Arap Zirvesi, savaşı durdurmak için baskıyı artırıyor

İsrail’in Gazze’deki hastanelere saldırısı sürerken Arap dünyasındaki öfkenin yankıları ABD’de duyuluyor.

Gazze’de güneye doğru kaçış sürüyor. (DPA)
Gazze’de güneye doğru kaçış sürüyor. (DPA)
TT

Arap Zirvesi, savaşı durdurmak için baskıyı artırıyor

Gazze’de güneye doğru kaçış sürüyor. (DPA)
Gazze’de güneye doğru kaçış sürüyor. (DPA)

İsrail tankları, Gazze’ye yönelik kara harekâtının başladığından bu yana ilk kez şehir içlerine doğru ilerlerken Arap ülkelerinin İsrail'in saldırılarına son verilmesi yönündeki baskısının artması bekleniyor. Bu beklentinin gerçekleştirilmesinin umut edildiği ‘Filistin'e Destek Zirvesi’ bugün Riyad'da başlıyor. Zirveyi Suudi Arabistan ve Filistin düzenliyor. Söz konusu zirvede ağırlıklı olarak Gazze'ye yönelik İsrail saldırısı ile ortaya çıkan insani krizin gündemde olması bekleniyor.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre, Arap dışişleri bakanları, liderlerin bugün görüşeceği karar tasarısının nihai metnini perşembe günü onayladılar. Bu tasarı ile Filistin topraklarında ateşkes çağrısı yapılıyor.

Arap diplomatik kaynaklara göre zirve sonuç bildirgesi, Gazze'deki Filistin halkının zorla yerinden edilme veya zorla nakletme girişimlerini sert bir şekilde kınamayı içeriyor. Görüşmede bu zirvede barışın hala bir seçenek olduğu vurgulanacak ve bölgesel barışın, Filistin halkının haklarına saygı göstermeye dayandırılması gerektiği dile getirilecek.

Arap Birliği'nin Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreteri Dr. Halid Manzlavi, Şarku’l Avsat’a açıklamada, ‘Suudi Arabistan'ın Filistin meselesinde tarihsel ve öncü bir rolü olduğunu’ vurgulayarak, ‘acil Arap zirvesinin düzenlenmesinin, uluslararası toplumu Gazze'deki savaşı durdurmaya teşvik etme politikasının bir parçası olduğunu’ belirtti.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Farhan, ‘Arap zirvesinin, Gazze'deki tehlikeli duruma cevap niteliğinde olduğunu’ vurgulayarak uluslararası toplumu, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi de dahil, ‘olayların üstesinden gelmeye, sorumluluklar almaya, askeri operasyonlara derhal son verilmesi, sivil koruma sağlanması, rehinelerin ve esirlerin serbest bırakılması ve Filistin halkının zorla yerinden edilmesinin durdurulması da dahil olmak üzere uluslararası normlara, yasalara ve ortak insani prensiplere uygun olarak’ harekete geçmeye çağırdı.

Diğer yandan saha içinde, kara harekatının başlangıcından bu yana ilk kez İsrail tankları Gazze’de ilerlemeye başladı. Bu ilerleme, İsrail'in Hamas hareketinin silahlı kanadı olan Kassam Tugayları’nın liderliğini üstlendiği Şifa Hastanesi'ne daha yaklaşmasına yol açtı. Aynı zamanda Endonezya, Nasr, Rantisi, Ruhsa hastaneleri ile Ruh Sağlığı Hastanesi de kuşatılmış durumda.  Bu hastaneler, İsrail'in hedefi haline geldi.

İsrail'in bu hastanelere yönelik hareketi, Hamas hareketinin söz konusu bölgelerde bazı rehineleri tuttuğu inancından kaynaklanıyor. Önümüzdeki haftanın, ABD ve İsrail'in Katar ile yürüttüğü bazı rehinelerin serbest bırakma anlaşması müzakereleri için kritik bir dönem olması bekleniyor.

Bu süreçte, Amerika Başkanı Joe Biden yönetimi, Arap bölgesindeki diplomatların uyarılarını dikkate alıyor. Bu uyarılar, ABD’nin  Gazze'deki yıkıcı İsrail askeri kampanyasına verdiği güçlü destek nedeniyle, 15 ila 20 yaş arasındaki bir neslin Arap dünyasındaki Amerikan imajının olumsuz etkilenmesine yol açabileceğini yönünde. Ayrıca, Amerikan Uluslararası Kalkınma Ajansı'nda (USAID) görev yapan binlerce yetkili, ateşkese ‘derhal son verilmesi’ çağrısı yapıyor. Ajans yetkilileri açıklamasında "Uluslararası hukukun ihlalinden endişeli ve hayal kırıklığına uğramış durumdayız" ifadelerine yer verildi.



