'Gazze'yi yok edecek' bir savaşın başlatılmasına en büyük engel: İsrailli esirler

Askeri ve güvenlik uzmanları: İstihbarat körlüğünün var olduğunu ve artık hedefin Hamas'ı ortadan kaldırmak olduğunu anlamak için uzman olmaya gerek yok

Gazze'ye savaş başlatılmasına ilişkin yoğun tartışmalar ve fikir ayrılıkları söz konusu (AFP)
Gazze'ye savaş başlatılmasına ilişkin yoğun tartışmalar ve fikir ayrılıkları söz konusu (AFP)
TT

'Gazze'yi yok edecek' bir savaşın başlatılmasına en büyük engel: İsrailli esirler

Gazze'ye savaş başlatılmasına ilişkin yoğun tartışmalar ve fikir ayrılıkları söz konusu (AFP)
Gazze'ye savaş başlatılmasına ilişkin yoğun tartışmalar ve fikir ayrılıkları söz konusu (AFP)

Emel Şehade 

İsrail hükümeti ve Güvenlik Kabinesi Hamas'a karşı ilan ettikleri savaşın niteliği konusunda karar vermiş olmasa da İsrailliler, 1948 savaşı, 1967 savaşı, Ekim Savaşı, Birinci Lübnan Savaşı ve İkinci Lübnan Savaşı'nın ardından altıncı bir savaşla karşı karşıya oldukları konusunda hemfikir.

Binyamin Netanyahu, Hamas'ı ortadan kaldırmak, askeri gücünü yok etmek ve liderlerini ortadan kaldırmak hedefine ulaşmak için güvenlik konseyinin onayından sonra savaş başlatılması fikrini destekledi.

İsrail Dışişleri ve Güvenlik Komitesi, nihai kararı vermek üzere operasyonu iki gün içinde görüşerek operasyon tarihi ve niteliğine karar verecek.

İsrail Askeri İstihbarat Teşkilatının Eski Başkanı Amos Yadlin ve Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Eliezer Marom'un da aralarında bulunduğu güvenlik ve askeri personele göre, bu savaş İsrail Devleti'nin çehresini değiştirecek:

Farklı bir ülkeyle karşı karşıya kalacağız. Bu savaş daha önceki savaşlara benzemeyecek. Bu kadar çok sayıda ölü ve yaralı varken, bu kadar çok sayıda mahkum göz önünde bulundurulduğunda savaş sert olacak ve savaş kararı almak da zor olacak. Eşi benzeri görülmemiş sayıda bir savaş esiri var.

Hamas operasyonunun ikinci gününde öğleden sonra dörde kadar İsrail ordu güçleri, polis ve sınır muhafızları İsrail'in güneyindeki altı noktada saklanan Filistinli savaşçılarla hâlâ sert çatışmalar sürdürüyordu.

Bin Filistinli savaşçı İsrail'e girdi, ordu çatışmalar sırasında bunlardan 350'sini öldürdü, en az 200'ünü tutukladı.

Geri kalanlardan bir kısmı Gazze'ye döndü bir kısmı da güney İsrail'in çeşitli yerlerinde konuşlandı.

Ordu ya da herhangi bir İsrailli grup onların nerede olduğunu bilmiyor ve bu da başlı başına İsrail'in çatışmaların devam etmesi ve daha fazla ölüm olasılığı konusundaki endişelerini artırıyor.

Gazze'ye yönelik güvenlik durumunun görüşülmesi sırasında mini bakanlık konseyi, Şeba Çiftlikleri'nin bombalanmasının ardından kuzey cephesindeki durumu tartıştı.

İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant, sınıra komşu evlerin boşaltılması talimatını verdi. Takviyeli ordu güçleri konuşlandırılarak bölgeye askeri ve zırhlı araçlar sevk edildi.

Düzinelerce zırhlı aracın Fasouma ve başka kuzeydeki Arap kasabalarının önünde Lübnan sınırına doğru ilerleme emrini beklediği görüldü.

İsrail ordusu sözcüsü Daniel Hagari, askeri güvenlik servislerinin İsrail'e yakın noktalardaki Hizbullah üyelerinin faaliyetlerini gözetlediğini söyleyerek Lübnan'a sert tepki göstererek tehdit etti.

