İsrail askerlerinin "çıplak aradığı" Filistinli kadınlar küçük düşürüldüklerini ifade etti

İsrail askerlerinin, temmuz ayında işgal altındaki Batı Şeria'nın El Halil kentinde evlerine baskın düzenlediği ve çıplak şekilde aradığı Filistinli kadınlar yaşadıkları anları "küçük düşürücü" olarak niteledi

Filistinli kadınlar yaşadıkları anları "küçük düşürücü" olarak niteledi (AA)
Filistinli kadınlar yaşadıkları anları "küçük düşürücü" olarak niteledi (AA)
TT

İsrail askerlerinin "çıplak aradığı" Filistinli kadınlar küçük düşürüldüklerini ifade etti

Filistinli kadınlar yaşadıkları anları "küçük düşürücü" olarak niteledi (AA)
Filistinli kadınlar yaşadıkları anları "küçük düşürücü" olarak niteledi (AA)

Diyala Acluni (24), Emel Acluni (21) ve Zeynep Acluni (17) adlı Filistinli kadınlar, İşgal Altındaki Topraklardaki İsrail İnsan Hakları Enformasyon Merkezi'ne (B'Tselem) 10 Temmuz'da başlarından geçenleri anlattı.

İsrailli insan hakları örgütü B'Tselem'in raporuna göre kadınlar, İsrail askerlerinin El Halil'de evlerine baskın düzenlediğini, kadın askerlerin de kendilerini "köpeklerle tehdit ederek" çıplak halde üst araması yapmaya zorladığını söyledi.

Raporda ifadelerine yer verilen Emel Acluni, köpeklerle birlikte evlerine baskın düzenleyen maskeli İsrail askerlerinin, kendisinden kıyafetlerini çıkarmasını istediğini aktardı.

Acluni, olay günü yaşananları şu sözlerle anlattı:

Namaz giysilerimi ve kolyemi çıkardım. Köpeği yanıma yaklaştırdı. Neredeyse bana dokunacakken çığlık attım. Benim ve çocukların köpekten korktuğunu söyledim. Çocuklarımın önünde giysilerimi çıkarmaya zorladı, yalvardım. İç çamaşırlarımı çıkarmam için hiçbir gerekçe yoktu. Ancak köpekleri üzerimize salmakla tehdit ettiler. Ağlayarak kıyafetlerimi çıkardım. Önlerinde sağa sola dönmemi istediler. Çocuklarım korkudan titremeye, hüngür hüngür ağlamaya başladı. İki kadın askerin önünde aşağılanmak. Çocuklarımın önünde hissettiğim çaresizlik ve utanç. Yaşadıklarımı unutamıyorum.

Diyala Acluni de maskeli iki kadın askerin çok büyük bir köpekle yanına yaklaştığını, korkudan kapıya tutunarak çıkmaya çalıştığını ve bağırarak kendisine engel olduklarını ifade etti.

Köpekten korktuğunu söylediğini ancak giysilerinin tamamını çıkarmaya zorladıklarını dile getiren Acluni, "Ben kabul etmeyince köpeği üzerime salmakla tehdit etti. Başka seçeneğim yoktu, ağlamaya başladım ve üzerimi çıkarmak zorunda kaldım. Önünde dönmemi istedi ve yaptım. Çok aşağılayıcı bir durumdu" ifadelerini kullandı.

17 yaşındaki Zeynep el-Acluni de kadın askerlerin kendisinden tamamen soyunmasını istediğini ve kabul etmeyince köpekleri üzerine salmakla tehdit ettiklerini dile getirdi.

Filistinli Zeynep, "İçeriden Diyala'nın sesini duydum. Askerin dediğini yapmamı söyledi. Üst kıyafetlerimi çıkardım ancak iç çamaşırlarımı da çıkarmaya zorladılar. Ağlayarak dediklerini yapmak zorunda kaldım. Yaşadığımız çok küçük düşürücü bir durumdu" dedi.

Askerlerin köpeklerle baskını

B'Tselem'in raporunda, "10 Temmuz gecesi 01.30 civarında çok sayıda askerin köpeklerle birlikte El Halil şehrinin Halle Kubbe Mahallesi'ndeki Acluni ailesinin evine baskın düzenlediği" aktarıldı.

