İsrail ordusu Gazze şehrinin derinliklerine ilerlerken şiddetli çatışmalar yaşanıyor

İsrail ordusu, Hamas Hareketi’nin kontrol merkezlerini ve yönetim noktalarını kontrol altına aldığını duyururken Kassam Tugayları ise İsrail ordusuna büyük kayıplar verdirdiğini bildirdi.

Dün Gazze Şeridi'ndeki Bureyc Mülteci Kampı’nda geniş çaplı yıkım meydana geldi. (AFP)
Dün Gazze Şeridi'ndeki Bureyc Mülteci Kampı’nda geniş çaplı yıkım meydana geldi. (AFP)
TT

İsrail ordusu Gazze şehrinin derinliklerine ilerlerken şiddetli çatışmalar yaşanıyor

Dün Gazze Şeridi'ndeki Bureyc Mülteci Kampı’nda geniş çaplı yıkım meydana geldi. (AFP)
Dün Gazze Şeridi'ndeki Bureyc Mülteci Kampı’nda geniş çaplı yıkım meydana geldi. (AFP)

İsrail ordusunun Gazze’nin iç kesimlerine doğru ilerlemesi sürüyor. Şehirde çatışmalar artmış durumda. İsrail ordusu Hamas Hareketi’nin kontrol merkezlerini ve yönetim noktalarının kontrolünü ele geçirdiğini açıklarken İzzeddin el-Kassam Tugayları, çok sayıda İsrail askerini öldürdüklerini, tankları ve askeri araçları imha ettiklerini duyurdu.

Diğer yandan İsrail ordusu, Gazze'nin kuzeyindeki tüm hastanelerin çevresindeki ablukayı daha da sıkılaştırırken kısmen faaliyet gösteren tek hastane olan Baptist Hastanesi’ne doğru ilerlemeye başladı. Diğer taraftan elektrik, su, yiyecek ve ilacın olmadığı Gazze'de abluka altındaki halkın yaşadığı trajedi daha da derinleşiyor.

Şarku'l Avsat'a konuşan Gazzeliler, İsrail ordusunun iç bölgelere ve mahallelere girmesiyle tamamen kuşatıldıklarını ve artık temel ihtiyaçlarını bulamadıklarını, İsrail askerlerinin üzerlerine ateş açmaları nedeniyle evlerinden dışarı çıkamadıklarını aktardılar. Gazzeliler, insansız hava araçları (İHA), tanklar ve askerlerin Gazze sokaklarında hareket eden her şeyi hedef aldıklarını ve kimsenin kendilerine ulaşamadığı insanları öldürdüklerini belirttiler. 

Gazze şehrinin merkezindeki Filistin Meydanı'na kadar gelen İsrail askerleri, şehrin çeşitli bölgelerine sızarak tıpkı Batı Şeria'da yaptıkları gibi evlere baskınlar düzenleyip Gazzelileri öldürmeye, tutuklamaya ve sorgulamaya başladılar.

İsrail, Batı Şeria'daki gibi bir güvenlik durumu yaratmak amacıyla Gazze şehrini tamamen kontrol altına almaya çalışıyor gibi görünüyor. Bu amaçla ordusunun istediği zaman saldırmasına, baskınlar düzenlemesine ve halkı öldürmesine izin veriyor.

Gazze’deki Filistinli gruplardan bir kaynak şu açıklamada bulundu:

“Direniş hareketi yönetimi, İsrail'in Gazze Şeridi'nde yeni bir gerçeklik dayatma girişiminin farkında. Ancak İsrail güçleri, her cephede ve her zaman şiddetli, aralıksız ve devam eden bir direnişle karşı karşıya kaldıkları ve ağır kayıplar verdikleri için burada bir dakika bile dinlenmeyecekler. Gazze sonuna kadar direnecek, teslim olmayacak ve beyaz bayrak çekmeyecek”

Fotoğraf Altı: Gazze Şeridi'nde, Bureyc Mülteci Kampı’ndaki enkazda kurbanları ve hayatta kalanları bulmak için arama kurtarma çalışmaları yürütüldü. (AP)
 Gazze Şeridi'nde, Bureyc Mülteci Kampı’ndaki nekazda kurbanları ve hayatta kalanları bulmak için arama kurtarma çalışmaları yürütüldü. (AP)

Hamas Hareketi’nin askeri kanadı Kassam Tugayları, savaşın 39’uncu gününde savaşçılarının Gazze şehrinin kuzeyindeki sıfır mesafeden yedi, Beyt Hanun'da da sıfır mesafeden iki asker olmak üzere dokuz İsrail askerini öldürdüğünü duyurdu. Kassam Tugayları tarafından yapılan açıklamalara göre Tel Aviv füzelerle vuruldu, tanklar, askeri araçlar ve personel taşıyıcıları imha edildi ve İsrail ordusunun konuşlandığı noktalar çeşitli anti-zırh ve anti-personel silahlarla hedef alındı.