İlk aşama henüz bitmedi

İsrail, Gazze savaşının ilk aşamasını, savaşçılarla ordu arasında yaşanan çatışmalar ve tüm İsrail bölgelerinin taranarak Filistinli savaşçıların tahliye edilmesi olarak değerlendirdi.

Bir askeri yetkilinin söylediği gibi bu hâlâ kolay bir iş değil, sokaklara dağılmış düzinelerce mahkum ve ceset var, İsrail tarafı bunların ve durumlarının tam ayrıntısını bilmiyor, bu da çatışmaları daha da zorlaştırıyor.

Gazze'ye savaş başlatılmasına ilişkin yoğun tartışmalar ve fikir ayrılıkları arasında kabine, hükümet ve güvenlik güçleri, durumu değerlendirmek üzere toplantılarına devam ediyor.

Yüzbinlerce asker ve askeri teçhizatın kuzey bölgede konuşlandırılarak savaş kararının ilan edilmesi beklenirken, bu kararı engelleyen şey esas olarak Gazze'deki esirler ve onların bulundukları bölgelere herhangi bir bombalama ya da topçu saldırısı olması durumunda zarar görmeleri korkusudur.

Mossad'ın Eski Başkanı Danny Yatom, İsrail'in bekleyip mahkumları kurtarmak için müzakerelere başlaması gerektiğine inanıyor.

Yatom, "Bu, gözlerimizi kapatıp hedeflere ulaşmak için acımasız bir savaşa girmemizden daha iyidir. Böylece İsrail'in caydırıcı gücünü artırırız. Hamas her esiri koruyucu bir kalkan olarak kullanacak, dolayısıyla uluslararası toplumun Gazze'deki esirlerin durumunu tartışmak üzere harekete geçmesi gerekiyor" dedi.

Ayrıca Netanyahu, hükümetteki ilgili tüm yetkililer ile güvenlik teşkilatı arasındaki koordinasyonu sağlamak üzere, kaçırılan kişiler ve mahkumlarla ilgili konulardan sorumlu makama yedek general Gal Hirsch'i atadı.

Esirlerin aileleri pazar akşamı basın toplantısı düzenlediler ve evlatlarının akıbeti hakkında bilgi almak için liderliğe yöneldiler.

Netanyahu ve ordunun ailelerini ihmal edemeyeceklerini düşünmekle birlikte onlara dokunacak herhangi bir zarardan Netanyahu ve orduyu sorumlu tutuyorlar.

Müzakereler ve "düşmanın kemiklerini kırmak" seçenekleri arasında

Savaşın temel amacı sadece esirlerin geri verilmesi değil, aynı zamanda tüm İsraillilerin üzerinde mutabakata vardığı hedef olan Hamas'ı muhalefetten, koalisyondan, sağdan ve soldan ortadan kaldırmaktır.

Ancak yüksek sesler, esirlerin konumu ve statüsü ne olursa olsun, Gazze'nin tamamını yok edecek bir savaş çağrısı yapıyor.

Aşırı sağ görüşlü İsrailli gazeteci Ariel Kahane, Gazze'ye yönelik, düşmanın ölümcül bir darbe almasına yol açacak acımasız bir savaş çağrısında bulundu:

Yom Kippur Savaşı'ndan tam 50 yıl sonra İsrail kendisini bir kez daha ani bir saldırı altında buldu, sonuçları korkutucu ve dehşet verici oldu. Bunun istihbarat körlüğü olduğunu ve İsrail ordusunun böylesine beklenmedik bir saldırıya hazırlıklı olmadığını anlamak için çok büyük bir uzman olmaya gerek yok. Artık yapılması gereken yenilgiyi zafere dönüştürmektir. Başbakanın dediği gibi büyük bedeller ödetmek yetmez. Bize dayatılan şartlar altında düşmanın kemiklerinin kırılması, yani düşmana diz çöktürülmesi ve düşmanın 'yeter' diye bağırması, acımasızca dövülmesi, vahşice ezilmesi gerekir. Bunlar Yüksek Adalet Divanı ve B'Tselem olmadan, sınırlama olmadan, kısıtlama olmadan, denge olmadan ve şefkat olmadan yapılmalı. Eğer korku Lahey'den geliyorsa, o zaman misyonun ömrünün sonuna dek ülkede kalmasına yetecek kadar gönüllü var demektir. Bu, Gazze'nin Taş Devri'ne döndürülmesi, üst düzey Hamas figürlerinin ve aile üyelerinin kaçırılmasına karşı önlem alınması ve Gazze'deki evlerinin, yüksek binalarının, restoranlarının ve parklarının yok edilmesi anlamına geliyor.