Kanal 12: Trump, Noel'den önce Sisi ve Netanyahu'yu bir araya getirerek Gazze planının ikinci aşamasına geçişi duyurmak istiyor

ABD Başkanı Donald Trump, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'yi Beyaz Saray'da karşılarken (Arşiv - Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'yi Beyaz Saray'da karşılarken (Arşiv - Reuters)
TT

Kanal 12: Trump, Noel'den önce Sisi ve Netanyahu'yu bir araya getirerek Gazze planının ikinci aşamasına geçişi duyurmak istiyor

ABD Başkanı Donald Trump, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'yi Beyaz Saray'da karşılarken (Arşiv - Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'yi Beyaz Saray'da karşılarken (Arşiv - Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun yaklaşan ABD ziyareti kapsamında bazı ek görüşmeler yapılması bekleniyor. Netanyahu'nun 29 Aralık'ta ABD Başkanı Donald Trump ile Florida'daki tatil beldesinde bir araya gelmesi ve bazı üst düzey toplantılara katılması planlanıyor. İsrail televizyonu Kanal 12’nin haberine göre bu ziyaret, ABD yönetiminin Gazze Şeridi için bir barış planında ilerleme kaydetme çabalarının bir parçası.

Pazartesi günü yayınlanan habere göre Beyaz Saray, İsrail'in Gazze ile ilgili Kahire ile stratejik bir anlaşmayı onaylamasını sağlamak için Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'yi Florida'daki toplantıya davet etmeye çalışıyor.

Netanyahu'nun Florida'da sekiz gün kalması ve Trump ile iki görüşme gerçekleştirmesi planlanıyor. Ayrıca ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve Savunma Bakanı Pete Hegseth ile de görüşmeler yapacak.

Kanal 12, ABD'li yetkililerin Tel Aviv'e, Trump'ın Noel'den önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta sivil yönetim prototipini de içeren Gazze'deki barış planının ikinci aşamasına geçişi duyurmayı hedeflediğini bildirdiklerini aktardı.

Axios haber sitesi pazar günü, ABD’li ve İsrailli kaynaklara dayandırdığı haberinde, Beyaz Saray'ın iki yıldan fazla bir süre önce Gazze'de savaşın patlak vermesinden bu yana hiçbir temas kurmayan Sisi ve Netanyahu arasında bir zirveye aracılık etmeye çalıştığını bildirdi.

Ancak ABD'li yetkililer, Netanyahu'nun önce İsrail ile Mısır arasında stratejik bir doğalgaz anlaşmasını kabul etmesi ve Sisi'yi bir görüşmeye ikna edecek diğer adımları atması gerektiğini belirtiyor.

Axios, ABD'nin Lübnan ve Suriye dahil olmak üzere Arap ülkelerine teknoloji ve enerji gibi alanlarda ekonomik teşvikler sunarak İsrail ile ilişkiler kurmalarını sağlamayı amaçlayan benzer girişimleri değerlendirdiğini doğruladı.

ABD'li yetkililer, Gazze'deki ateşkesi istikrara kavuşturma ve barış sürecini ilerletme çabalarıyla paralel olarak bunu başarmayı umuyor.

Axios, ABD Başkanı Trump’ın danışmanı ve damadı Jared Kushner'in Netanyahu’ya İsrail’in ‘barış sürecinde ekonomik diplomasiye ve özel sektörün katılımına’ ihtiyacı olduğunu söylediğini aktardı.

Netanyahu, daha önce ekim ayında Mısır'ın Şarm eş-Şeyh kentinde düzenlenen ve Trump’ın desteğiyle koordine edilen Gazze’de Barış Zirvesi’ne katılmamıştı.


