Ultra-Ortodoks Haham Yahudilere Mescid-i Aksa'ya girmemesi çağrısında bulundu

Şin Bet Başkanı, Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'i bu günlerde Mescid-i Aksa'ya girmemeye ikna etti.

Ortodoks Yahudiler, Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya giden kapının yakınında rahiplerin kutsama duası sırasında (EPA)
Ortodoks Yahudiler, Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya giden kapının yakınında rahiplerin kutsama duası sırasında (EPA)
TT

Ultra-Ortodoks Haham Yahudilere Mescid-i Aksa'ya girmemesi çağrısında bulundu

Ortodoks Yahudiler, Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya giden kapının yakınında rahiplerin kutsama duası sırasında (EPA)
Ortodoks Yahudiler, Kudüs'teki Mescid-i Aksa'ya giden kapının yakınında rahiplerin kutsama duası sırasında (EPA)

İsrail meclisi Knesset'te ultra-Ortodoks Birleşik Tevrat Yahudiliği Bloğu üyesi olan Haham Moşe Gaffney, Mescid-i Aksa baskınlara öncülük eden Siyonist dini liderlere yüklenerek hükümete, Yahudilerin avlulara girmesinin engellenmesi için kesin ve katı bir karar alması çağrısında bulundu.

Gaffney, Agudat Yisrael Partisi’ni temsil eden temsilcilerle yaptığı toplantıda şu ifadeleri kullandı:

“Kıdemli hahamlar, Yahudilerin Tapınak Dağı’nın (Mescid-i Aksa’yı) avlularına girişinin yasak olduğunu doğrulayan gerekli tüm dini fetvaları yayınladılar. Zira Yahudilik de kutsal mekânlara saygısızlık edenlerin derhal durdurulması gerekir. Mescid-i Aksa'nın avlusunun altında Yahudiler için kutsal olan Süleyman Mabedi’nin kalıntıları vardır ve bir Yahudinin oraya ayak basması caiz değildir.”

Bu fetvayı görmezden gelenlerin Tanrı’nın sözüne isyan ettiklerini vurgulayan Gaffney, “Bunun dini değil siyasi nedenlerle gerçekleştiğini hepimiz biliyoruz. Ancak bu ihlal Yahudilere ve Yahudi dinine ciddi zararlar veriyor” dedi.

(foto altı) Geçtiğimiz pazar günü Mescid-i Aksa'nın girişinde Sukot Bayramı’nı kutlayan ultra Ortodoks Yahudiler (EPA)
Geçtiğimiz pazar günü Mescid-i Aksa'nın girişinde Sukot Bayramı’nı kutlayan ultra Ortodoks Yahudiler (EPA)

Gaffney, bugünlerde İsrail'de olup bitenlerin Yahudiler için, bir iç savaşa ve Araplarla dini bir savaşa varabilecek ciddi tehlikelere işaret ettiği değerlendirmesinde bulundu. Aynı zamanda dindar Yahudilere saldıran laiklere de yüklenen Gaffney, hükümetin yargıda reform yapma planına karşı gerçekleştirilen protesto gösterilerinin liderlerini ekonomik veya sosyal meseleler için mücadele etmek yerine Yahudiliğe karşı dini bir savaş yürütmekle suçladı.

Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te yerleşim projelerine öncülük eden ve Filistinlilere yönelik saldırılarda bulunan dini Siyonist hareket, aşırı sağcı bir politika benimseyip silahlı milisler oluşturuyor, Mescid-i Aksa avlularına düzenlenen organize saldırıların öncülüğünü yapıyor. Ayrıca Yahudilerin Tanrı'dan Süleyman Mabedi’ni yeniden inşa etmelerine izin vermesini istedikleri dua törenlerini yönetiyor.

Sukot Bayramı’nda çok sayıda kişiyi organize ederek bayramın son beş gününde sayılarını 3 bine çıkardılar. Her ne kadar İsrail resmi olarak gayrimüslimlerin camide ibadet etmelerine izin vermeyeceğini taahhüt etse de, büyük polis güçlerinin koruması altında kasıtlı olarak Yahudi duaları ve çeşitli Talmud ritüelleri gerçekleştiriyorlar.

(foto altı) Binlerce Yahudi Sukot Bayramı’nı kutlamak için toplanırken İsrail güvenlik güçleri Kudüs'te bir Filistinliyi tutukladı. (AP)
Binlerce Yahudi Sukot Bayramı’nı kutlamak için toplanırken İsrail güvenlik güçleri Kudüs'te bir Filistinliyi tutukladı. (AP)

İsrail güvenlik güçleri, ziyaretler sırasında Filistinli Müslümanların Mescid-i Aksa'ya girişini kısıtlamaya devam ediyor. Kimliklerini kontrol ediyor, bir kısmını dış kapılarda alıkoyuyor, gençlerin camiye girmesini engelliyor.

Kudüs Belediyesi her yıl olduğu gibi bu yıl da Sukot Bayramı sırasında 68’inci Kudüs Yürüyüşü’nü düzenlerken, polis de sürtüşmeyi önleme bahanesiyle şehirdeki güçler arasında alarm durumu ilan etti.

(foto altı) İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir (AP)
İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir (AP)

İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, Kudüs yürüyüşü vesilesiyle Mescid-i Aksa baskınlarına katılma niyetinde olduğunu açıklamıştı. Ancak İsrail İç Güvenlik Teşkilatı Şin Bet (Şabak) Başkanı Ronen Bar, ‘nadir’ olarak nitelendirilen bir telefon görüşmesi yaparak onu bu ziyaretten kaçınmaya ikna etmeye çalıştı. Bar, Ben-Gvir’e “Mevcut dönemin Tapınak Dağı'na (Mescid-i Aksa) çıkmak için kötü bir zaman olduğunu” söyledi ve ziyaretin güvenlik açısından sonuçlarını ayrıntılı olarak açıkladı.

İsrail’de yayın yapan Kanal 13 televizyonuna göre Bar, Ben-Gvir'i “Yükseliş kutsaldır, ancak zamanlama kutsal değildir” ifadesini kullandığı bir tweet atarak ikna etmeyi başardı. Ben-Gvir, “Şin Bet başkanıyla benim iyi çalışma ilişkilerimiz var ve sürekli iletişim halindeyiz. Tapınak Dağı meselesi aramızda da rutin olarak tartışılıyor. Oraya gitmenin zamanlaması konusuna gelince, güvenlik teşkilatlarının başkanlarından aldığım güvenlik hususlarını ve durum değerlendirmelerini dikkate almaya çalışıyorum” ifadelerini kullandı.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.