BM: İsrail-Filistin meselesinde iki devletli çözümü desteklemeye devam edeceğiz

BM Sözcüsü Dujarric, İsrail Başbakanı Netenyahu'nun BM 78. Genel Kurulu'nda, sınırlarında Filistin'in görünmediği bir harita göstermesiyle ilgili, "Biz, her ortamda iki devletli çözümü desteklemeye devam edeceğiz" dedi

Stephane Dujarric (AA)
Stephane Dujarric (AA)
TT

BM: İsrail-Filistin meselesinde iki devletli çözümü desteklemeye devam edeceğiz

Stephane Dujarric (AA)
Stephane Dujarric (AA)

Birleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Stephane Dujarric, İsrail Başbakanı Binyamin Netenyahu'nun BM 78. Genel Kurulu'nda, sınırlarında Filistin'in görünmediği bir harita göstermesiyle ilgili, "Biz, her ortamda iki devletli çözümü desteklemeye devam edeceğiz" dedi.

Dujarric, günlük basın toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Netenyahu'nun BM 78. Genel Kurulu'ndaki hitabında tarihi Filistin topraklarını, İsrail sınırları içerisinde gösteren haritayı kullanmasına tepkinin sorulması üzerine Dujarric, "Üye ülkelerin Genel Kurul'da ne dediği ya da ne gösterdiğine karışamıyoruz, karışmak da istemiyoruz" ifadesini kullandı.

Dujarric, bu haritanın BM'nin tutumunu yansıtmadığını belirterek, "Biz her ortamda iki devletli çözümü desteklemeye devam edeceğiz" dedi.

Filistin Daimi Temsilciğinin, Netenyahu'nun eylemini kınayan mektubunun BM Genel Sekreteri'ne ulaşıp ulaşmadığını henüz teyit edemeyeceğini belirten Dujarric, bu tür eylemlerin BM'nin tutumunu değiştirmediğini söyledi.

Bir gazetecinin, "İsrail iki devletli çözümü destekliyor mu? Bunu netleştirmeniz gerekmez mi?" yönündeki sorusuna Dujarric, "Ben, İsrail Başbakanı adına konuşmuyorum. Onlara sormanız daha doğru olur" yanıtını verdi.

"Suriye'de mevcut durumu sürdüremeyiz"

BM Genel Sekreterinin Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, BM Güvenlik Konseyi'nde düzenlenen Suriye oturumunda, üye ülkeleri bilgilendirdi.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in, "Suriye harabeye dönüştü ve yakında barış görünmüyor" sözlerini tekrarlayan Pedersen, ülkedeki taraflar arasındaki güvensizlik, siyasi istikrarsızlık ve uluslararası ortamın çözümü zorlaştırdığını belirtti.

Pedersen, diğer taraftan Suriye halkının ümitsizliğine ve çektiği acının derinleştiğine işaret ederek, "Suriye'de mevcut durumu sürdüremeyiz çünkü kötüleşme ve yeni sınamalara yol açma ihtimali var" değerlendirmesinde bulundu.

Suriye toplumunun yarısının gıda güvensizliğiyle karşı karşıya olduğunu ve ülkedeki sağlık çalışanlarının da Suriye'yi terk etmeye devam ettiğini aktaran Pedersen, "2020'den bu yana devam eden nispi sakinlik ciddi tehdit altında" diyerek artan şiddete dikkati çekti.

Pedersen, Guterres'in "taviz" konusunda ısrarcı olduğunu anımsatarak, "Suriye'de taraflar ve uluslararası aktörler, taviz verme konusunu daha ağırlıklı bir şekilde ele almalı" dedi.



Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
TT

Suriyeli Yahudiler Şam'daki Faranj Sinagogu’nda ibadet ediyor

Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)
Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden bir Yahudi, 29 Nisan 2025. (AFP)

AFP fotoğrafçısı, ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyetin bugün Şam'ın eski şehrindeki el- Faranj Sinagogu’nda (Frenk sinagogu) ibadet ettiğini ve bunun Beşşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana Suriye'nin başkentine yapılan bir dizi ziyaretin parçası olduğunu söyledi.

Ziyaret, Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub’un geçen hafta ortasında kimliği belirsiz saldırganların Yahudi mezarlığına girerek Yahudi mistisizminin sembolü olan Haham Hayyim Vital'in mezarını tahrip ettiklerini açıklamasının ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir haham, 29 Nisan 2025. (AFP)

Ziyaret heyetinde, Suriye'yi terk eden son haham olan ve 1990'ların başında ülkeyi terk eden binlerce Suriyeli Yahudi arasında yer alan Yusuf Hamra'nın oğlu Haham Henry Hamra da yer aldı. Yusuf Hamra, ayrılışından bu yana ilk kez geçtiğimiz şubat ayında oğluyla birlikte Şam'ı ziyaret etmişti.