Kahane, karar vericilere tüm savaşlara benzemeyen bir savaş yapmaktan çekinmemeleri çağrısında bulunarak şunları söyledi:

Düşmanı ummadığı zor günler bekliyor. Savaşta dudaklarımızı ısırmalı, şokun ve acının üstesinden gelmeli ve düşmana, içinden çıkamayacağı inanılmaz bir darbe indirecek ve ayrıca bölgedeki tüm oyunculara açık bir darbe vuracak zafere ulaşmalıyız. Şimdi sevinçten ellerini ovuşturuyorlar, İsrail yine şoka uğratılmış olabilir ama yıllar geçtikçe en azından önümüzdeki elli yıl içinde İsrail'e bir daha kimse saldırmayacak.

"Aşağılanma anları"

Film yönetmeni ve yazar Shlomi Eldar ise şunları söyledi:

Hamas birçok İsrail vatandaşını gözaltına aldığında, İsrail'in, denklemdeki en büyük güç olmaktan çıktığını anlamaktan başka seçeneği yok. Hamas ne yarın ne de önümüzdeki aylarda yenilmeyecek ve devrilmeyecek. Savaşı ve müzakereleri de o belirleyecek. Netanyahu'yu, kabineyi ve İsrail'i, İsrail ile Filistinliler arasındaki çatışmaya sihirli, güçlü çözümlere sahip olduğu yanılsamasıyla dolduran mutlak sağcı hükümeti yönetecek. Muhalefet de İsrail vatandaşlarının hayatından endişe duyduğu için safını düzeltmek zorunda kalacak. Önümüzdeki saatlerde, önümüzdeki gün ve haftalarda Hamas ciddi etki yaratacak videolar yayınlayacak. Bunlar zor ve çetin anlar olacak ve hayatımızda tanık olduğumuz büyük bir aşağılanma ve çaresizlik anı olarak İsrail bilincine kazınacaktır. Gazze enerji santralini bombalamak ya da sivil altyapıyı yok etmek mümkün değil çünkü herhangi bir bombalama ya da saldırı, kaçırılan bir kişiyi daha tehlikeye atacaktır.

Savaşı ve çatışmaları "sert" olarak nitelendiren Eldar şunları söyledi:

Liderleri akıllı ve aldatıcı olan bir düşmanla karşı karşıyayız ve üzülerek söylüyorum ki onlar şu anda İsrail'deki liderlerden daha akıllı, daha bilge ve daha kararlı. Gazze açlıktan ölmeyecek ve Hamas bu kadar çabuk düşmeyecek. Daha önce onları alt etmeyen, güçlerini ve yeteneklerini geliştirmelerine izin veren, onlara para dolu çekler aktaran kişi, daha önceden tanık olduğumuz hiçbir şeye benzemeyen yeni bir ulusal şoka dönüşen korkunç gerçekliğin önünde duran kişidir. Yahya Sinvar ve arkadaşlarının gülen yüzü önümüzdeki aylarda çokça göreceğimiz bir şey olacak. Daha önce bunları ortadan kaldırmamış olmamıza yazık demekten başka bir şey elimizden gelmiyor.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Lübnan’da esrarengiz kayıp: Emekli subay Ahmed Şükr nasıl tuzağa düşürüldü?

TT

Lübnan’da esrarengiz kayıp: Emekli subay Ahmed Şükr nasıl tuzağa düşürüldü?

Lübnan’da esrarengiz kayıp: Emekli subay Ahmed Şükr nasıl tuzağa düşürüldü?

