Mısır ordusu yeni silah üretimini duyurdu

Mısır Cumhurbaşkanı, EDEX 2023'ün açılışına katılarak üretilen silahları inceledi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı, EDEX 2023'ün açılışına katılarak üretilen silahları inceledi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır ordusu yeni silah üretimini duyurdu

Mısır Cumhurbaşkanı, EDEX 2023'ün açılışına katılarak üretilen silahları inceledi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı, EDEX 2023'ün açılışına katılarak üretilen silahları inceledi. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır’da pazartesi günü başlayan Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı EDEX 2023'ün üçüncü yıl etkinliklerinde, yerel olarak üretilen askeri endüstrilere yerel girdinin artmasıyla birlikte, ilk kez yerel düzeyde üretilip bir araya getirilen Mısır silahları ve mühimmatı sergilendi.

Arap Sanayileşme Örgütü, Hava Kuvvetleri ortaklığında üretilen, 180 cm'ye kadar betonarme delme kabiliyetine sahip, ağırlığı 2 bin libreye dek çıkan hava mühimmatlarından oluşan ‘Hafız’ ailesini sergiledi. Ayrıca bunlar arasında B4 koruma seviyesi sağlayan Kadir-1 zırhlı çevik kuvvet müdahale aracı da bulunuyor.

Bunlara, müşterilerin istekleri doğrultusunda her türlü ekipmanı uygulayabilme kabiliyeti ile Mısır İçişleri Bakanlığı’nın ihtiyaçlarına göre edinilen ekipmanlar da ekleniyor.

Ahlaki Meseleler İdaresi eski Müdürü Tümgeneral Samir Ferec, bugün fuarda sergilenenlerin Mısır'da askeri endüstrileri geliştirmeye yönelik 10 yıllık çalışmanın ürünü olduğunu vurguladı. Şarku’l Avsat’a konuşan Ferec, fabrikaların onlarca yıldır ekipmanlarını güncellememe sorunuyla karşı karşıya kalması ardından, iktidara gelen Mısır Cumhurbaşkan Abdulfettah Sisi'nin askeri endüstrileri geliştirme sürecine büyük bir öncelik verdiğini söyledi.

Ulusal Savunma Fakültesi eski Müdürü Tümgeneral Muhammed el-Gabari, yeni üretilen silahların ülkelerin askeri yeteneklerine ilişkin göstergelerde Mısır'ın sıralamasının yükselmesine yardımcı olacağını dile getirdi. Şarku’l Avsat’a konuşan Gabari, Mısır askeri endüstrilerinin, Raad 200 füze fırlatıcısının üretilmesi ardından Mısır’ın füze üretme yeteneğinin yakın olduğunu müjdeleyen EDEX'in üçüncü yıl etkinliklerinde saf üretimde ortak haline geldiğini söyledi.

Mısır, ‘200 Savaş Fabrikası’, 385 beygir gücünde bir motorla donatılmış ve 122 mm roketatar taşıyan ve kabin dahilinden elektronik olarak kontrol edilen Raad 200 roketatarını üretti. Bu, Askeri Üretime bağlı üç firmanın ortaklığında gerçekleşti.

Fotoğraf Altı: Mısır Donanması’na dahil edilen fırkateyn. (Alexandria Shipyard Company-Facebook)
Mısır Donanması’na dahil edilen fırkateyn. (Alexandria Shipyard Company-Facebook)

Fuarda, Mısırlılar tarafından Alexandria Tersanesi'nde Alman teknolojisiyle üretilen MEKOA 200 Mısır fırkateyninin açılışı da gerçekleştirildi. Fırkateyn, Alman gemi inşa şirketi TKMS ile Mısır'ın biri yerli üretim olmak üzere aynı tipte dört fırkateyn alma anlaşması kapsamında üretildi. Fırkateyn, Mısır Savunma Bakanlığı tarafından daha önce açıklandığına göre, denizaltı savunma görevleri için iki helikopter taşıyabildiği gibi, keşif ve gözetleme görevleri için de küçük drone taşıma kabiliyetine, ayrıca özel kuvvet görevleri için iki hafif bot taşıma kapasitesine sahip.