Askerlerin aynı aileden 26 kişiyi silah zoruyla bir apartmana götürdükleri, 17 yaşında bir genç dahil 3 kişiyi kelepçeleyip götürdüğü kaydedildi.

Kadın ve çocukları erkeklerden ayıran İsrail askerleri, onları evin salonuna götürerek arama yaptı.

Kadınlardan birini çocuklarının bulunduğu odaya götüren iki maskeli İsrail askeri, çocuklarının önünde bulunan kadını "soyunmadığı takdirde köpekleri üstlerine salmakla" tehdit etti.

İsrail askerleri, kadının elbiselerini giymesinin ardından çocukları salona götürürken, birisi 17 yaşındaki 3 kadına da çıplak arama yaptı.

İsrail askerlerinden keyfi şiddet ve hırsızlık

İsrail askerleri yerel saatle sabaha karşı 05.30'da evi terk ederken, ailenin iki oğlu dairelerden birinde elleri ve gözleri bağlı şekilde bulundu.

Eşi Harbi Acluni'yi evde bulamayan Diyala Acluni, İsrail askerlerinin onu gözaltına alarak Ofer Hapishanesi'ne götürdüğünü öğrendi. Önce 35 gün alıkonulan Harbi Acluni'nin gözaltı süresi daha sonra 40 gün daha uzatıldı.

İsrail askerlerinin Filistinli ailenin evine baskın sırasında "150 gram altın takıyı ve 2000 şekel (yaklaşık 520 dolar) nakit parayı çaldığı" anlaşıldı.

El Halil şehri yakınlarındaki yasa dışı Yahudi yerleşim birimi Kiryat Arba'daki polis karakoluna şikayette bulunan Filistinli aile, sonraki gün çalınan eşyalarını geri alabildi.

İsrail ordusunun "Acluni ailesinin evinde bir silah bulunduğu" açıklamasını aktaran B'Tselem'in raporunda baskına ilişkin şu ifadelere yer verildi:

Bu iddiaya ilişkin hiçbir şey, askerlerin o gece uyguladığı şiddeti, kadınlara yönelik zararı, çocukların ve evin diğer sakinlerinin yaşadığı dehşeti en ufak bir şekilde bile haklı gösteremez. Gecenin geç saatlerinde askerlerin köpeklerle Filistinlilerin evlerine baskın yapması, bölge sakinlerini özellikle de çocukları korkutmak, vandallıktır.

İsrail makamlarından rapora ilişkin henüz bir açıklama yapılmadı.

Haberin İsrail'in Haaretz gazetesinde yayımlanmasının ardından Filistin'in resmi ve sivil kurumlarından çok sayıda tepki ve kınama açıklamaları geldi.

Filistin Başbakanı Muhammed İştiyye yayımladığı yazılı açıklamada, İsrailli insan hakları örgütlerince ortaya çıkarılan, İsrail askerlerinin Filistinli kadınlara yönelik çirkin ihlallerini kınadı.

İştiyye, dünya kamuoyuna utanç verici bu ihlalleri kınaması ve faillerin uluslararası adalete teslim edilmesi çağrısında bulundu.



Ortadoğu'nun çehresini değiştiren Suriye değişimi

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT

Ortadoğu'nun çehresini değiştiren Suriye değişimi

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kayali

Esed rejiminin çöküşünün birçok nedenden dolayı Ortadoğu'nun tamamında, özellikle de Arap Maşrık (Levant) ülkelerinde büyük etkileri olacaktır. Bu nedenlerin arasında, çirkinlikleri ve zulmüyle o korkunç ve ürkütücü rejimin, 60 yıldır bölgedeki genel siyasi dönüşümlerde olumsuz bir siyasi aktör olması, Suriye'de ve Suriye toplumunda siyasi, ekonomik ve sosyal kalkınma olanaklarını engelleyen devasa bir engel görevi görmesi de var. Buna ilaveten, iddialarıyla, şantajlarıyla ve aşırılıklarıyla, baskıcı bir vesayet yönetimi olarak Lübnanlılar ve Filistinliler üzerinde, hatta Arap siyasi alanlarında büyük bir kontrole veya etkiye sahipti.

