itno ise, “Krizi çözmek için Sudan’a komşu ülkeler ve Afrika Birliği’nin çabalarının etkileşim içinde olması gerek. Sudan’daki çatışmanın devam etmesinin korkunç sonuçlarının acısını çekiyoruz” dedi.

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali, Sudan’da acil ve sürdürülebilir bir ateşkes çağrısında bulunarak, “Sudan’da dizginleri eline alan ve krizi sona erdiren bir otorite olacağını umuyorum. Sudan’da bir iktidar geçiş süreci başlatmalıyız” diye konuştu.

Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Musa Faki Mahamat, “Olumsuz iç ve dış faktörler Sudan’daki durumu alevlendirdi” ifadelerini kullandı.

Reuters’a konuşan iki güvenlik kaynağı, bugünkü zirvenin çatışmaya yabancı müdahaleyi önlemek ve çatışmayı durdurmak için barışçıl bir anlaşmaya varma sürecini başlatma hedefi taşıdığını söyledi.

Kaynaklar, bu planın üç aylık bir süre için ateşkese varmayı, askeri ve aşiret liderleriyle bir dizi toplantı yoluyla insani yardımın yollarını açmayı amaçladığını da ekledi.



HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

TT

HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

Heyetu Tahriru'ş Şam'ın (HTŞ) Halep'te Suriye ordusuna karşı yürüttüğü Saldırganlığı Caydırma Operasyonu (Rad'ul Udvan)  Suriye ve Rusya'nın HTŞ ve İdlib'deki silahlı muhalif gruplara yönelik bombardımanı eşliğinde dün (Perşembe) ikinci gününe girdi. Türkiye ise gelişmeleri takip ettiğini ve bölgedeki güçlerinin güvenliğini sağlamak için tüm önlemleri aldığını açıkladı.

HTŞ ve Fethu'l Mubin Operasyon Odası’na bağlı güçler, ülkenin kuzeybatısındaki Halep vilayetinde Suriye ordusunun kontrolünde bulunan 10 kasaba ve köyün kontrolünü ele geçirdi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) tarafından yayınlanan ilk bilançoya göre 80 HTŞ mensubu, Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu'na bağlı 19 savaşçı ve aralarında farklı rütbelerden 4 subayın da bulunduğu 54 Suriye askeri öldü.

HTŞ ilerliyor

HTŞ dün rejim güçleriyle girdiği şiddetli çatışmaların ardından İdlib'in doğusunda Şabur, Dadih ve Keferbatih olmak üzere üç stratejik köyü, Halep'in batı kırsalında ise Keferbasin ve Arnaz köylerini ele geçirdi. HTŞ’nin bu çatışmalar sırasında 8 askeri esir alınırken, diğer iki askeri de Halep'in batı kırsalında esir alındı.

zxscdvf
HTŞ tarafından Halep ekseninde gerçekleştirilen bombardıman (AFP)

Şarku’l Avsat’ın SOHR’dan aktardığına göre Rus savaş uçakları hava saldırılarını yoğunlaştırarak Sermin kasabası çevresini hedef alan dört hava saldırısı, Mecdelya kasabası çevresini hedef alan dört hava saldırısı ve İdlib'in doğu kırsalındaki Neyrab kasabasının dış mahallelerine birkaç hava saldırısı düzenledi.

Suriye ordusu ve muhalif gruplardan kaynaklar, Rusya ve Suriye hava kuvvetlerinin HTŞ'nin Şubat 2020'de İdlib'e düzenlediği ve aynı yıl 5 Mart'ta imzalanan Türk-Rus anlaşmasıyla durdurulan saldırıdan bu yana en büyük saldırıyı püskürtmek için Suriye'nin kuzeybatısında Türkiye sınırına yakın muhaliflerin kontrolündeki bölgeleri bombaladığını bildirdi.

Söz konusu anlaşma kapsamında Türkiye, muhaliflerin saldırısı nedeniyle topraklarına yeni bir Suriyeli mülteci dalgasını önlemeyi amaçlayan ‘Bahar Kalkanı’ adlı askeri operasyonu durdurdu.

