عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

5 gün süren müzakerelerden Yemen'de barış için "pozitif sonuçlar" çıktı

Husiler, Riyad'da Suudi Arabistan hükümetiyle görüştü

Husiler ve Suudi Arabistan, nisanda tutuklu değişim anlaşmasına imza atmıştı (AFP)
Husiler ve Suudi Arabistan, nisanda tutuklu değişim anlaşmasına imza atmıştı (AFP)
TT
TT

5 gün süren müzakerelerden Yemen'de barış için "pozitif sonuçlar" çıktı

Husiler ve Suudi Arabistan, nisanda tutuklu değişim anlaşmasına imza atmıştı (AFP)
Husiler ve Suudi Arabistan, nisanda tutuklu değişim anlaşmasına imza atmıştı (AFP)

Yemen'deki iç savaşın taraflarından İran destekli Husilerle, Suudi Arabistan heyeti arasında 5 gün süren barış görüşmeleri sona erdi.

Riyad'da yapılan müzakerelerle ilgili açıklama yapan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, "Yemen'de barışa giden yol haritasını belirlemek için yapılan ciddi müzakerelerde elde edilen pozitif sonuçları memnuniyetle karşılıyoruz" ifadelerini kullandı.

Açıklamada, "Krallık, kardeş Yemen halkıyla birlikte olmayı sürdürüyor ve tüm Yemenli tarafları ülkede kapsamlı ve sürdürülebilir bir siyasi çözüm için Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde müzakere masasına oturmaya çağırıyor" dendi.

Riyad'ı ziyaret eden Husi heyetinin Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın kardeşi ve Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la da bir görüşme gerçekleştirdiği belirtildi.

Husi heyetine başkanlık eden Muhammed Abdul-Salam ise görüşmeler sonrasında yaptığı açıklamada, "Suudi Arabistan'la daha önce değinilen anlaşmazlıkları gidermek için bazı seçenekleri ve alternatifleri kapsamlı şekilde görüştük" diye konuştu.

Abdul-Salam görüşmelerin Yemen'de maaşların ödenmesi ve insani durumla ilgili sorunlara çözüm üretilmesi ekseninde ilerlediğini söyledi.

Husiler uzun süredir Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyondan, Yemen'in petrol ve gaz gelirlerini kullanarak tüm devlet çalışanlarının maaşlarını ödemesini istiyor.

Husiler'in kontrolündeki tüm havaalanı ve limanların açılmasının da olası bir barış anlaşmasının parçası olması bekleniyor.

DAHA FAZLA OKU

Yemenli taraflar Riyad'ın barış girişimi konusunda iyimser

Yemenli taraflar Riyad'ın barış girişimi konusunda iyimser

Suudi Arabistan Savunma Bakanı, Husi heyeti ile görüştü

Suudi Arabistan Savunma Bakanı, Husi heyeti ile görüştü

Yemen'de barış için Riyad'da yürütülen müzakerelerin yanı sıra, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da New York'ta Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) mevkidaşlarıyla görüştü.

Blinken görüşmenin ardından, "Bir fırsat anındayız. Yemen halkına sağlam bir barışa ve sağlam bir güvenliğe giden yolu çizmesi için yardım etme fırsatı" diye konuştu.

Yemen'de Husiler'in 2014'te başkent Sana ve ülkenin kuzeyindeki bölgeleri ele geçirmesinin ardından çatışmalar başlamış, uluslararası olarak tanınan Yemen hükümeti önce ülkenin güneyine, ardından da Suudi Arabistan'a kaçmıştı.

Ülkedeki yönetimi Husiler'in devralmasından birkaç ay sonra Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon Yemen'e askeri müdahalede bulunmuş ve ülkedeki çatışmalar Tahran'la Riyad arasındaki bir vekalet savaşına dönüşmüştü.

Savaş sürecinde Amerika Birleşik Devletleri de Riyad'a istihbarat desteği sağlamıştı.

Yemen'deki çatışmalarda aralarında birçok sivilin de bulunduğu 150 binden fazla kişi hayatını kaybetti.

Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Rusya, Esed rejiminin düşmesinden sonra Afrika'daki hedeflerini gerçekleştirmek için Libya'ya yöneldi

Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Yunus-bek Yevkurov’un geçtiğimiz yıl Bingazi'nin Benina Havaalanı'na Bingazi'nin Benina Havaalanı'na gelişinden bir kare (LUO)
Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Yunus-bek Yevkurov’un geçtiğimiz yıl Bingazi'nin Benina Havaalanı'na Bingazi'nin Benina Havaalanı'na gelişinden bir kare (LUO)
TT
TT

Rusya, Esed rejiminin düşmesinden sonra Afrika'daki hedeflerini gerçekleştirmek için Libya'ya yöneldi

Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Yunus-bek Yevkurov’un geçtiğimiz yıl Bingazi'nin Benina Havaalanı'na Bingazi'nin Benina Havaalanı'na gelişinden bir kare (LUO)
Rusya Savunma Bakan Yardımcısı Yunus-bek Yevkurov’un geçtiğimiz yıl Bingazi'nin Benina Havaalanı'na Bingazi'nin Benina Havaalanı'na gelişinden bir kare (LUO)

Suriye’de Beşşar Esed'in devrilmesi Rusya’nın Afrika’daki projelerini sekteye uğrattı ve onu Akdeniz havzasında alternatif bir destek noktası aramaya, Libya'ya yönelmeye zorladı. Esed ve Şam'ın uzun süredir müttefiki olan Moskova'nın Suriye kıyılarında Akdeniz, Ortadoğu, Orta Afrika ve Sahra Altı Afrika'daki faaliyetlerini kolaylaştıran bir askeri liman ve hava üssü vardı, ancak Esed'in çeyrek asırlık iktidarının devrilmesinin ardından sahip olduğu askeri imkanlar tehlikeye girdi.

Rusya'yı ‘önemli’ bir ülke olarak tanımlayarak güven tazelemeye çalışan Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera, “Rusya'nın bazılarının istediği şekilde Suriye'den çıkmasını istemiyoruz” ifadelerini kullandı.

Libya'ya doğru stratejik geri çekilme

Yeni Suriye'nin siyasi oluşumu belirsizliğini korurken, Moskova Libya'ya doğru stratejik bir geri çekilme başlatmak zorunda kaldıKraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü'den (Royal United Services Institute/RUSI) Araştırmacı Jalel Harchaoui, Fransız Haber Ajansı AFP'ye yaptığı açıklamada bu geri çekilmenin ‘esasen Rusya’nın Afrika'daki mevcut askeri misyonlarını korumak için’ olduğunu söyledi. Aynı zamanda bunun ‘Suriye’de sahip olduğu konumun aşınmasını hafifletmek’ isteyen Moskova'nın ‘kendini koruma tepkisi’ olduğunu da sözlerine ekledi.

dfvergth5
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (EPA)

İsviçre merkezi araştırma merkezi All Eyes On Wagner, 2024 mayısında yayınladığı bir raporda geçtiğimiz yılın şubat ve nisan aylarında askeri teçhizatın geldiği Tobruk Ticari Limanı da dahil olmak üzere Rusya’nın Libya’da yaklaşık 10 noktada faaliyetlerini sürdürdüğünü ortaya çıkardı. Rapora göre 2024 şubatında 800 civarında olan Rus askerlerinin sayısı aynı yılın mayıs ayında bin 800'e yükseldi.