Şara, güçlü Suriye vaadini yineledi

Cumhurbaşkanı Şara, Beşşar Esed rejiminin düşüşünün yıldönümünü kutlamak için dün Şam'daki Emevi Meydanı'nda toplanan Suriyelileri selamlıyor (AP)
Cumhurbaşkanı Şara, Beşşar Esed rejiminin düşüşünün yıldönümünü kutlamak için dün Şam'daki Emevi Meydanı'nda toplanan Suriyelileri selamlıyor (AP)
TT

Şara, güçlü Suriye vaadini yineledi

Cumhurbaşkanı Şara, Beşşar Esed rejiminin düşüşünün yıldönümünü kutlamak için dün Şam'daki Emevi Meydanı'nda toplanan Suriyelileri selamlıyor (AP)
Cumhurbaşkanı Şara, Beşşar Esed rejiminin düşüşünün yıldönümünü kutlamak için dün Şam'daki Emevi Meydanı'nda toplanan Suriyelileri selamlıyor (AP)

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara, dün yaptığı açıklamada, ülkesinin herhangi bir mezhebe karşı ihlallerin tekrarlanmaması için çalışacağını belirtirken geçiş dönemi adaletinin sağlanması konusundaki kararlılığını bir kez daha vurguladı.

Şam'daki Konferans Sarayı'nda Esed rejiminin düşüşünün birinci yıldönümü kutlamaları sırasında yaptığı konuşmada Şara, bir yıl önce Şam'a geldiğinde giydiği yeşil askeri üniformasıyla kalabalığın karşısına çıktı.

Despotizm ve zulüm dönemiyle tarihi bir kopuşu ve adalet, iyilik, vatandaşlık ve bir arada yaşama temelli yeni bir şafağı ilan eden Şara, halkın bilgi ve hesap verme hakkı ile ardından hesaplaşma veya uzlaşma hakkının devletin istikrarının temeli olduğunu ve ihlallerin tekrarlanmayacağının garantisi olduğunu vurguladı.

Çok sayıda destekçisinin önünde yaptığı konuşmada Şara, ‘güçlü bir Suriye’ inşa etmek ve ‘halkının fedakarlıklarına layık’ bir gelecek için Suriyelilerin ortak çabasının önemini vurguladı. Şara, Suriye halkına karşı suç işleyen ve yasaları ihlal edenlerin hesap vermesi, mağdurların haklarının korunması, adaletin sağlanması ve halkın bilgi, hesap verebilirlik ve şeffaflık haklarının korunması için geçiş dönemi adaleti ilkesine bağlı kalmaya devam ettiğinin altını bir kez daha çizdi.

Öte yandan ABD Kongresi uzun süren tartışmaların ardından Suriye’ye uygulanan Caesar (Sezar) Yasası yaptırımlarını kalıcı olarak kaldırma kararı aldı. Böylece, beş yılı aşkın bir süredir Esed rejimine uygulanan ağır yaptırımların yükü altında ezilen ülke için geçmişin sayfaları kapatıldı ve umut dolu yeni bir sayfa açıldı.

ABD Temsilciler Meclisi İçtüzük Komisyonu, gelecek yıl için nihai savunma bütçe tasarısının metnini yayınladı. Tasarıda, yaptırımları bağlayıcı koşullar olmadan veya yeniden uygulanması için koşullar eklemeden kaldıran bir hüküm yer alıyordu.

Bazı muhalif temsilcilerin yaptırımları koşulsuz olarak kaldırmaya ikna etmek için aylarca süren yoğun siyasi çabaların ardından yaptırımlar kaldırıldı.


Gözler Gazze anlaşmasının ikinci aşamasında

Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
TT

Gözler Gazze anlaşmasının ikinci aşamasında

Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)
Hamas mensupları dün, Mısırlı bir ekibin Kızılhaç mensuplarıyla birlikte Gazze Şehri'nde son İsrail rehinesinin cesedini aradığı bölgeyi güvenlik altına aldı (AFP)

Gazze Şeridi'nde ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesi yönünde ortak bir çaba içinde, dolaylı müzakerelerin ileri aşamasına geçilmesinin önünü açmak için "daha ciddi" görüşmelerin devam ettiği belirtiliyor. Hamas hareketi içindeki bilgili kaynaklardan gelen açıklamalara göre beklenen görüşmelerin, bu ay sonu veya gelecek ay başında yapılması bekleniyor.

Şarku'l Avsat'a bilgi veren kaynaklar, Kahire'de düzenlenecek kapsamlı bir Filistin ulusal toplantısı için hazırlıkların sürdüğünü, önemli ve acil konularda anlaşmaya varıldığını belirtti.

Fetih Sözcüsü Abdülfettah Devle ise özel açıklamasında, Gazze Şeridi'ni yönetecek bir komitenin kurulmasına ilişkin duyurunun "yakında yapılmasının muhtemel" olduğunu belirterek, beklenen oluşumun Filistin vizyonuyla uyumlu olmasının önemini vurguladı. Devle, "belgelenmiş ve resmi bir anlaşma yayınlanana kadar" belirli bir tarih vermedi.