Günlerdir kayıp olan Lübnanlı emekli Genel Güvenlik subayı Ahmed Şükr’ün ailesinin yaşadığı şok sürerken, Lübnanlı güvenlik ve yargı kaynaklarından sızan bilgiler, Şükr’ün 1986 yılında Güney Lübnan’da kaybolan İsrailli pilot Ron Arad dosyasıyla bağlantılı “şüpheli ilişkiler” nedeniyle İsrail istihbaratı tarafından kaçırılmış olabileceğine işaret ediyor.

Şükr’ün kardeşi Abdüsselam Şükr, ağabeyinin kayboluşuna giden süreci şöyle anlattı: “Kongo’nun başkenti Kinşasa’da yaşayan Lübnanlı bir gurbetçi (A.M.), aylar önce Ahmed Şükr’le temasa geçerek Şuveyfat bölgesindeki dairesini kiralamak istedi. Taraflar anlaşmaya vardı ve 500 dolar kira ödendi. Söz konusu kişi daha sonra birkaç kez Lübnan’a geldi; bu ziyaretlerden birinde Şükr’le evinde görüştü. Ardından, Afrika’da büyük bir yatırımcı olduğunu söylediği Selim Kassab adlı bir kişinin (sonradan sahte isim olduğu ortaya çıktı) Zahle’de arazi satın almak istediğini, bu konuda yardıma ihtiyaç duyduğunu iletti.”

Abdüsselam Şükr, gurbetçinin araziyi yerinde incelediğini, ülkeyi terk ettikten iki hafta sonra da yatırımcının satın almaya karar verdiğini bildirdiğini söyledi. Görüşmenin, Ahmed Şükr’ün kaybolduğu gün saat 16.30’da yapılmasının özellikle dayatıldığını belirten Abdüsselam, ağabeyinin “o saatte bölgenin karanlık olacağı ve arazinin net görülemeyeceği” uyarısına rağmen bu ısrarın sürdüğünü aktardı. Gurbetçi ise ayağının kırıldığını öne sürerek görüşmeye katılamayacağını, yatırımcının Ahmed Şükr’le birlikte araziyi tek başına ziyaret edeceğini bildirdi.

fgtyuı
Doğu Lübnan’dan kaçırılan Lübnan Genel Güvenlik Teşkilatı’ndan emekli subay Ahmed Şükr (Aile arşivi – Şarku’l Avsat)

Belirlenen saatte yapılan buluşmanın ardından Ahmed Şükr’ten bir daha haber alınamadı. Abdüsselam Şükr, “Onunla ilgili bildiklerimiz yalnızca güvenlik ve yargı kaynaklarından sızan bilgiler” dedi. Bu bilgilere göre, kaçıranlar Zahle’de bir ev kiraladı ve Şükr’ün kaçırılmasının ardından tüm izleri sildi. Güvenlik kameraları aracın Batı Bekaa’daki Soveyra Belediyesi yönüne gittiğini tespit etti; ancak bu noktadan sonra izler kayboldu. Soveyra’nın, geçmişte Güneybatı Şam’dan Lübnan’a uzanan bir kaçakçılık hattı olarak kullanıldığı belirtiliyor.

“Devlete sadıktı”

Abdüsselam Şükr, ağabeyinin kırk yıl boyunca askeri görev yaptığını vurgulayarak, “Onun sadakati yalnızca devlete ve kurumlara oldu; hayatı boyunca hiçbir partiyle ilişkisi olmadı. Biz siyasetten uzak bir aileyiz” dedi.

Ahmed Şükr’ün, kuzeydoğudaki Bekaa bölgesine bağlı Nebi Şit kasabasındaki memleketinden başlayan titiz bir planla tuzağa düşürüldüğünü ve Zahle kentine çok yakın bir noktada kaybolduğunu aktaran aile, olayın ardından kasaba muhtarı Abbas Şükr’ün evinde taziye ve protesto ziyaretlerinin sürdüğünü belirtti.

cgt
Kaçırılan Ahmed Şükr’ün kardeşi Abdüsselam Şükr, Nebi Şit kasabasından Şarku’l Avsat’a konuştu (Şarku’l Avsat)

Aileye göre Ahmed Şükr, dokuz yıl önce Genel Güvenlik’ten emekli oldu; hizmeti sırasında Suriye sınırındaki el-Masnaa ve el-Kaa sınır kapıları dahil birçok noktada görev yaptı. Abdüsselam Şükr, “Ağabeyim 1979’da askeri hizmete girdi. Bu da Ron Arad’ın 1986’daki kayboluşu sırasında onun ‘devlet görevlisi’ olduğunu gösterir. Devlet görevlilerinin parti ilişkileri olmaz” ifadelerini kullandı.