Ferec’in ifade ettiğine göre İskenderiye cephaneliğinde son yıllarda yapılan modernizasyonlar, üretim sürecinin tamamen yerel düzeyde başarılı olmasına katkı sağladı. Ferec, yerel üretim başarısının çalışanlara deneyim kazandırdığını, benzer fırkateynlerin Mısır'da yapılması ve Alman şirketiyle ortaklaşa ihraç edilmesi konusunda iş birliğinin sürdürülmesi olanağına kapı açtığı görüşünde.

Aynı düşünceyi destekleyen Gabari ise yerel düzeyde çeşitli silah endüstrisi deneyimleri biriktirmenin önemini vurguladı. Bu sayede, karar vericilere farklı seçenekler sunan silahlanma kaynaklarının çeşitlendirilmesinden faydalanarak Mısır’ın kademeli olarak askeri endüstrilerde etkili ülkelerden birine dönüşeceğine dikkat çekti.

Tanıtılan yeni Mısır askeri teçhizatı arasında kuvvetlerin muharebe eylemlerini kontrol etmek, hava sahasını, sınırları ve önemli tesisleri güvence altına almak için tamamen yerel düzeyde tasarlanıp üretilen çok görevli mobil otomatik komuta ve kontrol merkezi de yer alıyor.

Bunun fuarda sergilenen en önemli hususlardan olduğuna dikkat çeken Tümgeneral Gabari, zira ileri teknolojisinin yanı sıra, olay yerinden saha komutasını kolaylaştırarak, askeri komutanlara kısıtlama olmaksızın ve daha doğru karar vermeyi sağlayacak şekilde cephede olma olanağı verdiğini vurguladı.

Sergide tanıtılan yeni Mısır silahları arasında, dronlara ve elektronik engellemeye karşı kullanılan bir sistem de bulunuyor. Taktik seviyeye kadar dronları tespit etmek ve bunlara karşı koymak için sistemlerin tasarımını ve imalatını içeriyor. Ayrıca askeri gemileri güvence altına almak için dronlara karşı koymaya yönelik bir cihazın yanı sıra çeşitli frekans aralığında radyo keşif ve engelleme cihazlarını da yer alıyor.

Savaşlarda drone kullanımının giderek artması göz önüne alındığında, bu cihazın önemli bir adım olduğunu düşünen Ferec, bu özel uzmanlığın Mısır askeri sanayisine büyük bir katkı sağladığını vurguladı. Fuar sırasında Mısır endüstrilerine dış talep sağlamak için askeri endüstrilere yönelik pazarlamanın önemine dikkat çeken Ferec, böylece askeri teçhizatın sürekli geliştirilmesine ve modernizasyonuna yönelik mali bir getiri sağlanacağını da sözlerine ekledi.



Hamas iki aylık ateşkesi ihtiyatlı bir şekilde değerlendiriyor

İsrail'in Han Yunus'a düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)
İsrail'in Han Yunus'a düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)
TT

Hamas iki aylık ateşkesi ihtiyatlı bir şekilde değerlendiriyor

İsrail'in Han Yunus'a düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)
İsrail'in Han Yunus'a düzenlediği saldırıda hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninde gözyaşı döken Filistinli bir kadın (AFP)

Hamas kaynaklarına göre Hamas yönetimi, ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail'in şartlarını kabul ettiğini açıkladığı Gazze Şeridi'nde iki aylık (60 günlük) ateşkes önerisini inceliyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, bu kaynaklardan birinin önerideki ‘tuzaklar’ olarak nitelendirdiği hususlar nedeniyle yeni öneri üzerindeki müzakerelerde ‘ihtiyatlı’ davranıldığını ve kaynakların tahminlerine göre ‘savaşı sona erdirecek net bir şart’ konusunun halen belirsiz olduğunu söyledi.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes müzakereleri, 20 aydır devam eden ve on binlerce kişinin ölümüne yol açan savaşı sona erdirecek kapsamlı bir anlaşmaya varmak üzere müzakerelerin ikinci aşamada sürdürülmesi temelinde geçici bir anlaşmaya varılması amacıyla ABD'nin de aralarında bulunduğu arabulucular tarafından hummalı bir çalışmaya sahne oluyor.

Xnjc
Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail tarafından bombalanan bir bölgeyi inceleyen Filistinliler (Reuters)

Trump dün akşam sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı paylaşımda, İsrail'in yeni bir ateşkes önerisini kabul ettiğini duyurdu ve yönetiminden temsilcilerin ‘İsraillilerle Gazze konusunda uzun ve verimli bir toplantı’ yaptığını açıkladı.

