"Kurtulan sendromu": Gazzeliler, felaket sonrasında ağır yaşam koşullarıyla baş etmekte zorlanıyor

Savaş veya travma sonrası psikolojik sorunlar 6 ay boyunca devam edebiliyor

İsrail bombalarından kurtulanlar, ailelerin ölüm sahneleriyle baş etmekte psikolojik olarak zorlanıyor (AFP)
İsrail bombalarından kurtulanlar, ailelerin ölüm sahneleriyle baş etmekte psikolojik olarak zorlanıyor (AFP)
TT

"Kurtulan sendromu": Gazzeliler, felaket sonrasında ağır yaşam koşullarıyla baş etmekte zorlanıyor

İsrail bombalarından kurtulanlar, ailelerin ölüm sahneleriyle baş etmekte psikolojik olarak zorlanıyor (AFP)
İsrail bombalarından kurtulanlar, ailelerin ölüm sahneleriyle baş etmekte psikolojik olarak zorlanıyor (AFP)

İsrail'in Gazze'ye düşen bombaların tozları yatıştığında, saldırıdan kurtulanlar, sosyal medyada yaygın olarak paylaşılan "Keşke onlarla birlikte ölmüş olsaydım" ifadesini tekrarlamaya başladı.

Bu ifade, birçok aile üyesini saldırıda kaybeden ve kurtulanlar arasında yaygın olan bir duyguya denk düşüyor.

Bu duygu, kayıplarından sonra hayatlarının anlamsız olduğunu hisseden birçok kişi tarafından paylaşılıyor.  

Felaketten kurtulup hayatta kalanlar diğerlerinin ölümü nedeniyle suçluluk duygusuna da kapılabiliyor. 

Psikolojik sorunlar

Bu suçluluk duygusu, travma sonrası stres bozukluğunun bir belirtisi olan "kurtulan sendromu" olarak biliniyor.

Bu durumda, felaket veya savaştan kurtulmanın sevinci, kaybedilenler karşısında ihanet duygusu veya suçluluk hissi haline gelir ve kurtuluş taşınması zor bir yük olur.

İsrail'in yaklaşık 20 bin kişinin ölümüne neden olan saldırılarına maruz kalan kişilerde bu tür duygular yaşanabiliyor.

Aynı duygular, tüm dünyada doğal afetlerin veya olayların tanığı olup da hayatta kalanlar arasında da ortaya çıkabiliyor.

Bu durumun son örnekleri, Türkiye, Suriye ve Fas'taki depremler ve Libya'daki kasırga gibi olaylardı.

"Kurtulan sendromu" yaşayan birçok kişi, sürekli saldırılara maruz kalan ve temel yaşam koşullarına sahip olmayan diğer mağdurlar karşısında günlük yaşamlarını sürdürmekte zorluk yaşayabilir.

Savaş ve binlerce kurban

Gerçekte, "kurtulan sendromu" sadece felaket veya savaşın içinde yaşayanları tehdit etmekle kalmaz, aynı zamanda bu felaketler veya savaşlar hakkındaki haberleri takip edenlerin psikolojik sağlığını da etkileyebilir.

Örneğin uzmanlara göre, Gazze'deki savaş sırasında "kurtulan sendromu" yaşayanlar sadece Gazze'deki insanlarla sınırlı değil, aynı duyguları bu olayları takip edenler de yaşayabilir.

Bu sendrom, travmatik bir olayın yaşanmasının veya zalim bir olaya tanıklık etmenin ardından ortaya çıkan olumsuz duyguları ifade eder.

Psikoterapist Lana Kaskas'a göre bu sendrom, belirli bir travmatik olayın tanıklığına veya bir kişinin hayatta kalan diğerlerine göre kurtulduğu bir travmanın sonucu olarak ortaya çıkabilir ve "kurtulan sendromu" olarak adlandırılır.

Kurtulan sendromu, şu anki Gazze savaşı gibi yüksek ölüm ve yaralanma oranlarına sahip savaşlar da dahil olmak üzere sadece silahlı çatışmalarla sınırlı değil.

Aynı duygular doğal afetlerin veya diğer büyük felaketlerin eşlik ettiği travmatik olaylarla da ilişkilendirilebilir.

