Zorla yerinden edilen Gazzeliler, baskın sesleriyle nasıl başa çıkıyor?

Psikoglara göre, yerinden edilenlerin kendi aralarında kurdukları bağlar savaştan sonra gelişip derinleşebilir

Gazzeliler, aynı trajediyi paylaşan yerinden edilmiş insanlar da dahil olmak üzere çevrelerindeki insanlarla sosyal ilişkiler kurdular (Meryem Ebu Dakka- Independent Arabia)
Gazzeliler, aynı trajediyi paylaşan yerinden edilmiş insanlar da dahil olmak üzere çevrelerindeki insanlarla sosyal ilişkiler kurdular (Meryem Ebu Dakka- Independent Arabia)
TT

Zorla yerinden edilen Gazzeliler, baskın sesleriyle nasıl başa çıkıyor?

Gazzeliler, aynı trajediyi paylaşan yerinden edilmiş insanlar da dahil olmak üzere çevrelerindeki insanlarla sosyal ilişkiler kurdular (Meryem Ebu Dakka- Independent Arabia)
Gazzeliler, aynı trajediyi paylaşan yerinden edilmiş insanlar da dahil olmak üzere çevrelerindeki insanlarla sosyal ilişkiler kurdular (Meryem Ebu Dakka- Independent Arabia)

Karanlık çöker çökmez Fuad ve yerinden edilmiş diğer birkaç kişi, barınma merkezine dönüştürülen okul bahçesinde toplandı.

Her gün olduğu gibi, bu gece de uyumamaya karar verdiler.

İsrail bombardımanının Gazze Şeridi'nin en güneyindeki Refah şehrine yoğunlaşması halinde bu kez dersliklere gitmeme karara aldılar.

Avludaki mültecilerin çadırları arasında oturacak yer bulan gençler aralarında görev dağılımı yaptı.

Fuad'dan biraz yakacak odun, başka bir gençten de çaydanlık ve varsa biraz şeker getirmesi istendi.

Üçüncüsü ise birkaç domates ve biber ile kuru da olsa bir miktar ekmek getirecek.

Gençler dağıldılar ve birkaç dakika sonra tekrar bir araya geldiler.

Her biri görevini mükemmel bir şekilde yerine getirdi. 05.00'te başlayıp 08.00'de bitecek "nöbeti" geçirmek için beraber oturdular.

Âlâ bu durumu, "Gece yarısı 02.00'de uyusak bile akşam sohbetine geç başlayamıyoruz. Hava saldırıları ve her yere uçuşan şarapneller nedeniyle birimizin yaralanmasından ya da uçakların sivillerle savaşçılar arasında ayrım yapamamasından korkuyoruz" sözleriyle açıkladı.

Aileler, pencerelerin camlarının kırılması nedeniyle barınak odalarında sıcaklıktan mahrum kaldı (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Aileler, pencerelerin camlarının kırılması nedeniyle barınak odalarında sıcaklıktan mahrum kaldı (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)

Yeni sosyal ilişkiler

Âlâ küçük bir demir sobanın üzerinde odunla ateş yaktı.

Havanın nispeten soğuk olması nedeniyle gençler biraz ısınmak için ellerini ateşe uzatmaya başladılar.

Havada ateş kıvılcımları uçuşuyor, gençler kendi aralarında sohbet ediyor, bir grup çocuk da etraflarına toplanmış, camların kırılması nedeniyle barınma odalarında özledikleri sıcaklığı arıyorlardı.

Çevresindeki insanları çok iyi tanımamasına ve barınma merkezine sığınmak dışında hiçbir bağlantıları olmamasına rağmen, Âlâ onlarla kaynaşma halinde.

Bu kaynaşma halini Âlâ, şu sözlerle anlattı:

Savaş sırasında yeni sosyal ilişkiler kurdum. Arkadaş çevrem Gazze'nin kuzeyindeki yerleşim bölgemle sınırlıydı. Ancak bugün orta ve güney valiliklerinden kişilerle tanıştım. Doğal olarak farklı olan kültürlere açıldım.

