Uluslararası bir zirve... Putin “bölgesel savaş” uyarısında bulundu

Dikkatler İsrail’in hedef aldığı Refah Sınır Kapısı’nda. Biden’ın bölgeyi ziyaret edeceği iddia ediliyor. Lübnan sınırında çatışmalar artıyor.

Gazze’de dün İsrail saldırısında yıkılan bir binanın önünden elinde ekmekle geçen Filistinli bir genç (EPA)
Gazze’de dün İsrail saldırısında yıkılan bir binanın önünden elinde ekmekle geçen Filistinli bir genç (EPA)
TT

Uluslararası bir zirve... Putin “bölgesel savaş” uyarısında bulundu

Gazze’de dün İsrail saldırısında yıkılan bir binanın önünden elinde ekmekle geçen Filistinli bir genç (EPA)
Gazze’de dün İsrail saldırısında yıkılan bir binanın önünden elinde ekmekle geçen Filistinli bir genç (EPA)

Bölgesel ve küresel düzeyde çabalar gösterilip temaslar kurulurken, dün gerilim kefesi daha ağır bastı. İsrail kaynakları ABD Başkanı Joe Biden’ın bölgeye ziyaretinden söz ederken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin “bölgesel savaş” uyarısında bulundu.

Kremlin tarafından dün yapılan bir açıklamaya göre Putin, Gazze Şeridi’nde sivil ölümlerinin sayısında “feci bir artış” yaşanması ve İsrail ile Hamas arasındaki çatışmanın “bölgesel bir savaşa” kayması ihtimalinden duyduğu endişeyi dile getirdi.

Söz konusu açıklamada Putin’in Mısırlı, İranlı, Suriyeli ve Filistinli mevkidaşlarıyla yaptığı telefon görüşmeleri sırasında “sivil kayıpların sayısında feci bir artış yaşanması ve Gazze Şeridi’nde insani krizin kötüleşmesiyle birlikte saldırgan faaliyetlerin geniş çaplı bir şekilde tırmanmasından derin endişe duyduğunu” ifade ettiği bildirildi.

Öte yandan İran İslam Cumhuriyeti Haber Ajansı (IRNA), İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin Putin’le yaptığı telefon görüşmesinde Gazze Şeridi’ndeki durumun “savaşın kapsamının başka cephelere yayılarak genişleme” tehdidi taşıdığı konusunda uyardığını bildirdi. İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan da dün İsrail ile Hamas arasındaki savaşın kapsamının “genişlemesi” “kaçınılmaz” hale gelmeden önce “siyasi çözümler bulmak” için zamanın daraldığını vurguladı.

Bu bağlamda, Hizbullah ile İsrail güçleri arasında sınırın her iki tarafında artan çatışmaların ardından Hizbullah’ın Güney Lübnan’da İsrail’e karşı bir cephe açacağına dair korkular da artmış vaziyette. İsrail, Güney Lübnan’dan gelen bombalamalar nedeniyle sınır bölgesindeki onlarca beldeyi ve köyü boşalttığını duyurdu.

Dün Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden’ın ABD’nin batısındaki Colorado eyaletine yapmayı planladığı ziyareti iptal ettiğini duyurdu. Bu, Gazze Şeridi’nde devam eden savaş nedeniyle Biden’ın yakında İsrail’i ziyaret edebileceğine ilişkin basında çıkan iddiaları güçlendirdi. Bunun öncesinde Axios ve CNN de dahil olmak üzere çok sayıda ABD medya kuruluşu, ABD’li ve İsrailli yetkililerin Biden’ın bu hafta İsrail’e seyahat etme olasılığını tartıştıklarını bildirmişti.

Gazze’de sükûneti yeniden sağlamaya yönelik diplomatik hamlelerin ortasında, önümüzdeki cumartesi Kahire, “Filistin meselesindeki gelişmeler ve barış sürecini” tartışmak üzere uluslararası bir zirveye ev sahipliği yapacak. Şarku’l Avsat’a konuşan Mısırlı kaynaklara göre Mısır Cumhurbaşkanlığı, Filistin meselesiyle ilgili Arap ülkelerinin yanı sıra ABD, Çin, Rusya, Türkiye ve Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere Filistin meselesiyle ilgilenen birçok ülkeye resmi davet gönderdi.

