Mısırlılar cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy vermeye devam ediyor

Mısırlılar yeni cumhurbaşkanının kim olacağını belirlemek için oy kullanıyor. (Reuters)
Mısırlılar yeni cumhurbaşkanının kim olacağını belirlemek için oy kullanıyor. (Reuters)
TT

Mısırlılar cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy vermeye devam ediyor

Mısırlılar yeni cumhurbaşkanının kim olacağını belirlemek için oy kullanıyor. (Reuters)
Mısırlılar yeni cumhurbaşkanının kim olacağını belirlemek için oy kullanıyor. (Reuters)

Mısırlı seçmenler, cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy kullanma işlemini bugün de sürdürürken resmi verilere göre seçimlere katılım oranı yüksek görünüyor.

Mısır Ulusal Seçim Kurulu İcra Direktörü Ahmed Bendari, cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki oy oranlarının seçmen veri tabanında kayıtlı vatandaşların yüzde 45'ini aştığını söyledi.

Mevcut Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi'nin kazanması muhtemel olan seçimlerde yaklaşık 67 milyon Mısırlı oy kullanmaya davet edildi. Sisi, Mısır Sosyal Demokrat Partisi Genel Başkanı Ferid Zehran, Vefd Partisi Genel Başkanı Abdussened Yemame ve Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Hazım Ömer ile rekabet ediyor.

Bendari düzenlediği basın toplantısında, seçim kurulunun seçmenlerin oylamaya büyük bir katılım olduğunu gözlemlediğine dikkat çekerek şunları söyledi:

“Birçok sandıkta oy kartları tükendi, bu nedenle kurul  sandıkların daha fazla kartla güçlendirilmesi yönünde talimat verdi ve sonuç olarak seçim komiteleri ve merkezleri daha fazla sandık ve oy kartıyla desteklendi.”

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Bendari ayrıca iki gündür süren oylama sürecini “Benzeri görülmemiş ve tüm beklentileri aştı” ifadeleriyle niteledi. Yüksek katılıma rağmen seçim sürecinin aksamamasına övgüde bulundu.

Fotoğraf Altı: Oylama komitelerinde yoğunluk gözlemleniyor. (AFP)
Oylama komitelerinde yoğunluk gözlemleniyor. (AFP)

Bakanlar Kurulu Merkezi Operasyon Odası'nda valilerin katılımıyla video konferans teknolojisiyle toplantı düzenleyen Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli de seçimlere yüksek katılımın Mısır vatandaşlarının hali hazırda devletin karşı karşıya olduğu zorluklara dair farkındalığın kanıtı olduğunu söyledi.

El-Ahram Stratejik Araştırmalar Merkezi'nden bir araştırmacıya göre Beşir Abdülfettah, şimdiye dek seçime katılımın iyi yönetildiğini belirterek, “Seçimlerin rekabete dayalı doğasının devlet kurumlarının görevlerini ideale daha yakın bir şekilde yerine getirmesine neden oldu.  Bu da birçok insanı oy vermek için sandık başına gitmeye teşvik ediyor” dedi.

Abdulfettah, Ulusal Seçim Kurumu'nun, yabancıların yabancı komitelerde oy kullanma prosedürlerini kolaylaştırma konusundaki istekliliğinin, 7 ila 10 milyon arasında değişen sayıda seçmenin oy kullanabilmesine olanak sağladığını vurguladı. Ayrıca, partilerin hareketleri ve vatandaşların katılım isteğinin ‘katılım yoğunluğu’ tablosunda en öne çıkan unsur olarak değerlendirildiğini kaydetti.

Yeni Bağımsızlar Partisi Başkanı Dr. Hişam Anani’ye göre, Gazze’deki savaşın seçimlere katılımın yoğun olmasında rol oynadığını, vatandaşların seçimlerde yoğun oy kullanma isteğinin bölgedeki çatışmalarla ülkenin içinden geçtiği yol ayrımının farkındalığından kaynaklandığını vurguladı. Ayrıca, bunun çok partili deneyim sağlayan siyasi hareketin ve ulusal diyalog oturumlarının meyvelerinden biri olduğunu aktardı.

Fotoğraf Altı: Oy kullanan Mısırlıların parmaklarına fosforlu mürekkep sürülüyor. (EPA)
Oy kullanan Mısırlıların parmaklarına fosforlu mürekkep sürülüyor. (EPA)

Cumhurbaşkanı olmaya talip dört adayın seçim kampanyalarından hiçbirini seçim sürecinin bütünlüğünü etiketleyen bir ihlale yol açmazken, Mısır Ulusal Seçim Kurulu İcra Direktörü seçim sürecine ilişkin kurula yönelik yapılan şikayetlere dikkat çekti. Genel merkezin seçim merkezi içinde değiştirilmesi, zemin kat yerine üst kata dönüştürülmesi, yaşlılar için oy verme işleminin zorlaştırılması veya aşırı yağışlar nedeniyle komitede elektrik kesintisi yaşanması gibi durumlar yaşandığını bildirdi. Bendari, seçim kurulunun tüm bu sorunlara müdahale ettiği bilgisini paylaştı.

Devlet Enformasyon Merkezi, yüzlerce yabancı muhabir, gözlemci ve takipçinin seçim merkezlerinde görevlerine hiçbir engelle karşılaşmadan devam ettiğini, komitelerin içinde veya dışında seçim sürecinin güvenliğini ve bütünlüğünü etkileyecek açık bir ihlal gözlemlenmediğini, devlet yetkililerin seçmenlere seçme özgürlüğünü etkilemeye müdahale etmediğine dair açık göstergeler olduğunu açıkladı.

Seçimlerle ilgili çok sayıda raporu izleyen Enformasyon Merkezi, Mısırlıların yüksek fiyatlarla karşı karşıya olduğu ekonomik zorlukların yanı sıra enflasyona rağmen seçime katılım konusunda komiteler arasında neredeyse oybirliğiyle bir anlaşma olduğunu aktardı. Mısırlılar seçilecek cumhurbaşkanın enflasyonu düşürme, yabancı para sıkıntısına çözüm bulma ve Gazze'deki savaşın olumsuz yansımalarıyla yüzleşme adımlarını sabırsızlıkla bekliyor.

Abdulfettah Sisi de yaptığı açıklamada yaşanan bazı olayların ihlal değil herhangi bir seçim ortamında yaşanabilecek aksaklıklar olduğuna değindi.

Anani de ‘seçmen katılımının yoğunluğunun her türlü ihlalden kaçınmanın ve seçmenlerin oylarını korumanın gerçek garantisi olduğunu’ vurguladı.

Mısır’da oy verme işlemlerinin bugün yerel saatle 9’a kadar sürmesi bekleniyor. Sonuçlar 18 Aralık’ta açıklanacak.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times