Türkiye’den Libya Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için arabuluculuk teklifi

AFP
AFP
TT

Türkiye’den Libya Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için arabuluculuk teklifi

AFP
AFP

Türkiye, Libya’nın doğusundaki Tobruk kentinde bulunan Temsilciler Meclisi ve Trablus merkezli Devlet Yüksek Konseyi arasındaki anlaşmazlıkların çözümü için arabuluculuk teklifini açıklarken, İstikrar Hükümeti ile Ulusal Birlik Hükümeti arasındaki siyasi gerilim devam ediyor.

Usame Hammad liderliğindeki İstikrar Hükümeti, Daniel Kasırgası sırasında yaşanan yıkıcı selden etkilenen Derne ve diğer şehirlerin yeniden inşa yollarını tartışmak üzere, bu hafta Bingazi’de iki günlük bir uluslararası konferans düzenleyecek.

İstikrar Hükümeti, konferansın başarısını sağlamak için her türlü tedbiri aldığını duyurdu.

Hükümet, şehrin yeniden inşası için fikirlerini sunmak amacıyla konferansa katılacak olan, dünyanın çeşitli ülkelerinden mühendisler ve inşa alanındaki en büyük uluslararası şirketlerin yöneticilerini taşıyan uçakların Bingazi kentindeki Benina Uluslararası Havaalanı’na inmeye başladığını bildirdi.

Bu konferansa katılmak üzere Bingazi’ye giden Türkiye Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ahmet Yıldız, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi arasındaki sorunların çözümü için öneri sundu.

Yıldız, pazartesi akşamı yaptığı açıklamada, herkesin seçim sonuçlarını kabul etmesini sağlayacak şekilde, seçim yasaları üzerinde anlaşmaya varılması gerektiğini vurguladı.

Ayrıca, seçim yasalarındaki anlaşmazlık noktalarının aşılamaz olmadığını, Türkiye’nin kendi tecrübelerine dayanarak seçim yasalarında yardım ve koordinasyon sağlamaya hazır olduğunu söyledi.

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, dün Ankara’da Libya Yüksek Devlet Konseyi Başkanı Muhammed Takala ile görüştü.

Görüşmede, Libya’daki mevcut siyasi durumun yanı sıra iki ülke arasındaki ilişkiler, bunları her alanda geliştirmenin yolları ve Libya Yüksek Devlet Konseyi ile TBMM arasındaki koordinasyon ve iş birliği mekanizması ele alındı.

Öte yandan, Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe, Hammad hükümetinin hazırlamakta olduğu ‘yeniden yapılanma konferansına’ üstü kapalı yanıt verdi.

Dibeybe, Sosyal İşler Bakanı Wafa el-Kilani ile dün başkent Trablus’ta yaptığı görüşmede, selden etkilenmiş ve yerinden edilmiş kişilere, kira ve geçim ödeneği de dahil olmak üzere hibelerin dağıtılmasına çok yakında başlanacağını bildirdi.

Toplantıda, Derne Belediyesi’nden ve selden etkilenen diğer bölgelerde yerinden edilenlerin desteklenmesine yönelik bakanlık tedbirleri tartışıldı.

Bakan Kilani, Sosyal Dayanışma Fonu ve söz konusu bölgelerdeki sosyal işler ofisleri aracılığıyla doğrudan destek sağlayacaklarını bildirdi.

Dibeybe ayrıca, pazartesi akşamı İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile görüşerek, bakanlığın çeşitli bölgelerde çalışmaları organize etme, güvenliği sağlama, suç ve uyuşturucu olgularıyla mücadele etme planı hakkında bilgi aldı.

Diğer yandan, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Libya Ordusu Başkomutanı sıfatıyla, Dibeybe’ye bağlı güçlerin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed El-Haddad ile görüştü.

Görüşmede, Geryan kentinde son dönemde yaşanan olayların ardından askeri birliklerin konuşlanması ve askeri gelişmeler gözden geçirildi.

Ulusal Birlik Hükümeti’ne bağlı 444 Tugayı, bir grup Çadlı paralı askerin Geryan şehrinde pusuda yakalandığını duyurmuş ve bunların görüntülerini Facebook üzerinden paylaşmıştı.

Geryan Belediye Meclisi de şehrin, ‘halk arasında nifak ve ayrılık tohumları ekmekte ısrar eden saldırgan bir grubun nefret dolu saldırısına’ maruz kaldığını bildirmişti.

Belediye Meclisi, şehir sakinlerine durumun kontrol altına alındığını duyurdu. Şehirde faaliyet gösteren tüm kurum ve kuruluşlara normal bir şekilde çalışmalarına devam etmeleri çağrısında bulundu.

Şehirde geçtiğimiz pazar günü yaşanan çatışmalarda, 10 kişi ölmüş, 20 kişi de yaralanmıştı.



Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.