AFP'ye konuşan askeri bir kaynak HTŞ ve muhalif savaşçıların Halep kentinin dış mahallelerine yaklaşık 10 kilometre mesafede, İran destekli Hizbullah'ın güçlü olduğu Şii kasabaları Nubl ve ez-Zehra'ya birkaç kilometre mesafede ilerlediğini ve Halep'in doğusunda İran yanlısı grupların üslendiği Neyrab havaalanına saldırdığını söyledi.

thyjukı
Halep köylerinden iki genç adam, HTŞ ve Suriye ordusu arasındaki karşılıklı bombardımanı uzaktan izliyor. (AFP)

HTŞ, Türkiye'nin daha önce uyarıda bulunduğu operasyonun, son haftalarda İdlib'in güneyindeki bölgelerde Rusya ve Suriye hava kuvvetleri tarafından sivillere yönelik saldırıların artmasına bir yanıt olduğunu ve muhalif gruplarla cephe hattına yakın bölgelere yığınak yapan Suriye ordusunun saldırılarını beklediğini söyledi.

Şam'ın Türkiye sınırına yakın, 3 milyondan fazla insanın yaşadığı ve 2011'den bu yana iç savaştan kaçan milyonlarca insanın kamplarda barındığı İdlib'de muhaliflerin elindeki son bölgeyi de ele geçirme çabası çerçevesinde muhaliflerin elindeki köylere insansız hava araçlarıyla (İHA) düzenlenen saldırılarda yılbaşından bu yana çoğu sivil 80'den fazla kişi hayatını kaybetti.

Suriye ordusu karşılık veriyor

Suriye ordusu çarşamba günü şafak vakti aniden başlatılan Saldırganlığı Caydırma Operasyonu’ndan bu yana ilk kez dün bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Silahlı kuvvetlerimiz halen devam etmekte olan terör saldırısına karşı koymuş, Rusya ve dost kuvvetlerle iş birliği içinde, bölgeyi geri almak ve durumu eski haline getirmek için saldırgan terör örgütlerine teçhizat ve can bakımından ağır kayıplar verdirmiştir” denildi.

jukı
Suriye ordusu topçuları HTŞ saldırılarına karşılık veriyor. (Suriye medyası)

Şam, HTŞ'ye (eski adıyla Nusra Cephesi) atıfta bulunarak El Kaide'den ilham alan militanlara karşı savaş yürüttüğünü söylüyor ve sivilleri ayrım gözetmeksizin hedef aldığını reddediyor.

HTŞ ve daha az etkili muhalif gruplar, İdlib ve çevresinin yaklaşık yarısının yanı sıra Rusya ve Türkiye arasında varılan ve ‘Putin-Erdoğan bölgesi’ olarak adlandırılan anlaşma kapsamında çatışmasızlık bölgesi ilan edilen komşu iller Halep, Lazkiye ve Hama'daki komşu bölgeleri de kontrol ediyor.

Türkiye gelişmeleri takip ediyor

Türkiye Savunma Bakanlığı'ndan resmi bir kaynağa göre, Suriye'nin kuzeyindeki Halep kırsalı bu çatışmalardan önce aylardır sessizdi. Bölge zaman zaman çeşitli tarafların karşılıklı bombardımanına ve Suriye ve Rus güçlerinin baskınlarına sahne oluyor, ancak Rusya-Türkiye arasındaki ateşkes anlaşması halen büyük ölçüde bozulmadı.

Basın brifinginde konuşan kaynak, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki muhalif grupların son hareketlerini yakından takip ettiğini ve buradaki Türk güçlerinin güvenliğini sağlamak için tüm önlemleri aldığını söyledi.

xcs
Saldırganlığı Caydırma Operasyonu’na katılan HTŞ mensupları (AFP)

Türkiye salı ve çarşamba günleri, Halep'teki Fırat Kalkanı harekât bölgesindeki güçlerine ve İdlib'deki askeri noktalarına büyük takviyeler gönderdi.

Öte yandan, Türk Hava Kuvvetleri'ne ait İHA’nın Rakka vilayetinin kuzeyindeki Ayn İsa kırsalında yer alan ed-Debs köyünde bir motosikleti vurması sonucu bir Suriye Demokratik Güçleri (SDG) militanı öldü.

Türk güçleri ve müttefik Suriyeli gruplar, Halep'in doğusundaki Münbiç kırsalında SDG'ye bağlı Münbiç Askeri Konseyi'nin kontrolündeki et-Tuhar, el-Cat, Arap Hasan, Cebel Sayyad ve Um Calud köylerini ağır toplarla bombaladı. Bombardımanda bir sivil yaralandı.