New York’taki görüşmelerin gündeminde Yemen’de barışın sağlanması var

Görüşmelerde barış için gereken desteğin toplanmasına çalışılıyor.

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan ile New York’ta bir araya geldi. (SABA)
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan ile New York’ta bir araya geldi. (SABA)
TT

New York’taki görüşmelerin gündeminde Yemen’de barışın sağlanması var

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan ile New York’ta bir araya geldi. (SABA)
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan ile New York’ta bir araya geldi. (SABA)

Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun New York’taki yıllık toplantısına katılımında ülkesindeki krizi anlatmaya, üzerinde anlaşmaya varılan görev tanımına uygun olarak kalıcı ve kapsamlı bir barışa ulaşmak için Husilere baskı yapmak üzere uluslararası arenadan destek çekmeye odaklandı.

Konsey’in hareketliliği

Yemen kaynaklarının bildirdiğine göre Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi, Arap Birliği Genel Sekreteri, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı ve Birleşmiş Milletler (BM) yetkililerinin de yer aldığı toplantılarına New York’ta da devam etti.

Görsel kaldırıldı.
Alimi, BM toplantılarının oturum aralarında düzenlenen iklim zirvesine katıldı. (SABA)

Kaynaklar, Alimi’nin konsey üyesi Aidaoos ez-Zubeydi’nin de katılımıyla Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu el-Gayt’ı New York’taki evinde kabul ettiğini aktardı. Kaynakların belirttiğine göre Zubeydi, Yemen’deki durumun bir tablosunu, ateşkesi yenilemek ve BM himayesinde kapsamlı bir siyasi süreç başlatmak için Suudi Arabistan ve Umman’ın övgüye değer arabuluculuk çabalarını sundu.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Alimi, BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan ile de bira araya geldi. BAE’li Bakan, Yemen’deki en son gelişmeler, İran tarafından desteklenen Husi milislerinin uzlaşmazlığı ortasında ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde mutabakata varılan ilkeler uyarınca adil ve kapsamlı bir barışa ulaşma fırsatları hakkında bilgi aldı.

İklim zirvesine de katılan Alimi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Başkanı Achim Steiner ile görüştü. Resmi Yemen medyasına göre görüşme sırasında çeşitli alanlardaki uluslararası kalkınma müdahaleleri ve daha sürdürülebilir ve etkili programlar için daha fazla fonun harekete geçirilmesi amacıyla uluslararası toplumla yürütülen koordineli çabalar ele alındı.

SABA haber ajansının aktardığına göre Reşad el-Alimi, yardım aşamasından sürdürülebilir kalkınma aşamasına geçme yönündeki uluslararası eğilimlere övgüde bulundu. Ayrıca mayınlarla mücadele alanında Husilere yönelik desteğin durdurulması gerekliliği de dahil olmak üzere BM’nin bazı müdahalelerine ilişkin gözlemlerini dile getirdi.

Trajedinin sorumlusu Husiler

Yemen Dışişleri Bakanı Ahmed bin Mübarek, ülkesindeki gıda güvensizliğinin Husilerin yaklaşık dokuz yıldır yürüttüğü savaşın sonucu olduğunu açıkladı. Bin Mübarek, bu krizin ve ülkede temel hizmetlerin bozulmasının nedenlerinin anlaşılmasının, çözüm bulunmasında önemli unsurlar olduğuna dikkat çekti.

Görsel kaldırıldı.
Yemen Dışişleri Bakanı, New York’ta gıda güvenliği konulu BM toplantısına katıldı. (SABA)

Bakan, New York’ta düzenlenen ‘Küresel Gıda Güvensizliği Karşısında Dayanıklılığın Desteklenmesi’ konulu üst düzey toplantı sırasında, insanların yaşam masraflarını ve yüklerini kaldıramadıklarını, Husilerin açlığı bir savaş silahı olarak kullanarak özellikle 4 milyondan fazla insanın yaşadığı Taiz olmak üzere şehirleri kuşattığını vurguladı.

Ülke ekonomisinin yarı yarıya daralması nedeniyle hükümetin kapasitesinin tükendiğini söyleyen Ahmed bin Mübarek, Husilerin petrol tesislerine ve limanlara yönelik saldırılarının geçen yılın ortasından bu yana ülkeye, yaklaşık bir milyar dolara mal olduğunu kaydetti. Belirtilene göre bu miktar, kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi ve çalışanların maaşlarının ödenmesi için tahsis edilmişti.