Gazzeliler, yerinden edilmenin acısını ve savaşın sertliğini hafifletmek için, aynı trajediyi paylaşan yerinden edilmiş insanlar da dahil olmak üzere çevrelerindeki kişilerle sosyal ilişkiler kurdu.

Sosyal psikoloji araştırmacısı Abir Cuma, "Bu arkadaşlıklar acıyı ve üzüntüyü paylaşmaya dayalı. Ancak savaştan sonra uzayabilir iyi bir şekilde gelişebilir ve tanışmanın başlangıcı ileride komik anılara dönüşebilir" dedi.

Ateşin bir kenarına çaydanlığı yerleştiren Âlâ, yeni arkadaşlarıyla birlikte bir somun kuru ekmek, bir domates ve bir yeşil biber içeren basit bir akşam yemeği yedi.

Bu yemeğin küçük bir çocuğu bile doyurmayacağını söyleyen Âlâ, ancak bu, kuşatma ve yiyecek tedarikinin durdurulması altında bu durumun normal olduğunu dile getirdi.

Psikolojik etkiler

Hava karanlıktı; evleri, tarım arazilerini, hedefleri amansızca bombalayan keşif ve savaş uçaklarının zaman zaman ses ve gürültüleri gecenin sakinliğini bozuyordu.

Bu durum, savaşın bir an önce bitmesi yönündeki dileklerini her akşam kendi aralarında tekrarlayan yerinden edilmiş insanlar arasında korku ve endişe hali yaratıyordu.

Savaşın korkutucu atmosferine rağmen, yerinden edilenlerin buluşması esprilerden yoksun değildi ve sırayla şakalar ve komik deneyimler anlatıldı.

Âlâ, kendilerini eğlendirmeye çalıştıkları sohbetlerle ilgili ise şunları söyledi:

Günümüz çok yorucuydu, içme suyu ve un aramakla geçti. Çarşıda eli boş dolaştık. Uzun saatler boyunca cep telefonlarımızı şarj etmek için kuyrukta bekledik. Neden ardı ardına gelen olayların arasından kahkahalar çalarak biraz kendimizi rahatlatmıyoruz?

Sosyal psikoloji araştırmacısı Abir Cuma, "Yerinden edilmiş kişiler, savaşlara, korkuya, paniğe rağmen geceleri gülebilirler ama bu onların psikolojik olarak etkilenmedikleri anlamına gelmez. Savaşın kompleksler ve kaygılar yarattığına şüphe yok. Evsizlerin gülümsemesi, bilimsel çalışmalara göre onların iç çalkantılarıyla baş etmeye çalıştıkları anlamına geliyor" dedi.

Yerinden edilmiş Filistinliler normal hayatlarına dönmek istiyor (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Yerinden edilmiş Filistinliler normal hayatlarına dönmek istiyor (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)

Âlâ, küçük fincanlara çay dolduruyor, arkadaşlarıyla yerinden edildikleri evler ve alt üst olan hayatları hakkında sohbet ediyordu.

Savaştan önceki günlük rutinleri hakkında konuşurlarken yanlarına bomba bırakan bir savaş uçağı büyük bir patlamaya neden olunca sohbetleri kesintiye uğradı.

Yerinden edilmiş kişilerin akşam sohbetleri anında değişti ve siyasi meseleleri, askeri operasyondaki gelişmeleri ve ardından uluslararası sahnede yaşanan olayları tartışmaya başladılar.

Bombalama ve saldırıların artık hem çocukların hem de yetişkinlerin aklını meşgul ettiğini anlatan Âlâ, sürekli çatışmaların ne zaman biteceğini sorup durduklarını ve normal hayatlarına dönmek istediklerini söyledi.

Uzun gece

Yerinden edilen insanlar arasında, sanki başlarına gelen acıları hatırlamışlar gibi aniden bir sessizlik ve sükunet hakim oldu. Her biri barınma odalarına dağıldı.

Âlâ, "Gece uzun, uyku yok, kalpler yorgun. Soğuğun şiddetinden titriyorlar; yerinden edilmiş insanların akşam saatlerindeki durumu bu" dedi.

