Suriye- Lübnan sınırındaki kontrol noktaları kaçakçıların ateş menzilinde

Dördüncü Tümenin kontrol noktaları kaçakçılar tarafından tehdit ediliyor.

Lübnan-Suriye sınırında geçişlerin kontrolüne hız verildi. (NNA)
Lübnan-Suriye sınırında geçişlerin kontrolüne hız verildi. (NNA)
TT

Suriye- Lübnan sınırındaki kontrol noktaları kaçakçıların ateş menzilinde

Lübnan-Suriye sınırında geçişlerin kontrolüne hız verildi. (NNA)
Lübnan-Suriye sınırında geçişlerin kontrolüne hız verildi. (NNA)

Suriye- Lübnan sınırına yakın Batı Kalamun bölgesinde, Flitah kasabasında dün sabah bir askeri güvenlik devriyesinin hedef alınması ve üç personelin öldürülmesi sonrasında gerginlik arttı. Bu olay, Batı Kalamun’un el-Cabba kasabasındaki Dördüncü Tümen’e ait bir kontrol noktasına silahlı kişilerce düzenlenen ve kontrol noktasındaki dört kişinin ölmesine, birçoğunun da yaralanmasına neden olan saldırıdan bir günden kısa bir süre sonra meydana geldi.

Cabba kasabasında güvenlik alarmı verilirken girişlerindeki bariyerler de güçlendirildi. Cabba, Batı Kalamun’un kasabalarından biri ve Lübnan sınırına dokuz km uzaklıkta. Kaçakçılar Lübnan’a gidiş ve dönüş faaliyetlerini gerçekleştirmek için ülkenin engebeli dağlık yollarından yararlanıyor. Batı Kalamun’un kontrolünü yeniden ele geçirmesini ve silahlı muhalefetin tahliye edilmesini sağlayan şiddetli çatışmaların ardından, 2015’ten bu yana bölgenin kontrolünü hükümet güçleriyle paylaşan Lübnan Hizbullah milislerine dikkat çekiliyor.

Aktivistler, pazartesi günü, şafak vakti Cabba kasabasındaki Dördüncü Tümen kontrol noktasına düzenlenen saldırıda dört üyenin öldüğünü ve yaralananlar olduğunu, bunun ardından Batı Kalamun bölgelerinde terör örgütüne bağlı araç devriyeleriyle güvenlik alarmına geçildiğini bildirdi. Dördüncü Tümen ve Askeri Güvenlik, bölgelere konuşlandırılırken, Asal el-Vard, el-Cabba, Ras el-Maarat köyleri ve sınıra giden yollarda askeri nokta ve kontrol noktaları güçlendirildi.

FEVRG
Flitah kasabası. (Nabd el-Kalamun sayfası)

Ancak bu güvenlik durumuna rağmen silahlı unsurlar dün Şam kırsalındaki Suriye-Lübnan sınırı yakınında yer alan Flitah kasabasının eteklerinde Askeri Güvenlik Şubesi’ne ait  otomatik tüfeklerle donatılmış bir aracı hedef aldı. Savt el-Asime internet sitesinin haberine göre bu olay, araçta bulunan üç kişinin ölümüne yol açtı.

Yerel kaynaklar, Şarku’l Avsat’a şu açıklamada bulundu:

Saldırgan silahlılar, bölgede faaliyet gösteren kaçakçılar ve rejim güçleri tarafından tanınıyor. Çünkü hükümetteki etkili partilerle bağlantıları olan ağları biliyorlar.

Kaynaklara göre bu olaylar ve çatışmalar, zaman zaman kaçakçılık operasyonlarının sınırlandırılması için Şam’dan siyasi gerekçelerle emirler verildiğinde, haraçların miktarı ve kaçakçılık yollarının kiralanması konusunda bir anlaşmazlık olduğunda normal hale geliyor.