Gazze Şeridi’nin güneyinde Mısır sınırındaki Refah Sınır Kapısı dikkatleri çekiyor. Mısır, İsrail’in kapının yeniden açılması ve insani yardımların, özellikle hastaneleri tehdit eden gıda, su, ilaç ve yakıt sıkıntısıyla karşı karşıya olan Gazze Şeridi’ne ulaştırılması için uygun koşulları oluşturmadığını duyurdu. İsrail güçleri tarafından bombalandığı bildirilen kapının önünde binlerce Filistinli ve yüzlerce yabancı toplanıyor.

Dün erken saatlerde sınırlı miktarda akaryakıt girişi için açılan ve daha sonra kapatılan sınır kapısının Gazze tarafında kalan bir bina bombalama sonucu hasar gördü.



Şarku’l Avsat kaynakları: Hamas Türkiye'den anlaşmayı Trump'a iletmesini istedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Şarku’l Avsat kaynakları: Hamas Türkiye'den anlaşmayı Trump'a iletmesini istedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Şarku’l Avsat’a konuşan iki kaynak, Hamas’ın Gazze Şeridi'nde yeni bir ateşkes için girişimde bulunmaya çalıştığını ve ateşkes önerisini ABD Başkanı Donald Trump yönetimine iletmek için Türkiye'den destek talep ettiğini söyledi.

Kimliklerinin gizli kalması koşuluyla ayrı ayrı konuşan iki kaynak, Hamas yönetiminin, Hamas Hareketi tarafından önerilen ‘kapsamlı anlaşma’ ya da diğer adıyla ‘paket anlaşmasının’ Türkiye ile ABD arasındaki ’iyi ilişkilerden’ dolayı Türk yetkililer tarafından Trump yönetimine iletilebileceğine inandığını söyledi.

Hamas'ın önerisi, üzerinde mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkûmun salıverilmesi karşılığında tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını, savaşın durdurulmasını ve İsrail'in Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinden çekilmesini öngörüyor.

Hamas Liderlik Konseyi Başkanı Muhammed Derviş başkanlığındaki heyet, pazar günü Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüştü. Derviş, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ile de bir araya gelerek savaşın durdurulmasıyla ilgili görüşün yanı sıra, Filistin'in iç durumuna ve diğer konulara değindi.

Kaynaklardan biri Hamas'ın Türkiye'nin desteğini istemesiyle ilgili tutumunu, Hamas'ın tüm İsrailli rehineleri teslim etmesi halinde savaşın durmasını garanti edeceğini söyleyen ABD Rehine İşleri Özel Temsilcisi Adam Boehler’in açıklamalarına dayandırdığını, ancak İsrail'in bu girişimi reddettiğini açıkladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve hükümetindeki bazı bakanlar tarafından yapılan açıklamalar da bu tutumu teyit ediyor.

Kaynaklardan diğeri ise şunları söyledi:

“Türkiye'deki görüşmeler, Türk yetkililere, Hamas’ın vizyonunu Washington'a iletmek için mevcut ABD yönetimiyle olan iyi ilişkilerini kullanmaları gerektiği mesajını vermeyi amaçlıyordu.”

İki kaynak da ABD'nin bu öneriyi kabul etmesi için İsrail'e baskı yapılmasında daha büyük bir rol oynaması amacıyla, arabulucu Katar da dahil olmak üzere Donald Trump yönetimindeki yetkililere mesajın iletilmesi için şimdiye kadar başka araçların da kullanıldığı konusunda hemfikir.

Kaynakların aktardıklarına göre Hamas, Gazze'deki savaş devam ederken gerçekleşmesini istediği anlaşılan Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde bir anlaşmaya varılması için ABD’nin tutumuna güveniyor. Kaynaklardan biri Trump'ın İran ile nükleer programı konusunda geçici de olsa bir çözüme ulaşmayı istediğini söyledi.

Hamas’tan kaynakların birkaç gün önce Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamaya göre Hamas’ın vizyonu ‘bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıl sürecek uzun bir ateşkese’ hazır ve açık olmasına dayanıyor.

Hamas, herhangi bir ateşkes anlaşmasının İsrail güçlerinin Gazze'den çekilmesini ve belirli bir insani protokol uyarınca insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişini de kapsamasını istiyor. Hamas ayrıca Arap, Müslüman ve Avrupa ülkelerinin desteğini alan Mısır'ın önerisi doğrultusunda, Gazze'yi tam yetki ile yönetecek, bağımsız ve fraksiyona bağlı olmayan kişilerden oluşan bir Filistin komitesinin kurulmasını kabul ettiğini de açıkladı.