Libyalılar, Derne'deki selde ailelerini kaybeden çocukları sahipleniyor

Derne şehrinde yaşanan sel sonrası birçok çocuk ailesiz kaldı. (Reuters)
Derne şehrinde yaşanan sel sonrası birçok çocuk ailesiz kaldı. (Reuters)
TT

Libyalılar, Derne'deki selde ailelerini kaybeden çocukları sahipleniyor

Derne şehrinde yaşanan sel sonrası birçok çocuk ailesiz kaldı. (Reuters)
Derne şehrinde yaşanan sel sonrası birçok çocuk ailesiz kaldı. (Reuters)

Libya'nın doğusunda selin vurduğu şehirlerde ailelerini kaybeden çocukların perişan hali, şehir dışındaki, özellikle ülkenin batısındaki vatandaşları bu çocukları sahiplenmeye ve maddi destek vermeye yöneltti.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) bildirdiğine göre, yaklaşık 300 bin çocuk Daniel kasırgasından etkilendi. UNICEF, etkilenen bölgelerdeki çocuklara destek sağlamak ve ailelere yardım etmek için acilen 6,5 milyon dolara ihtiyaç duyuyor.

Trablus sakini Nizar Muhammed el-Halavi, Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte, Derne'deki yetim çocuklardan birine bakmayı teklif ettiğini belirterek tek kızına gösterdiği ilginin aynısını göstereceğinin sözünü verdi.

Derne’de sel sonrası yetim kalanlardan bir çocuğa sponsor olmak istediğini ifade eden Libyalı Ümmü Mehdi şunları söyledi:

“Ülkemiz ve Derne halkı için bu çocuklara sahip çıkmak yapabileceğimiz en basit şeylerden biri. Bir dereceye kadar maddi ve sosyal istikrara sahip olmam, bu çocuğun yetiştirilmesi için uygun bir ortam sağlayacak.”

Şarku’l Avsat’a konuşan Libya Temsilciler Meclisi üyesi Rabia Bu Ras da bu yöndeki taleplerin Libyalıların yapılarının ve kültürlerinin doğal bir parçası olduğunu belirterek şunla açıklamada bulundu:

 “Mağdurların yakınları bu yetimlerin terk edilmesini kabul etmeyebilir. Zira Libya toplumunda aile bağlarını sürdürmek önce gelir. Çocuğun tüm ailesini kaybettiği, herhangi bir akrabasının bulunmadığı doğrulansa dahi, himaye süreci basit bir şekilde gerçekleşmeyebilir. Bu çocukların bakımını üstlenen Sosyal Meseleler Bakanlığı himaye sürecini düzenleyen koşulları belirliyor, onlarla ilgilenilmesini ve korunmalarını sağlıyor.”

Fotoğraf Altı: Daniel kasırgası Derne’de büyük bir yıkıma yol açtı. (AFP)
Daniel kasırgası Derne’de büyük bir yıkıma yol açtı. (AFP)

UNICEF'in açıklamasına göre, ebeveynlerini kaybeden veya ailelerinden ayrılan çocuklar şiddet görme ve sömürülme gibi tehlikelere karşı daha savunmasız hale geliyor.

Derne’deki yardım komiteleri gönüllülerinden Ebubekir el-Mansuri, Şarku'l Avsat'a şu açıklamada bulundu:

“Akıbeti henüz belli olmayan çocukların sayısı 300 civarında. Bu çocuklar barınma için belirlenen iki okula dağıtıldı. Şehrin hayatta kalan sakinlerinin çoğu, kayıp çocukları veya akrabalarını aramak için iki okulu ziyaret ediyor. Ayrıca mahsur kalan insanlar için sığınma evlerine dönüştürülen diğer okullara da sık sık gidiyorlar.”

Libyalı sivil aktivist Nasır Ammar ise Libyalıların Derne kurbanlarına duyduğu büyük sempatinin bu talepleri beraberinde getirdiğini belirtiyor. Şarku’l Avsat’a konuşan Ammar, Facebook platformu aracılığıyla ve telefon üzerinden bine yakın sponsorluk talebinin geldiğini, bu taleplerin sürdüğünü kaydetti.

Maddi gücün yanı sıra bu çocuklara istikrarlı bir yaşam sağlamak için kefil talebinde bulunanların sosyal statüsünün incelenmesi, davranışlarının değerlendirilmesi gerektiğine değinen Ammar, Sosyal Meseleler Bakanlığının sponsorluk kararı almadan önce birçok sosyal araştırma yürüttüğünü vurguladı.

