Port Sudan'daki 21 barınma merkezi, savaştan kaçan insanlarla dolu

Port Sudan sürekli elektrik kesintileri, su kıtlığı, yüksek sıcaklık ve nemden mustarip

Port Sudan'da camiler, hastaneler, okullar ve parklarda yaklaşık 21 barınma merkezi bulunuyor (AFP)
Port Sudan'da camiler, hastaneler, okullar ve parklarda yaklaşık 21 barınma merkezi bulunuyor (AFP)
TT

Port Sudan'daki 21 barınma merkezi, savaştan kaçan insanlarla dolu

Port Sudan'da camiler, hastaneler, okullar ve parklarda yaklaşık 21 barınma merkezi bulunuyor (AFP)
Port Sudan'da camiler, hastaneler, okullar ve parklarda yaklaşık 21 barınma merkezi bulunuyor (AFP)

İşraka Ali Abdullah

Başkent Hartum'da Hızlı Destek Kuvvetleri ile ordu arasında süren çatışmalar altıncı ayına giriyor.

Ufukta çatışma taraflarının veya Sudan krizini kontrol altına almak için müdahale eden arabulucuların önerdiği bir çözüm bulunmuyor.

Savaştan kaçan yerinden edilmiş insanların akışı, bilhassa Kızıldeniz'in batı kıyısına, Sudan'ın doğusunda yer alan kıyı şehri Port Sudan'a doğru yoğunlaşıyor.

Bu şehirde binlerce yerinden edilmiş insan yaşıyor. Tüm bunlara, kötüleşen insani kriz, kötüleşen sağlık hizmetleri ve kadınlara ve kız çocuklarına yönelik ihlaller de ekleniyor.

Port Sudan'da camiler, hastaneler, okullar ve parklarda yaklaşık 21 barınma merkezi bulunuyor.

Ancak aşırı kalabalığı barındıran bu merkezler, temel ihtiyaçları sağlayamıyor. Bu yüzden, bu merkezlerde kalanların çoğu ağaç gölgelerinde oturmayı tercih ediyor.

Herhangi bir koruma ve denetimin sağlanmadığı, küçük alanlara sahip merkezler mevcut. Sakinlerinin koşullarını iyileştirecek, günlük gıda ve tedavi ihtiyaçlarını karşılayacak imkanlar ise mevcut değil. 

Korku ve kaygı

Port Sudan'daki bir hastanede çalışan Hemşire Vaad Abdulvehhab, "Hastaneye, çoğu barınaklardan gelen, yerinden edilmiş çocuklar ve yaşlılar ishal şikayeti ile geliyor. Yeterli hijyenin sağlanamaması ve aşırı kalabalıklar birçok sağlık sorununun ortaya çıkmasına neden oluyor. Bu sorunların daha da kötüleşerek salgın hastalıkların artacağından korkuluyor" ifadelerini kullandı. 

Yerinden edilen ailelerin ve çocukların içinde bulunduğu kötü koşullarla ilgili kaygı ve üzüntüsünü dile getiren Abdulvehhab, Port Sudan’ın sürekli elektrik kesintileri, su kıtlığı, yüksek sıcaklık ve nemden mustarip olduğuna dikkat çekti.

Yaklaşan sonbahar mevsiminin beraberinde getirebileceği hastalıkların yanı sıra, yerinden edilenlerin kaldığı kamplarda yaygın olan dang hummasına değindi. 

Haşerat

En küçüğü iki aylık dört çocuğuyla birlikte Hartum'dan çıkmak zorunda kalan Sudan vatandaşı Nurulhuda Ahmed ise Hartum'da devam eden çatışmalardan uzaklaşmak ve akrabalarının yanında kalmak için Port Sudan'a geldiğini anlattı.

Kendi koşullarına uygun bir konut aradığını aktaran Ahmed, yerinden edilmiş insanların barındığı merkezi bulduğunu, buranın savaş öncesinde bir spor kulübü olduğunu söyledi.