En çok yaşanan sıkıntı

Bu sendromun başa çıkılması gereken bir durum olduğunu vurgulayan Kaskas, "Bu sendromu yaşayan kişinin yaşamını, günlük ilişkilerini, işini ve sosyal ilişkilerini etkilediğini söylüyor. Bu tür bir durumda, kurtulan sendromu, belirtilerinin görünmeye başladığı travmanın sona ermesinden itibaren üç ila altı ay süresince gözlemlenebilir" dedi

Kaskas, sözlerine şunları ekledi:

Ancak bu sürenin sona ermesine rağmen suçluluk duygusu aynı şiddette devam eder ve bu sendromun 'travma sonrası stres bozukluğu' olarak adlandırılan daha ciddi bir duruma dönüştüğüne dair işaretler ortaya çıkarsa, profesyonel yardım gerekebilir. Altı aylık süre içinde bu tür bir durumu ele almanın doğru bir yol olduğunu söyleyebiliriz.

Bu tür bir durumu tedavi etmek için çeşitli yaklaşım ve tedavi yöntemleri bulunuyor.

Psikoterapist, hangi tedavi yönteminin kullanılacağını belirlerken, her durum için uygun tekniklerin olduğunu belirtiyor.

Ancak bu sürenin sona ermesi ve kurtulan sendromunun devam etmesi durumunda, bu konuda profesyonel yardım almanın önemli olduğunu dikkat çeken uzman, bu sendromu yaşamayıp sadece haberleri takip eden kişiler için, olayları sürekli olarak takip etmekten kaçınmanın önemine vurgu yapıyor.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Suriye Demokratik Konseyi, Ankara'nın seferberliği karşısında Washington ve Paris'in arabuluculuğuna güveniyor

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi yetkilileri, Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinde bulunan merkezlerinin önünde (Şarku'l Avsat)
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi yetkilileri, Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinde bulunan merkezlerinin önünde (Şarku'l Avsat)
TT

Suriye Demokratik Konseyi, Ankara'nın seferberliği karşısında Washington ve Paris'in arabuluculuğuna güveniyor

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi yetkilileri, Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinde bulunan merkezlerinin önünde (Şarku'l Avsat)
Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi yetkilileri, Suriye'nin kuzeyindeki Rakka kentinde bulunan merkezlerinin önünde (Şarku'l Avsat)

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) siyasi kanadı Suriye Demokratik Konseyi (SDK), Suriye'nin kuzeyindeki çatışmaların ve  Türkiye'nin politikasına karşı Ankara ile diyaloğa hazır olduğunu ve SDG'nin Suriye ordusuna entegre edileceğini açıkladı.

SDK Danışma Ofisi Başkanı Riyad Derar Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, ABD elçisi Scott Bowles ve Fransız mevkidaşı Fabrice Duplechin'in Türkiye ile savaşı yatıştırmak için çalıştıklarını söyledi. Derar, “İstikrara ulaşmayı gerçekten istediğimiz için Türkiye ve desteklediği gruplar, Kürtler ve SDG ile savaşmakla tehdit ediyor. Özgürlük Şafağı Operasyonu’na katılan gruplar Şam operasyonuna katılmadı ve sadece Halep kırsalındaki Tel Rıfat'ı ve Kürtlerin çoğunlukta olduğu Halep'in Eşrefiye ve Şeyh Maksud mahallelerine girdi” ifadelerini kullandı.

Kuzeydeki Halep vilayetinin doğu kırsalındaki Ayn el-Arap (Kobani) şehrine atıfta bulunan Derar, “Türkiye ile barışa giden en iyi yol, tehdit altındaki bölgelerin silahsızlandırılması ve doğrudan siyasi diyaloglara girilmesidir” dedi.

yjukı
Münbiç'te Türkiye destekli gruplarla yaşanan çatışmalarda öldürülen beş militanın cenaze töreni sırasında SDG üyeleri (AFP)

Türkiye uzun zamandır Özgürlük Şafağı Operasyonu’na katılan grupların Halep vilayetinin yaklaşık 160 kilometre doğusunda yer alan Ayn el-Arap kentinin kontrolünü ele geçirmesi tehdidinde bulunuyordu. Suriye-Türkiye sınırına komşu olan bu kent, 2 Temmuz 2014'te DEAŞ'ın ele geçirmek amacıyla düzenlediği geniş çaplı saldırının ardından uluslararası dikkatleri üzerine çekti. YPG’nin DEAŞ'la mücadele için burada savaştı. Daha sonra burası, savaşçıları desteklemek için ilk saldırılarını gerçekleştiren ABD liderliğindeki uluslararası koalisyonla iş birliğinin başlangıç noktası oldu. Radikal örgüt yaklaşık 6 ay süren şiddetli çatışmaların ardından yenilgiye uğratıldı.