Genel Halk Komitesi'nin Libya'daki yetimlere sponsorluğu düzenleme yönünde aldığı karar; bu çocukların ebeveynlerinden birinin veya her ikisinin bulunmaması veya akrabalarının bulunmamasını şart koşuyor. Çocukları sahiplenen ailenin manevi ilkelere bağlı evli bir çift olması, ailenin ekonomik koşullarının himaye olunan çocuğun gerekli ihtiyaçlarının karşılanmasına imkan sağlaması şartı aranıyor.



Gazze ateşkesi: Arabulucuların çıkmazı aşmak için seçenekleri neler?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Arabulucuların çıkmazı aşmak için seçenekleri neler?

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bulunan Endonezya Hastanesi’nde kefene sarılmış kızı için ağlayan Filistinli bir baba (AFP)

Hamas'ın 7 Ekim 2023'ten bu yana devam eden savaşı sona erdirecek kapsamlı bir anlaşmanın imzalanması önceliğinde ısrar etmesi ve geçici ateşkes önerisini göz ardı etmesinden sonra Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının tekrar başlaması yeni bir krizle karşı karşıya.

Özellikle İsrail'in gerilimi artırması ve ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki ay bölgeye yapacağı ziyaretin yaklaşması nedeniyle ateşkes anlaşmasını kabul etmeye kapıyı kapatmayan Hamas, daha önce Doha'da liderleriyle görüşen ABD Başkanı Donald Trump'ın rehine işlerinden sorumlu özel temsilcisi Adam Boehler'e kapsamlı bir anlaşmanın imzalanması konusunda pozisyonlarının aynı olduğunu bildirdi. Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar bu durumu, Filistin hareketinin manevraları ile Binyamin Netanyahu hükümetinin gerilimi artırması arasında çok zor ‘parmak ısırma’ aşamasının tanımı olarak görüyor.

Uzmanlar arabulucuların rolü konusunda, kapsamlı bir anlaşmaya varmaya ya da iki tarafı yeniden yakınlaştırmaya çalışmak ile Hamas'ın hafta ortasında İsrailli muadile sunulmadan önce prensipte kabul ettiği son Mısır önerisine göre, ABD'nin ve muhtemelen Türkiye'nin desteği ve garantisiyle kapsamlı bir anlaşmaya yol açacak kısmi ateşkesi kabul etmeleri için iki tarafa baskı yapmak arasında bölünmüş durumda.

Alternatif bir öneri sunan Hamas'ın Gazze'deki lideri Halil el-Hayye, perşembe akşamı televizyonda yaptığı konuşmada, ‘hareketin, İsrail'in bölgeden çekilmesini garanti altına alan ve Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdiren bir anlaşma çerçevesinde, tüm esirlerin İsrail tarafından alıkonulan mutabık kalınan sayıda Filistinliyle takas edilmesini öngören bir anlaşmayı derhal müzakere etmeye hazır olduğunu’ söyledi. El-Hayye, “Tüm esirlerin ve işgal tarafından tutulan mutabık kalınan sayıda mahkûmun serbest bırakılmasını içeren kapsamlı bir paket üzerinde müzakerelere derhal başlamaya hazır olduğumuzu yineliyoruz. Bunun karşılığında işgal, halkımıza karşı yürüttüğü savaşı tamamen durdurmalı ve Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmelidir” ifadelerini kullandı.

El-Hayye sözlerini şöyle sürdürdü: “Kısmi anlaşmalar Netanyahu ve hükümeti tarafından, bedeli tüm esirlerin feda edilmesi olsa bile, imha ve açlık savaşının sürdürülmesine dayalı siyasi gündemine bir kılıf olarak kullanılıyor. Biz bu politikanın bir parçası olmayacağız.”

El-Hayye, ABD Özel Temsilcisi Adam Boehler'in esir dosyası ve savaşın birlikte sona erdirilmesi yönündeki tutumunu memnuniyetle karşılayarak, bunun, ‘hareketin kapsamlı bir anlaşmaya varılması yönündeki tutumuyla kesiştiğini’ söyledi. Diğer yandan, ‘Hamas'ın bizim şartlarımıza uygun bir şey sunması halinde bu teklife sıcak baktıklarını’ belirten Boehler, esirler konusunda kapsamlı bir anlaşmaya varılması ihtimalinin her zaman mevcut olduğunu ifade etti.

erlerinden edilmiş Gazzeli kadın ve çocuklar, eşyalarıyla birlikte bir kamyonetin arkasında seyahat ediyorlar. (AFP)Yerlerinden edilmiş Gazzeli kadın ve çocuklar, eşyalarıyla birlikte bir kamyonetin arkasında seyahat ediyorlar. (AFP)

CNN, ismi açıklanmayan bir Hamas liderinin pazartesi günü “Kahire'den gelen İsrail teklifini reddediyoruz ve kapsamlı bir anlaşma istiyoruz” dediğini aktardı.