Aile, İsrail’in Temmuz 2024’te Beyrut’un güney banliyösünde öldürdüğü Hizbullah yöneticisi Fuad Şükr’le akrabalık iddialarını da reddetti. Abdüsselam Şükr, “Kasabada kimse Fuad Şükr’ü tanımıyordu. 1980’lerin başında kasabadan ayrıldı ve bir daha dönmedi; akrabalarından da uzaktı” dedi. Ağabeyinin emeklilikten sonra Bekaa dışına çıkmadığını, evinde kaldığını ve akşamları arkadaşlarıyla kâğıt oynadığını söyledi.

Dosyada resmi temaslar

Ailenin evinde şaşkınlık ve belirsizlik hâkim. Dosyanın resmi makamlarca ele alınması ise, Şii Yüksek İslam Konseyi Başkan Yardımcısı Şeyh Ali el-Hatib’in Cumhurbaşkanı Joseph Avn ve İçişleri Bakanı Ahmed el-Haccar ile temasa geçmesinin ardından hız kazandı. Abdüsselam Şükr, Cumhurbaşkanı Avn’ın güvenlik ve yargı makamlarından soruşturmanın genişletilmesini ve olayın aydınlatılmasını istediğini aktardı. Ayrıca Emel Hareketi yetkililerinin de Meclis Başkanı Nebih Berri ile dosya konusunda temas halinde olduğunu belirtti.

Kayıp gizemi

Abdüsselam Şükr, “Ron Arad dosyasıyla ilişkilendirmeye dair sızıntıların doğru olup olmadığının yargı ve güvenlik makamlarınca net biçimde açıklanmasını istiyoruz. Bizi ilgilendiren, Genel Güvenlik ve İç Güvenlik Güçleri Bilgi Şubesi’nin resmi bulgularıdır” dedi.

Şükr, kayboluşun kilit isminin Kinşasa’da yaşayan ve Güney Lübnan’ın Kana kasabasından olduğu belirtilen (A.M.) olduğunu savundu. “Devlet, Interpol üzerinden bu kişinin yakalanmasını ve Lübnan’a getirilmesini sağlamalı” diyen Şükr, söz konusu kişinin telefonlarına cevap vermediğini, hakkında elde edilen tüm bilgi ve video kayıtlarının güvenlik birimlerinin elinde bulunduğunu ifade etti.

Aile, gurbetçi A.M.’nin “Mossad ile planı kuran ve operasyonu profesyonelce yürüten” kişi olduğuna inanıyor. Lübnanlı güvenlik kaynaklarından aktarılan bilgilere göre, kaçıranlar ne Zahle’nin Duhur bölgesindeki evde ne de Şuveyfat’taki dairede parmak izi bıraktı; kullanılan araç da henüz tespit edilemedi.


Gazze’nin imarı denkleminde sessiz rekabet: Mısır ve ABD planları

Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’ndan bir kare (AFP)
Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’ndan bir kare (AFP)
TT

Gazze’nin imarı denkleminde sessiz rekabet: Mısır ve ABD planları

Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’ndan bir kare (AFP)
Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’ndan bir kare (AFP)

Kahire ile Washington’un Gazze’nin yeniden imarı için bir planın hayata geçirilmesi gerektiği konusunda uzlaşmasına rağmen, izlenecek yol haritası hâlâ belirsizliğini koruyor. Ayrıca bu kapsamda düzenlenmesi planlanan konferansın tarihi de netleşmiş değil.

