UNRWA İletişim Direktörü Juliette Touma, Şarku’l Avsat’a konuştu: Gazze’nin durumu çok korkunç, ateşkes talep ediyoruz

UNRWA: 70 çalışanımızı kaybettik. Merkezlerimizde 690 bin Filistinli bulunuyor ve 24 saat çalışıyoruz.

UNRWA İletişim Direktörü Juliette Touma. (Şarku’l Avsat)
UNRWA İletişim Direktörü Juliette Touma. (Şarku’l Avsat)
TT

UNRWA İletişim Direktörü Juliette Touma, Şarku’l Avsat’a konuştu: Gazze’nin durumu çok korkunç, ateşkes talep ediyoruz

UNRWA İletişim Direktörü Juliette Touma. (Şarku’l Avsat)
UNRWA İletişim Direktörü Juliette Touma. (Şarku’l Avsat)

Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistin Mültecilerine Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) İletişim Direktörü Juliette Touma, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, İsrail’in Gazze’de Hamas’a yönelik son askeri operasyonları sonucunda şu ana kadar 70 çalışanın yaşamını yitirdiğini söyledi. Yetkili, şu an 690 bin Filistinlinin UNRWA’ya ait merkezlere sığındığını belirtti. UNRWA çalışanlarının zor zamanlar yaşadığını ve insanları hayatta tutmak üzere minimum kaynakları sağlamak için gece gündüz çalıştıklarını ifade eden Touma ayrıca acilen ateşkes ilan edilmesi ve insani yardım dağıtım hatlarının güvence altına alınması çağrısında bulundu.

Fotoğraf Altı: Yerinden edilmiş Filistinli çocuklar, Gazze’nin güneyindeki Han Yunus Kampı’ndaki UNRWA okulunda gönüllüler tarafından düzenlenen etkinliklere katılıyor. (EPA)
 Yerinden edilmiş Filistinli çocuklar, Gazze’nin güneyindeki Han Yunus Kampı’ndaki UNRWA okulunda gönüllüler tarafından düzenlenen etkinliklere katılıyor. (EPA)

Touma, Amman’dan telefon aracılığıyla Şarku’l Avsat’ın sorularını yanıtladığı görüşmede şu ifadeleri kulandı:

“Artık yönümüzü Gazze Şeridi’ndeki tüm Filistinli halkının büyük ve benzeri görülmemiş insani ihtiyaçlarına yanıt vermeye çevirdik. Başlangıçta hazırlanan planlar, Filistinlilerin dörtte birinin UNRWA merkezlerine geleceği yönündeki en kötü senaryoya dayanıyordu. Baş edebileceğimizden çok daha fazlası ile karşı karşıyayız. Çabalarımız kısıtlı (çünkü) Gazze’deki sıkı abluka, devam eden savaş ve bombardımanlar ve yakıt, gıda ve ilaç dahil olmak üzere malzeme sıkıntısı nedeniyle bu çok büyük miktardaki ihtiyaca cevap vermekte zorlanıyoruz. İnsanların ihtiyaçlarına cevap verebilecek durumda değiliz.”

Kim yaşadı kim öldü

Touma, sahadaki UNRWA personeliyle iletişimin sağlıklı olup olmadığı ile ilgili soruya şu cevabı verdi:

“Gazze Şeridi’ndeki çalışanlarımızın büyük çoğunluğuyla teması çarşamba günü kaybettik. Bu, 24 saatten kısa süre içinde ikinci kez yaşanıyor. Benzer bir deneyimi, Gazze’deki UNRWA müdürüyle olan tek iletişim hattı dışında tüm teması neredeyse tamamen kaybettiğimizde de oldu. Hafta sonu cuma ile pazar sabahı arasında yaklaşık 36 saat boyunca iletişim kuramadık. O saatler çok ama çok korkutucuydu. Zira kimin yaşadığını, kimin öldüğünü bilmiyorduk ve meslektaşlarımız da dahil olmak üzere Gazze’deki insanların aileleri ve sevdikleriyle de iletişim kuramamaları daha da korkutucu oldu. Ayrıca kendimi dünyanın geri kalanından da çok izole hissettim.”

70 ölü

Fotoğraf Altı: Gazze Şeridi’nin merkezindeki Maghazi Mülteci Kampı’nda UNRWA tarafından yönetilen bir okul. (AFP)
Gazze Şeridi’nin merkezindeki Maghazi Mülteci Kampı’nda UNRWA tarafından yönetilen bir okul. (AFP)

Gazze’deki UNRWA çalışanı sayısına ilişkin olarak, Touma, savaş öncesi verilerin ‘13 bin çalışan olduğunu’ gösterdiğini söyledi. Bu konuda şu açıklamalarda bulundu:

“Ne yazık ki aralarında psikiyatrist, jinekolog, mühendis, destek ve insan kaynakları personeli de dahil olmak üzere çoğu öğretmen, okul yöneticisi ve sağlık personeli olan kadın ve erkek çalışanlardan yaşamını yitirdiğini doğruladığımız 70 meslektaşımız var. Bu çÇok ağır bir kayıp. Zira bu, dünya çapında herhangi bir çatışmada bu kadar kısa sürede öldürülen en fazla uluslararası yardım çalışanı sayısı.”

Gazze’deki hastaneler hakkında, UNRWA’nın şu an dokuz açık sağlık tesisi işlettiğini aktaran Tuma bunların ‘normalde işletilen tesislerin üçte birine denk geldiğini kaydetti.  UNRWA’nın yaşamını yitirenlerin sayısını bilmediğini vurguladı.

Talebimiz: Ateşkes

BM ajansının hazırladığı acil durum planlarına ilişkin bir soruya yanıt olarak, böyle bir durumla ilgili herhangi bir planın olmadığını ifade eden Tauma sözlerini şöyle sürdürdü:

“Savaş hali olduğu için elimizden geldiğince karşılık veriyoruz. İnsanlara hayatta kalabilmeleri için asgari düzeyde yardım sağlamaya odaklanıyoruz. Durmak, nefes almak, düşünmek ve düşünmek için bir dakikamız yok. 24 saat çalışıyoruz. Ekiplerimiz bu devasa ihtiyaçlara cevap vermek için sahada ve evlerini terk etmek zorunda kaldılar. Birçoğu şu anda evlerini, eşyalarını, geçim kaynaklarını, sevdiklerini, meslektaşlarını veya komşularını kaybetmenin acısını yaşıyor. Buna rağmen birçoğu halen merkezlerimizde çalışıyor, fırınlara un, merkezlere ekmek götürüyor, insanlara yardım ediyor veya tıbbi bakım sağlıyor.

Touma yardım eden bu gönüllüleri ‘insanlık için böylesine karanlık bir anda bir ışık huzmesi olan ‘isimsiz kahramanlar’ olarak tanımladı.

Tauma, UNRWA’nın şu anki talebine ilişkin şunları söyledi:

“Asgari düzeyde insani ateşkes. Bu hemen yapılmalı. Aslında çok geç bile kalındı. Aynı zamanda Gazze Şeridi’ne insani yardım hattı açılmasını da talep ediyoruz. Bunun herhangi bir bürokratik engel olmaksızın genişletilmesini ve düzenli olarak açılmasını istiyoruz.”



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.