Âlâ, geceleri okulun barınma odalarının adeta bir "mezarlık" gibi göründüğünü söyledi:

Odaların üzerlerinde hüzün ve karanlık beliriyor. Çocuklar biraz ısınma umuduyla yatakta birbirlerine sarılıyorlar.

İsrail baskınlarının yoğunluğu nedeniyle binlerce Gazzeli yerlerinden edilirken evlerini yanlarına eşya ve battaniye almadan terk etti.

Saldırılar onlara kışlık kıyafetlerini getirmeleri için yeterli zaman tanımadı, o sırada yerlerinden edilme sürelerinin uzun olacağının ve kışın üzerlerine ağır bir gölge düşüreceğinin farkında değillerdi.

Gazze halkının yaşadığı durumun son derece ağır olduğunu ve buna kimsenin dayanamayacağını söyleyen sosyal psikoloji araştırmacısı, "Bu zor koşullar, özellikle psikolojik deşarj planlarının yokluğunda, nörolojik durumları kötüleşen bireyler yaratmaktadır" dedi.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Netanyahu Gazze’deki savaşın sona ereceği tarihi ekim ayı olarak belirleyerek zaman kazanmaya mı çalışıyor?

ABD İsrail'e Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için zamana bağlı bir mühlet verdi (AFP)
ABD İsrail'e Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için zamana bağlı bir mühlet verdi (AFP)
TT

Netanyahu Gazze’deki savaşın sona ereceği tarihi ekim ayı olarak belirleyerek zaman kazanmaya mı çalışıyor?

ABD İsrail'e Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için zamana bağlı bir mühlet verdi (AFP)
ABD İsrail'e Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için zamana bağlı bir mühlet verdi (AFP)

İzzettin Ebu Ayşe

ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya Gazze Şeridi’ndeki savaşı sona erdirmesi için verdiği son tarih öncesinde elini çabuk tutan İsrail, Gazze’de devam eden çatışmaların sona erdirilmesi için ekim ayına kadar süre tanıdı.

Tel Aviv, Netanyahu'nun arkadaşı ve Hamas'la müzakerelerdeki elçisi Ron Dermer'in sözleriyle, İsrail'in Gazze'deki savaşı ekim ayında sonlandırmak istediğini açıklarken birçok kişi, İsrail'in bu tarihi rastgele seçmediğini düşünüyor.

Birkaç hafta olarak verilen süre dolmak üzere

Şarku’l Avsat’ın  İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth 10 Nisan'da yayınlanan haberinde aktardığına göre  Trump’ın Netanyahu'ya karşı sabrının tükenmekte olduğunu ve Netanyahu'ya Gazze Şeridi'ndeki savaşı durdurması için üç haftadan fazla süre vermeyebilecek. Daha sonra İsrail devlet televizyonu KAN da dahil olmak üzere İsrailli medya kuruluşları, ABD'nin İsrail'e Gazze'deki savaşı sona erdirmesi için belli bir süre verdiğini ve Netanyahu'nun askeri planlarını buna göre uyarlaması gerektiğini bildirdi.

asdefrg
Netanyahu Gazze’deki savaş ile ilgili kararını netleştirmek için ABD ile İran arasındaki müzakerelerin sonuçlanmasını bekliyor (Independent Arabia – Meryem Ebu Dakka)

Nisan ayı sona ererken Trump'ın Gazze’deki savaşın bitmesi için verdiği süre de doluyor. Arabulucular geçtiğimiz üç hafta boyunca Hamas ve İsrail yetkilileriyle bir esir takası anlaşması yapmak ve savaşı sona erdirmek için yaklaşık 10 öneri sundu, ancak hem Tel Aviv hem de Hamas bu önerileri reddetti.

Ekim ayı ve barıştan daha fazlası

İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer, bir ön hamle olarak ‘Gazze'deki savaşın önümüzdeki ekim ayında sona ereceğini, Netanyahu'nun bu tarihte savaşı bitirmek istediğini, savaşın barış anlaşmalarının önünü açacak şekilde İsrail’in zaferiyle sona ereceğini ve daha fazla ülkenin İsrail’le ilişki kurmak isteyeceğini’ söyledi.