Bin Mübarek, ülkesindeki kırılgan durumun, dünyadaki jeopolitik gerginlikler sonucunda ithalat zincirleri ve küresel ticarette karşılaşılan zorluklardan etkilendiğini vurguladı. Ayrıca istenmeyen sonuçlara yol açacak kıtlık ve felaketlerin önlenmesi için gıda güvensizliği çeken ülkelerin dikkate alınması ve küresel pazarda onlara öncelik verilmesi çağrısında bulundu.

Görsel kaldırıldı.
ABD-Suudi Arabistan ve BAE heyetleri New York’ta Yemen konulu görüşme gerçekleştirdi. (X-eski adıyla Twitter)

Diğer yandan geçen çarşamba günü ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Suudi mevkidaşı Faysal bin Farhan ve BAE’li mevkidaşı Abdullah bin Zayed ile Yemen’de barışın sağlanmasına yönelik pozisyonları koordine etmek için bir toplantı yaptığını açıkladı.

Blinken, X (eski adıyla Twitter) platformu üzerinden yaptığı açıklamada, toplantıyı verimli olarak nitelendirdi ve Yemen’deki çatışma için kalıcı bir çözüme yönelik acil ihtiyaç ve diğer öncelikleri ele aldıklarını belirtti.

Blinken açıklamasında ayrıca, “Yemen ve bölgesel zorluklar konusunda ortaklarımızla koordinasyon; barış ve istikrarın sağlanması açısından hayati öneme sahiptir” dedi.



Gazze'de ateşkes için ihtiyatlı iyimserlik… ABD'nin oynayacağı role güven

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazını arayan Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazını arayan Filistinliler (AFP)
TT

Gazze'de ateşkes için ihtiyatlı iyimserlik… ABD'nin oynayacağı role güven

İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazını arayan Filistinliler (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazını arayan Filistinliler (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın önümüzdeki günlerde gerçekleştireceği bölge turu, Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varılması olasılığı açısından merakla bekleniyor. İsrail'de savaşın sona erdirilmesi yönünde büyük gösteriler düzenlenirken, Kahire temasların varlığını, öneri ve fikir alışverişinde bulunulduğunu teyit ediyor ve Washington'un rolüne güveniyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) kapsayan turu öncesindeki bu büyük ivme, ABD'nin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya açık bir şekilde baskı yapması halinde bir anlaşmayla sonuçlanabilir. Hamas'ın ABD'nin kapsamlı bir çözüm garantisi vermesi halinde, ateşkesi kabul etmesi muhtemel.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre Papa 14. Leo, 8 Mayıs'ta seçildikten sonra Aziz Petrus Meydanı'nda düzenlediği ilk pazar ayininde Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması ve tüm esirlerin serbest bırakılması çağrısında bulundu.

‘Askeri çözüm yok’

Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul dün Kudüs'te yaptığı açıklamada, ‘ateşkes için ciddi müzakerelere geri dönülmesi’ çağrısında bulunarak, ‘Gazze Şeridi'ndeki çatışmanın askeri yollarla çözülemeyeceğini ve siyasi bir çözümün odak noktası olması gerektiğini’ vurguladı.

Görsel kaldırıldı.İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırı nedeniyle, yerinden edilen insanların barındığı UNRWA okulunun enkazı arasında oturan protez bacaklı bir Filistinli (AFP)

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, dün Dışişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan bir televizyon röportajında, Gazze konusunda günlük temasların ve karşılıklı önerilerin varlığını teyit ederek, gerilimin sona erdirilmesi için baskı yapılmasında ABD'nin rolünden yararlanmanın önemini vurguladı. Trump yönetiminin göreve gelmeden önceki tutumunun ateşkesin istikrar kazanmasına yardımcı olduğunu ve mevcut ABD yönetiminin de aynı güçle mevcut çabaların başarısına katkıda bulunacağını umduğunu ifade etti. Abdulati, “Kapsamlı bir ateşkese ulaşmak için ABD ve Katar'ın başını çektiği uluslararası ortaklarla iş birliği içinde Mısır'ın yoğun girişimleri devam ediyor” dedi.

ABD Dışişleri Bakanlığı Bölge Sözcüsü Samuel Warburg dün Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, Trump'ın ziyaretinin, Gazze Şeridi'ndeki gelişmeler de dahil olmak üzere çeşitli dosyalarda ‘koordinasyonu artıracağını’ doğruladı, ancak bir ateşkes anlaşmasına varılıp varılmayacağı konusunda bilgi vermedi.

Baskılar artıyor

Mısırlı strateji uzmanı Tümgeneral Semir Ferec, Trump'ın ziyaretinden önce ya da ziyaretiyle birlikte bir anlaşmaya varılacağı beklentisiyle savaşın sona erdirilmesi için büyük beklentiler, baskılar ve uluslararası taleplerin arttığını söyledi. Mısır'ın Trump'ın rolüne güvenmesinin doğru bir tutum olduğunu ve özellikle Gazze dosyasının yaklaşan tur sırasında güçlü bir şekilde masada olacağı için anlaşmanın sağlanmasına önemli ölçüde katkıda bulunabileceğini belirtti.

