Guardian: Filistinli müzakereciler, İsrail-Suudi Arabistan normalleşmesine şüpheyle yaklaşıyor

"Bunun yakın zamanda gerçekleşeceğini sanmıyorum"

Filistin lideri Mahmud Abbas ve Suudi Arabistan'ın ilk Filistin Büyükelçisi Sudayri, Batı Şeria'da bu hafta tarihi bir görüşmeye imza attı (AFP)
Filistin lideri Mahmud Abbas ve Suudi Arabistan'ın ilk Filistin Büyükelçisi Sudayri, Batı Şeria'da bu hafta tarihi bir görüşmeye imza attı (AFP)
TT

Guardian: Filistinli müzakereciler, İsrail-Suudi Arabistan normalleşmesine şüpheyle yaklaşıyor

Filistin lideri Mahmud Abbas ve Suudi Arabistan'ın ilk Filistin Büyükelçisi Sudayri, Batı Şeria'da bu hafta tarihi bir görüşmeye imza attı (AFP)
Filistin lideri Mahmud Abbas ve Suudi Arabistan'ın ilk Filistin Büyükelçisi Sudayri, Batı Şeria'da bu hafta tarihi bir görüşmeye imza attı (AFP)

Birleşik Krallık'ın önde gelen gazetelerinden Guardian, Filistin meselesi nedeniyle İsrail ve Suudi Arabistan arasındaki normalleşme görüşmelerinde yakın zamanda sonuca varılamayabileceğini yazdı.

Görüşmeleri yakından takip eden ve kimliğini paylaşmayan Filistinli müzakereciler, Tel Aviv ve Riyad yönetimleri arasında ABD arabuluculuğuyla yürütülen görüşmelerde, Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Gazze'nin 56 yıllık işgalini sonlandıracak bir anlaşmaya varılma ihtimaline şüpheli yaklaşıyor. 

Filistinli bir diplomat, normalleşme sürecindeki görüşmelere dair Guardian'a şunları söyledi: 

Bunun yakın zamanda gerçekleşeceğini sanmıyorum. Suudilerin, Filistin sorununu nükleer program konusundan daha kolay halledilebilecek bir mesele olarak görmesi, yapılması gereken ne kadar çok iş olduğunu ortaya koyuyor.

Bir başka Filistinli üst düzey yetkiliyse, Riyad yönetiminin Filistinlilere maddi desteği büyük ölçüde kestiğini hatırlatarak, "Suudiler, 2021'de Filistinlilere verdikleri fonda büyük kesintiye gitti. Şimdi de bunu pazarlık aracı olarak kullanıyorlar" yorumunu yaptı. 

ABD'nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ) da geçen ayki haberinde, Riyad'ın Filistin'e mali yardımları yeniden devreye sokmayı planladığını yazmıştı. 

Haberde, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın ekonomik desteği devam ettirme karşılığında, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'tan, Batı Şeria'daki şiddet olaylarının ve bölgedeki silahlı grupların faaliyetlerinin kontrol altına alınmasını istediği aktarılmıştı.

Riyad yönetimi, Filistin sorunu çözülmeden Tel Aviv yönetimini tanımayacağını defalarca açıklamıştı. 

Filistin yönetimiyse anlaşmanın kabulü için işgal altındaki Batı Şeria'da kontrolün kendilerine verilmesini, İsrail'in yasadışı yerleşim faaliyetlerinin durdurulmasını ve üç yıl önce Riyad yönetiminin kestiği mali yardımların tekrar başlatılmasını talep ediyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Birleşmiş Milletler'in 78'inci Genel Kurul toplantısında geçen hafta yaptığı konuşmada "Suudi Arabistan'la tarihi bir barışın eşiğindeyiz" demişti. 

Öte yandan normalleşme sürecinde Suudi Arabistan'ın ilk Filistin Büyükelçisi olarak atanan Nayif Sudayri de dün beraberindeki heyetle İsrail'in onayını alıp, Batı Şeria'ya geçerek Filistin yönetimiyle görüştü. İsrail Turizm Bakanı Haim Katz ve beraberindeki heyet de Riyad'da iki gün süren bir etkinliğe katıldı.

"Riyad, Trump'ı bekleyebilir"

Guardian'ın analizinde, tüm bu olumlu atmosfere rağmen Riyad yönetiminin, gelecek yıl ABD'de düzenlenecek başkanlık seçimlerinden önce normalleşmeye dair nihai bir adım atmayabileceği yazıldı. Haberde, Suudi Arabistan'ın görüşmelerde yol alınması için eski ABD Başkanı Donald Trump'ın yeniden yönetime gelmesini bekleyebileceği öne sürüldü.

İktidar ortaklarından Netanyahu'ya rest

Öte yandan Filistin meselesinde İsrail'de iktidardaki radikal sağcı blok da Netanyahu'nun denkleminde önemli rol oynuyor. Radikal sağcı İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, geçen haftaki açıklamasında Suudi Arabistan'la normalleşme sürecinde Filistinlilere "taviz" verilmesi halinde iktidar koalisyonundan çekileceklerini duyurmuştu.

