Tunus’un güvenliğine yönelik komplo davası yeni döneme giriyor

Siyasi tutuklular, insan hakları eleştirileri ortasında açlık grevini askıya aldı

İnsan hakları örgütleri, Cumhurbaşkanı Said’i siyasi muhaliflere kısıtlama getirmekle suçladı (DPA)
İnsan hakları örgütleri, Cumhurbaşkanı Said’i siyasi muhaliflere kısıtlama getirmekle suçladı (DPA)
TT

Tunus’un güvenliğine yönelik komplo davası yeni döneme giriyor

İnsan hakları örgütleri, Cumhurbaşkanı Said’i siyasi muhaliflere kısıtlama getirmekle suçladı (DPA)
İnsan hakları örgütleri, Cumhurbaşkanı Said’i siyasi muhaliflere kısıtlama getirmekle suçladı (DPA)

‘Tunus devletinin güvenliğine karşı komplo kurmak’ davasında suçlanan siyasi tutukluların savunma heyeti, muhalif Ulusal Kurtuluş Cephesi liderlerinden Johar Ben Mübarek’in, adil yargılanma ve iddianamenin karara bağlanması talebiyle başkentin batısındaki Mornaguia Hapishanesi’nde başlattığı açık açlık grevini yaklaşık 8 ay sonra askıya aldığını açıkladı.

Ancak çok sayıda insan hakları örgütü ve siyasi figür, siyasetçilerin yargılanmadan ve kesin delil olmadan tutukluluk halinin devam ettirilmesi kararını eleştirdi. Bu durumun, Cumhurbaşkanı Kays Said’in siyasi yoluna karşı çıkanlara karşı ‘yetkililerin intikam arzusundan’ kaynaklandığını belirtti.

Gazi eş-Şevaşi grevde (Reuters)
Gazi eş-Şevaşi grevde (Reuters)

Öte yandan Siyasi Tutuklular Savunma Komitesi üyesi Avukat Dalila Musaddık, Ben Mübarek ve diğer tutuklular Cumhuriyetçi Parti başkanı Issam eş-Şabi, Demokratik Akım Partisi eski başkanı Gazi eş-Şevaşi ve Nahda Hareketi lider Raşid el-Gannuşi’nin Tunuslu birçok siyasi ve insan hakları figürü ile insani yardım kuruluşlarının çağrılarına yanıt verdiklerini açıkladı. Öyle ki yaklaşık 3 haftadır açık açlık grevi yapan Ben Mübarek’le dayanışma amacıyla 3 gün boyunca açlık grevine başlayan tutukluların çoğunun sağlık durumu kötüleşmeye başlamıştı.

Musaddık, açlık grevinin amacının ‘siyasi tutukluların sağlığına zarar vermek değil, daha ziyade dava dosyalarına dikkat çekmek ve aylarca süren tutukluluktan sonra yetkililere haklarındaki suçlamaları çözüme kavuşturma çağrısı yapmak’ olduğunu açıklarken, “Yerel ve uluslararası kuruluşlar, Tutuklular Savunma Otoritesi’nin ilgilendiği bu konudan tam olarak haberdar oldular” dedi. Bir kez daha adli makamlara suçlama dosyasının incelenmesi ve ciddi bir şekilde soruşturma yapılması çağrısında bulunan Avukat Dalila Musaddık, bu kapsamda dosyanın boş olması, ciddi iddia ve deliller içermediğinin ortaya çıkması üzerine tüm tutukluların serbest bırakılmasını talep etti.