Şam, komşu ülkelere yönelik uyuşturucu üretimi ve kaçakçılık operasyonlarının kolaylaştırılmasında rol oynadığı yönünde uluslararası ve bölgesel suçlamalara maruz kalıyor. ABD yönetimi bu yıl Şam’a karşı yeni bir yaptırım uyguladı. Yaptırım, Suriye’yi uyuşturucu üretimi için tam donanımlı bir yere dönüştüren, bunları ihracata hazırlayan ve düzenleyen, daha sonra bunları kaçakçılık ağlarına teslim edip ülke dışına satan Suriye Devlet Başkanıyla bağlantılı uyuşturucu üretim ağlarını dağıtmayı amaçlıyor.

FER
Suriye’nin Lübnan sınırına yakın en önemli tatil beldesi olan Bloudan kasabası. (Vikipedi)

Lübnan ile sınır bölgeleri, Şam kırsalının kuzeyindeki Rankus’ta bir hafta boyunca verilen güvenlik alarmına tanık oluyor. Yerel kaynaklara göre bir hafta önce kimliği belirsiz kişiler, Suriyeli bir askeri güvenlik görevlisine suikast düzenledi. Geçen hafta Lübnan sınırına yakın Madaya Ovası bölgesindeki Dördüncü Tümen ve Hizbullah’a ait bir kontrol noktası, kimliği belirsiz saldırganların ateşlerine maruz kaldı. Kaynaklar, geçen ay Humus’un batı kırsalında benzer bir saldırıya ve Kalamun’un batısında da başka bir saldırıya tanık olunduğunu belirtti.

SCDFE
Halep’in Şeyh Maksud ve Eşrefiye mahallelerinde Dördüncü Tümen’in kuşatmasına karşı gösteri düzenlendi. (Şarku’l Avsat)

Dördüncü Tümen, yaklaşık 20 ABD doları tutarında aylık maaş karşılığında bölgeden insanları ve Suriyelileri kontrol noktalarında görevlendirmek üzere işe alıyor ve geliri artırmak için haraç toplama yetkisine sahip.

Kaçakçılar, bölgede malzemeleri üretim için Lübnan üzerinden Suriye’ye getirilip komşu ülkelere veya deniz aşırı ülkelere ulaştırılan uyuşturucular başta olmak üzere çeşitli alanlarda faaliyet gösteriyor. Ayrıca Suriye’den Lübnan’a insan, hayvan ve tarım ürünleri ve Lübnan’dan Suriye’ye tütün, ithal gıda, un ve yakıt kaçakçılığı alanında da faaliyet gösteriyorlar.

Savaş ağaları

Bu yasa dışı ekonomik faaliyet, Kalamun bölgesindeki savaş ağaları için önemli bir gelir kaynağı olduğu gibi genel ekonomik ve yaşamsal bozulma göz önüne alındığında bölge geneli için de geçim kaynağı sayılıyor. Yerel kaynaklara göre Dördüncü Tümen ve rejim güçlerinin kaçakçılara yönelik uyguladığı kısıtlamalar bölgeyi boğuyor ve güvenlik güçleriyle onlara yönelik halk gerginliğini artırıyor.

Süveyde’den uyuşturucu konusunda uyarı

Süveyde vilayetindeki protestolar üst üste otuz sekiz gündür devam ederken, Şeyh’ül Akl’in uyuşturucu üretimi ve ticaretinin Suriye toplumu ve komşu ülkeler açısından tehlikesine ilişkin uyarıları arttı. Şeyh el-Akl Hikmet el-Hicri, Avrupa Parlamentosu üyesi ve Dışişleri Komitesi Başkanı Catherine Langzeben ile telefon görüşmesi sonrasında yaptığı basın açıklamasında, “Yabancı terörist milislerin bölgelerimizde ürettiği uyuşturucuların yayılmasıyla Suriye toplumunda büyük bir tehlike gizleniyor” dedi.