Diğer yandan İsrail ordusu, çok sayıda askerinin öldürüldüğünü itiraf etti. İsrail ordusu, Çavuş Roy Marom ve Binbaşı (yedek) Raz Abulafia’nın öldürüldüğünü, dört askerin de yaralandığını, böylece Gazze'nin kuzeyine yönelik kara harekatında öldürülen toplam asker sayısının 46'ya yükseldiğini açıkladı.

İsrail ordusu, askerlerinin Gazze şehrinde Hareketi’nin kontrol merkezlerini ve yönetimini temsil eden noktalarının kontrolünü ele geçirdiğini ve Kassam Tugayları üyelerini öldürdüğünü duyurdu. İsrail ordusundan yapılan açıklamada, 162’nci Tümen’in şimdiye kadar 160'tan fazla tünelin yerini tespit ettiği belirtildi.

Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Yaklaşık 2 bin 800 terör altyapısı hedef alındı, Hamas terör örgütünün yaklaşık bin üyesi ve lideri öldürüldü. Son birkaç saat içinde Şati Mülteci Kampı’nın operasyonel kontrolü ele geçirildi. 162’nci Tümen, Gazze Şeridi'ndeki faaliyetleri kapsamında Hamas terör örgütünün stratejik ve hayati önem taşıyan binalarına girdi. Bunlar arasında Force 17 Sitesi, Hamas Güvenlik Meydanı, terör örgütünün askeri faaliyetler ve kaçırılan kişileri tutmak için kullandığı Rantisi Hastanesi ve Bedir Sitesi yer alıyor.”

Fotoğraf Altı: Dün Gazze'ye atılan bir termal bomba. (AP)
Dün Gazze'ye atılan bir termal bomba. (AP)

Açıklamada ayrıca ana polis merkezinin, bir mühendislik fakültesinin, Gazze valisinin evinin ve Gazze şehrinde savaşın başlarında İsrail tarafından öldürülen Eymen Nevfel komutasında olan Kassam Tugayları’nın merkezi karargahının yanı sıra eğitim merkezleri ve güvenlik ofislerinin de ele geçirildiği belirtildi.

İsrail ordusu savaşı sürdürürken Gazze’deki hastanelerin çoğu hizmet dışı kaldı.

Hamas'ın üst düzey yöneticilerinden Usame Hamdan’ın aktardığına göre İsrail'in Gazze Şeridi'ni bombalaması ve karadan işgal etmesi, kuşatma altındaki Gazze Şeridi'ndeki 35 hastaneden 25'inin hizmet dışı kalmasına yol açtı.

İsrail ordusu Gazze'deki Şifa Hastanesi'ni kuşatırken Kassam Tugayları komuta merkezinin yanı sıra Rantisi, el-Uyun, en-Nasır ve Kudüs hastanelerinin de kuşatıldığı açıkladı.

İsrail ordusu, kuşatma altındaki hastanelere giriş-çıkış her türlü hareketi engelliyor.  İsrail Ordu Sözcüsü Daniel Hagari, pazartesi gecesi, Rantisi Hastanesi'nin altında bir tünel olduğunu ve bu tünelin askeri amaçlarla ve rehineleri tutmak için kullanıldığını iddia ettiği bir video yayınladı. Ancak iddialar Hamas ve Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından yalanlandı.

İsrail ordusu hastanelere yönelik ablukayı sıkılaşırken, Şifa Hastanesi'ndeki doktorlar dün onlarca kişinin cenazesini hastane bahçesine gömmek zorunda kaldılar.

Bölgedeki gazeteciler, halkın tıbbi ve idari ekiplerin hastane kompleksinin avlusunda toplu mezar kazmaya gönüllü olduklarını ve 100'e yakın cenazeyi buraya defnettiklerini aktardılar.