Raşid el-Gannuşi, siyasi mahkumlarla dayanışma amacıyla açlık grevi yaptığını duyurmuştu (EPA)
Raşid el-Gannuşi, siyasi mahkumlarla dayanışma amacıyla açlık grevi yaptığını duyurmuştu (EPA)

Tunuslu yetkililer, siyasi aktivist Hayyam et-Turki’nin başkentteki evinde düzenlediği ve aralarında İssam eş-Şabi, Abdulhamid el-Celasi ve Gazi eş-Şevaşi’nin de bulunduğu önde gelen siyasi isimlerin katılımıyla gerçekleşen toplantının ardından bazı politikacıları, devlet güvenliğine karşı komplo kurmakla suçlamıştı. Toplantının amacının, muhalefet partilerini cumhurbaşkanına karşı birleştirmek olduğu belirtilmişti. Aynı şekilde 25 Temmuz 2021’den bu yana ülkede istisnai tedbirlerin açıklanması, hükümetin ve parlamentonun feshedilmesi ve Nahda Hareketi liderliğindeki önceki yönetim sisteminin kaldırılmasının ardından, Cumhurbaşkanı Said tarafından onaylanan siyasi yönelime muhalefet ettikleri gerekçesiyle çok sayıda avukat ve medya profesyoneli hakkında dava açıldı.

Tunuslu yetkililer ayrıca, yargı sistemi aracılığıyla devlet güvenliğine karşı komplo kurmakla suçlanan 3 Tunuslu aktivistin siyasi yürüyüşe katılmasının engellenmesine de karar verdi. Tunus Genel İşçi Sendikası, geçen perşembe günü halka açık mekanlarda görünmelerini yasaklayan adli kararların çıkarılması, serbestlik hallerinin engellemesi ve haklarında adli soruşturmaların sürdürülmesi sonrasında yürüyüş düzenlenmesi çağrısı yapmıştı.

Tunuslu yetkililer, Filistin’le dayanışma amacıyla düzenlenen yürüyüşe bazı muhaliflerin katılmasını engelledi (AFP)
Tunuslu yetkililer, Filistin’le dayanışma amacıyla düzenlenen yürüyüşe bazı muhaliflerin katılmasını engelledi (AFP)

Başkent Tunus’un merkezindeki Habib Burgiba Caddesi’nde düzenlenen yürüyüşe katılması yasaklananlar arasında Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Şeyma İsa, siyasi savunma komitesi üyesi Avukat Ayaşi el-Hamami ve eski bakan Avukat Lazhar el-Akrami de yer alıyor.

Şeyma İsa, yaptığı açıklamada Filistin davasına destek amacıyla ulusal yürüyüşe katılma niyetinde olduğunu açıkladı. Ancak Cumhuriyet Savcısı kendisine, kendisinin ve avukatlar Ayaşi el-Hammami ve Lazhar el-Akrami’nin halka açık yerlerde görünmesini engelleme kararını hatırlattı.



Türkiye Dışişleri Bakanı: Suriye'deki durum “kırılgan ve tehlikeli”

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Türkiye Dışişleri Bakanı: Suriye'deki durum “kırılgan ve tehlikeli”

Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye'deki durumu "kırılgan ve tehlikeli" olarak nitelendirerek, ülkesinin güney komşusunun birliğinden yana olduğunu ve Şam'daki yeni yönetimi uluslararası topluma açılmaya teşvik ettiğini söyledi.

Fidan, Türkiye'nin Suriye'ye yaklaşımının, Suriye'ye ilişkin temel kararların Suriyeliler tarafından alınması ilkesine dayandığını belirtti. Hem Suriye hem de Irak'ta "kaygan zemin" ve "kırılgan ve tehlikeli" bir durum olduğunu, Türkiye'nin genel olarak bu durumu ele alma ve iyileştirme kapsayıcılığına dayanan son derece yapıcı bir dış politika izlediğini vurguladı.

Suriye tarafının Türkiye'nin kendileri için neyi temsil ettiğini iyi fark ettiğini vurgulayarak, "Oradaki kardeşlerimizle (yeni Suriye yönetimi) bazı istişarelerde bulunuyoruz ve Suriye bölgesinin birliğine önem veriyoruz" ifadelerini kullandı.

Görsel kaldırıldı.
Fidan, dün gece televizyon röportajında ​​konuşuyor (TC Dışişleri Bakanlığı)

Fidan, dün gece 24TV'ye verdiği röportajda, yeni Suriye hükümetinin diğer ülkelerle çıkarlarını ilerletmek için atacağı adımların önemli olduğunu söyledi.