Hamas'ın savaşın sona ermemesine ilişkin kaygılarına dolaylı bir yanıt verdiği anlaşılan Trump, 60 günlük süre zarfında tüm tarafların savaşı sona erdirmek için çalışacağını söyledi.

Trump, Hamas'ı anlaşmayı kabul etmeye çağırdı ve anlaşmayı reddetmenin vahim sonuçları olacağı konusunda uyardı. Trump, “Hamas'ın Ortadoğu'nun iyiliği için bu anlaşmayı kabul etmesini umuyorum. Çünkü durum daha iyiye gitmeyecek, daha da kötüleşecek” ifadelerini kullandı.

Güncellenmiş bir versiyon

Hamas'tan önde gelen kaynaklar Şarku’l Avsat'a Trump'ın bahsettiği teklifin ‘harekete ulaştığını’ ifade ederek, bunun ‘ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un önceki teklifinin güncellenmiş bir versiyonu’ olduğunu belirtti.

Kaynaklar, Hamas liderliğinin ‘varılabilecek herhangi bir anlaşmayı destekleyecek bir Filistin mutabakatı’ elde etmek amacıyla öneriyi Filistinli gruplara ilettiğini bildirdi.

Ckkdk
Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Reuters)

Bazı Hamas kaynaklarına göre yeni öneri de öncekiler gibi Filistinlilerin haklarını karşılayan tüm talepleri karşılamıyor ve aşılması gereken pek çok tuzak içeriyor. Muhtemelen derinlemesine incelendikten sonra, gruplarla istişare edilerek kapsamlı bir Filistin pozisyonu ile yanıt verilecek.

Görmezden gelinen noktalar

Hamas'tan bir kaynak ‘bu teklifin, özellikle 60 günlük ateşkes olarak bilinen Witkoff teklifinde Katarlı arabulucu tarafından sunulan bazı değişikliklerle ilgili olarak son günlerde ve haftalarda yapılan toplantılarda müzakere heyetinin talep ettiği bazı noktaları görmezden geldiğine’ dikkat çekti.

Hamas'tan aynı kaynaklar, Filistinli grupların ‘İsrail'in Gazze Şeridi'nden çekilmesi konusuyla ilgili net maddelere ihtiyaç duyduklarını ve savaşın sona ermesiyle ilgili net bir madde elde etme ihtiyacında ısrar ettiklerini’ doğruladı.

Kaynaklar ayrıca, ‘insani yardım protokolünün özellikle hastanelerin, okulların ve altyapının yeniden inşasıyla ilgili maddesinin halen gevşek olduğu ve İsrail'in bunu yapması için herhangi bir zorunluluk taşımadığı’ uyarısında bulundu. Kaynaklara göre madde sadece Gazze Şeridi'ne yardım taşıyan tırların sayısının arttırılmasından bahsediyor.

Değişikliklerle birlikte olumlu tahminler

Kaynaklar, ‘müzakerelerin ardından, arabuluculara iletilecek bazı değişikliklerle birlikte teklifin olumlu karşılanmasını’ bekliyor.

Ancak diğer kaynaklar, ‘önerinin şu anki haliyle gönülsüzce kabul edileceğini’ belirterek, “Kabul, arabulucuların ve ABD'nin müzakereler devam ettiği sürece anlaşmanın devamını garanti altına alma taahhüdü, yani müzakereler devam ettiği sürece 60 gün sonra savaşın yeniden başlamayacağına dair verdikleri bazı güvenceler ışığında gerçekleşecek” dedi.

Kaynaklar, işlerin Filistin halkının isteklerine uygun şekilde gitmesi halinde bir ya da iki hafta içinde bir anlaşmaya varılabileceğini öne sürdü.

Buna karşılık bazı kaynaklar, Trump'ın ve İsrail'in “bu dosyada olumlu gelişmeler olduğu” yönündeki açıklamalarının bir aldatmaca olduğu tahmininde bulunarak, “Teklif derinlemesine inceleniyor” dedi ve yanıtın gelmesinin uzun sürmeyeceğini bildirdi.

