İsrail medyasına konuşan Arap diplomatlar: "Mahmud Abbas engel haline geldi"https://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4701986-i%CC%87srail-medyas%C4%B1na-konu%C5%9Fan-arap-diplomatlar-mahmud-abbas-engel-haline-geldi
İsrail medyasına konuşan Arap diplomatlar: "Mahmud Abbas engel haline geldi"
Abbas, ABD aracılığıyla yürütülen ve savaş nedeniyle askıya alınan İsrail-Suudi Arabistan normalleşme görüşmelerini eleştirmişti (Reuters)
İsrail'in önde gelen haber sitelerinden Times of Israel'e konuşan Arap diplomatlar, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın, savaş sonrası dönemde Gazze'nin geleceğine yönelik planlarda "engel haline geldiğini" savundu.
Kimliklerinin paylaşılmasını istemeyen iki diplomat, savaş sonrası dönemde 87 yaşındaki Abbas'ın Gazze Şeridi'ni yönetebileceğine şüpheyle yaklaştıklarını söyledi.
ABD, 7 Ekim'de başlayan savaşın sonlanmasının ardından Gazze'nin kontrolünün Abbas liderliğindeki Filistin Ulusal Yönetimi'ne devredilmesini istiyor. Ancak haberde, Arap ülkelerinin Washington'ın planına sıcak bakmadığı ileri sürüldü.
Diplomatlar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Batı Şeria'da izlediği politikaların, Filistin Ulusal Yönetimi'nin hakimiyetini zayıflattığını ve Abbas'ın buna karşı güçlü duramadığını savundu.
Yetkililer ayrıca Netanyahu'nun savaş sonrası Gazze'nin yönetimine dair planlarını net şekilde açıklamamasının da Arap ülkelerinin, İsrail'i destekleyen ABD'nin önerilerine mesafeli yaklaşmasına yol açtığını söyledi.
Kaynaklar, Abbas'a ilişkin çekincelerin "ABD'nin bölgedeki diğer müttefikleri tarafından da bir süredir paylaşıldığını" savundu. Diplomatlar Arap ülkeleri arasında İsrail'in "Hamas'ı tamamen denklem dışında bırakabileceğine dair fikir birliği oluşmadığını" da dile getirdi.
Times of Israel, yetkililerin farklı ülkeler adına konuştuğunu belirtirken, diplomatların nerenin yurttaşı olduğuna dair bilgi paylaşmadı. Haberde, "her iki diplomatın da Abbas'a daha sıcak bakılan Ürdün'le bağlantısı olmadığı" ifade edildi.
ABD merkezli düşünce kuruluşu Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nden Ghaith Ömeri ise Abbas'ın Arap ülkeleriyle ilişkilerini yeterli derecede geliştiremediği değerlendirmesini yaptı. Abbas'ın eski danışmanlarından Ömeri, şunları söyledi:
Filistin Ulusal Yönetimi'nin zayıflaması, tamamen Abbas'ın iktidarı altında gerçekleşti. Etkisiz ve başkalarının kendisi için iş yapmasını bekleyen bir lider olarak görülüyor.
Ömeri, Fetih partisi içinde Abbas destekçilerinin kurduğu hakimiyetin, yeni lider adaylarının çıkmasına olanak sağlayacak biçimde dönüştürülmesi gerektiğini de savundu.
Gazze Şeridi, 1996-2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'ne bağlıydı. Ancak Hamas, 2006'da yapılan seçimlerde Abbas'ın partisi Fetih'i geçerek 132 sandalyeli mecliste 74 koltuk kazanmış, Fetih ise 45 sandalyede kalmıştı. Daha sonra taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle 2007'de Gazze'de patlak veren çatışmalarda, Hamas bölgenin kontrolünü ele geçirmişti.
Abbas, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'la 5 Kasım'da yaptığı görüşmede, bölgenin yönetimini "Doğu Kudüs, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ni kapsayan geniş ölçekli bir siyasi çözüm oluşturulması şartıyla" kabul edeceklerini dile getirmişti. Blinken, dün Abbas'la yaptığı görüşmede, Washington yönetiminin iki devletli çözüm için somut adımlar atacağını söylemişti.
Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye de 29 Ekim'deki açıklamasında, kapsayıcı bir anlaşma yapılmadan Gazze'nin yönetimini devralmayacaklarını söylemişti.
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.
Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.
DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)
Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.
Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”
Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)
Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.
Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.
El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.
Tedarik zincirleri
Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)
Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.
Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.
“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.