Adamlar ve ekipmanlar

ABD gazetesi The Wall Street Journal (WSJ) 18 Aralık'taki sayısında Libyalı ve ABD'li yetkililere dayandırdığı bir haberde S-300 ve S-400 gibi Rus yapımı radar ve hava savunma sistemlerinin Suriye'den Libya'ya transfer edildiğini yazdı. Jalel Harchaoui, Esed rejiminin 8 Aralık'ta düşmesinden bu yana Rusya'dan ve Belarus’tan Libya'ya büyük miktarda askeri teçhizat ve unsur transfer edildiğini söyledi. Ukrayna istihbaratı ise 3 Ocak'ta Moskova'nın Sparta ve Sparta II adlı kargo gemilerini askeri teçhizat ve silah taşımak için kullanmayı planladığını bildirdi.

cdvfgbhy
Türkiye Trablus'ta önce Ulusal Mutabakat Hükümetini (UMH) ardından da Ulusal Birlik Hükümetini (UBH) destekledi (UBH)

Washington merkezli düşünce kuruluşu Atlantik Konseyi (Atlantic Council) uzmanlarından Emadeddin Badi, bu değişimin basit bir bölgesel müttefik değişikliğinden değil, bir süreklilik arayışından kaynaklandığını söyledi. Badi’ye göre bu adım, Libya'nın uzun vadeli bir strateji çerçevesindeki önemini ve Esed'in Moskova'ya NATO'nun doğu kanadında bir dayanak noktası ve yeteneklerini test edebileceği bir alan sağlıyor. Rusya'nın bu hamleleri, Trablus hükümetini ve eski sömürgeci güç olarak İtalya'yı alarma geçirirken, Avrupa Birliği (AB) ve NATO da endişeyle izliyor. İtalya Savunma Bakanı Guido Crocetto, Moskova'nın Suriye'deki Tartus Deniz Üssü’nden Libya'ya transferler gerçekleştirdiğini doğruladı.

Rusya’nın varlığı daha da görünür olurdu

Bazı kaynaklar, ABD'nin Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Mareşal Halife Hafter'i, 2023 yılından beri istediği Tobruk Ticari Limanı’nda Rusya’nın kalıcı olarak konuşlanmasını reddetmeye ikna etmeye çalıştığını, ancak Kremlin'in Esed dönemindeki rahatlığa sahip olamayacağını söylediler.

Konrad Adennauer Stiftung Derneği’nin Mali'deki Sahel Bölgesel Programı Başkanı Ulf Laessing, ‘yabancı diplomatların ve gazetecilerin olmadığı bir kara kutu’ olarak nitelendirdiği Suriye'nin pratik bir uyum olduğunu söyledi. Rusların temelde ne isterlerse onu yaptıklarını belirten Laessing, “Libya'da işler çok daha karmaşık olurdu. Orada sır saklamak zor. Rusya’nın varlığı daha görünür olurdu” değerlendirmesinde bulundu.

fgthy
Mareşal Halife Hafter, Bingazi'de kuvvet komutanlarıyla birlikte (LUO)

Bunun yanında Moskova, Libya’nın önceki hükümeti Ulusal Mutabakat UMH'nin müttefiki olan Türkiye ve ardından geçici UBH de dahil olmak üzere diğer güçlerle de uğraşmak zorunda kalacak. Ayrıca işler kötü giderse kendi geleceğini de tehlikeye atmaktan kaçınacaktır. Bu bağlamda Kremlin’e yakınlığıyla bilinen Tsargrad televizyon kanalının internet sitesinin askeri muhabiri Vlad Klepchenko, “Suriye'deki hataları tekrarlamamalı ve alternatif bir seçenek olmadan yerel bir diktatöre bel bağlamamalıyız” ifadelerini kullandı.

Konrad Adennauer Stiftung Derneği’nden Laessing, 2011 yılında Muammer Kaddafi rejiminin düşmesinden sonra patlak veren çatışmalar nedeniyle bölünen Libya'da her iki tarafın da diğerlerine karşı seçeneklerini açık tutmaya çalıştığını vurguladı. Ankara’nın son bir yıldır ekonomik projeler ve diplomatik görüşmeler yoluyla Hafter ile yakınlaşmaya çalıştığını, ancak Hafterin siyasal İslamcılığın yayılmasını durdurabileceği inancıyla kendisini gizlice destekleyen Batı'ya sırtını dönmeyi göze alamayacağını belirten Laessing, “Rusya'nın Libya'da yapabileceklerinin kesinlikle bir sınırı var” diye ekledi.