İsrail basınında “kısmi imar” seçeneğine dair girişimlere ilişkin sızıntılar gündemdeki yerini korurken, Washington’un bu İsrail çizgisiyle örtüşen yeni bir yaklaşım geliştirdiği görülüyor. Buna karşın ABD’nin, Gazze’nin tam ve kapsamlı yeniden inşasını öngören Mısır planını açık biçimde dışlamadığı da dikkat çekiyor. Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Temim Hilaf, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Kahire’nin hedefinin “Gazze’nin yeniden imarı konusunda entegre bir sürecin başlatılması” olduğunu vurguladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı da Şarku’l Avsat’a, Gazze’nin yeniden imarı konusunda ortaklarla etkin şekilde temas hâlinde olunduğunu doğruladı.

Birinci yol: Mısır girişimi

Gazze Şeridi’nde ateşkes anlaşmasının 10 Ekim’de yürürlüğe girmesinin ardından iki ayrı hat ortaya çıktı: Biri Mısır öncülüğünde, diğeri ise İsrail yaklaşımıyla uyumlu görünen ABD hattı. Her iki yaklaşım da yaklaşık iki yıldır İsrail saldırılarıyla büyük ölçüde yıkılan Gazze’nin yeniden imarına dair sahadaki tasavvurları şekillendiriyor.

Ateşkesin ardından daha hızlı devreye giren Mısır hattında, Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi Gazze’nin yeniden imarı için bir konferans düzenleneceğini yineledi. Kasım ayı sonu olası tarih olarak telaffuz edilse de konferans gerçekleşmedi. Mısır Dışişleri Sözcüsü, haftalar önce yaptığı açıklamada, gecikmenin nedenini “erken toparlanma ve yeniden imar konferansının başarısı için uygun ortamın hazırlanması” olarak açıkladı.

Süreci hızlandırmak amacıyla Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdülati, Aralık ayı başında Berlin’de Alman mevkidaşı Johann Wadephul ile düzenlenen basın toplantısında, “ABD ile yeniden imar konferansı için ortak başkanlık oluşturulmasını görüşüyoruz ve en kısa sürede tarih üzerinde uzlaşmayı umuyoruz” dedi.

fg
Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’ta, sert hava koşulları altında kurulan yerinden edilmiş kişilere ait çadırların genel görünümü, 18 Aralık 2025. (Reuters)

4 Mart’ta Kahire’de düzenlenen “Arap Olağanüstü Zirvesi”nde kabul edilen “Gazze’nin Yeniden İmarı ve Kalkınması Planı”, Filistinlilerin yerinden edilmeden erken toparlanma ve yeniden inşa sürecini öngörüyor. Beş yıla yayılan planın maliyetinin yaklaşık 53 milyar dolar olduğu belirtiliyor. Kahire ayrıca, Birleşmiş Milletler koordinasyonunda uluslararası bir bağış konferansı çağrısında bulundu.

“Tehcir olmadan imar”

Mısır Dış İlişkiler Konseyi üyesi ve akademisyen Ahmed Fuad Enver’e göre Mısır, hangi plan uygulanırsa uygulansın Gazze’nin “yaşanabilir bir yer” hâline getirilmesini ve bunun Mısır’ın ulusal güvenliğini tehdit edecek bir tehcire yol açmamasını hedefliyor. Enver, “Mısır diplomasisi, daha önce Şarm eş-Şeyh Barış Konferansı’nda olduğu gibi bu süreçte de başarı sağlayabilir” değerlendirmesinde bulunuyor.

Enver’e göre Mısır’ın önceliği, Filistinliler için bir “can simidi” oluşturmak ve ortaklarla ciddi iş birliği içinde yeniden imar için gerekli ivmeyi sağlamak. Bu yaklaşımın, Filistinlilerin haklarına zarar vermemesi ve güvenlik kaygılarını artırmaması temel şart olarak görülüyor.

İkinci Yol: ABD–İsrail uyumlu hat

ABD hattının ilk işaretleri 21 Ekim’de ortaya çıktı. Donald Trump’ın damadı Jared Kushner, İsrail’de düzenlediği basın toplantısında, İsrail ordusunun kontrolündeki bölgelerde Gazze’nin yeniden imarının “titizlikle ele alındığını” söyledi. Kushner, “Hamas’ın kontrolünde olan bölgelere herhangi bir yeniden imar fonu tahsis edilmeyecek” ifadesini kullandı.