Türkiye'nin, Suriye hükümetinin üçüncü ülkelerle görüşmeler yapmasını, uluslararası topluma yeni Suriye'nin mahiyetini anlatma çabalarının doğal bir adımı olarak gördüğünü ve bunu önemli bulduğu için açıkça teşvik ettiğini ifade etti. Fidan, hedeflediği üçüncü ülkelerin hangileri olduğunu belirtmezken, Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara son günlerde ülkesindeki durumu yatıştırmak için İsrail ile dolaylı temaslarda bulunduğunu söyledi. Şara yönetimi, İbrani devletiyle dolaylı temasların yanı sıra Batı ve Arap ülkeleriyle de temaslarını sürdürüyor.

Eski rejim döneminde Suriye'ye uygulanan yaptırımların kaldırılması gerektiğini vurgulayan Fidan, Avrupa Birliği ve ABD tarafından uygulanan yaptırımların kaldırılması için çaba sarf edilmesi gerektiğini, bölgedeki bazı ülkelerin tutumlarındaki ayrışmanın diyalog ve ikna yoluyla çözülmesi gerektiğini kaydetti.

PKK'nin Suriye'deki varlığına, örneğin Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) öncülüğündeki Kürt Halk Koruma Birlikleri (YPG) üzerinden ve Suriye Kürt Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) Türkiye'de devam eden PKK'yi tasfiye sürecine yönelik izleyeceği yola ilişkin soruya Fidan, "Bizim için önemli olan, Türkiye'yi başından beri etkileyen silahlı terörist unsurların artık bölgede olmamasıdır" dedi.

"PKK kendini feshedip silah bırakmaya karar verirse, bunun Suriye ve Irak'taki varlığını nasıl etkileyeceğini zamanla hep birlikte göreceğiz."

Fidan, "Suriye ve Irak'taki durum istikrarsız ve Kürdistan İşçi Partisi'nin (PKK) Türkiye içindeki varlığı neredeyse imkânsız hale geldi. Ancak bu iki ülkenin toprakları hala işgal altında. Onlara adım atmaları gerektiğini söylüyoruz ve topraklarının işgalinden de rahatsız olduklarını kaydediyoruz" diye devam etti.

Görsel kaldırıldı. Amerikan güçleri Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı'da (AFP)

Geçtiğimiz hafta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Suriye'deki durum ve ABD'nin çekilme planlarını ele alan telefon görüşmesiyle ilgili olarak Fidan, "ABD'nin Suriye'deki askeri varlığı mutlak gereklilik değildir" ifadelerini kullandı.

ABD'nin, terör örgütü DEAŞ'a karşı mücadelede müttefik olarak Kürt birliklerine verdiği destek, Ankara ile Washington arasındaki tartışmalı konulardan biri. Türkiye, DEAŞ'a karşı mücadelede Suriye hükümetine destek vermeyi ve binlerce DEAŞ üyesi ve ailelerinin tutulduğu cezaevlerinin güvenliğini SDG yerine sağlamayı teklif etti. Türkiye ayrıca Suriye'de örgütle mücadele etmek için Ürdün, Irak, Suriye ve Lübnan'ın da aralarında yer aldığı beşli bir mekanizma oluşturmak için çalışıyor. 

Fidan, Türk-Amerikan ilişkilerinin mükemmel olması gerektiğini belirterek, Erdoğan ve Trump'ın, eğer sorunlar varsa bunların çözülmesi gerektiği konusunda mutabakata vardıklarını söyledi. Trump yönetiminin, ABD'de yıllardır görülmemiş, klasik Cumhuriyetçi yaklaşımdan daha devrimci, radikal değişimi hedefleyen bir dış politika yaklaşımı benimsediğini kaydetti.

Trump'ın politikalarının Türkiye üzerindeki olası etkilerinin Türkiye tarafından yakından takip edildiğini ve birçok alanda yankılarının neler olabileceğinin görüşüldüğünü belirtti.