İsrailli siyaset araştırmacısı Caroline Kaneen yaptığı değerlendirmede, Dermer'in savaşın bitiş tarihini açıklamasının tesadüf olmadığını söyledi. Kaneen’e göre Netanyahu, Trump'ın Washington'da kendisiyle ile bir araya geldiğinde belirlediği sürenin dolacağını tahmin ederek ABD, Tel Aviv'e hesap sormaya başlamadan önce bu açıklamaları yapması için arkadaşına göz kırptı.

Savaşı sürdürmek için bir kaçış rampası

Netanyahu'nun Trump'ı kızdırmak ya da ona olan güvenini sarsmak istemediğini, ancak aynı zamanda siyasi ve otoriter geleceğini güvence altına almak için Gazze'deki savaşı sürdürmeyi istediğini düşünen Kaneen, “Eldeki bilgilere göre ABD Başkanı perde arkasında, yakında tüm rehinelerin serbest bırakılmasını ve Gazze'deki savaşın sona ermesini sağlayacak kapsamlı bir anlaşma üzerinde çalışıyor. Netanyahu, bunu sezerek bu teklifin önünü kesti. Savaşın sona erme tarihini önümüzdeki ekim ayı olarak belirleyerek ek bir süre istedi. Bu da ABD’nin savaşı sona erdirmeye yönelik herhangi bir önerisinin üstü kapalı bir şekilde, ancak akıllıca bir yolla reddedilmesi anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.

frty
ABD ve İran haftalar önce nükleer konulu müzakerelere başladı (Independent Arabia – Meryem Ebu Dakka)

Trump’ın bir anlaşma adamı olduğunu ve İsrail ile çevre ülkeler arasında barış anlaşmaları imzalanmasını istediğini belirten İsrailli siyasi analist, ABD yönetiminin bu yüzden Gazze Şeridi'ndeki savaşın sona ermesi için baskı yaptığını vurguladı. Kaneen’e göre Netanyahu şu anda savaşla sadece İsraillilerin bölünmesi, hükümetinin çökme tehdidi, ekonomik krizler ve hakkındaki yargı davaları gibi iç krizleriyle başa çıkmak amacıyla ilgileniyor ve bu yüzden savaşa devam ederek tüm bunlardan kaçıyor.

Gazzeliler korku içinde

Gazzeliler savaşın sona ereceği tarihle ilgili haberi duyduklarında korkuya kapılarak saldırıların bir an önce durmasını, daha fazla kan dökülmeden ve boğucu kuşatma nedeniyle açlıktan ölmeden barışın gelmesini umdular. Ayrıca daha fazla toprak kaybetmekten de korkuyorlar. Musab adındaki bir Gazzeli, “Netanyahu'nun belirlediği tarihe beş ay var. O zamana kadar kaç kişi daha kaybolacak? Kaçı bombardımanlarda, kaçı açlıktan ölecek? Önümüzdeki aylarda tüm bu krizler bizi bekliyor olacak” ifadelerini kullandı.

Gazzeli Sevsen ise şunları söyledi:

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz birkaç gün önce askeri operasyonların kapsamını genişletme tehdidinde bulundu. Ekim ayına kadar İsrail, Gazze topraklarını yok etmiş ve burayı bir tampon bölgeye dönüştürmüş olacak.

Netanyahu, ABD-İran müzakerelerinin sonuçlarını bekliyor

Siyasi analist Taysir Abid'e göre Netanyahu planlarını netleştirmek için İran-ABD müzakerelerinin sonuçlarını bekliyor ve o zamana kadar Gazze'deki çatışmalarla ilgili net bir tabloya sahip olacağına inanıyor.