Karmaşık olayların ve müdahalelerin yaşandığı bu zor dönemde, Suriye'de yaşanan değişimin niteliğini veya yönelimlerini tahmin etmenin çok erken ve zor olduğu aşikar. Ancak Esed'in “ebedi rejimi”nin sonsuza kadar yıkılması nedeniyle bu değişim yalnızca kaçınılmaz bir olumlu adım olarak görülebilir. Esed rejiminin yıkılması imkansız gibiydi ve onun zulmü altında yaşayan, canavarlıklarına ve onlara yabancılaşmasına tanık olan Suriyelilerin hayal bile edemeyeceği bir şeydi. Uzun bir süredir (Lübnanlılar ve Filistinlilerle birlikte) üzerlerine çökmüş ağır bir taş kalktı ve bu da tüm çekincelere, korkulara, müdahalelere ve meşru zorluklara rağmen Suriye'de kalkınmanın yolunu döşüyor.

Ayrıca Suriye'de yaşanan değişime ilişkin olumlu bakış, ilgili güçlerin askeri çatışmalardan ve kan dökmekten uzak durmasından, sürecin sakin, sorunsuz ve barışçıl bir şekilde gerçekleşmesinden kaynaklanıyor. Şiddetli çatışmaların yaşanmaması rejimin yapısının kırılganlığı ile bünyesine yerleşmiş yozlaşmışlığı ortaya çıkardı. Bu bakış aynı zamanda Suriye'nin tüm bölgelerinde özgürlük özlemiyle yaşayan Suriyelilerin değişimi büyük bir memnuniyet ve sevinçle karşılamalarından da kaynaklanıyor. Suriyeliler rejimin vücutlarına yerleştirdiği ve ötekinden duyulan korku, nefret ve mezhepçi fanatizm ruhunun temsil ettiği çıbanı boşaltmaktan uzak durdular. Suriye şehirleri mezhepçi ve intikam amaçlı saldırılara tanık olmadı. Rejimin yandaşları dahi yaşanan dönüşümü, devlet adamı gibi davranmak yerine sadece şahsı ve yakın ailesi için endişelenen biri gibi davranan firari cumhurbaşkanının ortaya çıkan adiliğini şaşkınlıkla karşıladılar. Sonsuza kadar mirasçı bir cumhuriyet ya da bir aile çiftliği olarak görülen Esed Suriyesi’nde, 24 yıl önce başkan olması amacıyla nasıl kendisine uygun olması için anayasanın birkaç dakika içinde değiştirilmesiyle göreve geldiyse, dakikalar içinde de ülkeyi terk etti.

Esed rejiminin yıkılması, aynı zamanda ABD'nin Irak'ı (2003) işgal etmesiyle birlikte, yani 20 yıl boyunca artan İran nüfuzunu da zayıflattı.

Artık yeni bir Suriye'nin doğuşuyla birlikte, kuruluşuna ilişkin belirsizliklere ve çeşitli iç ve dış müdahalelere rağmen Ortadoğu'nun da değiştiğini belirtmek mümkündür. Suriye'deki değişim, esas olarak İran rejiminin Irak'tan Lübnan'a kadar bölgedeki statüsünün ve rolünün azalmasıyla temsil edilen bölgesel bir değişime yol açtı. Suriye, İran nüfuzunun en önemli unsuruydu ve onun temel bağlantısı olarak hizmet ediyordu.

Bunun anlamı, Esed rejiminin yıkılmasının, ABD'nin Irak'ı (2003) işgaliyle birlikte Arap Maşrık bölgesinde artan İran nüfuzunun da zayıflamasına yol açtığıdır. Maşrık ülkelerinde devlet ve toplum yapılarının yerle bir olmasına yol açan, İran'ın Ortadoğu politikalarına Amerikan (ve İsrail) yatırımı dönemi, bu politikalar kendi kendini tüketip üzerine düşeni yaptıktan sonra sona erdi. Arenalar birliği ve İsrail’in çöküşünün yakın olduğu sloganlarının, saatler veya günler içerisinde İsrail’i yerle bir edebilme gücüne dair iddialarının yanılsamalar olduğu açığa çıktı. Zira İran, İsrail Gazze'yi yok ederken, ardından Lübnan'a karşı yıkıcı bir savaşa girişirken, sonra da Suriye'ye saldırırken, kendisini tüm bunlardan uzak tuttu.