Hastaları ve çocukları hastanelerden çıkarmak için yoğun temaslar sürdürülse de bu yapmak neredeyse imkansız gibi görünüyor.

İsrail ordusuna göre burası güvenli bir bölge. İsrail, bir yandan çatışmalar devam ederken, diğer yandan Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus şehri dahil olmak üzere Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerini bombalamaya devam etti.

Gazze Sağlık Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da Filistinlilere yönelik saldırılarının başlamasından bu yana şehit sayısının 11 bin 451'e yükseldiği duyuruldu. Açıklamaya göre yaralıların sayısı ise 4 bin 630'u çocuk, 3 bin 130'u kadın, 682'si yaşlı olmak üzere 29 bine ulaştı.



Suriye’de güç dengesi değişirken SDG savunmada

Suriye Demokratik Güçleri (SDG) mensuplarının tanksavar füzesi taşıyan bir drone uçurduğu videodan alınan ekran görüntüsü
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) mensuplarının tanksavar füzesi taşıyan bir drone uçurduğu videodan alınan ekran görüntüsü
TT

Suriye’de güç dengesi değişirken SDG savunmada

Suriye Demokratik Güçleri (SDG) mensuplarının tanksavar füzesi taşıyan bir drone uçurduğu videodan alınan ekran görüntüsü
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) mensuplarının tanksavar füzesi taşıyan bir drone uçurduğu videodan alınan ekran görüntüsü

Türkiye destekli grupların Suriye'nin kuzeyinde kendilerine karşı harekete geçmesi ve Ankara dostu bir grubun Şam'ın kontrolünü ele geçirmesiyle birlikte Suriye'nin başlıca Kürt grupları 13 yıllık savaş boyunca elde ettikleri siyasi kazanımları korumak için savunmaya geçtiler.

Irak'tan İran, Türkiye’ye uzanan daha geniş bir Kürt grubunun parçası olan Suriye Kürtleri, ülkenin neredeyse dörtte birini kontrol ettikleri ve DEAŞ'a karşı ABD'nin kilit müttefiki olan güçlü bir silahlı gruba liderlik ettikleri Suriye çatışmasının şimdiye kadarki birkaç kazananı arasında yer aldı.

Reuters'a konuşan iki analist ve üst düzey bir Batılı diplomat, Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) savaşçılarının bu ay Şam'ı ele geçirerek Devlet Başkanı Beşşar Esed'i devirmesinden bu yana güç dengesinin Kürtler aleyhine olduğunu söyledi.

Suriye'deki sarsıcı değişim ortamında Türkiye'nin etkisini arttırması beklenirken, ABD'deki yönetim değişikliği Washington'un Kürtlerin ağırlıkta olduğu YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri’ni (SDG) desteklemeye ne kadar devam edeceği konusunda soru işaretleri yaratıyor.

Türkiye için SDG ulusal güvenlik tehdidi oluşturuyor. Ankara bu grupları, 1984'ten bu yana Türk devletine karşı isyan yürüten ve Türkiye, ABD ve diğer güçler tarafından terör örgütü olarak kabul edilen PKK’nın bir uzantısı olarak görüyor.

ABD merkezli düşünce kuruluşu Century International'da çalışan Aron Lund, Suriyeli SDG’nin  ‘çok büyük bir sorunla karşı karşıya olduğunu’ ifade etti.

Lund, “Suriye'de denge temelden Türkiye destekli ya da Türkiye'nin müttefiki gruplar lehine değişti. Türkiye bundan en iyi şekilde yararlanmaya kararlı görünüyor” ifadelerini kullandı.

Bu değişim, Suriye Milli Ordusu (SMO) olarak bilinen Türkiye destekli silahlı grupların YPG’nin öncülüğündeki SDG karşı askeri ilerlemeler kaydettiği kuzey bölgesinin kontrolü için yeniden başlayan çatışmalarda kendini gösteriyor.

Kürtlerin liderliğindeki bölgesel yönetimde üst düzey bir yetkili olan Fener el-Kait Reuters'a yaptığı açıklamada, Esed'in devrilmesinin parçalanmış devleti yeniden birleştirmek için bir fırsat olduğunu söyledi.

Esed'in Arap milliyetçisi Baas Partisi on yıllardır Kürtleri baskı altında tutuyordu.