Hamas'a yakın bir Filistinli siyasi analist olan İbrahim el-Medhun'a göre ise ‘tüm olasılıklar halen masada, ancak İsrail ateşkesi garanti eden ya da Filistin halkına karşı devam eden soykırımı durduran herhangi bir anlaşmayı reddetmekte ısrar ediyor.’

Görsel kaldırıldı.İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları nedeniyle yerlerinden edilen Filistinlilerin kaldığı çadırlar (Reuters)

Öte yandan Hamas, maliyeti ne olursa olsun herhangi bir kısmi anlaşmaya girmeyi reddediyor. Kapsamlı bir anlaşmaya varmak istediğini vurguluyor, ancak aşılamayacak net koşullar ve kırmızı çizgiler belirliyor.

El-Medhun'a göre kırmızı çizgiler üç yönlü; ‘İlk olarak hiçbir koşul altında silahların teslim edilmesinden söz edilmiyor, zira direniş için silahlar hayatta kalmanın garantisi ve caydırıcılık aracıdır. İkinci olarak ister liderler ister sıradan insanlar olsun, Filistinlilerin yerinden edilmesi reddediliyor. Son olarak, saldırganlığın kapsamlı bir şekilde durdurulmasına, kuşatmanın kaldırılmasına ve esirlerin serbest bırakılmasına yol açmayan her türlü kısmi anlaşmaya karşı çıkılıyor.’

El-Medhun, “Hamas kısa süre önce İsrail'in değiştirilmiş bir teklifini reddetti. Çünkü bu teklif kabul edilemeyecek kırmızı çizgilere dokunan noktalar içeriyordu. Ancak hareket diyaloğa açık olmakla birlikte silahları teslim etmeyecek, mevcut koşullar altında gelecekteki herhangi bir hükümette yer almayacak ve herhangi bir kısmi anlaşmayı kabul etmeyecek” ifadelerini kullandı.

İsrail Kanal 12 televizyonuna göre cumartesi akşamı binlerce İsrailli, savaşın sona erdirilmesi ve tüm esirlerin geri dönmesi talebiyle Savunma Bakanlığı yakınlarında gösteri yaptı. Bu gelişme, cumartesi günü Gazze Şeridi'nde hayatta olan iki İsrailli esirden birinin Gazze Şeridi'nde devam eden savaşın sona erdirilmesi çağrısında bulunduğu videonun Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları tarafından yayınlanmasıyla aynı zamanda gerçekleşti.

Hamas'ta iyimserlik

Hamas kaynakları dün Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, Katar ve Mısır'ın katıldığı, ABD'li ve İsrailli yetkililerin yakından takip ettiği görüşmelerde ‘bu kez bir anlaşmaya varılabileceğine dair iyimserliğe tanık olunduğunu’ belirterek, ‘şu anda önerilenler üzerinde anlaşmaya varılması halinde önümüzdeki 48 saat içinde bir anlaşmanın ilan edileceğini’ öne sürdü.

Kaynaklar, ‘ABD tarafının kısmi bir anlaşmaya varmaya odaklandığını, hareketin liderliğinin ise anlaşmanın açık ve net bir metin taşımasını, Başkan Trump'ın garantisini içermesini, İsrail'in ilk aşamada olduğu gibi anlaşmaları ihlal etmeden savaşı sona erdirecek ikinci bir aşamaya geçilmesini talep ettiğini’ açıkladı.

Görsel kaldırıldı.İsrail'in dün Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'a düzenlediği saldırıda öldürülen bir çocuğun cenazesini taşıyan Filistinli (Reuters)

‘Hamas'ın ateşkesi hızlandırmak ve Trump yönetimine net bir mesaj göndermek için ABD vatandaşı İsrailli asker Edan Alexander da dahil olmak üzere tüm esirleri serbest bırakmaya istekli olduğunu’ belirten el-Medhun, “Şimdi parola, soykırımı durdurmak, insani yardımın girişine izin vermek ve savaşın kapsamlı bir şekilde durdurulması için işgal hükümetine gerçek bir baskı yapma sorumluluğuna sahip olan ABD yönetiminin elinde” dedi.

Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret sırasında Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmenin yollarını açıklayacağı bir anlaşmanın çerçevesini duyurmasını bekleyen Ferec, önümüzdeki saatlerin ABD'nin tutumunu, takas anlaşmasının tamamlanma şansını ve yardım girişini duyurmak açısından belirleyici olacağını öne sürdü.