ABD ve İran, bundan birkaç hafta önce nükleer meseleyle ilgili müzakerelere başladı. Netanyahu, bu müzakerelerin Yeni Ortadoğu için kapsamlı planın bir parçası olduğunu ve sadece bir müzakereden ibaret olmadığını vurguladı. Netanyahu, 7 Ekim 2023 tarihinde Gazze Şeridi’ndeki savaşın başlamasından bu yana İran'ı bombalamaya ve ona karşı bir savaş başlatmaya çalışsa da ABD’de birbiri ardına iktidara gelen yönetimler bunu yapmasını engelledi. Trump, bir açıklamasında, “İran ile diyaloğu bomba atmaya tercih ederim” dedi. Trump her ne kadar İran'la bir anlaşmaya varılması için iki aylık bir süre tanısa da uluslararası medya kuruluşları bu sürenin uzatılabileceği tahminlerini bildirdi. Ancak bu durum, Ortadoğu'daki tüm silahlı vekillerine yaptığı gibi Tahran'a askeri olarak saldırmaktan yana olan Netanyahu'yu kızdırdı. Buna karşın Trump, İran'a karşı askeri seçeneği geçici olarak askıya almaya ve müzakerelere kapı açmaya karar verdi ve İsrail hükümetine mevcut aşamada İran'a yönelik herhangi bir askeri saldırıyı desteklemeyeceğini bildirdi. Ancak Netanyahu, nükleer tesislerine girilmesine ve bu tesislerin imhasına izin vermediği sürece İran'la yapılacak herhangi bir anlaşmanın işe yaramayacağını öne sürdü. Trump ise Netanyahu’nun İran'la savaşabileceğini, ama ABD’nin böyle bir savaşa sürüklenmeyeceğini belirterek “İsraillilerin bunu yapmasını engellemedim, ancak bunu onlar için kolaylaştırmadım da” şeklinde cevap verdi.

Tüm savaşların Gazze ile ilişkilendirilmesi

Siyasi araştırmacı Taysir Abid, Netanyahu’nun önümüzdeki ekim ayını savaşın sona ereceği takvim olarak belirleyerek süreyi uzattığını ve İran-ABD müzakerelerinin sonuçlarını beklemek istediğini ve eğer bu sonuçları beğenmezse Tahran'a karşı askeri bir operasyona girişmek ve bunu Gazze ile ilişkilendirmek zorunda kalacağını düşünüyor. İsrail'in müzakerelerin sonuçlarının kendi koşullarını karşılamasını istediğini, ancak Tahran’ın bunu reddedeceğini ve burada kazananın İsrail olacağını söyleyen Abid, “Netanyahu, Gazze konusunda Trump'la ters düşemez. Çünkü ABD ile iyi bir ilişki kurup Tahran'ı bombalamak ve ardından sadece Gazze'de değil, Ortadoğu'da da savaşı tamamen bitirmek istiyor” yorumunda bulunda.

Netanyahu’nun Trump'tan çekindiğini ve bu yüzden savaşın bitiş tarihi olarak önümüzdeki ekim ayını belirlediğini düşünen Abid, bunu İsrail'in hedeflerine ulaşması için birkaç haftası olduğunu açıkça söyleyen ABD Başkanı'na bir başka mesaj olarak nitelendirdi. Abid’e göre İsrail Başbakanı, bu şekilde daha fazla zaman kazanarak ABD’nin baskısından kaçmaya çalışıyor, ama başarılı olup olmayacağı bilinmiyor.

Trump, nisan ayında Gazze ile ilgili yaptığı bir açıklamada “Tüm rehinelerin serbest bırakılması için çalışıyoruz. Savaşın sona erdiğini görmek istiyorum ve bunun yakında gerçekleşeceğini umuyorum” ifadelerini kullandı. Netanyahu, savaşın bitiş tarihi olarak ekim ayını belirlerken, İran-ABD müzakerelerinin sonuçlarını beklediğini, Gazze'nin geleceğine dair bir planla ilgili son rötuşları yaptığını ve İsrail hükümetindeki iç anlaşmazlıkları çözmeye çalıştığını savunuyor. Gazze Şeridi’ndeki savaş gerçekten o tarihe kadar devam edecek mi yoksa yakında sona mı erecek?