Mısır, Gazze Şeridi’ndeki kriz cephesinde bir ‘atılım’ gerçekleştirmek amacıyla bölgesel ve uluslararası hareketleri ve siyasi temaslarını yoğunlaştırdı.
Kahire’nin son saatlerde, Gazze’ye şimdiye kadarki en büyük yardım konvoyunu başlatmasıyla birlikte, Mısır’ın adımları hızlandı.
Kahire’de önde gelen Batılı yetkililerle siyasi istişareler devam ederken, Şarku’l Avsat’a konuşan gözlemcilere göre, Mısırlı yetkililer, İsrail’in askeri operasyonlarının yedinci haftasına girdiği Gazze’de ateşkese yol açacak bir anlaşmaya varmak için zamana karşı yarışıyor.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Cumartesi günü Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile bir araya geldi.
Toplantıda, İsrail’in Filistin topraklarındaki askeri gerilimine ilişkin gelişmeler ele alındı.
Sisi, Gazze’de derhal ateşkes sağlanması, sivillerin korunması ve büyük insani acılara maruz kalan Gazze halkına yardım ulaştırılmasının gerekli olduğunu dile getirdi.
Sisi ayrıca, uluslararası toplumun bu konuda üzerine düşen sorumlulukları üstlenmesi ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) ile Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu kararlarının uygulaması gerektiğini vurguladı.
Toplantıda, yaralı Filistinlilerin kabulü ve yabancı uyrukluların tahliyesinin yanı sıra Mısır’ın bu bağlamda gösterdiği çabalar gözden geçirildi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin, Mısır’ın bu bağlamda oynadığı önemli rol konusunda büyük takdirini dile getirdi.
Sisi toplantı sırasında, Filistinlilerin ülke içinde yerinden edilmeleri ya da kendi topraklarının dışına, özellikle de Sina’daki Mısır topraklarına yerlerinden edilmeleri yoluyla tehcir edilmelerini reddettiklerini vurguladı.
Ursula von der Leyen de, AB’nin aynı fikirde olduğunu belirtti.
Toplantıda taraflar, Filistin meselesinin tek çözümünün, onaylanmış uluslararası referanslara uygun, iki devletli çözüme dayalı kapsamlı ve adil bir barışa ulaşmak olduğunu ifade etti.
Çabalarda ilerleme
Mısır Dışişleri Konseyi Genel Sekreteri Büyükelçi Ali el-Hafni, insani yardım ve ateşkese ulaşmaya yönelik siyasi alanda Mısır’ın adımlarının bir atılım gerçekleştirme çabasıyla hız kazandığını söyledi.
Şarku’l Avsat’a konuşan Hafni, “Her ne kadar Mısırlı kurum ve kuruluşlar bu tür durumlarda müzakereleri yönetme konusunda birçok deneyime sahip olsa da, sahayı ve siyasi durumu çevreleyen zorluklar büyük gibi görünüyor” dedi.
Hafni, Mısır’daki hareketler ve temasların, savaşın büyük insani bedeli ve İsrail’in Gazze Şeridi sakinlerini yerinden etmeye zorlaması açısından ‘büyük bir baskının’ ortasında gerçekleştiğini vurguladı.
Büyükelçi, “Bu, Mısır’ın ulusal güvenliğini çevreleyen tehlikeler ve Ortadoğu bölgesindeki barış ve güvenlik durumu üzerindeki son derece tehlikeli etkinin farkında olduğundan, Kahire’nin hamlelerini zamana karşı bir yarış haline getiriyor” diye ekledi.
Mısırlı eski diplomat, her ne kadar İsrail’in ‘inatçılığı ve kibri’ ile Tel Aviv’deki savaş hükümeti içindeki liderlik mücadelesi nedeniyle ateşkes konusunda yakın zamanda anlaşmaya varılamayacağı yönündeki beklentisini dile getirmiş olsa da, şunları söyledi;
“Önümüzdeki dönemde ani bir atılımın gerçekleşmesi şaşırtıcı olmaz. Bunun nedeni, çatışmanın doğrudan ve dolaylı taraflarına hakim olan tükenmişlik durumu ve İsrail’i destekleyen Batılı ülkelerde iç baskıların artmasıdır.”