Maariv gazetesi tarafından dün yayınlanan yeni bir ankete göre İsraillilerin yüzde 62'si çatışmaların durdurulması ve Gazze Şeridi'nden çekilme karşılığında tüm esirlerin bir kerede serbest bırakılacağı bir anlaşmaya destek verirken, yüzde 21'i buna karşı çıktı, yüzde 17'si ise fikrini belirtmedi.

Hamas'ın tutumunun ardından dün İsrailli bir güvenlik kaynağı, ‘İsrail'in Gazze Şeridi üzerindeki askeri baskıyı yoğunlaştıracağını, bu reddin Hamas'a ve üst düzey yetkililerine zarar vereceğini, havadan, denizden ve karadan askeri baskının artacağını’ söyledi. Maliye Bakanı Bezalel Smotrich dün X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, “Hamas'a cehennemin kapılarını açmanın ve Gazze Şeridi'ni tamamen işgal edene kadar çatışmaları yoğunlaştırmanın zamanı geldi” dedi.

Mısırlı askeri uzman Tümgeneral Semir Ferec, “Hamas'ın nihai çözüme adım adım değil, bir kezde ulaşılmasını istediğini ve bu isteğin ABD'nin arzusuyla uyumlu olduğunu” belirterek, bunun Trump'ın Ortadoğu ziyareti öncesinde Amerikan baskısıyla karşılaşabilecek olan Binyamin Netanyahu'nun arzusuyla çeliştiğine işaret etti.

Beyt Lahiya'da İsrail saldırısında öldürülen akrabaları için ağlayan Filistinli bir kadın (AFP)Beyt Lahiya'da İsrail saldırısında öldürülen akrabaları için ağlayan Filistinli bir kadın (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, askıdaki ateşkesin ‘parmak ısırma’ aşamasında olduğuna inanıyor. Özellikle de Beyaz Saray'daki toplantıda Trump'ın talimatıyla bu ayın sonuna kadar mühleti olduğunun farkına varan Netanyahu'nun büyük tırmanışıyla birlikte bu çok zor bir aşama. İsrail medyasına sızan bilgilere göre Hamas da bunun farkında ve bu nedenle İsrail Başbakanı üzerindeki baskıyı arttırmayı reddediyor.

Er-Rakab, İsrail'in önerisinin Netanyahu tarafından reddedilmek üzere sunulduğunu, özellikle de çekilmeden ya da esirlerin serbest bırakılmasının anahtarlarından bahsetmemesi gibi birçok kusuru olduğunu ve Hamas'ın ‘kapsamlı bir anlaşma’ çağrısında bulunan yanıtının Washington'dan gelen önceki açıklamalarla örtüştüğü için İsrail içinde geniş kabul gördüğünü belirtti.

Başta Kahire ve Doha olmak üzere arabulucular Hamas'ın pozisyonu hakkında yorum yapmadı. Ancak Halil el-Hayye'nin kapsamlı bir anlaşmaya bağlı kalınması yönündeki konuşmasından önce Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani perşembe günü Moskova'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmede, “Filistin halkının acılarını sona erdirecek bir anlaşmaya varmak için görüşleri yakınlaştırmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

İsrail'in Gazze'nin Şucaiyye mahallesinde bir konuta düzenlediği saldırının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinli arama kurtarma görevlileri (AFP)İsrail'in Gazze'nin Şucaiyye mahallesinde bir konuta düzenlediği saldırının gerçekleştiği bölgeyi inceleyen Filistinli arama kurtarma görevlileri (AFP)

Er-Rakab, Mısır ve Katar'ın Hamas'ın ‘kapsamlı bir anlaşma’ talebini dikkate almaksızın kısmi bir ateşkese varmak ve uzlaşmaya yönelik yaklaşımlar oluşturmak için agresif bir şekilde hareket edeceğine inanıyor. Hamas, Mısır'ın kalıcı bir ateşkesin önünü açan son kısmi önerisini kabul etmeye istekli. İsrail hafta ortasında, hareketin silahsızlandırılmasını da içeren bir teklifle karşılık verdi, ancak bu teklif reddedildi.

Mısır ve Katar krizi çözüp görüşleri yakınlaştırana kadar Washington'un önemli bir adım atmayacağına inanan Ferec, ABD'nin Hamas'a garanti vermesi koşuluyla Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde özel bir baskıyla ABD müdahalesinin belirleyici olacağına inanıyor.

Ferec'e göre arabulucuların ‘kapsamlı anlaşmanın’ tamamlanması, ABD taahhüdü ve pratikte savaş öncesiyle aynı olmayan silahsızlanmanın reddinin nasıl aşılacağına dair anlayışlar dışında bir seçeneği yok.