Savaşı yatıştırmak

Derar, ABD'li ve Fransız arabulucuların ‘savaşı yatıştırmak için çalıştıklarını, çünkü önce istikrara ulaşmak ve ardından Şam'a giderek Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) ile Suriye'yi birlikte yönetmek için bir tür mutabakata varmak istediklerini’ söyledi. Derar, Türkiye'nin ‘kuzey bölgelerindeki varlığı ve demografik değişim yoluyla Suriye pastasını paylaşmak istediğini, böylece katılımı kontrol edebileceğini ve Suriye'ye müdahale oyununu bir kez daha yürütebileceğini’ belirtti.

Suriyeli Kürtler on yıllar süren marjinalleşmenin ardından, özellikle 2012 sonunda Suriye rejim güçlerinin bölgelerinden çekilmesinden sonra, Suriye'nin kuzeyindeki etkilerini giderek arttırdılar ve özyönetim, askeri ve güvenlik güçleri kurmayı başardılar. Ancak Türkiye yanlısı grupların Tel Rıfat kasabasını, Şehba bölgesindeki köyleri ve Halep'in doğu kırsalındaki Münbiç şehrini ele geçirmesi ve Kobani şehrine doğru ilerlemesiyle birlikte YPGi 8 Aralık'ta Saldırganlığı Caydırma Operasyonu'nun başlamasından bu yana önemli kasabaları kaybetti.

‘Uluslararası toplumun yokluğu’

Suriye'deki bu hızlı değişimden faydalanan tek ülkenin Türkiye olduğuna dikkat çeken Derar, “Ankara iyi komşuluk ilişkilerine yöneldiğinde rahatça girebilir. Ancak şimdi Suriyeli grupları kışkırtma yöntemiyle, gerekli olmayan bir şey yapıyor ve uluslararası toplumun Suriye'de olup bitenlere kayıtsız kalmasından faydalanıyor” şeklinde konuştu.

vfbg
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Türkiye-Suriye sınırındaki askeri birliklerden askerlerle birlikte. (Millî Savunma Bakanlığı)

Derar, ABD'nin Türkiye'nin Kürtlerin yoğunlukta olduğu ana omurgasını YPG’nin oluşturuğu Suriye Demokratik Güçleri’ne  yönelik politikasından memnun olmadığını düşünüyor. “ABD'den bu eylemin skandal ve kabul edilemez olduğuna dair özel sinyaller geliyor. Buna izin verilemez. Ancak Trump'ın Türkiye'yi övmesi, Erdoğan'ı akıllı ve anlayışlı olarak nitelemesi üzerine Erdoğan bu cesaretlendirme fırsatından yararlandı” ifadelerini kullanan Derar, SDK’nin Şam'daki yeni hükümetle iletişim kurmak üzere bir heyet oluşturduğunu açıkladı.

Derar, “Müzakereler, Suriye topraklarının birleştirilmesi, tüm Suriyelilerin geçiş aşamasına ilerlemesi ve sonraki hükümete katılımı yoluyla sonuca ulaşabiliriz” diye konuştu. Heyetin Suriye'nin başkentine gidişinin gecikmesini şu anda bölgede yaşanan savaşa ve Türkiye'nin artan tehditlerine bağlayan Derar, “Bu tehditler sona erdiğinde heyet Şam'a gitmeye hazır olacaktır” dedi.

Özerk Yönetim'in bir sonraki Suriye hükümetine ve geçiş dönemi faaliyetlerine katılmaya hazır olduğunu vurgulayan Derar sözlerini şöyle noktaladı: “SDG çözümden sonra Suriye ordusunun bir parçası olacak ve ulusal ordu kurulduğunda biz de onun bir parçası olacağız.”