XZS
Ürdün Silahlı Kuvvetleri’nin internet sitesinde yayınlanan bir fotoğrafta, 26 Eylül’de Suriye’den Ürdün toprakları üzerinden uçan uyuşturucu taşıyan iki İHA’dan biri gösterildi.

Şeyh Hikmet, bu tehlikenin gerçek ve sınır ötesi olduğunu belirterek, Güney Suriye halkının uyuşturucu üreten ve kaçakçılığını yapan çetelerin eylemleriyle ilgisi olmadığını ve eylemlerin bölgesel ve uluslararası güvenlik ve barışı hedef aldığını vurguladı.

Şeyh Hikmet’in yanı sıra Süveyde’deki halk hareketini destekleyen Şeyh Hamud el-Hinnavi de “Uyuşturucu bir millet inşa etmez. Allah onlardan, üretenlerden, ticaretini yapanlardan, istismar edenlerden razı olmaz” dedi.



Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir


Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

 Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
TT

Tedmür'de ortak devriyeye düzenlenen saldırıda Suriyeli ve Amerikalı personel yaralandı

 Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)
Suriye polisi (Suriye İçişleri Bakanlığı)

Suriye güvenlik kaynakları bugün, Suriye güvenlik güçleri ile ABD kuvvetlerinin, ülkenin orta kesimindeki Tedmür kentinde ortak devriye sırasında silahlı saldırıya uğradığını bildirdi.

Suriye resmi haber ajansı SANA’ya konuşan bir güvenlik kaynağı, saldırıda Suriye güvenlik güçlerinden iki kişinin ve bazı ABD askerlerinin yaralandığını, saldırıyı gerçekleştiren kişinin ise öldürüldüğünü açıkladı.

Kaynak, olayın ardından ABD’ye ait helikopterlerin yaralıları et-Tanf Üssü’ne tahliye ettiğini belirterek, saldırının nedenleri ve koşullarına ilişkin henüz bilgi bulunmadığını ifade etti.

Olay nedeniyle Deyrizor-Şam uluslararası kara yolunda trafiğin geçici olarak durdurulduğu, bölge semalarında ise yoğun hava hareketliliği yaşandığı kaydedildi.


Haberlere göre İsrail, Gazze şehrinde Hamas lideri Raid Saad'ı hedef aldı

Filistinliler, Gazze Şeridi'nde İsrail bombardımanı sonucu hasar gören bir evin çökmesinin ardından kurbanları arıyor (Reuters)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nde İsrail bombardımanı sonucu hasar gören bir evin çökmesinin ardından kurbanları arıyor (Reuters)
TT

Haberlere göre İsrail, Gazze şehrinde Hamas lideri Raid Saad'ı hedef aldı

Filistinliler, Gazze Şeridi'nde İsrail bombardımanı sonucu hasar gören bir evin çökmesinin ardından kurbanları arıyor (Reuters)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nde İsrail bombardımanı sonucu hasar gören bir evin çökmesinin ardından kurbanları arıyor (Reuters)

İsrail ordusu bugün Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas militanını hedef aldığını açıkladı.

İsrail ordusu, Shin Bet güvenlik servisiyle birlikte yaptığı ortak açıklamada, “Kısa bir süre önce, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ve Şin Bet, Gazze Şehri bölgesinde üst düzey bir Hamas teröristini hedef aldı. Son birkaç aydır Hamas'ın yeteneklerini ve silah üretim kapasitesini yeniden inşa etmek için çalışıyordu” ifadeleri yer aldı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail haber sitesi Ynet’ten aktardığına göre operasyonun hedefinde, Hamas'ın askeri kanadı olan İzzeddin Kassam Tugayları Komutanı Raid Saad vardı.

Filistin Enformasyon Merkezi ise Gazze şehrinin batısındaki Nablusi Kavşağı yakınlarında sivil bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört kişinin öldüğünü duyurdu.

El-Aksa TV daha önce Gazze şehrinin güneybatısında patlamalar duyulduğunu bildirmişti.