Henry Hamra, Suriye'deki 20'den fazla sinagogdan biri olan el- Faranj Sinagogu’nda, aralarında Brooklyn'deki Suriye Yahudi cemaatinden Victor Kemil'in de bulunduğu heyet üyelerinin huzurunda sabah ibadetini yönetti.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda ibadet eden Yahudi erkekler, 29 Nisan 2025. (AFP)

Kemil AFP'ye yaptığı açıklamada, ziyaretin ‘yakında Suriye'yi ziyaret edecek daha büyük bir heyetin hazırlıklarının’ parçası olduğunu söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Kemil, “Sinagogu ve buradaki toplumu en azından ziyaretçi kabul etmeye hazırlamak istiyoruz. Umuyoruz ki, ülkedeki durum iyileşir ve geri dönmeyi ya da turizm için gelmeyi daha fazla düşünmeye başlarlar. Biz gururlu Suriyeli Yahudileriz ve çocuklarımız da bizim ne kadar gururlu olduğumuzu biliyorlar. Bu mirası ve bu tarihi kesinlikle sevecekler” ifadelerini kullandı.

Kemil, heyetin dün Şam'da, Şam'daki Yahudi mezarlığında gömülü olan Haham Vital'in ölüm yıldönümünü andığını söyledi.

Anma töreni, geçen hafta kimliği belirsiz saldırganların mezarlıkta Vital'in mezarının bulunduğu bölüme girmelerinin ardından gerçekleşti.

Görsel kaldırıldı.ABD'de yaşayan Suriyeli Yahudilerden oluşan bir heyet, Eski Şam'daki el- Faranj Sinagogu'nda ibadet ediyor. (AFP)

Suriye'deki Yahudi topluluğunun lideri Bahur Chamntoub cuma günü Facebook'ta yaptığı paylaşımda, kimliği belirsiz kişilerin ‘tarihi eser aramak için Haham Vital’in mezarının yanındaki alanı kazdıklarını’ belirtti. Chamntoub, “Bölgeden sorumlu yetkilileri bilgilendirdik. Onlar da vandalizmin gerçekleştiği yeri incelediler ve olayın sorumlularını bulacaklarına dair söz verdiler” dedi.

İslam Ülkeleri Hahamlar İttifakı adına geçtiğimiz pazar günü Chamntoub tarafından yayınlanan açıklamada, “Haham Hayyim Vital'in mezarına yapılan saygısızlık karşısında derin bir şok ve üzüntü duyuyoruz” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘Suriye hükümeti, Yahudi kutsal mekanlarını, sinagoglarını ve mezarlıklarını acilen emniyete almaya” çağrıldı.

AFP'ye konuşan Kemil, “Olayın amacını bilmiyoruz ve amacın hahamın kemiklerine dokunmak, taşımak ya da saygısızlık etmek olup olmadığını öğrenmeye çalışıyoruz. Bu hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Haham bizim için çok önemli ve gömülü olduğu yer bizim için sonsuza kadar önemli kalacak” ifadelerini kullandı.

Suriye’deki çatışma yıllarında, Şam’ın Cobar mahallesinde bulunan ve dünyanın dört bir yanından gelen Yahudiler için kutsal bir yer olan eski bir sinagog yağmalanmış ve ağır hasar görmüştü.

Suriye'deki varlıkları milattan önceki yüzyıllara kadar uzanan Yahudiler, Esed ailesinin yönetimi sırasında dinlerinin gereklerini yerine getirme özgürlüğüne sahipti. Ancak Esed rejimi 1992 yılına kadar hareketlerini kısıtladı ve seyahat etmelerini engelledi. Seyahat etmelerine izin verildikten sonra sayıları yaklaşık 5 binden şu anda Şam'da ikamet eden 7 yaşlı kişiye düştü.

Görsel kaldırıldı.Eski Şam'ın Yahudi Mahallesi'ndeki el- Faranj Sinagogu’nda Tevrat'ın el yazmasını taşıyan bir Yahudi, 29 Nisan 2025.

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera liderliğindeki yeni yetkililer, Suriye'nin geleceğinin inşasına ve güvenliğinin sağlanmasına tüm toplulukları dahil etme sözü verirken, azınlıklar arasında zaman zaman yaşanan ihlaller nedeniyle kaygılar yaşanıyor.

Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani, New York'a yaptığı bir ziyaret kapsamında, New York'taki Suriyeli Yahudi toplumundan bir heyetle görüştü. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Şeybani, görüşmede ‘iletişim ve anlayış köprülerinin güçlendirilmesinin önemini’ ele aldı.