Bu hafta başında Wall Street Journal’da yayımlanan bir haberde ise Kushner ve ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff tarafından hazırlandığı belirtilen “Gündoğumu Projesi”nden söz edildi. Plana göre, Hamas’ın silahsızlandırılması şartıyla, yeniden imar süreci 10 yıla yayılacak ve güneyde Refah’tan başlayacak. “Yeni Refah” olarak adlandırılan bu yaklaşımda, yaklaşık 2 milyon Filistinlinin yeniden inşa sürecinde nerede yaşayacağına dair net bir çerçeve bulunmuyor.

Enver, bu ABD yaklaşımını “İsrail’in taleplerini önceleyen, müzakereci bir paket” olarak nitelendiriyor ve Kahire ile Tel Aviv arasında temel vizyon farkı olduğuna dikkat çekiyor.

Hangi Yol ağır basacak?

Bu farklı yaklaşımlar sürerken, Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da cumartesi günü yaptığı açıklamada, “İsrail’in katı tutumuna rağmen umut verici bazı mutabakatlar bulunduğunu” belirtti. Fidan, Gazze’nin yeniden imarına dair “ön değerlendirme niteliğinde bir çalışmanın” ele alındığını söyledi.

fg
Filistinli işçiler, birkaç gün önce Gazze Şeridi’nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda savaş nedeniyle zarar gören bir yolu onarıyor. (AFP)

Öte yandan Bloomberg, ABD ve müttefiklerinin Gazze’nin yeniden imarı için gelecek ay başında bir konferans düzenlemeyi değerlendirdiğini, toplantının Washington, Mısır ya da başka bir merkezde yapılabileceğini yazdı. Mısır Dışişleri Sözcüsü Hilaf, bu haberlere ilişkin olarak “Mısır ve ABD dâhil olmak üzere ilgili tüm taraflar arasında istişare ve koordinasyonun sürdüğünü” vurguladı.

ABD Dışişleri Bakanlığı ise konuya ilişkin ayrıntı vermekten kaçınarak, “Ortaklarla etkin temas hâlindeyiz, şu aşamada resmî bir açıklama yok” demekle yetindi.

Ahmed Fuad Enver’e göre, devam eden müzakereler ışığında Mısır hattının başarı şansı daha yüksek. Enver, Washington’un sürecin ikinci aşamasında İsrail’e tamamen angaje olma riskini göze almayacağını ve Mısır–Arap önerilerine daha açık bir yaklaşım geliştirebileceğini savunuyor.


Netanyahu, Refah'taki patlamada bir subayın yaralanmasının ardından Hamas'ı tehdit etti

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
TT

Netanyahu, Refah'taki patlamada bir subayın yaralanmasının ardından Hamas'ı tehdit etti

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bugün yaptığı açıklamada, Refah'ta bir İsrail ordu subayının patlayıcı cihazla yaralanmasının ardından Hamas'ın Gazze Şeridi'ndeki ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini söyledi.

Netanyahu, Hamas'ın "iktidardan uzaklaştırılması, silahsızlandırılması ve aşırıcılığın ortadan kaldırılması"nı içeren ateşkes anlaşmasına uyması gerektiğini belirterek, hareketin silahsızlanmayı açıkça ve sürekli olarak reddetmesinin "açık ve devam eden bir ihlal" olduğunu vurguladı.

Netanyahu açıklamasında, "İsrail, askerin yaralanmasına neden olan hareketin ihlallerine karşılık verilecektir" uyarısında bulundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes anlaşması geçen ekim ayında yürürlüğe girmişti ve ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Hamas'ın silahsızlandırılmasını da içermesi beklenen anlaşmanın ikinci aşamasına geçmeyi hedefliyor.

Anlaşmanın ikinci aşaması, İsrail'in Gazze'nin bazı bölgelerinden daha fazla çekilmesini, uluslararası bir istikrar gücünün konuşlandırılmasını ve Trump liderliğindeki "barış konseyini" içeren yeni bir yönetim yapısının uygulanmasını içeriyor.Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre planlanan uluslararası gücün, şu anda İsrail askeri kontrolü altında bulunan Gazze Şeridi'nin bir bölümüne konuşlandırılması bekleniyor.