Sayıyla ilgili bir sorun yok

Kaynaklar, şu anda meselenin esas olarak serbest bırakılacak İsrailli esirlerin sayısı ya da bunlar arasında ölenlerin cesetlerinin teslimi süreciyle ilgili olmadığına dikkat çekti. İsrail Kanal 14 televizyonunun İsrailli bir siyasi kaynaktan aktardığına göre, savaşı sona erdirmeye yönelik herhangi bir formüle, Amerikan tarafının Hamas'ın silahsızlandırılması ve liderlerinin Gazze Şeridi dışına gönderilmesiyle ilgili taleplerinin karşılanmaması halinde İsrail'in çatışmalara yeniden başlayabileceğini garanti eden bir mektup eşlik edecek.

İsrail'in savaşı sona erdirme şartını, koşullarının yerine getirilmemesi halinde yeniden savaşa dönme konusunda Amerikan garantisi almaya bağladığı açıkça görülüyor.

Sunulan teklifin küçük değişikliklerle Witkoff'un teklifiyle aynı olduğuna dikkat çeken bir kaynak, İsrail'in Hamas yönetimine son verilmesi, Gazze Şeridi'nin silahsızlandırılması ve hareketin üst düzey liderlerinin yurt dışına sürgün edilmesi gibi önemli şartlarında halen ısrarcı olduğunu kaydetti.

Mfkdj
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (DPA)

Diğer yandan İsrail'in ilerleme fırsatı olduğunu düşünmesi halinde bir İsrail heyetinin yakında Katar'a gidebileceği belirtildi.

İsrail Yayın Kurumu ile İsrail Kanal 12 ve Kanal 13 televizyonları tarafından Trump'ın açıklamalarından önce yayınlanan bir haberde, müzakerelerde önemli bir ilerleme kaydedildiği ve Katar'ın Witkoff'un önerisinde yaptığı değişikliklerin İsrail tarafından kabul edilebilir olduğu, ancak halen üzerinde çalışıldığı belirtildi.

İsrail Yayın Kurumu'na göre Katar tarafından sunulan öneri 60 günlük ateşkesi, esirlerden 8'inin ilk gün, 2'sinin ellinci gün sağ olarak serbest bırakılmasını ve kaçırılan 18 İsraillinin cesedinin 3 aşamada teslim edilmesini içeriyor.

Değiştirilen teklif, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin güneyinde yakın zamanda İsrail tarafından oluşturulan ve Han Yunus'u Refah'tan ayıran Morag Ekseni’ne çekilmesini öngörüyor ki bu da İsrail güçlerinin bu bölgenin kontrolünü elinde tutmaya devam etmesi anlamına geliyor. Hamas bunu şiddetle reddediyor ve İsrail’in Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinden tamamen çekilmesinde ısrar ediyor.

Söz konusu teklif ayrıca, Gazze Şeridi'ne insani yardım akışının arttırılmasını da öngörüyor.

İsrail Yayın Kurumu, savaşı sona erdirme koşulları ve İsrail ordusunun çekileceği yer konusunda anlaşmazlıklar olduğuna dikkat çekti.

Kanal 12, gerçek bir ilerleme olduğunu ve İsrail'in daha önce hazır olmadığı diğer formülleri, özellikle de savaşı sona erdirmek için garantiler sağlama konusunda daha istekli olduğunu belirterek, son günlerde büyük bir Amerikan baskısının arttığına işaret etti.

İsrail'in bir anlaşmaya varılabileceğine dair olumlu söylemlerine rağmen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'la herhangi bir anlaşmayı reddeden ve Gazze Şeridi'ndeki savaşın devam etmesini ve genişlemesini talep eden bakanlar Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir'in tutumuyla ilgili bir zorlukla karşı karşıya.

Jdjjdj
Gazze şehrine giden bir Dünya Gıda Programı (WFP) konvoyundan indirilen gıda ve insani yardım çuvallarını taşıyan Filistinliler, 16 Haziran 2025 (AP)

Gün içinde Smotrich ve Ben-Gvir arasında anlaşmazlıklar yaşandı. Ben-Gvir, blok oluşturmak ve herhangi bir anlaşmayı reddetmek üzere aralarında bir toplantı yapılacağını iddia etti. Smotrich bunu yalanladı ve Ben-Gvir'i Gazze Şeridi'nde elde edilen ‘zafer’ pahasına kişisel siyasi kazançlar peşinde koşmakla suçladı. Bu, Smotrich'in anlaşma konusundaki pozisyonunda olası bir değişime işaret ediyor.

Netanyahu cumartesi akşamı, ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere Washington'a gitmeden önce Knesset'te bir oturum düzenleyecek; yeni teklifle ilgili son oylama yapılacak.