Sonuç olarak, İran'ın Arap Maşrık bölgesindeki nüfuzunu tamamen zayıflatmak veya sınırlandırmak, Lübnan'ın bu nüfuzdan ve Hizbullah’ın devlet ve toplum üzerindeki baskısından kurtulması anlamına geliyor. Bu kurtuluş Irak’ı ve hatta er ya da geç Husilerin olduğu Yemen’i de kapsayabilir.

Şimdi Maşrık’ı kontrol eden iki güçlü bölgesel devletle karşı karşıyayız; bir yanda güncel verilere göre galip görünen İsrail. Diğer yanda ise göz ardı edilemeyecek bir Ortadoğu ülkesi olarak itibarını yeniden kazanmış görünen Türkiye var.

Dolayısıyla Arap Maşrık ülkelerindeki İran nüfuzunun devrilmesi anlamına gelen Suriye rejiminin devrilmesi, Türkiye'nin bölgede nüfuzunun arttığına işaret ediyor ve bu bir ilk. Bölgesel bir güç olarak İsrail 1967-2003 döneminde, Ortadoğu'da bölgesel mimarlığı üstlenirken, İran, ABD ve İsrail’in kendisine izin verdiği veya kendisini kullandığı 2003-2023 arasındaki dönemde, yani Irak’ın altın tepside sunulduğu andan Aksa Tufanı anına (7.10.2023) kadar geçen sürede, buna liderlik etti. Bugünse Türkiye, değişim için acılar çeken, fedakarlıklar yapan ve mücadele eden  Suriye halkıyla birlikte şüphesiz önemli bir katkısının bulunduğu Suriye değişimi yoluyla Ortadoğu'nun şekillenmesinde lider pozisyonunu üstlenmiş görünüyor (el-Mecelle dergisinde yayınlanan “Arap Maşrık bölgesinin yeni mimarı olarak İsrail savaşı” başlıklı makalemi inceleyebilirsiniz - 09.11.2024)

Şimdi Maşrık’ı kontrol eden iki güçlü bölgesel devletle karşı karşıyayız; bir yanda Gazze'deki direnişi çökerttiği, nehirden denize kadar Filistinliler üzerinde doğrudan hegemonyasını dayattığı, ayrıca Lübnan'da Hizbullah'ı zayıflattığı ve İran'ın bölgedeki nüfuzunu parçaladığı için güncel verilere göre galip görünen İsrail var. Diğer yanda, Suriye’deki değişim üzerinden bölgede göz ardı edilemeyecek güçlü ve etkili bir Ortadoğu ülkesi olarak itibarını yeniden kazanmış görünen Türkiye var.

Bütün bu değerlendirmelere göre pek çok şey, Suriye'deki değişimin yönelimlerine bağlı olacak. Bunlar öncelikle Suriye'de özgür ve eşit vatandaşlardan oluşan bir devlet mi kurulacağına yoksa önceki rejimin yeniden üretilmesiyle veya yeni bir Suriye'nin kuruluşunu engelleyen iç ve dış etkileşimlerin varlığıyla bu sürecin sekteye mi uğrayacağına bağlı. İkincisi, ön planda olan iki bölge ülkesi olarak İsrail ile Türkiye arasındaki ilişkinin şekline bağlı. Bu karmaşık ve birçok senaryoya açık bir ilişki. Üçüncüsü, konu aynı zamanda Arap siyasi sisteminin Suriye'deki dönüşüme nasıl tepki vereceği, bunu nasıl ele alacağı, ayrıca iki bölgesel devlet, yani İsrail ve Türkiye ile ilişkilerini nasıl ele alacağı, esas olarak da Arap sisteminin kendi çıkarları ve öncelikleri konusundaki farkındalığı ile de ilgili olacak. Dördüncüsü, bu arada bölge için İsrail sömürgeci, ırkçı ve yerleşimci bir devlet olarak kalacak ve kendisi de bu durumda Batılı ülkeler tarafından desteklenen zorba bir devlet olarak Ortadoğu'da gerilim ve istikrarsızlık kaynağı olmaya devam edecek. Bu da pek çok şeyin İsrail’in Filistin halkının meşru haklarını ne kadar kabul edip etmeyeceğine bağlı olacağı anlamına geliyor.

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.