ık8ol9
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Lideri Mazlum Abdi (Reuters)

El-Kait, bölgesel yönetimin Türkiye ile diyaloğa hazır olduğunu ancak kuzeydeki çatışmanın Ankara'nın ‘çok kötü niyetleri’ olduğunu gösterdiğini söyledi. El-Kait, “Bu kesinlikle bölgeyi yeni bir uçuruma ve yeni bir çatışmaya doğru itecektir” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan cuma günü yaptığı açıklamada, Esed'in devrilmesinden sonra yabancı ülkelerin Kürt milislere verdikleri desteği çekmelerini beklediğini söylerken, Ankara YPG’yi izole etmeye çalışıyor.

Reuters'ın sorularını yanıtlayan bir Türk yetkili, çatışmanın temel nedeninin ‘Türkiye'nin bölgeye yönelik vizyonu değil, PKK'nın bir terör örgütü olması’ olduğunu ifade etti.

Yetkili, “PKK ve YPG silahlarını bırakmalı ve Suriye'yi terk etmelidir” dedi.

SDG lideri Mazlum Abdi perşembe günü Reuters'a verdiği bir demeçte, Suriye'deki PKK’lıların varlığını ilk kez kabul etti.

Abdi, PKK savaşçılarının DEAŞ'a karşı mücadelede destek sağladıklarını ve Türkiye ile tam bir ateşkes sağlanması halinde Suriye'yi terk edeceklerini belirtti. Ayrıca PKK ile herhangi bir örgütsel bağı olduğunu da reddetti.

Feminizm ve İslamcı gruplar

Aynı zamanda Şam'daki yeni yönetim Ankara'ya dostça yaklaşıyor ve tüm Suriye'yi merkezi bir yönetim altında birleştirme arzusunu dile getiriyor ki bu da Kürtlerin tercih ettiği adem-i merkeziyetçi yönetime meydan okuyabilir.

Türkiye, SMO'ya doğrudan destek verirken, diğer ülkeler gibi HTŞ'yi geçmişte El-Kaide ile olan bağlantıları nedeniyle terörist grup olarak nitelendiriyor.

yjukılo
Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera

Buna rağmen Ankara'nın HTŞ üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğuna inanılıyor. Üst düzey bir Batılı diplomat, “Onları (HTŞ’yi) en çok Türklerin etkileyebileceği açık” dedi.

Suriye'deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera bir Türk gazetesine verdiği demeçte, Esed'in devrilmesinin ‘sadece Suriye halkı için değil, aynı zamanda Türk halkı için de bir zafer olduğunu’ söyledi.

Reuters'ın sorularını yanıtlayan Türk yetkili, HTŞ'nin Ankara'nın kontrolünde olmadığını belirterek, HTŞ’yi ‘şartlar gereği iletişim kurulan’ bir yapı olarak tanımladı. Yetkili ayrıca, birçok Batılı ülkenin de bunu yaptığını ifade etti.

Demokratik Birlik Partisi (PYD) ve ona bağlı YPG liderliğindeki Suriyeli Kürt gruplar, 2011 yılında Esed'e karşı başlayan ayaklanmanın ardından ülkenin kuzeyinin büyük bölümünü kontrol altına aldı. Bağımsızlıktan ziyade özerklik istediklerini vurgularken kendi yönetimlerini kurdular.

Sosyalizm ve feminizmi vurgulayan politikaları HTŞ'nin yöneliminden oldukça farklı.

ABD öncülüğündeki güçlerin DEAŞ'a karşı SDG ile ittifak kurarak ağırlıklı olarak Arap olan bölgeleri kontrol altına almasıyla bölgeleri genişledi.

Türkiye destekli SMO’yu oluşturan gruplar, Esed'in devrilmesiyle birlikte SDG'ye karşı saldırılarını şiddetlendirerek 9 Aralık'ta Münbiç şehrini ele geçirdi.

Washington ateşkese aracılık etti, ancak SDG Türkiye ve müttefiklerini ateşkese uymamakla suçladı. Bir Türk savunma bakanlığı yetkilisi böyle bir anlaşma olmadığını söyledi.

ABD'nin SDG'ye verdiği destek, ABD ile NATO üyesi Türkiye arasındaki gerilimi arttırdı.

Washington SDG'yi, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın bu dönemi Suriye'deki kabiliyetlerini yeniden inşa etmek için kullanmaya çalışacağı uyarısında bulunduğu DEAŞ'a karşı mücadelede kilit bir ortak olarak görüyor. SDG halen militan örgütle bağlantılı on binlerce kişiyi kamplarda ve cezaevlerinde tutuyor.

Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler geçen hafta yaptığı açıklamada, ülkesinin Suriye'de DEAŞ'ın yeniden canlandığına dair herhangi bir belirti tespit etmediğini bildirdi.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan cuma günü Ankara'da Alman mevkidaşıyla yaptığı görüşmede, tutukluların tutulduğu kamp ve cezaevlerinin yönetimi için alternatifler bulunması gerektiğini belirtti.

ABD'nin Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf de cuma günü yaptığı açıklamada, Washington'un Ankara ve SDG ile birlikte ‘SDG'nin ülkenin o bölgesindeki rolüne ilişkin sorunsuz bir geçiş’ üzerine çalıştığını söyledi.

Joe Biden'ın yönetimi ABD güçlerinin Suriye'de kalacağını söyledi, ancak Başkan seçilen Donald Trump 20 Ocak'ta göreve başladığında çekilmelerini emredebilir.

Trump'a mesaj

Trump ilk döneminde Suriye'den çekilmek istemiş, ancak hem kendi ülkesinden hem de ABD'nin müttefiklerinden gelen baskılarla karşılaşmıştı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre Suriyeli Kürt yetkili İlham Ahmed, 17 Aralık'ta Trump'a yazdığı mektupta, Türkiye'nin Trump göreve gelmeden önce kuzeydoğuyu kontrol etmeye hazırlandığını iddia etti.

Mektupta, Türkiye'nin planının ‘terörle mücadelede yıllardır kaydedilen ilerlemeyi geri alma tehdidinde bulunduğunu’ yazan Ahmed, Trump’a hitaben “Bu felaketi önleme gücüne sahip olduğunuza inanıyoruz” dedi.

Trump 16 Aralık'ta yaptığı açıklamada, Türkiye'nin Suriye'de olup bitenleri ‘kontrol altına alacağını’ söyledi, ancak ABD askerlerinin Suriye'de konuşlanmasına ilişkin planlarını açıklamadı.

Oklahoma Üniversitesi'nde Suriye uzmanı olan Joshua Landis, “Kürtler imrenilecek bir konumda değil. Şam’daki yeni yönetim kendine çeki düzen verdiğinde bölgeye girecektir. ABD sonsuza kadar orada kalamaz” ifadelerini kullandı.

HTŞ lideri Ahmed eş-Şera BBC'ye yaptığı açıklamada, ‘Kürtlerin Suriye halkının bir parçası olduğunu’ belirterek, “Suriye bölünmeyecek” dedi. Eş-Şera, silahların tamamen devletin elinde olması gerektiğini ifade etti.

Eş-Şera, Türkiye'nin temel kaygılarından biri olan Suriyeli olmayan Kürt savaşçıların Suriye'deki varlığını kabul etti. Eş-Şera, “Suriye topraklarının Türkiye'ye ya da başka ülkelere tehdit oluşturmasını ve istikrarı bozmasını kabul etmiyoruz” diye konuştu.

Eş-Şera, ‘sorunun çözümü için barışçıl bir formül’ bulmak amacıyla diyalog ve müzakereler yoluyla çalışma sözü verdi.

Kürt yetkili Fener el-Kait, yönetiminin ‘demokratik bir Suriye, adem-i merkeziyetçi bir Suriye, tüm mezhep, din ve etnik kökenlerden tüm Suriyelileri temsil eden bir Suriye’ istediğini bildirdi. El-Kait, SDG'nin ‘yeni Suriye ordusunun çekirdeği’ olacağını belirtti.

SDG Komutanı Mazlum Abdi Reuters'a verdiği demeçte, iki tarafın güçleri arasında çatışma çıkmasını önlemek için HTŞ ile temas kurulduğunu doğruladı, ancak Ankara'nın Şam ile Kürt güçler arasında bir bölünme yaratmaya çalışacağını söyledi.

SDG'nin Şam'daki ‘yeni siyasi aşamaya’ katılması için ABD öncülüğündeki koalisyon da dahil olmak üzere uluslararası taraflardan güçlü bir destek olduğunu söyleyen Abdi, bunu ‘büyük bir fırsat’ olarak niteledi.

Abdi, “Türkiye ve ona bağlı gruplarla aramızda tam bir ateşkes sağlandıktan sonra bu aşamaya katılmaya hazırlanıyoruz” dedi.