Mısır defalarca ateşkes çağrısında bulundu.
Aynı zamanda, İsrail ile Filistinli direniş grupları arasında rehine ve mahkum takası için arabuluculuk çabalarında yer aldı.
Kahire, son birkaç gün içinde İsrailli güvenlik yetkililerinin yanı sıra çok sayıda Arap ve uluslararası yetkiliyi kabul etti.
ABD’nin örtbası devam ediyor
Mısır eski Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Mısır Dışişleri Konseyi üyesi Büyükelçi Rakha Ahmed Hasan ise, savaşta insani duraklama ve ateşkes açısından başarıya ulaşmanın, ABD’nin İsrail’e uyguladığı baskının boyutuna bağlı olduğunu söyledi.
Rakha Ahmed Hasan, “ABD’nin İsrail’in suçlarını örtbas etme çabası hala mevcut, bu da Washington’u işlenen suçlarda ortak kılıyor” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan Hasan, Avrupa’nın bölgedeki hızlı hareketlerinin ‘yaklaşan anlaşma veya İsrail’e yönelik baskı bağlamında anlaşılamayacağına’ dikkat çekti.
Hasan açıklamasını şu ifadelerle sürdürdü;
“Bu hamleler, birçok Avrupa başkentinde İsrail’i destekleyen siyasi karara halk baskısını azaltmayı amaçlıyor. Bu hamleler, İsrail’e Gazze’deki planlarını tamamlaması için daha fazla zaman vermeyi amaçlıyor. Bunlardan en tehlikelisi, Gazze’nin tekrar tekrar hedef alınarak halkın Mısır topraklarına doğru itilmesidir.”
Hasan ayrıca, ABD ve Batı’nın bu konudaki tutumunu ‘suç ortaklığı’ olarak nitelendirdi.
Akaryakıt tırları ve tıbbi cihazlar
Üç akaryakıt tırı, üst üste üç gün olmak üzere, Cumartesi sabahı Refah Sınır Kapısı’ndan Filistin tarafına geçti.
Mısır’ın ABD ve İsrail ile koordineli çabaları ve baskıları doğrultusunda Gazze’ye giren tırlar 129 bin litre yakıt taşıyor.
Mısır dün, ‘Yaşasın Mısır Fonu’ tarafından Gazze’deki Filistinlilere yönelik en büyük kapsamlı insani yardım konvoyunu başlattı.
Konvoy, tıbbi ekipman ve çok sayıda ambulansın yanı sıra, 2 bin 510 tondan fazla acil ve gerekli ihtiyaçları taşıyan 190 tırı içeriyor.
Mısır Başbakanı Mustafa Madbuli birkaç bakanla birlikte, yardım konvoyunun Refah Sınır Kapısı’ndan girişi esnasında düzenlenen törene katıldı.
Madbuli burada yaptığı açıklamada, “Mısır devleti, kardeş Filistin halkının yanında olmak ve Gazze Şeridi’nde bu vahim koşullarla karşı karşıya kalan Filistinlilere çeşitli şekillerde insani yardım sağlamak için hiçbir çabadan kaçınmıyor” dedi.
Başbakan, şu ana kadar Gazze Şeridi’ne ulaşan yardımların üçte ikisinden fazlasının Mısır’dan, geri kalanının ise uluslararası toplumdan geldiğini bildirdi.
Madbuli, “Bu bir övünme meselesi değil, daha ziyade Mısır devletinin, onun çeşitli kurumlarının ve halkının verdiği otomatik ve doğal bir tepkidir” diye ekledi.
İsrail'in elinde bulunan ve esir değişim anlaşması kapsamında serbest bırakılan 30 Filistinli tutsağın ceset torbaları Han Yunus'a ulaşırken, Nasır Tıp Merkezi personeli ceset torbalarını çıkarıyor (AFP).
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyinde Mısır sınırındaki Refah'ta mülteciler için kurulan bir kampta yürüyor (AFP)
İsrail'in Gazze sınırının İsrail tarafında askeri araçlar tatbikat yapıyor, 23 Eylül 2025 (Reuters)