Aynı zamanda Ahmed , "Ne yazık ki bu merkezde beni ve çocuklarımı barındıracak yer bulamadım. Gündüzleri yoğun sıcaktan korunmak için küçük bir şemsiye yapmak üzere gerekli malzemeleri topladım. Geceleri ise yere uzanıp uyuyoruz. Ancak haşerat yoğunluğu bizi rahatsız ediyor. Sokağa sığınan kadınlar çeşitli sıkıntılara maruz kalıyor. Ayrıca sürekli sokakta kalmaları dolayısıyla çocuklarının kötü davranışlar öğreneceğinden endişe ediyorlar" ifadelerini kullandı. 

Nurulhuda Ahmed, yerinden edilenlerin koşulları ile ilgilenilmesini, artan insani ihtiyaçların karşılanmasını, özellikle kadınları, çocukları ve yaşlıları korumaya yönelik çadırların sağlanmasını talep ediyor.

Krizin çözümü

Port Sudan'daki İnsani Yardım Komiseri Ali el-Emin, yerinden edilen insan sayısının artmasıyla İnsani krizin daha da kötüleştiğini, böylece bu durumun ele alınmasının ve çözümün zorlaştığını vurguladı.

Savaştan kaçan yerinden edilmiş kişilerin sayısı şehrin mevcut sakinlerinin sayısını aşıyor.

Barınma merkezlerinde suya ulaşım ve elektrik kesintisi sorunlarının yaşandığını, bunların çözümü için uğraşıldığını dile getiren Emin, bu merkezlere bazı bağışçılardan destek verildiğini belirtti.

Mütevazı imkanları ölçüsünde destek veren yerel kuruluşların yanı sıra tedavi, yemek ve insani yardım sağlayan uluslararası kuruluşların da bulunduğunu söyleyen Emin, gençlerin de çaba sarf ettiğini vurguladı. 

Emin, "Yerinden edilmiş kişilerin sayısındaki sürekli artışa rağmen, verilen destek ile Sudanlıların yaşadığı felaketin boyutu orantılı olmasa da onları desteklemek için daha fazla çaba göstereceğiz. İl, yiyecek ve tedavi açığını kapatmanın yanı sıra, yerinden edilmiş kişileri bu sıkıntıdan kurtarmak için tıbbi hizmet ve psikolojik rehberlik sağlamaya çalışıyor" açıklamalarında bulundu.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri
TT

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

ABD Başkanı Donald Trump'un bu akşam Washington'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmeden önce tamamlanması için baskı yaptığı İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının yeni metni elde edildi. “Trump anlaşması” olarak bilinen öneri, iki aylık ateşkes, rehinelerin ve esirlerin serbest bırakılması ve İsrail ile Hamas'ın cesetleri iadesini içeriyor.

Londra merkezli al Majalla dergisinin elde ettiği yeni metin, Hamas'ın daha önce iki tarafa teslim edilen metinle ilgili görüşlerini dikkate alıyor

Gazze ateşkes müzakerelerine yakın bir kaynak, bugün “Al-Majalla” dergisine verdiği demeçte, Katar ve Mısır arabuluculuğunda müzakerelerin bugün, Trump-Netanyahu görüşmesi öncesinde Doha'da yeniden başladığını söyledi. Yetkili, Hamas'ın “Al-Majalla” dergisinde yayınlanan anlaşma taslağının üçüncü, beşinci ve on birinci maddelerinde üç değişiklik yapılmasını talep ettiğini ve bu değişikliklerin şunları içerdiğini açıkladı:

Birincisi, insani yardımın ulaştırılma yönteminde köklü değişiklikler yapılması ve bu yardımların “Gazze İnsani Yardım Kuruluşu” dışındaki BM kuruluşlarını da kapsaması.

İkincisi, 60 gün sonraki görüşmeler sırasında Katar, Mısır ve ABD'nin garantisinde ateşkesin sürdürülmesi.

Üçüncüsü, İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyindeki diğer bölgelerden ve Netzarim ekseninden çekilmesi.