Benzer şekilde iktidar ortağı Dini Siyonizm partisinin lideri ve İsrail Maliye Bakan Bezalel Smotriç de normalleşme sürecini desteklediklerini fakat Filistinlilere taviz verilecek bir anlaşmayı onaylamayacaklarını söylemişti.

Independent Türkçe



İşgal altındaki Batı Şeria'da üç Filistinli ve bir İsrailli öldürüldü

İsrail askerleri Batı Şeria'nın Nablus kentinde bir baskın düzenledi (AP)
İsrail askerleri Batı Şeria'nın Nablus kentinde bir baskın düzenledi (AP)
TT

İşgal altındaki Batı Şeria'da üç Filistinli ve bir İsrailli öldürüldü

İsrail askerleri Batı Şeria'nın Nablus kentinde bir baskın düzenledi (AP)
İsrail askerleri Batı Şeria'nın Nablus kentinde bir baskın düzenledi (AP)

İsrail makamları ve Filistin Sağlık Bakanlığı'na göre, dün işgal altındaki Batı Şeria'da şiddet tırmanırken, El Halil (güney) yakınlarındaki bir yerleşim yerine düzenlenen saldırıda, 2 Filistinli ve bir İsrailli öldürüldü. Cenin (kuzey) yakınlarındaki ayrı bir olayda ise başka bir Filistinli ordu tarafından vurularak öldürüldü.

İsrail ordusu askerlerinin, İsrailli yetkililere göre 22 yaşındaki bir İsraillinin ölümüne neden olan “silahlı ve bıçaklı saldırının” faillerini öldürdüğünü açıkladı.

Ordudan yapılan açıklamada, "Batı Şeria'nın güneyindeki "Gush Etzion" yerleşim biriminin kavşağında meydana gelen saldırının ardından olay yerine giden askerler ve güvenlik personeli iki saldırganı vurarak etkisiz hale getirdi.

İsrail polisi yaptığı ayrı bir açıklamada, saldırganların Batı Şeria'nın güneyindeki El Halil vilayetinin kuzeyinden geldiklerini ve Filistinli olduklarını belirtti.

İsrail askerleri Batı Şeria'daki Nablus'un doğusundaki Balata mülteci kampına baskın düzenledi (AFP)İsrail askerleri Batı Şeria'daki Nablus'un doğusundaki Balata mülteci kampına baskın düzenledi (AFP)

İsrail ordusu daha önce, kuvvetlerinin Halhul kasabasını kordon altına aldığını ve bölgede askeri kontrol noktaları kurduğunu bildirdi.

İsrail ulusal acil yardım servisi sözcüsü “Gush Etzion” kavşağındaki terörist saldırının ardından... "Sağlık görevlileri 22 yaşında bir erkeğin öldüğünü duyurdu.

Filistin Sağlık Bakanlığı dün, işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde bir “faaliyet” sırasında askerlerinden birinin bıçaklanmasının ardından ateş açtığını söyleyen İsrail ordusu tarafından bir kişinin vurularak öldürüldüğünü duyurdu.

Sağlık Bakanlığı yaptığı açıklamada olayı doğruladı: “Ahmed Ali al-Amur (55 yaşında) dün sabah Cenin'in Rummana beldesinde işgalciler tarafından şehit edildi” dedi ve daha fazla ayrıntı vermedi.

İsrail ordusu, Rummana kasabasında konuşlandıkları sırada bir “silahlı kişinin” askerlerinden birini bıçakladığını belirtti ve yaralanmayı “orta”  derece olarak nitelendirdi.

Filistin Sağlık Bakanlığı, çarşamba günü İsrail ordusunun geçen hafta Batı Şeria'nın kuzeyindeki Nablus'ta bulunan Askar el-Cedid mülteci kampına düzenlediği baskın sırasında 12 yaşındaki Iyad Abdil Muti Şalaksi'nin aldığı “kritik yaralar” nedeniyle öldüğünü duyurdu.

İsrail'in 1967'den bu yana işgal altında tuttuğu Batı Şeria'da, Gazze savaşını başlatan Ekim 2023 Hamas saldırısından bu yana geçen iki yıl boyunca çok sayıda ölümcül olayın ardından şiddet olaylarında dramatik bir tırmanış yaşandı.

Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığına göre Filistinli Mahkumlar Kulübü dün yaptığı açıklamada, İsrail güçlerinin son 48 saat içinde Batı Şeria'da en az 52 Filistinliyi tutukladığını duyurdu.

İşgal ordusundan tutuklamaların koşulları hakkında herhangi bir açıklama gelmedi.

Mahkumlar Kulübü sözcüsü Amani Sarahne'ye göre, tutuklular arasında daha önce Hamas ve İsrail arasındaki altı haftalık ateşkes sırasında yapılan takas anlaşmasında serbest bırakılan Saca Daraghmeh de bulunuyor.

Filistin Yönetimi verilerine göre Gazze'deki savaşın başlamasından bu yana Batı Şeria'da aralarında militanların ve çok sayıda sivilin de bulunduğu en az 953 Filistinli, İsrail askerleri ya da yerleşimciler tarafından öldürüldü.

Aynı dönemde, İsrail'in resmi verilerine göre, aralarında sivil ve askerlerin de bulunduğu en az 36 İsrailli, Filistinlilerin saldırılarında ya da İsrail askeri operasyonları sırasında öldürüldü.