İsrail heyeti Hamas'ın değişikliklerini reddetti, ancak taraflar müzakerelerin bugün devam etmesinde anlaştı.

Trump geçen salı günü, İsrail'in Hamas ile 60 gün sürecek ateşkesin son ayrıntılarını belirlemek için gerekli şartları kabul ettiğini ve bu süre zarfında iki tarafın savaşı sona erdirmek için çalışacağını söylemişti. Hamas'a yakın bir kaynak, hareketin, ABD'nin desteklediği yeni ateşkes önerisinin İsrail'in Gazze'deki savaşını sona erdireceğine dair garantiler almaya çalıştığını söyledi.

Şarku’l Avsat’ın  Majalla’dan aktardığı İsrail ile Hamas arasında anlaşmada Amerikan önerisinin tam metni:

1- Süre: 60 günlük ateşkes. Başkan Trump, İsrail'in kararlaştırılan süre boyunca ateşkesin uygulanmasını garanti eder.

2- Rehinelerin serbest bırakılması: “58 kişilik listeden” 10 canlı ve 18 ölü İsrailli rehine, 1, 7, 30, 50 ve 60. günlerde aşağıdaki şekilde serbest bırakılacaktır:

İlk gün 8 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

7. günde 5 rehine cesedi teslim edilecek.

30. günde 5 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

50. günde 2 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

60. günde 8 rehine cesedi teslim edilecek.

thy
Filistinliler, 29 Mayıs 2025'te Gazze Şeridi'nde insani yardım malzemeleri taşıyor. (Reuters)

3- İnsani yardım: Yardımlar, Hamas'ın ateşkes anlaşmasını kabul etmesinin ardından derhal Gazze'ye gönderilecektir. Bu yardımlar, sivil halka yönelik yardımlarla ilgili olarak varılacak ve anlaşma süresince uygulanacak bir anlaşma uyarınca sağlanacak ve anlaşma, 19 Ocak 2025 tarihli insani yardım anlaşmasına uygun olarak yoğun ve yeterli miktarda yardımın ulaştırılmasını içerecektir. Yardımlar, Birleşmiş Milletler ve Kızılay da dahil olmak üzere üzerinde mutabık kalınan kanallar aracılığıyla dağıtılacaktır.

İsrail'in Gazze'deki tüm saldırı faaliyetleri bu anlaşma yürürlüğe girdiğinde durdurulacak.

4- İsrail'in askeri faaliyetleri: Bu anlaşma yürürlüğe girdiğinde, İsrail'in Gazze'deki tüm saldırı amaçlı askeri faaliyetleri durdurulacaktır. Ateşkes süresince, Gazze Şeridi'nde hava trafiği (askeri ve gözetleme) günde 10 saat, rehine ve mahkumların takası yapılacak günlerde ise günde 12 saat durdurulacaktır.

vfgyju
3 Temmuz 2025'te İsrail'in gerçekleştirdiği hava saldırısının ardından Güney Gazze'den dumanlar yükseliyor. (AP)

5- İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması:

A – İlk gün, İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasından sonra (8 kişi), Gazze Şeridi'nin kuzey kesiminde ve Netzarim koridorunda, insani yardımla ilgili 3. maddeye uygun olarak ve üzerinde anlaşmaya varılacak haritalara göre yeniden konuşlandırılacaktır.

b) 7. gün, İsrailli rehinelerin cesetlerinin teslim edilmesinden sonra (5 ölü), insani yardımla ilgili 3. maddeye uygun olarak ve üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin güney kesiminde yeniden konuşlandırma.

c) Teknik ekipler, hızlı müzakereler yoluyla nihai yeniden konuşlandırma sınırları üzerinde çalışacak.

6- Müzakereler: İlk gün, arabulucuların ve garantörlerin gözetiminde, ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemeler hakkında müzakereler başlar. Bu düzenlemeler şunları içerir:

A – İsrail hapishanelerinde bulunan Filistinli tutukluların sayısı üzerinde mutabık kalınacak şekilde, kalan tüm İsrail rehinelerinin takas edilmesinin anahtarları ve koşulları.

B – İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve çekilmesi ile Gazze Şeridi'nde uzun vadeli güvenlik düzenlemeleri ile ilgili konular.

C – Taraflardan herhangi biri tarafından ortaya konacak Gazze Şeridi'nde “ertesi gün” ile ilgili düzenlemeler.

D – Kalıcı ateşkesin ilan edilmesi.

Trump, ateşkes anlaşmasını bizzat kendisi açıklayacak. Başkan, tarafların ateşkes anlaşmasına bağlı kalması konusunda ciddi ve müzakerelerin çatışmaya kalıcı bir çözüm getireceğinden emin.

7- Başkanlık desteği: Başkan (Trump), tarafların ateşkes anlaşmasına bağlı kalması konusunda ciddi ve ateşkes süresince müzakerelerin başarılı bir şekilde sonuçlanması halinde taraflar arasında bir anlaşmaya varılmasının, çatışmanın kalıcı olarak çözülmesine yol açacağı konusunda ısrarcıdır.

dfgthy
ABD Başkanı Donald Trump 3 Temmuz 2025 (AFP)

8- Filistinli mahkumların serbest bırakılması: İsrail, hayatta olan ve ölen İsrailli rehinelerin serbest bırakılması karşılığında ve yukarıdaki 2. maddeye göre, üzerinde mutabık kalınacak sayıda Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını sağlayacaktır. Serbest bırakma işlemi, yukarıdaki 2. maddeye göre ve üzerinde anlaşmaya varılan bir mekanizma çerçevesinde, genel bir inceleme ve tören olmaksızın, rehinelerin serbest bırakılmasıyla eş zamanlı olarak gerçekleştirilecektir.

9- Rehineler ve tutukluların durumu: 10. günde Hamas, kalan tüm rehineler hakkında tam bilgi (hayatta olduklarına dair kanıt ve sağlık durumu raporu/ölüm belgesi) sunacaktır. Buna karşılık İsrail, 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'nden tutuklanan Filistinli mahkumlar ve İsrail'de bulunan Gazze Şeridi'nden ölenlerin sayısı hakkında tam bilgi verecektir. Hamas, ateşkes süresince rehinelerin sağlığı, bakımı ve güvenliğini garanti altına alacaktır.

10- Anlaşma üzerine kalan rehinelerin serbest bırakılması: Kalıcı ateşkes için gerekli düzenlemelerle ilgili müzakereler 60 gün içinde tamamlanmalıdır. Anlaşma sağlandığında, İsrail tarafından sunulan “58 kişilik liste”deki geri kalan İsrailli rehineler (hayatta olanlar ve ölenler) serbest bırakılacaktır. Söz konusu süre içinde ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemelere ilişkin müzakereler tamamlanamazsa, ateşkes aşağıdaki 11. maddeye göre uzatılabilir.

11- Garantörler: Aracılar-Garantörler (ABD, Mısır ve Katar), ateşkesin 60 gün süreyle devam etmesini ve ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemeler konusunda ciddi görüşmelerin yapılmasını sağlayacaklardır. Aracılar, gerekirse bu çerçevede kararlaştırılan prosedürlere göre ciddi müzakerelerin ek bir süre boyunca devam etmesini garanti ederler.

12- Temsilcinin başkanlığı: Özel temsilci Büyükelçi Steve Wiggoff bölgeye gelerek anlaşmayı tamamlayacak ve müzakerelere başkanlık edecektir.

13- Başkan Trump: Başkan Trump ateşkes anlaşmasını şahsen açıklayacak. ABD ve Başkan Trump, nihai bir anlaşmaya varılana kadar iyi niyetle müzakerelerin devam etmesini sağlamak için çalışmaya kararlıdır.

* Bu metin 4 Temmuz'da yayınlanmış ve 7 Temmuz 2025 Pazartesi sabahı güncellenmiştir.